Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVI, Number 41, 11 ʻOkakopa 1918 — NA LONO LIKE OLE E PILI ANA I KE KAUA MA EUROPA [ARTICLE]

Kōkua No ke kikokikona ma kēia Kolamu

NA LONO LIKE OLE E PILI ANA I KE KAUA MA EUROPA

Anai Holookoa ia na Turcke ma Sitrla LOXĪ)t)N, Ot. (s.—Ma ka po aku la i Imln i lioolaliaia a(» ai o ko keena kaua_ kiv )uii>ia o iia paahao i laweia mai ina\ ke kaua i liala koke v aku nei maloko o Palcsct~ina. :une Suria. e kc Keuerula I J e T lekune Allonliv anie'na Aupuni Huiia. l T a liiki al<u ka huiua o na paahao i paapio i nei manawa i ke kanahiku-ku-!)>;irii:ikahi kauka/ii a oi, me ekolu haueri ame kanalima pu kiihiahi. O keia mau paahao ae la aine na pu i lilo mai la niai ka la .18 mai o Sepatemaba. Ua laweia e ua koa Avabia, oiai lakou e kaua kaokoa ana, he ewalu kaukaui' paahao Tureko, a ua anai holookoa ia aku e lakon elua niau imalikoa Tur(jke. . . Na H«ma ; JiUkir'Hoōmainoino a 132, BolshcTixi ■ ' WASHINGTO'N, Oet; : ō.—Aneane e lokahi na lahuikanaka naauao apau ina ka lioahewu aua i nā Bolsheviki ame ka lakoū mau hana hooweliweli a luku wal« maloko o kekahi hapa o Rusia malalo o ka lakou hoomalu ana. Ma na paue apau i loaa uiai i ke keeua aupuui mai na aupuni naauao nvai apau o ke ao ua apono lakou i ka palapaia a ke Knkauolelo L*ansing i hoouua aku ai ia lakou, e noi ana lfd'ko lakou nnui manao e aliewa ana i n« hhna' luku wale a ku-e loa i kq kanawai e paholn mai inaloko o Rusia malalo o ka hoomalu &na a na Boishevikl. # j Aohe Manawa Hoomaha i Haawiia i na Kelemania ma ke .Kahm ,^-ua NKW YORK, eml hope ; la na Kelemonia niamun aku o na Au- I jnmi Huiia -ma na wahi lehulehu o ka lakou- kahua ka'ua akea maloko o Pa- 1 lani a aole no hoi )ie mahele maloko o :

ka lakou kahua k'aua holookon a i palekana ni - • Ma.ka akau r kahi a ria Eelekane i ho v auliep aku ai ia lakou a kokoke loa i na paleha mliwahd'lOa o ke kulanakauhaie 6 LiUe," ke auliee -Ja n'a Kelemania ma kela - a ma keia Wahi, me ke puhi ana i na hale <i luku waīe an'a i lia mea apau mahope o.laleoū oiai lakou*e auhee'ana. 17.a haaleleia o Lilfe ins. ka hikiwawe loa; uu } haalore pii ia ke kulanakauhale 0 Hiouai me ke ae i ke~ahi ma kekahi'ihau. wahi lehulehu ,a ke hooliloia inai-la ia i-puuleliu me ka awiwi loa., Lehulehu wale na kulahakauhale liilii mawaeua o Gambfai ame Meuin i hao mua-ia iia waiwai a mahope puhiia ae 1 ke ahi.- V . . XJk- ho«a āku -,la -na Peleleaiie' i keia manawa i holOokoa o keu-Ala-wai Haute,tta»»lilo ko lakou hoea ana aku la iJailafes liana' e howemiiA mai ai na wahi i pāaia/e na Kelemania maloko 0 ka olelo - o-l£S; laiiia nia X)lle a i ka hapalua mhloko o 'elua la i halai Aohe manawa; i hanwiia* aku i ma Kelemiania e aulieo ai lakou me ke ano kupono, aka ffa hoopuehuia Sku. lakou olike me ka hikiwawe i ko wa e ltu hou'.niai ai e hakak.T, a he lieluna nui o ka lākou mau koa kiai mahope loa i laweia mai lie mau paahaō. Ma ka Akau Aku, o St. Quentin 'Ma ka akau aku o Lo Catelet, lebtilehu na kahua ululaau i hanaia ke mau papu i lilo mai' % i na Pelekane a ma ka po nei, ua haalele mai la na Kelemania 1 ke kiekiena mawaeua-o. La Catelet ame Crev<seouer. Ua lilo mai na Kelemania mai he 10,500. maw paahao mai ka'la 28 mai o Sepate"maba, me 250 mau pu kuniahi nunui, ua hoikeia keia mau

