Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVI, Number 25, 21 June 1918 — MAHALO NUI IA O HAWAII NEI E FRANKLIN K. LANE Kaahele Makaikai Oia me Kona Mau Hoa ia Hawaii me ka Piha Ohohia Nui IKE OIA I NA HOME O KA POE HOOKUONOONO ME KA HAUOLI Nui no Nae Kekahi Mau Aina Hookuonoono i Hoohemahema wale ia [ARTICLE]

Help Learn more about this Article Text

MAHALO NUI IA O HAWAII NEI E FRANKLIN K. LANE

Kaahele Makaikai Oia me Kona Mau Hoa ia Hawaii me ka Piha Ohohia Nui

IKE OIA I NA HOME O KA POE HOOKUONOONO ME KA HAUOLI Nui no Nae Kekahi Mau Aina Hookuonoono i Hoohemahema wale ia

| Mahope iho oka hopha'a ana i kej kahi mau la elima, ma ka Mokupuni o j Hawaii, o kaahele au'a mai kekahi wahi | a i kekahi, i huli hoi mai ai o Kakau- | olelo Lane, o ke keena kalqiaina ame kona mau hoaheie ma ka Mauna Kea o ka Poaiua nei, iue kona hoopihaia aku i me na haawina o ka hauoli uo kana i ' mau inea i ike ai ma ka Moku o Keawe, aole wale mamuli o ka oluolu maikai o ke ea o ka aina, aka maniuli pu kek;;hi o ke kulana o ka aina, ka mea ana i ike ole. ma kekahi mau walii e ae ma Amerika. No na mea e pili ana i na aina hoo kuonoono ina Hawaii nei, aole o Kakauolelo Lane i hoakaka maopopo loa ae i kana mea i-.inan'ao ai, aka nae, ma na mea i hoomaopopoia aku, e ai ae aua na manaoliiiia. a.loaa akm ana i ka poe lawe i na aina hookuonono, mamua 0 na inea i loaa ia lakou i keia mauawa, ma Hawaii nei. Ma ka manao maoli iloko o Kakauolelo Lane, o ia uo kona ike aku i ka holomua o ka poe i lawe he mau aina hookuonoono uo lakou, a e lawe aku ana paha he mau aina hokuonoono ma keia niua aku, i poe i makee maoli i na aina, e liana kiuo ana i mea e hoohua nui mai ai na aina i na pomaikai aole hoi o ka poe i ake wale no e lilo na aina, i mau mea hoopukapuka imi loaa no lakou. Ma kela huakai 'makaikai a Kakauolelo Lane 110 Hawaii, ua ike maoli oia 1 kekalii maii aina hookuonoono iloko 0 ke kulana holomua, a e noho ana na ona no lakou ia mau aina, maluua o ko lakou mau at*ia; ua ike pu no hoi oia 1 kekahi mau aina* i hookuonoouoia, me ka ulu aiia o ka uahelehele, e loaa ole ai he wahi pomaikai i ka poe no lakou ia mau aina, i ke aupuni palia, a i ka lehulehu hoi nia kekahi ano. 1 leulike ai me na mea a Kakauolelo Lane i hoakaka ae ai, ua manao oia, ina he mea kokahi ana e kamailio ai e pili ana i ua aina aupuni no ka hookuonoono ana, alaila o ka manawa maikai ana e hoike ai ia manao, ma ka manawa no ia e lawe ae'ai Carthy i kana hoohiki oihana, a 6 ko« noia mai ai hoi oia e haawi ae i kekahi , haiolelo pokole. Ma kela huakai no Hawaii, he mau I haiolelo pokopoko ka i haawiia e Ka- | kauolelo Lane, ma kana mau wahi apau e kipa aku ai, a e paholaia mai ana no hoi ua hookipa ohaoha ana a ko Hawaii poe iaia. Oiai na malihini ma Hawaii i loaa aku ai he lono kelekalapa, mai Wakinekona mai, e huli hoi koke aku ke kakauolelo o ke keena kalaiaina no Amerika, aka, mamuli o ka loaa ole he mokuahi, e liaalele iho ai iloko o ka manawa pokole loa, ua hiki ole iaia ame kona mau hoahele ke? huli hoi k.oke mai i Honolulu nei, a hoomau aku la i ko lakou kaahele ana, ahiki i ka hoi ana mai no keia kulanakauhale ma ka Poalua aku la, v Penei ke ano nui o ka Kakauolelo Lane mea i kamailio ae ai no kana huaka'i kaahele aku nei i Hawaii. "Ua hoohala au i kekahi mau la elima ma ka Mokupuni o Hawaii, mā kekahi huakaihele, i hiki ole ke loaa kona lua, ma na wahi e ae o ka honua nei, e pili ana i na hiona nani, na mea kupaianaha, ka nui o na meaulu ame na mea no apau e hoohoihoi mai ana i ke kanaka. Ua ike au ina kane ame na wahine o na lahui like ole o ka Pakipika, e huikau pu ana iloko o ke apo o ke kuikahi. Ua ike au i na kula aupuni i piha i na Kepani, na Pake, na Hawaii, . Pilipino, Po|| Riko, Pukiki me na keiki o Enelani Hou ame ko Kaleponi e a'o like ana i ka olelo Eue-

