Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVI, Number 18, 3 Mei 1918 — NA LONO LIKE OLE E PILI ANA I KE KAUA MA EUROPA [ARTICLE]
NA LONO LIKE OLE E PILI ANA I KE KAUA MA EUROPA
\VASHIXGTON, Apr. 26— Ma ke kaua ma ka lewa iho ua kaa ma ka aoao o ua Aupuni Huiia ka lanakila. Ma ka la aku la i nehinei, elike me ka lono i loaa mai ianei mai Laelana o ka po nei he elima tona o na poka pa-hu i hoohauleia iho maluna o ka enemi. Ma ke kaua ana ma ka lewa elua mau mok"ulele a ka enemi i haule i ka honua iloko o ke kaua ana ma ka lewa, a hookahi i kiia ae a haule i ka honua e na koa helowawae. Elua mokuea a na Pelekane i poino. Mai Parisa mai ka lo.no i hoikeia mai ai no ka lanakila ana o na kanaka lele i ka lewa Amerika. Ma ka Poalua ua kiia aku a haule i ka honua
i ka umi-kumamawalu o ka Lufbu*y mau mokuiele Keleinania, a he elima a Baer j i ki aku ai a haule i ka hanua. Ma ka hoike a ke keneiala he kanaha ka nui o na mokulele Kelemania i kiia ae e na Amerika a walawala'pa-hu ana i ka honua iioko o na mahina elua i hala. Ua Oi Aku ka Heluna o na Koa Kelemania Mamua o ko na Aupuni Hul WASHINGTOX, Apr. 26.—He kahea hou no ka hoouna awiwiia aku o na koa ma ka aoao o Amerika no ke kokua ana aku i na aupuni huiia no ke kaua ana ku ma ke kahua kaua o ka hapa koinohana lea i loaa mai-ianei mai PalBni mai. I keia manawa na Edward De Billy, ka hope komisina kiekie mai Pa-
lani mai i ke aupuni Amerika, kc kanaka i hoea mai nei i keia aupuni ma ka Poakolu aku nei a i hoea loa mai iauei i nehinei. "O kau hana oia no ka nana ana e hana mai o Amerika me ka awiwi ma na ani> apau e hik» ai-a. Up. aui ka i hanaia e ko oukou aununi no makou, aka, o na koa oia ka makou mea i makemake loa ai i keia manawa. TJa oi aku ka heluna o na koa Kelemania mamua o ka na aupuni huiia ma ke kaJ»u e hooukaia mai la i keia manawa. Eae mai ia'u e uoi aku me ka ikaika ia oukou o keia ka manawa waiwai loa a o ka manawa kuhaiki loa no hoi iloko o ka makou kaua ana."
Panikuia ke Awakumoku o Zeebruggo e na Pelekane LOXDOX, Apr. 26.—Holopouo ka hana i hoaoia ai e na Aupuni Hui e paniku aku i ke awa hoolulu o na niokuluu Kelemania ma Zeebrugge, o keia ka lono i loaa aku i ka mea kakau meahou o ka Nupepa Assoi:iated Press mai kekahi aku o na aliikoa kiekie o ka oihana kaua inoana. Ma ka nanaia ana ma ,ka lewa iho e na kanaka hoomakakiu o ke kowa i panikuia i hoikeia mni ai ka mea oiaio o ka poino i hanaia aku e na mokukaua a na aupuni hui i na awakumoku a ka enemi, ua oi aku ka nui mamua o ka mea i hoikeia mai ma na lono mua i loaa inai. Ua paniku holookoaia kela awakumoku e hiki ole ai ke puka I mai ka moku iwaho a ke komo aku iloko. | Pan&uia ke Awa j Ma ke ano he hua no ka hana ake ( aumokukaua a na Aupuni Huiia e haa- . leleia ana ke awa o Zeebrugge e na au- { mokuluu a ka enemi ma Flanders ma