huahelu maloko o ka hoike n ko K,i»re-ī-ala Pelekane. Paa Hou he Mau Kelemania Iloko o ka Upena . M'a na aoao a elua pakeke o ua Keleimania jna ka hikiua aku o ke knlanakauhale b Khfims ua lea'i hou aku la na Palani imUa ma ka la i nehinei a ua hooniaWuahua hou ia aku ka pilikia a na Kelemania i ike ilio'ai ia lakou iho. e' Hiki ole .ai ke paa loihi/ i ke kiekiena rna ka hikina aku o ke kulanakauhale o Rheims. Ua. ike ka enemi i kona poino ma'ka la .i'nehinei, no ia kumu ua hookaawale koke. oia aku o ka apana aina ma ke komohana ae o Suipp6 a niai kahi mawaeaa aku 0 ia Muliwai ame Rheims Ma ka%kau aku o Rheims ua lilo giai 1 na Palani ka Papu Brimont a a'e aku la.-ma'kēla aoao o ke Alawai Aisue ma kekahi' mau wahi lehulehu'» me ka hookikiua mau ia aku o ke kaua maluna o na Kelemania. Ma ka hikina ae o k'e' kulanakauhale o Rheims a ma ka hikina mai 'o ia kūlanakauhale ua hOauheeia aku na Kelemania e na Palani ihope mai k«kahi mau kahua aku i paa loihi ia ai e lakou. : Ua hoopuniia e na'Paiani i nei manawa ke kiekiena o Xogent a he heluna nui o na Kelemania i paa iloko o ka upena. Ma. ka aoao hikina ae o keia 01010 ua lilo mai i na Palani f ke kiekiena o Morenvilliers, a ua ka'i aku lakou me ka awiwi loa a hyi .pu me na Amerika e kaua pu ana ma ko lakou aoao 'akau mai. Ua-lilo keia ōki ana aku la a ka pnalikoa a ke Kenerala Gourand ma keia