lani, i na ioina hooponopono kuniu o ko kakou ;iupuni, e huikau like aua. e mele ana i 'ua himeiii aioha aina. aiue na oielo kaulana a ko kaknu inau ulakai kaulana. *■ l'a uiaopopo loa i keia poe ke'.ki na mea e pili ana ike a pela no hoi nie ua keiki o ko lanou niau makahiki, ma ka aina makua. O ko lakoii -noho ana maluna- o "keia mau paemoku ma ka Moana liio ia i mea āno nui iloko o ko lakou uoonoo, ma ka hoao ana aku e hoopio i na hoao i hanaia mai e kaupalena i ka hooh.nnaia afia~o ka moanā, e kekahi lahui hōokahi : "iyaie no. He mea ano nui loa J ke kaiiī ia iakou, ua nui aku ia. inamua o ka mea i manaoia. ...." V '' Aole au i ike i kekahi hokele. haleaina a ma kekahi home paha, i hooiohe olft ia ai ke kauoha a ka lunaho>»ponopono o na meaai. Ua hele iuakaikai aku au maloko o na kula, i kuai uui ai na kamalii* i na Poo Kaua. Ma kekahi kula a 'u i kipa aku ai, ua pau loa ua keiki i ke kuai i ua Poo Kaua, a ua haawi aku hoi kela ame keia keiki i na kokua ana i ke Ke'a ī'laula. <4 Xo na mea e pili ana i ke ea, aoie niea hou aku a ka uaau e iini ai. Aole •wahi o ka makou huakai i hōopilikiaia niAi. ma o ka ua la. ame ka makani. L"ā kaiahele aku makou mai ka wela ikiki aku o na kapakai ahiki i ka o!u iohai o na aina kiekie. He oluolu maikai ka moe anh i ka po. mamua o ka mea i ike : ia ina kekahi po, ma na kapakai o ka ka Akelanika, iloko o keia wa o ka makahiki. "Xo ua niea e piii iina « na waiwai oU>ko o ka Piua: ina iiih knin e pīli ana . ke kahea ana aku i ke af> uei. e' hoo'ako mai i ua ineiai, iim ::k_> o iln'waii •••na iho raa im ;:nu apKii. ina e leaa 'i īilia iaki hi'n. n>a ka'liīo ana i ona no kekahi aina. e nu.e ana' mai ke'kai aku ahiki i ke kualiiwi. ua h:ki"loa ia'u ke kanu i na niea apau e pono ai," inai ! a jaiki mai am.e ke ku ma na kapakai aii ke kulina 'ame-ka pipi, ma na aiffa ki\k?e. 0 ka mea oi aku'o lie kupaian\lia. o ia n% kā uuku- loa o ka luhi uia *ka aoao o ke kanaka e hana aku ai maluna o ka aina. No na mea e piīi anft i ka hooliana ana i na aina 'aupuni ma Hawaii, malia o loaa ia u he manawa e kamailio ai no ia mea, i ,ka wa e lawe ae ai o Kiaaina McC'arrbv i'kana hoohiki oihaua." ' W. S. S. ' —