Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVI, Number 16, 19 April 1918 — HE MOOLELO KAAO NO KE KEIKIALII AMEDA AME KA WAHINE KUPUA PARI-BANAU [ARTICLE]

HE MOOLELO KAAO NO KE KEIKIALII AMEDA AME KA WAHINE KUPUA PARI-BANAU

Hoakaka. —Eia hou māi nei malihini ke hele aku nei e huli i kamaaina nona iloko o na home o ko ke Kilohana poe hialaai moolelo, a ke manaolaiia nei ka mea kakau e hookipaia aku ana ia me ke ohaolia ame ka ulumahiehie. ; MOKUNA I. Iloko.o kela au koliuliu loa e noho ana maluna o ka noho- | alii o Inia me ka maluhia, ka hanohā'Kp, ka mana ame ka hauoli nui kekahi Suletana (moi), a ileiko-o kona mau la j kanikoo ua hoohauoli mau ia kona noonoo i ka ike aku i kana mau keikialii u'i ekolu, na pani ma kona hakahaka ke hala aku oia ma o, am? kekahi kamaliiwahine, he kaikamaj hine na kona kaikaina i make a i waihoia mai malalo o kana malaima ana; o lakou apau ua nana mau ka moi, ko lakou j makuakane; maluna o lakou ma ke ano he mau mea hoo- , nani makamae loa no kona halealii, no ia kumu kona hauoli • / mau. . ! O ka hiapo o na keikialii ua kapaia o Hasana, ka ihuli iho o.Ali, a o ka muli loa o Ameda, ka mea nona keia moolelo, a o ka inoa o ke kamaliiwahine o Nourouniha; he mau keiki u'i wale no lakou apau, he oi ae nae ka-w'i o ka muli loa i ko na keiki mua. He kai*kamahine ke Kamaliiwahine Nourouniha na ke kaikaina o ke Suletana o Inia i make, o na waiwai. apau ana ua hooiliia mai maluna o keia kamaliiwahine opio, ke keiki hookahi wale no a ka mea i make, hookahi makahiki a oi mahope iho o kona mare ana, a he elua wale. no hoi mahina o ke kamaliiwahine, ma kona mānawa i make ai. No ka nui o ko ke Sūletana alōhā i kpnaikajkaina 1 110 ka mea, aoie i loaa.kekahi mokuahana laua ! oiai oia e ola ana, ua kauoha aku la oia e hoihoiia. tfiai ke kamaliiwahine op.io e nphp pu me ia me rra keikialiil ekplu maloko o kona halealii, i.hiki ai iaia ke. mala.ma a hponaauao aku' iaia. I ka ulu ana ae o keia kamaliiwahine a nui kupono no ka hoonaauao ana aku iaia, ua waihpia aku oia malalo o ke a'o ana a kekahi o na kumua'o naauao loa o Inia, a pela no lioi me na keikialii ekolu a. ka s moi, a oiai kona kino e pii inau ae ana i ka nui i. na manawa apau, ua pii pu ae me kona u'i i oi ae i ko na kamaliiwahine apau maloko o ke aupuni o Inia, a uā kaulana al<u ia mea maloko iho o ke aupuni holookoa o Inia. Ojai ka moi.e hoolala ana no ka hoomare aku iaia me kekahi keikialii o kekahi aupuni e aku e pili kokoke mai ana, i lilo ai ia mau aupuni i mau aupuni hui a noho hpalol>£ ma o ka mare ana.o ke kamaliiwahine me ke keikialii o ia aupuni, ua lilo iā hoomareia aku i kumuha.na nui nana e noonoo mau ai; aia hoi, ia manawa hookahi ua ike aku la oia i. ka haulehia o na keikialii ana apau ekolu i ke aloha maluna o ko lakou kaikuahine; ua lilo keia he mea, hookahaha loa i kona noonoo. Ua hookaumaha nui ia kona noonoo no keia mea, aole no ka lilo wale i mea alalai mamua o kaqa kumuhana i hoolala ai, aka no kona ike mua iho kekahi i ka hiki ole e loaa ka aelike mawaena iho o na keikialii ek'olu, eia "nae, ua hoopau ke keikialii muli loa i kona