i ir<;"ilir]t> 0 k;- kulira naun 0 ka Chamj i lnwia lioauhou aku i na Kelema- I ! ni.a ine Un pioo loa, a ke ka'i aku la ' vi na l'alani imua me ka awiwi loa. 1 I J;m po aku la i hala ua lioea alui lā ' ;m !\]l;ini i Betlinivillc, lve elinm mile ; kr\ īH". 1 aku l;i imua nlai na kahUa aku , n 11:1 Keleimniia iv]iaa āi he pUle aku j j )i'M i h:ila. i I Ma kn nana aku ua enii aku la na ! i Kelomiiiiia iliope no kekahi laina e pili j nna i ka Muliwai Arsne nia keia kahua I ).,jua hk: 11 no ke Champagne, ine na Pa- { 'la.ii :r.ie 1111 Ami'iika'e hahai al<u la I nie kn hnhani loa mahope o na koa Ke- ' h'iu.".iii;i inahop'! lort. v . Ma ke kaua nia ka nkau aleu 0 | i^'i-Mi^«• ,i]oko o liope elima, he iwakalua-kuinaiiwilima hnneii paahao • vMie le'.nnkolu-kumaiuakalii pu knniahi ' i lilo i'iai i nn Palaui. i E Ken o Hou Mai Ana 0 Rumania i ke . Ka-u?. • "«V 1 WAf.'rrrXOTON. OiH. s.—Ma ka lioaI leilin :i ke Kapoun VfisiJi Stoica, ke ka- | linnole'o .111 ua a kc kuhi-na Kuinania ma I.Wnkinekona. nei, a i kei'a manawa nae i he ]:en'si(lona 110 ka Ahahui Lahui Ru'")iimii;'i 0 Anierika, e koino hou mai ana 0 l{n:ii;i.riia i ke knua ma kekahi mauaī wa n::t īn-i mua a!cu ma ka aoao 0 na i Anpuni lluiia. , - | Oiui ka hn]ia henia 0 Rutnania aia no ; i"»f<-iio -j 11:1 liina 0 na Kelemania, wahi a K:i|ien:i eia nae ua maopopo loa i iaia Ua niaalahi loa 0 ka hoauheeia aku j 0 )<.0:: 1 111:1 u pualikoa inailoko mai oka J ;.in:>. •• !ia Anpuni Iluiia ae na pualikpa { R\;m: na i knkulu hou ia &e no ka lele i kaua li'.ui ana niai. , i Harvwiia, ke Ke'a Hanoliauo ia Haig j WAS'• 11 īXCS T0N r , Oct. 6.—Va haawi , maka.iaia aku i ke Kenerala Haig 0 ka pualikoa Polekane ke Ke'a Ilanohano i 1 linawiia aku ai ma kela ame keia maj ki liiki e lea Ke'a Hanohano : A'uei-ika no na hanahi<aulana loa no ka ' ]>ono 0 na kanaka. ; Ma ka inakahiki aku la i hala ua ha- ! awiia aku he medala i ke Keuerala i Jofi"ro a i keia makahiki ua uoiia aku I ke-aupuni Pelekane e hoike mai i ka : inoa 0 kekahi aflimarala a keuerala pa- };.( no ka hookania ana aku 0 ka hano--1 liano , iiinluna. ona. { ,\(i koia noi ua pane mai ke aūpuni , ! l'olokane: "Ma ka inanao 0 kē aupuni ; o ka M'.ū o na Hana a ka Hamukū Doug- : la,s li:ii<,' i lawelawe ai a e lawelawe ; iu:ii noi 110 ke kumu'nui a i)a aupuui i oln: 1 . e koi uei ma ka nana aku e kupoj 11 :> 110 ka hoohiwahiwa aku a ka : aliahui. " ' Noi o Ko!emania e Hanaia ka Maluhia | W ABIII .\(.ITQM, Oct. 7.—Oiai ke 1101 110 ka nui!ul:i:i*aole i hoeil inai. ianei nm j l::v p6 aku la i. hala ua lona'iiiai nae ka n, inao nni o ka palapala aole nae na ko luihina kaua inaloko o na kelekalapa niai An\siorilaui a uiai Kopenahagena i mai 0 OMO ana ua hoikeia aku e*Maxiinilian i ka ahaolelo ka hoounaia ana a.ku o ka palap.'ila ma o ke aupuni Swiss I ua hoakakaia maloko 0 ia ke noiia aua aku o l<e iiupuni o Amei'ika e lawe 1 ka' ninau mnluhia n e noonoo a e hoj iV O iiku uia ka j»alnpala ina aupuni , kiuia 0 ao iipau e pili ana i ka hanaia i 0 kn mnhihin. Malukii i) Konlina, un hoikeia maloko : n ka Uiiio kolokaiapii 0 C,eneva, ua nanaia aku ka nianao nialoko o ka palapala ■ i<i.v, kv a iio 0 ao okoa mai ana no o Ke;'li'mniii,i 110 k,»na pio iina. Miiloko O [ka'ii kuai. inaholo o Eolina he nui ka pioo Ikiki 010 ko hoakiikaia, i ike ole ia ka lua Ima ka moololo o ka Bouj-ae, Ua lioo14:111 loa ia n;i kumukuai a pau i ka wa ; i i.i'.hola ao ai ka nuhou, iilawaena o ka j liiluii ua hookipa ia aku ka nuhou me he

