Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVI, Number 23, 7 Iune 1918 — KA NINAU POI O KAKOU. [ARTICLE]

KA NINAU POI O KAKOU.

Ma ka nana ana i ke kumukuai o ka poi i keia manawa, ke pii mau ae nei ia, me ka laweiawe ole ia aku o kekahi hana, e hoopakeleia ae ai kekahi | mahele*nui o na makaainana o keia Teritore, e k£ j komisina o na meaai ,oiai nae, mā liawaii nei no ke kalo e kanuia nei, a e hanaia nei i poi ; ua pono hoi ka pipii o na kumukuai mau meaai e ae, e hookomoia mai nei iloko nei o ka aina, he mau hoolilo lehulehu ko ia mau meaai i laweia mai ai a loaa ia kakou. Ina ua hiki i ke komisina o na meaai ke kau i ke kumukuai paa maluna o ka laiki, me ke kauia aku o ka hoopa'i maluna o ka poe apau e kue- ana i kela kauoha, nokeaha hoi ka mea i kau ole ia ai ke kumukuai paa no ka poi? Ma ka nana ana ,aole he mau kumu maikai ma ka aoao o ka poe kanu kalo e hoopipii ai i ke kumukuai o ke eke kalo hookahi, ahiki i ka ekolu dala a ' oi o ke eke ma kekahi mau wahi, koe wale no ka manao ana, e loaa nui mai ka pomaikai ia lakou ma ke kuai ana pela; mamuli mai paha o ka hapa loa o ke kalo ma Hawaii nei; o keia ano hana, ke manao nei keia pepa, he kuleana nui ko ke komisina meaai, e noii a e huli pono aku i ke kumu o keia hopii ana i ke kumukuai o ke kalo; a ina he mea hiki, e kau aku i kumukuai paa, a o ka poe e pale ae ana ia kauoha, e hookauia aku ka-hoo-pa'i maluna o lakou e pono ai. Oiai nae, ua kohoia ae kekahi komite e ke komisina o na meaai no ka huli ame ka noii pono ana aku i na mea e pili ana i ke kalo ame ka poi ,e kau aku i ko kakou manaolana, no ka hoea mai i ka manawa e loaa ai ia kakou he kaulike ma ke kumilkuai a kakou e uku nei no ka poi, ame ka nui o ka poi e loaa mai ana ia kakou. Ke ai nei kekahi poe i ka poi i hoohuiia me, ka pia, ke hoohui nei no hoi kekahi poe i ka lakou poi me ka palaoa, i hanaia keia no ka hoomahuahua ana ae i ka poi, a no ka loihi aku o ka manawa e ai ai; a i wahi no hoi e lawa ai kekahi ohana nui; nolaila ua aneane maoli e hiki ole i kekahi poe o kakou ke kuai i ka poi, mamuli o ka pii loa o ke kumukuai. I Oiai nae ke ike pono nei kakou i keia pilikia, e lilo keia i mea e konoi» mai ai ko na kuaaina poe, i ame ka poe e noho nei ma keia kulanakauhale, he I mau ainā ko lakou ma na kuaaina, e hoomaka koke ka mahi nui ana i na aina i keia wa, me ka hoohakalia ole pela wale no e hiki ai e hoopakeleia ae kakou, mai ka pilikia ame ka poino i ka ai kumu a keia lahui kanaka, i oi aku i kā pilikia e halawai nei me kakou i keia la. Uā hala ka wa o ka hoopalaleJia ana, nolaila mai no kekahi kumu o" keia haawina kupilikii e halawai nei me kakou, aka he haawina a'o kupono loa keia, e hookaakaaia mai ai ko kakou mau maka, ua ; pololei loa na kauoha a ko kakou mau kupuna, e i paa mau ka oo i ka lima, pela wale no e hoopakeleia ae ai mai ka pololi mai. ! Mai hoohemahema e na makaainana e noho mai nei ma na wāhi i pau ka manawa hoolimalima o na mahiko i na aina aupuni, a e kokoke 'aku ana paha e pau, aka e waiho»koke mai i na noi, no ka wehe ana aku ia mau aina aupuni no ka hookuonoono ana, a e hoomahu'i koke aku ma ka iho ana o na lima i ka lepo o ka honua, ma ke kanu ana i na mea apau e loaa mai ai na pomaikai ia kakou ,a e hoopakeleia ae ai hoi he inahele nui o ko kakou mau makaainana, mailoko mai o na kulāna kupilikii a kakou e ike nei i keia manawa. Ma ka la apopo e kipa mai ai o Kakauolelo Lane o ke keena kalaiaina o Amenka Huipuia no Hawaii nei, no ka ike pono ana nona iho i ke kulana o keia Teritore, ma na mea hiki ke kokua aku ia Amerika iloko o keia wa oke kaua. E loaa aku ana na ike lehulehu iaia maluna o na ninau ano nui i pili loa aku ia kakou ,aka ina he manawa kekahi e konoia mai ai na makaainana, e keia kanaka

hanohanō, a luna aupuni ko'iko'i hoi o Amerika e hoakaka aku i ko kakou mau manao, mallma o na ninau no ko kakou pono, mai hopohopo, a kanalua i ka hoike ana ae i na mea oiaio, he oi aku ia, mamua o kona lohe wale no i na hoakaka o kekahi aoao, a noho pouliuli hoi i kekahi aoao; no ka mea ma ka manaoio o keia pepa ,e komo mua ae ana i kekahi poe e hoopihapiha i keia kanaka ko'iko'i I no ka pono wale no o kekahi pohai kakaikahi, me ! ka nana ole mai i ka pono kaulike o na mea apau maloko o keia Teritore. Maloko o ka Luakini o Kawaiiahao ma ke kakahiaka o keia Sabati iho, e malama ae ai ka Ahahui Kamehameha, i ka la o ka Na'i Aupuni Kamehameha, a oiai, o ka moi mua loa ia o Hawaii nei, mahope iho o ka hoohuiia ana o na mokupuni apau a kaa malalo ona, he mea pono i na Hawaii apau, e komo like iloko o kela anaina haipule hoomanao no ko kakou moi, he oki loa hoi ko kakou ohohia wale ana aku no i na anaina o keia arto i na kanaka ko'iko'i o kekahi mau lahui kanaka e aku; aka e hoike i kp kakb'u frtau manao makee no keia la ano hlii; iiia' ka hoopiha ana ae ia Kawaiahao ma keia Sabati, a ina he mea hiki, e hoea ae na ahahui Hawaii apau iloko o ko lakou mau aahu piha, no ka hoohanohano ana i keia la ano nui i paa ma ka moolelo o Hawaii nei. he manao maikai e ae e haa\viia ai na kakoo piha ana, elike la me ia i hoakakaia ae e ka Elele Kuhio, no ke pani ana i ka hapa makai 9 ke alanui Kekaulike i makeke no ka lehulehu. Eia ka lehulehu ke kakali aku nei i m4keke o keia ano. Ia oukou mai ia e na lunakiai l