Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVI, Number 26, 28 June 1918 — KE KIAAINA McCARTHY MA KA NINAU HOOKUONOONO [ARTICLE]
KE KIAAINA McCARTHY MA KA NINAU HOOKUONOONO
Ma ke awakea o ka Poaono aku nei i hala, i lawe ae ai u Kiaaina McCarthy i na kaula kaohi o ka hookele a«puni ana, ma ke poo o ke Teritore o Hawaii nei; a ma na hiona oiaio i ikeia, e hoopuni ;.na i na minuke mua loa, mahope iho o kona lawe ana ae i ka hoohiki oihana, i hoike okoa aku ai na makaainnna <» Hawaii nei, i hoea aku e ikemaka n-. ];tk .n ih<> i ka pii ana ae o Kiaaina McC'arthy vr.:i ki »na kulana hou, i na manao ohohia o ke apo- !)••. ke kaa ana aku o na hana nui a ko'iko'i o ke ;«ii]>nni ilnko o ka lima o ke kanaka, a lakou i hiliai. e hookauia ae o Hawaii nei, ma ke anuu k:ck;c ac <. ka holomua, mai kona kulana e ikeia :ici i koia manawa. ( > ;i he mau la hikimua wale no keia no ke kiaa:i. :v >u v kilolii ai ina hana i pili aku i koha ku- ; :i;i ..ihaua. he mea nae na kakou e hoohewahewa k na makahiki loihi ana i hoohala ai ma . .. īi; nei. kona komo kino ana lloko o na hana .li-na kuloko, ame ka paa ana i kekahi mau. :';;.• a aupuni no kekahi mau manawa like ole ae hala. ua lawa ia 110 ka haawi ana aku iaia i ame ka makaukau ma na ninau ano nui i i ka pono ame ka holomua o keia Teritore; aa aku hoi na manao makee iloko ona, o kana tii mea apau e hooko aku ana, no ka pono no ia • • n : makaainana. ma ke ano laula, a no ka poinai--i <« ke aupuni.
■ k.. makou kainailio āna ae maluna o kekahi .i.i an.t nui i pili loa aku i ka iini ame ka make- - ;.kr kekahi mahele nui o na makaainana, he iKi kakou e liauoli ai, i ka hoakaka ana ae o k k.ik<iu kiaaina hou, i kona manao maoli maluna a;na aupuni, apuni keia Teritore, o ia 110 ka a aku 110 ka hookuonoono ana, me ka manaoi . <. lil«» ia mau aina i hdme a i waiwai ponoi no : • iakaainana. I I c mea ano nui loa keia i puka okoa mai la mai i;a > aha mai o keia kiaainaf hou, ka manao hoi i !. i e .-le ia mai na haiolelo mai a na kiaaina mua o 1 ia waii nei. a 110 ka pomaikai o ko ke Kuokoa poe i i '.iiklu. ke hoopuka aku nei makou i ka manao • -i <» Kiaaina McCarthy, maluna o na aina au- • <« kakou. elike me kana haiolelo, ma kekahi waiii <» keia pepa. W ahi ana. ua hoea mai ka ninau hookuonoono i na aina aupuni, no ka noho paa ana maanei nei; <• na pilikia i ikeia o na wa ae nei i liala, o ka holoiiiua ..l<j o ka poe i lawe i mau aina hookuonoono u. lak< >11. aole lpa ia e lilo.i kumu e hookuemi hope i; a; keia hana maanei.; aka o ka pilikia nui, aia no ia ma ka aoao o ka poe i lawe i na aina hookuo:>. 'iio. i hoopalaleha wale lakou i ka hana ana aku. ami' a imi ana i na wahi e hoohua nui mai ai iia aina i ' ookuonoonoia, i na pomaikai, ua kauka'ī uale aka no, na ka aina e hoohua mai i na nu aalu. a e halihali mai i na pomaikai, me ka hooikaika ole ma ka aoa<s o ka poe hookuonoono, e h. •< •hana kino aku i ko lakou mau aina. s II e mea oiaio loa keia a Kiaaina McCartliy'i kamailio ae ai, no ka niea ke waiho okoa mai nei' na hoike oiaio, ma o na aina hookuonoono la o kekahi'poe i lawe ai; aka nae ke manaoio nei mak."ni. ao]e e lilo ana ka hoopalaleha ame ka makaala ole < > ka poe o ka wa i hala i v kumu hoohalike