! punpnu ikaika la i kuiia i oi loa aku ka } ikaika e hiki ole ai ke hoakakaia. I l T a nanaia aku keia noi ma ke anO he i keehina hana hou na Keleiuania ■ iloko o | kaiia hooikaik.a ana e hoopakeleia ae kej kahi niea mai ka lukuia āna aku o kana j mea i moeuhane pahuialelo ai e noho ma;na inaluna o ke ao. | Ma ka nianao oka lelmleliu oia lioi e I hanle nmi aiia keia noi maluna o na pe- • i'iao kuii a%!e loa he maluhia i hiki ke !i;ihaia koe uale ka malnhia e hoea I mai ana uiamuli o ka haawipio ana me , k kalū ku-i'.u aelike ole a,»U3 ke aponoia ! aua o na kumu aelike piha no ka maluhia j elike me ia i kukala ia e ka Peresiclena \Viison. ! lle haawipio me kekahi kumu aelike ! ol'e oia ke ano o ke noi maluhia a Keleniania i lioakakaia ae maanei maloko ; o na nupepa maloko o na pohai a ka 'oiliana koa ame na makaainan». I Aole noi malphia e ae e aoonooia ma keiu mauawa. Ma ka hoakaka ana , i kona :nnnao penei ka Fifaro hoakaka. •' 1 Makemake o Kelemania i ke kaua e j hoōpauia i ka manawa ana i ike ai i koIna hoopioia ana. He hana hiki ole ke : apono aku i "na koa o ke Kais©r". O i ka iioomaha ana i ke kaua i keia nianawa 'he inea hiki ole loa ia. e hanaia, MakeJ make nnakou e paniia.'fcai na pono o na aupum a.pau.'' | Walu lioi aka nupepa Journal; Aole knkukuka ana maluna o na kumu a'elike j inawaena o ka mea i pio ame kii poe i 'lanakila." i la manawa hookahi e hoakaka ana keI kahi mau kelekalapa mai Parisa j mai, w aia iia maka oke ao liolookoa ma- ! luna o ku Peresitlena Wils6n a ua liooj han'aiuaia ko lakou mau pepeiao no ka iohe aku i kann pane." lloilee ke Kaiser i ka Niihou EUnlmalia i Kona Mau Pualikoa BASLB, Oct. 7.—Maloko o kekahi knahaua i hoopukaia aku e ka Emepera Wilholm o Kelemania i na pualikoa i kaua aina ame moana i hanaia ma ka |la i nehinei ua olelo oia:

[ "Iwaena konn o keia ]caua hahana | ua ulupaia ke kahua kaua Maeedonia. Aolie i wawahiia-ka kakou kahua kaua ponoi aole no .e wawahiia aku ana aka hke ua hooholo au e hooko aku i na makemake o kuu mau hoahui a ke haa- ' wi hou aku nei 'i ke noi no ka hanai» o ka nialuhia mē ko kakou mau enemi, aka he maluhia hanohano ana ia a kakou e ha&wi aku ai i ko kakou mau lima. "No na mahina lehulehu aku nei i h'ala ua lēle kaua poipu mai la ka enomi me ka ikaika apau me ka hoomalia ole i ke kaua ana, maluha o ka oukou mau laina. Ilpko o keia mau pule o ke , kaua ana, ua oukou a ua laua aku hoi me ka ikaika me ka holo- | pono loa i kekahi heluna makolukolu o ka enemi. Aia maloko olaila kc ko'iko'i o ka hana i hookaawaleia ai na oukoU e hana a oukou i hooko ai a e hooko piha nei, ke hana mai la na pualikoa apau o na mokuaina apau o Ke- | lemania i hana a he hana , mai la no hoi '«ne ke koa 'ame ka maj ka'u ole oiai lakou e hoopakeie ana i | l ka aina makua maluna o ka lepo o ka | lohui e. lre pnakiki a ko'iko'i ka hana. : Ola Man ka Paa o na Mhkukana i "O ko'u aumoleukaua oia mau ko la- | kou paa ma o ke ku-e ana aku i na mo- ' kukaua aka enemi. Me ka loli ole ke I kokua nui mai la lakou i ka pualikoa aina ma kana kauā ana me ka pilikia nui. Ua nana aku na maka o ka lahui m«, ka home me ka haaheo ame ka makemake nui maluna o na hana a na pu- J alikoa aina ame ka n'a moknkaua, ke ! hoike aku nei au i ko'u mahalo nui ia oukoU no'u iho anie ka aiiiamakua. "Ua oili ae iwaenakonu o ka kakou kaua ikaika ana ka hiolo ana mai la oke kahua kaua ma Macedonia. I kulike ai me ka makemake o ko kakou ; mau hoahui, ia manawa i hooholo ai au i ' e haawi aku ī hookahi manawa i koe i no ka haiiaia o ka maluhia me ko ka- j kou mau enemi, aka e haawi aku ann iau no kekahi maluhia - lianohano wale ] »0.