noonoo ana o. kona kaikuahine kana wahine, a waiho aku la na na kaikuaana, mamuli o na a'o a ka moi. No kekahi mau manawa lehulehu ka ka moi kamailio ana aku me ka ma-lu loa i kela ame keia keiki pakahi ana, aole pono ia lakou e manao iho o ko lakou kaikuahine no ka lakou wahine. e manao mai ai; e pono lakou e huli ak'u i wahine okoa, a e ae mai lakou i ko lakou kaikuahine e mare aku i kekahi o na keikialii o kekahi aupuni e aku. Aka i kona ike ana aia iloko o lakou 'pakahi na manao paakiki hiki ole ke lanakila aku kona.manao, alaila hoakoakoa mai la oia ia lakou apau mamua ona, a i aku la i nei mau huaolelo ia lakou: "E a'u keiki, no ko oukou pomaikai, kō oukoU noho oluolu like e loaa.ole ai kekahi mea e hooku-eeia ai oukou, a oiai hoi, ua kamailio āku au i kela ame keia mea pakahi o oukou e hoopau i ko oukou inanao ana e mare i ke kamaliiwahine, ko oukou kaikuahine, a oiai aole au e hoole aku ana i ka hoohana ana aku i ko'u mana ma ka haawi āna aku iaia i o oukou, ke manao nei au ua loaa ia'u kekahi alahele maikai e hoohauoli like ia ai oukou, e niau ai me oukou ka noho aloha ana, oiai he haawina kupono loa ia e paa mau me oukou, ina nae e ae oluolu mai ana oukou a e hana mai ana hoi i ka'u mea e hoike aku nei i nei manawa. I "Eia ko'u manao, e pono e hele kaawale oukou i na aina e; e hele kela.ame keia o oukou i kana aupuni e makemake ai, i hiki ole ai ia oukou ke hui kekahi me kekahi, a oiai he makemake nui au i na mea nani like ole, o ka mea o eukoū e hoihoi mai ana i ka mea nani loa i'ike mua ole ia, ke hoohiki akii nei au imua o oukou, nana ka hoi auanei ke kamaliiwahine. ' , 4< Na oukou no e wae a e hooholo no oukou iho i ka mea I nnni kamahao loa i loaa ole kahi mea i like me ia mamua; ! e hookuku mua oukou ia mea a oukou e hoihoi mai ana me , kekahi mau mea nani e ae, a o ka mea oi loa o ka nani o ka ! oukou ia e hoihoi mai ai. "No ka uku ana aku i ko oukou mau hoolilo no ke kaahele ! ana, a no ke kuai ana ia mau mea nani loa a oukou e ike aku ana, e hāawi aku ana au i kekahi huina dala kupono I elike me ke kulana o ko oukou hanauia ana, aole nae au e i hoolako aku ana me ona mau ukali lehulehu a mau kauwa I paha, no ka mea, ma ia ano e hooneleia mai ana ka loaa ana o ia mau mea ia oukou, e ikeia mai ana oukou he mau ! keilei na ka moi, a e loaa- oie ana ka oukou mea e inakemake ai." Oiai keia mau keikialii he hoolohe mau i ka makemake o ko lakou makuakane ma na mea apau, a oiai kela ame keia o lakou e kukaliki mai ana oia ka mea mua e loaa

aira o ka v mea kamahiip loa, a e lilo ana iaia ke kamaliiwahine, ua hoike mai la lakou apau i ko lakou hauoli me ka makaukau.e hooko mai i ka makemake o ko lakou makuakane me ka hookaulua ole iho. O ke kauoha koke ae la no ia o ka makuakane i kona puuku e haawiia mai ke dala i kela ame keia o na keikialii ekolu, a ma ia la 110 hoi i kauoha pu aku ai ka moi i na kauwa e hoomakaukauia mai na mea apau i kupono no ka huakai kaaHeie a na keikialii no na aupuni mawaho aku. Ia manawa koke no haalele mai la na keikialii i ka makuakane./a hele aku 4a e hoomakaukau no lakou iho no ka hele ana aku ma