ke ano he awa hoolulu, a e iawe ae aua lakou i ke alahele ma Ostend i ka wa e holo ae ai no ka moana. Ma ka naoiua ana iho o ke Kowa Zeebru£ge mahope iho o ka hoopa-huia ana ma ka lewa iho na ikeia ke panikuia ana o ke kowa ma o ka hoopiholoia ana o na mokukaua kahiko Pelekane i hoopihaia me ka puna kaAieki, a oiai ua pau i ka wawahiia ke kaoeliawa Kelemania ma kela kaua ia ana aku, o ka hua ina ia hanaia ana e hoopiha kokeia ana ia wahi me ka lepo pohopoho. Ina no ka hana hou ia ae o ke kao eliawa, a paa e hala ana i ka enemi he mau pule lehulehu e hookaawale ai i ua inoku nahaha i hoopiholoia mai ke kowa ae, i hiki ai ke hoohana hou» ia kupono no na mokul/u e puka aku ai a e komo mai ai, o kahi wale no nae uo na mokuluu e hiki ai ke puka iwaho ke hiki e pau i kā hookaawaleia ae. O ke Kalser KekaM Malaila He loho kelēkalapa na ka Reutera i Amster(lam mai Berlin mai ke olelo ana ua holo aku ke Kaiser me ka awiwi loa no Zeebrugge no ka nanā ana i maOpoj)o ka poino i lianaia e na aupuni hui ma ke kaua o ka Poalua. Ua liele oia ahiki i ka uwapo i hanaia ai a hala i ka hohonu a ua lawa kona. ike nona iho no ka 'hoopoinoia ana, ua hnna hou ia ae ke alanui kaaahi a paa no ka manawa wale 110. Ua paa i ka hopuia e ke Kaiser kekahi koa marina ana o ka halawai ana ku'ma ke ano ulia iaia e hele :>ua a ninau aku la iaia e hoakaka nmi i kc ano o ke kaua o ka hooukaia ana. Ua hoikeia niai i Wakinekona nei ma ka po aku la i hala o ka nui o na koa mai-ina Ameirika i porino kela kaua ana ma 2eebrugge he 278, he 22 'o lakou he mau kanaka i h6opaaiti iia inoa a he elua kapena ame eon# lukanela i helu pu ia mawaena o ka poe i make. Kn Poe Amerika Hoopakele Ola ' Ua hoopilioihoiia ka lahui ma ke kaua ana ma Bruges no ka haiia hoopakele ana a elua mau moku mahu "i kapiliia ma Amerika, na moku na laua i hoopakele \ na kanaka 200 o na ko-lu o elua inokukaun i liooholoia ai a hooj>ahuia e paiiiku i ke awa, oiai na pu kuniahi e kiiai mai ana. He Lono Hauwawa no ka Hoola Hou ia Ae <y ke "Aupuni Moi o Rusia WASHINGTON, Apr. 28.—He lono lauahea no ka hoola hoU ia ae o ke kuphni moi ma Petrogra«l ifie- Alex;s NikoTAieviteh, ke keikikane milli loa a ka i Ēmepdra Nicolas Romanoff ma ke nno lie emepera ame ka' makuakane hanaunS 6 ke keiki opio Miehael AleLxandrovitch, ke kahu aupuni, ka i īoāa mai ka ak'au niai o Bnropa ma ka 16. i nehinei. Mai ke kiilanakauhale mai u Kopenah'egena keik loiio o ka loaa mai a ke nana aku he Wahi auo oiaia kekahi iloko,o keia loiicf, oiai nae hoi ma ka hoike & ke Kuhihft Pranfcis i WaM hiai nei i ke aupuni' mai Volag<la mai, kana WAh'i e nōho 'mai ltt i nei manawa, aohe ka oia i mahii'i ifti i k«ahi mefr e pili ana no ia niēahou. Ua hoikēia ae i K6peWhegena, wiahi a ka lon'o i loaa mat i Ladana. he kaua hookahuli aupwni hou ka i ala ae maloko o Petrogra<i. Mk kekahi mau lono hauwawa e ae i like no rtfe ia ke koikoi