Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVI, Number 46, 15 November 1918 — Huliamahi na Mea Apau Me na Manao Ohohia [ARTICLE]

Help Learn more about this Article Text

Huliamahi na Mea Apau Me na Manao Ohohia

- - -h ■ No ka manawa nnia loa. ma ka moolelo o na hana kaihuakai ma keia kuianakauhaio, i hoike okoa ae ai na maaaiuana, i na .manao o ka pilia hauoli, ' •:n ka nohoalii ana mai o ka a 'io ke kaa ana hoi o ka lanakila ma ka ;iiao o na Aupuni Ilui, mamuli o ka malamaia ana ae o kekahi ka'ihuaka'i nui makolukolu, i ike ole ia ka nui ia mamua, nia.ka auwina la o ka Poakahi nei, ke hele la a piha okoa he elua hora o ke ka'i ana o ka huaka'i. Iloko o ka uuku loa o ka iftanawa i i.oomakaukauia no kela huaka'i, he mau lioia lielu wale no, ua hele maoli iia han» hoohiwahiwa a hihimanu, a ūa hele hni ke kmlanakauhale nei a piha i ka fI'oe makaikai, me he mea la,-o kekahi ia o na 'la ano nui, ma ke ola ana o na kaiiaka ma keia kulanakauhale.

Owai hoi ia ■mea.piha ole i ka liauoli, 1 i ka loaa aiia mai o ka lono, ua haawi- ; pio okoa inai o Keleinania iaia iho, a I ua kakauiuoaia hoi ke kuikahi nialu- i •hia, a oiai ua hoea mai kela lono ma ka i hora umi o ka po Sabati aku, ua hoike ; akea ia ae ia nuhou hauoli, ma ke kaui : | ana o ke oeoe, ame na bele o na hale- [ \ pule, a o na kaa otomobile keia, ua ka 'ihuakaM okoa ma kela po, me ke j kakali hou ole aku i mauawa no na ma- j kaainana'e hoike ai i ko lakou mau manao hauoli o ka piha o'hohia no ka uohoa'ii ana mai o ka maluhia.' Lilo i La Kuaiia ī ka lehulehu i ala ae.ai ma/'ke ka- ; kahiaka Poakahi, a heluhelu i na tnea- , hou maioko o ka Advertiser, no ka pau ana o ke kaua, aole lakou i moeuhane j

mua he nuhou ia e konoia -mai ana e komo aku ka lehuie]ui iloko o ke ka'ihuaka'i ana, i hoik'e no ko lakou piha ohohia, no kela louo, a me ka noonoo ole ae i kekahi mea, koe wale no na hana o kola la, i hele aku ai na ltaku liana me ua limahana ma ka lakōu mau hana iho, aka nae, he okoa loa na hoopouopono ana no na hana o kela la. Ma na hora o kela kakahiaka ua ikeia aku la ka bana Hawaii maluna o ko lakou kaa e paani ana ma kela ame keia hale oihana, e hoolalelale ana i na hana hoeueu no ka 'liauoli kiekie i loaa mai i koon&i poe, he oiaio, ilok-o o ka manawa pokole loa, aia hoi, oili ana na limaliana o ka hui o Catton Neil me ka lakou mau mea hanakuli, e ka 'i ana ma na alanui o Honolulu nei, o ka ma-. nawa ho'okūhi iho la nO ia i haawi ae ai na halehana apau o keia kulanakauhale i ke kauolia, aole he hana o ka auwina la, aka e komo like na mea apau ma ke ka'ihuaka'i, me ka hoike i ko lakou mau manao ohohia, ma ka l'awe ana mai i na meakani o leela ame keia ano; he kauoha hoi i hookoia aku me ka eleu loa, e hookahahaia ai ka manao o kekahi poe. , Olowalu na Oooe I ka manawa i paholk ae ai ka- lolie no ka huliamahi ana o na halehana, na hale oihana no hoi -ma ke ka'iihuaka'i nui, ma ka liapalua o ka 'hora ekahi, a e aneane aē ana i ka hora umi-kumamalua o' kela la, urf^hoopaiakuliia ke kulanakauhale holookoa o Honolulu nei, e ka leo o na oeoe, mai ko na mokuahi mai, a ko na halehana, na ia mau leo o na oeō'e i kiikala aku i ka hoailona, ua hoea mai i ka manawa a ko Honolulu nei poe e huliamahi