i;a ka poe e lawe aku ana i mau aina hookuonoono n.. 1 ak< 'U ma keia mua aku e hahai aku ai, no ka nu-a ke halawai nei kakou me kekahi mau haawina r '.. kuin.no loa, e hiki ole'ai ke hoohemahemaia' keia poiio nui, e waihoia mai ana na kakou e kolio akii. # lle mea na makou e hauoli nei i ka hoike ana ae. i ka lilu ana o na manao hoeueu o ke Kuokoa, maluna o ka ninau aina hookuonono, i mea nana hoe.komo aku i na manao uilani iloko o ko Kauai mau makaainana, elike me na hooia i loaa mai i keia ]»epa: ke kumu hoi nana i kono okoa aku i kikahi poe o Kauai, e hoouna mai ia Mr. S. Chamller o Ko'oa, Kauai, e lawe mai i na palapala n.»i no na aina aupuni ma Waimea, Hanapepē ame Wailua. a waiho aku imua o ke kiaaina hou, e weheia ae no ka hopkuonoonoia e na makaainana. Me ke kanalua ole ia makou ke olelo ae, e hoea mai ana i ka inanawa e hookoia aku.ai ka makemake o ka poe na lakou kela mau noi, aole he I,'ihi o ka'manawa e kakali aku ai mai keia wa aku : o ka makou wale no e a'o ikaika aku nei ia kakou na Hawaii, a i loaa na home hookuonoono i.i. . mkou. e hoi a noho maluna, o ko oukou mau aira. o ka makemake maoli ia o ke kanawai hooku- >noono. ame ko kakou kiaaina hou, a e mahi aku i ka aina, ina ma ka hana kino maoli ana, a ma ka hoolimalima ana aku paha i kekahi poe, aole 1 i i kahi e loa e noho ai ,a i poe okoa ke noho .ae i.una o ka aina, o na hana o keia ano, he imi loaa i:.. me ke apuhi āna i ke aupuni, aole- ka manao r,iakee iloko o kakou i ka ainā; oiai nae he hana m:ialahi na ke aupuni ka hoolimalima ana aku i ua aina aupuni, i ka poe e makemake māi āna, aka hi i no ke ake. e loaa he mau aina a he mau home no na makaainana nele aina. pela iho la keia pono ame keia pomaikai. i haawiia mai la ia kakou. a e liamama mau nei hoi ka ipuka i kela ame keia manawa. i na makaainana o Hawaii nei. O kekahi manao a makou e haawi nei i na kokua ana i na hoakaka o ko kakou kiaaiua hou, a o ke ki hoi nana e hoopaii ae i na pilikia i ikeia o na \va ae nei i liala, o ia no ka wehe hamama mau ?.na o na aina i pau na makahiki hoolimalima me r.a mahiko, no ka hoomau ana aku o na mahiko i ka mahi ana i kela mau aina, ahik? i ka weheia ana i mau home hookuonoono, ma ka haawi ana aku i kela pono i na mahiko e hana pela, aole loa he poho a he mau poino e loaa ana ma kekahi ano; o
ka poe e lilo ai o kela mau aina i mau home hoo/kuonoono no lakou, ma kahi'o ka nahelehele e loaa aku ana ia lakou. he ko e ulu ana me ka maikai; a ma ka aoao hoi o na mahiko, e hoihoiia aku ana ko lakou mau lrto eka poe hookuonoono; nolaila he alahele keia e pomaikai like ai na aoao apau i kuleana i na aina o keia ano. Ua pau ka nianawa o ka hoopalaleha wale ana, ke kunana wale ana, a kauka'i wale ana maluna o na hana/ e lawelaweia nei i keia manawa, no ka hanai ame ka malama wale ana. no i keia kino, aka e kau aku na maka maluna o na aina aupuni, e weheia ae ana i mau home hookuonoono; a i loaa he ■īuau aina o kela ano, o ka oHoa aku. ma na aina i kokoke i na mahiko, e hoi a nolio maluna o kela mau aiiia, a e hana aku me na manao makee, e lilo ia i home, a i kahua, e loaa i'o mai ai he noho kuonoono ana nou iho a 110 kou ohana, a o ka mea oi aku. he aina nou ponoi ,e kau aku ai i ka mamo.