ua oleloia ua kukalaia ma ke akea 0 ke keikikane ihuli loa a ka eimep('ra, Miehael Alexatidr(ytritch i kahinilio mua ia ae nei ke kāhh aapuni ina ho ka hoala hou ia ae o ke? aupuoi rtioi, a o ke alakai oiaio hoi. Aohe lono kklekalapa 1 loba ae i Koj>enah»geTia mai Petrogra<l mai no kekahi #natr la lehulehu i liaia akti nei, aka, he lono nae ka i loaa mai i Lailana ma ka PoAlima iio ka haha:ia loa o ka haunaele hoWkahuli aupuni maloko o ke kapitala kahiko me lealii lako ai wale no e lAwa ai kfc kalanakauhale nh iwakalua-kmnamahii hoiia. Hooiaioii Mai ka Lohe Mai Finland Mai 1 fFe lono hauwawa ka i loaa mai Finalana mai no ka hahana loa o ka hakaka maluna o na aianui O Petrogra<l, aka nae, oia mau lono apat> aohe mau hooiaio maopopo i foaa mai» Ua oleloia maloko o ka lono kelekalapa hope? loa mal Kopenahejjena mai ua hoikeia ae e ka Nupepa Btockbolm Aftonblat no ka loaa ana mai 0 ka huhou maopopo mai F*inland mai o Alexi& ka i kukaiaia ae i emepwa a o Miehāel ke kahu aupuni malalO o ia kuahnna like. Aohe f HoHeela Ao i ke KAhina Francis O ka lono wile no hiaik&kaihi khhina mai I loaa mai i, Wnkinekona noi ua hoea mai ia mai ke I liliihi Ame ika Franeia mai i hoo' nai: l "tai i.a i ke •keena aupuni. W- hi r a»he ho ike e pili ana i lie uia Uua kē o Kuua hookahnli aupuni hoh i hooiaidiar niai. O ka hoihoi in ana ae o k£ kapitala a i Maeao, Wahi ana, i kokiiaia aku ai na Kelemnia oiai ua liJo i nei manawa i kikowaena uo kel poe kokua Kelemania. , Ma ka iono kelekalapa o ka loaa ana mai ma ka po PoAliina e hoike āna ia no ka emi loa mai o na lako meaai a ua hpakakaia mai ka loli ana o ka manao o kā lahui, a he manao ku-e i na Kelemania ka mea i ikeia maloko o Petrograd a pela pu maloko o Maeao i nei manawa. Ma ka Papainoa o na Koa i Poino he Poe l Elia ka Hapaatd WASHINGTON, Apr. 20,—Ma ka papainoa o na koa i poino i loaa mai i keia la mai Bnropa roai 156 ka nui, o ka tiapanui o fakou ua hoehjr wale ia no. ' He umi-kumamawalu i make iloko o ke kana ana, eouo i make mamuli o na palapu ,elua i make ulia, he umi-kuina-makolu i make ma'i maoli ,a hookahi o kekahi ano e ae. He iwakalua kumamalima i hoeha kukonukonu loa ia a he ka-nawalu-kumamahiku i hoelia liilii ia, me eha i ualowale. He Mau Pu Klminhi Hou no ke Kipoka Paliuia ae ia Parisa AMBTERDAM, Apr. 29.—Ekolu mau pu kuniahi hou i hiki ke hoolele i ka poka ma kahi mamao a na Keleinania i hanaia mā DuBsel<lorf no. ka hoopa-hu ana i ke kulanakauhaīe o PaHaa i laweia mawaena aku o Belegiuma. Hool* ko Aupuni o Euala 4 ke Kuikahi Hoopau ELau£t i HanaA COPENTJAGEN, Atir; E hoakaka aaa ka Nnpepa Afoābhuiet no ka hooie ana o ke ailpuai Pero«ra<V i ka ike aku i ke kuikahi hoopau Kaua i hanaia ma Brest-LitoVBk a ke koi mai la e hanaia i 'aehke hou, a hoakaka pu ana e kaa ka hoomalu Ana i ka okana aina E»thonia maMo o hā Kukini. Ke Koi Kakanha LinMmai 4 na KeioWASHINTON, Apr. 29—tta loaa mai he lono i ke keena aupuni no kd Kele-