iip :ii iloko o ke ka'ihuaka'i mii i ike 010 ia kona lua pela niaiuua. Oiai c ike maoli ia aku ana na manao ohohia o ka lehulehu, e hoikeikeia ac kokahi mau hana inaopopo 110 ka hauoli uui i loaa i koanei poe, ua puka ae la ke kuahaua a ke Kiaaina, e kauolia ana i na kula nia Honolulu nei e hoomaia ma kela la, he mea oiaio, xia 1 iIo kela kuahaua i mea hoohauoli nui aku i ka manao o na kanmlii ame nā kumukula, a me ka nana ole i ka loa o ke alahele,' i ka ua liilii paha, ūa hoomaka mai la na haumana me na kuinu e ka 'i, 'mamua ae o ke kani ana o ka hora uini-kumamalua, no Aala Paka, kahi e akoakoa ae ai ka leliulehu no ke ka'i ana mai'i ka huaka'i. I Hauoli ko ka LaJii Poe ' Aole wale o ko ka honua nei poe ka i hoike ae i ko lakou mau manao ohohia, o ka hauoli, no.ka nohoalii ana mai o kfi 'maluhia,, aka o ko ka lani.poe pu kekahi, no ka mea ua hoohamama mai na paniwai o Kulanihako'i, iho la na pakaua i kela ame keia mauawa, he mea ole wale no nae ia i ka lehulehu, he hookahi mea nui o v ka hoike i na manao glioli, me ka nana ole ae,i na mea liilii e lioopilikia uiai ana i na lole, a ma kekahi mau ano e ae paha. Mailalo niai o Puuloa i ka'i mai ai na na pualikoa ame na luina, no ke k'omo like ana iloko o ka huaka'i, a ma ka olelo pokole ana ae, ua komo na ano lahui like ole ma kela ka'ihuaka'i, ame na ano oihana li'ke ole n« hoi, me na manao haaheo ilokt) o kela ame keia, no kana mea i •hana aku ai ma kela la. Ke Ka'ihuaka 'i E aneane ae ana i ka hora. ekāhi Q„ kela auwina la, ua hoomaka ke ka'i ana o ka huaka 'i mai Aala Paka mai, me na makai kaulio me na kaa , in<?kokaika)«a ma ke poo « ka liuaka'i, mhope aku na kaa otomobile, e halihali ana i ke Kia-

aina, na a!iiko:t kiokie o Amerika maanei nci ; a mahopp aku lioi o na kaa ka hana o na koa o ka Papu Kaniehaineha, ame na luina o Puuloa. E ukali koke aku arfti m.ahope o kela piahele o ka huaka'i, ka poe o ke Ke'a Ulaula, iloko o ko lakou mau lole makalike; ka Ahaihui Kupale aku o Amerika, me kolaila mau hana ihoohiwahiwa, ka Outdoor Cirele aku, na keiki a'o koa, me ke Kula o Kaiulani, na haumana aku o ke kula o ruiiahou me na kumukula, ka bana puhiohe hou o na koa, a mahope aku o kela mahele, i ukali aku ai na limahana o.kela ame keia ha'le oihana, a halehana o Honolulu nei, me. na .hophi.wahiwa o na ano like ole, e hu ai ka aka, a e" kulikuli ai # na pepeiao ke hoolohe aleu i na hana kuli. He.mea makehewa wale'no paia ka h'elu ana aku nīa ke ano nēepapa i na maheleA'like ole o kela hūaka'i, ma ke 'ano nui nae ke olelo ae, aole wale keia 0 ka huaka'i nui hookahi i ikeia ma keia kulanakauhale, aka o ka huaka'i hookahi kēia i liuliamailii ae ai na ano ahahui like ole, pela hoi me na halehana; a o lea hūaka 'i no hoi i piha me na haiia hooliauoli, me ka hanakuli pu, eia nae, he lealea wale iho la no ia i ka lehiulehu.' Maluna o na kaa, na pepa manoanoa 1 kakauia me na hūapalafpala nunui, e hoakaka ana i na huaolelo e welawela ai ke Kaiser, ina no konii ike i kela mau olelo nona, a e maoli ia ana hoi kekaflvi mea, ma ke ano oia ke Kaiser, me ka hu o ka aka o ka leliulehu, ke nana aku, i kela hiona, hoohalikelike, no ka mea pono e hanaia aku maluna o ke kanaka hookahi a ko ke'ao nlei i hoowahawaha loa ai. Ua hoomaka ka huaka'i e ka'i mailalo mai o Aala Paka, ma ka hapalua o ka «hora- ekahi o kela auwina la, ma ke alaūui Moi, no ke kahua o ka pa'lii, aole i hoea ka hapa hope o ka huaka 'i

' i ka pa 'lii ahiki i ka: anoane ana e kani k.i hora ekolu, a ina paha no ka hooj ponopono maikaiia o ka pi Jia tana ka ekolu a eha' hora o ka huaka-'i, i alaila pau; a ma •'ka.M o ka umi ame ka umi-kixTriamalima kau'kani ka nui o na kanakā, i komo ae ma kela ka'ihuaka'i, 'i kau ā mēa o ka piha ohohia maoli no. I ka hoea ana o ka makamua o ka hua"k'a 'i maloko o ka pa 'lii, ua hoahalaia, kekahi manawa, mā ka himeni ana, :i na uiele kaua, aohe. nanaia ae o ka haule iho o na kulu pakaua, he hōokahi mea nui o ka lilo o na hani/ o kela la i niea hoomanao no ka moolelo o ,keia kulnuakauhale ma keia' mua aku. Ua hala la o ke kaumaha aihe 'ka ! pilihua, ua oili mai ua kukuna olino o , ka maiūhia, a he kumu kupono loa na na makāainana o Hawaii nei e kom,o ,like ai dlo"ko o na hauoli aiia, no ka mea, ua hoohioloia iia hana luku wale o ke ano pakaha, a ua lanakila hoi ka pono, a oili mai ai he mau hopena ano hou, ma na hookele aupuni ana ma ka honua nei, ma keia mua aku. w. s. s.