mania hoopuka ana aku h.> U:ni, kauha limanui 110 ka lioololi iuia , t]J paalmo nie ka howeliwoli aku i na | Ulil aupuni Rnkiui ina e ue oh> inm ;U)S aJaila lawe pio'ia Petrogra<l in<> k : , h,,,,' ikaika. Afa ka Keleinania koi e liookim koke. ia niai iia paahao Kelemania kin,, jj. 4 , ika apuu a e koi pu ana o n» Keleinania nawaliwali apau <> li<>. t iiuho ia aku ub maloko o Rusia mahiln lapaau ana a na kauka o na :nipun| kaua ole. I T a ae o Kelomaiiin <> I ku'u aku i na koa Kukini paahao kin<» ik.iika ole. Alaiia ke Alahele e na Koa Amenka PARIS, Apr. 29.—Ua hoako:ik„ : ., u ll& pualik6a Amenka nia na laina k;m 4 niua a i uei manawa ua paa <i Aiiiii nsi ke kiaiia, no ke paniku ana :iku , alanui o na pualikoa a ke Kais« t , i„. t mai ai imua no Amiena anie I':ui Nt , O īia kop j\ ke Kenerala Pershin ; j ma . lalo o l<a l'ioonialu ana a ka Alilnkaua nui o na pualikoa a na Aupuni ll u i, a Foch, ua laweia ae e lakou na kahna maluna o ke kahua kaua a na l'ahini, ka hoopuipui ana aku i na pualikm |' a lani, a i keia maiiawa aia lakou [~• la me v ka makaukau inaniua ]»>n. a ku o ke alanui a ka enemi i mana.i ai e ka'i mai. Ke hoomahuahua niai nei na Ki leuiania i ka lakou kaua ana ma ka iikilul,. o ka laina nia Toul ,e lioao uiiii anu n„. ka maopopo loa e ahii niai i ka hnniiiia ia ana ae o na pualikoa Amerika nn ka hoopuipui ana aku i na pualikoa lvi,. kane ame Palani ma na laina i.hi k 3 akau loa aku. LONDON, A]>r. 29.—Ua hoomaka h u ia mai e na Kelemania ke ki ami. i na pu kuniahi nia mi wahi apau o k«> ka hua kaua holookoa maJoko o Fl;i.inib| inawaena o Meteren nme Voorm<'/i'i" Ma ia maiiawa like ua lioounaia mai na pualikoa helewawae 110 ke kaua uu& mai i na kahua ma Loere ma ke kumu hana ae o ka Mauna Kemmel, aku nae ua hoauheeia aku lakou e nu koa :i na Au]mni Huiia. PARIS, A]>r. 29.—Ua lele kaua in inai e ka lia o na ]>ualikoa Kelemanin nui i keia kakahiaka na koa Peleknne im* kn hahana loa ma ke kaliua kaua Flan.|i'r.«. Ma ka olelo a na koa Kelemania (ma hao i laweia niai e ua Pelekane ilnko o ke kaua ana ua kauohaia na Kemenila Kelemania apau e kaua ia niai o V|n<>< ahiki i ka lilo pio ana aku i keia !:i. Oia mau ka nee mua o ka lialinnii o kr kaua mahma o na kahua kaua e pauiu nei e na Pelekane ame na I'alani. [a m;uiawa like ua lele kaua mai la nu Kelemania nmluna o kekahi kahua kn ua loihi 15 mile ka loa ma ke kalma ka ua Belgian e pili ann i ka muliwni Yspi. AMSTERDAM, Apr. 29—E hoaknkn anu na lono kelekalapa o ka loaa ;in.i niāi ianei ma ka la 2.1 o Aperila 11:1 liiwe ke Kaiser i kekalii kahua nianiuu lon ma ke kahua kaua a nana aku i ka Imo "ukaia o ke kaua weliweli 110 ke uk<' e lilo mai ka Mauna Kenimel i na Ki'le inania, me ka hakilo ana i kelu iiiih' keia lioonee kaua ana a ]»o ka la. —4—