kekahi kakahiaka nui ae. Ma kekahi la ae ee nui ae la lakou maluna o ko lakou mau lio i hoolakoia mai me na pono apau, a hele nui aku la iwaho mai ka pa aku o ka halealii, me ko lakou kahikoia a like loa me na kanaka kalepa, a he kaUwa no hoi.ka kela ame keia mea pakahi o lakou. j Ua hoomau aku la ko lakou hele ilke ana ahiki i ka hoea nui ana aku i kekahi hale hookipa, a malaila aku ua manamana aku la ke alanui, nolaila hele kela ame keia ma kana ala i koho ai, a o ko lakou hoomaka ana ia e hele kaawal'e j kekahi mai kekahi mai. j Ua hoaumoe lakou maloko o'ka halehookipa ma kela po; oiai lakou e ai ana i na meaai a lakou o ke kauoha ana aku, ua hooholo like lakou ia manawa i hookahi makahiki mai ia manawa aku e Jcaawale ai lakou, a mahope aku o ia manawa maloko o ia hale hookipa no lakdVi e hui hou ai. . N j 0 ka mea mua o lakou e hoea ana ia hale hookipa e kali oia no na mea elua i koe a ina elua e hoea mua mai ilaila i e kali aku laua no ka mea o lakou i.koe, i hiki ai ia lakou ke hoea like aku. imua o ko lakou makuakane, elike me ka lakou haalele like ana aku iaia. 1 ka holo ana. o keia aelike mawaena iho o lakou, a i ke ao ana ae o kekahi la hoomaka aku la ko lakou hele ana ma ka lakou mau alahele like ole, mahope o ka haawi ana i ko lakou aloha, lawe no hoi kela ame keia i kana alanui i ma-J kemake ai me ka loaa ole o kekahi hoopaapaa mawaēna o lakou. | No ka pinepine o ko ke Keikialii Hasana lohe no ka nani o ka nanaina, ka nui o ka waiwai ame ka ikaika o ke aupuni Bisenaga, ua koho oia i ke alanui e hoea.aku ai i ke Kai Inia, a oiai, o ka hiapo loa no hoi ia o lakou aohe ku-e ana aku a na kaikaina. Mahope o kona kueo hele ana malalo o na kukuna wela 0 ka lā i ke ao, ka hulilili ae no hoi a ke one aiai o na wao- ] akua kahaka ole ma kekahi mau wahi, e hele huikau pu ana 1 me ka huakai a ka poe.kalepa like ole maluna o na kamelo 1 kekahi.manawa, a i kekahi manawa e pii,ana ma na kualono a e iho ana ilalo o na owawa, a j manawa e komo aku ana maloko o na aina.i na kanaka mahiai, hoea aku la oia i ka nianawa hope i ke kulanakauhale o Bisenaga, O keia ke kulanakauhaīe poo aupuni o ia aupuni, a ma ia inoa no hoi i kapaia ai .na wahi ~apau e hoopuni mai ana, a o kahi no hoi o na.alii e noho mau ai mai kahiko loa mai. Uoko o kekahi hale hokele i hoomakaukauia no ica hookipa ana aku.i na malihini kaahele ame na kanaka kalepa i hoaumoe ai oia ma ia po, a oiai ua .mahuihui wale no oia aia he eha mau mahele nui like ole maloko o ke kuīanakauhale, kahi o na kanaka kalepa like ole. e ho.ahu ai i ka lakou mau waiwai kalepa o na ano apau maloko o ka lakou mau hale.kuai pakahi, a aia, iwaenakonu ; o ia map mahele ka halealii o ka moi, o kona hele.aku la no ia ma kekahi la ae i kekahi o na. mahele ekolu o ke kulanakauhale. .1 0 ke kāhua kahi i ku ai o ka halealii he nui maoli me ke ( akea, ekolu mau alanui e moe pololei ana i ka halealii, efuaj league ka loa mai kekahi : pukaka a i kekahi, a he halealii nani no hoi ia ana o;ka ike ana aku i like ole ka hanaia ( ana me na halealii o ,kona aupuni. Aole hiki iaia,ke nana aku.me ka loaa ole iaia o na manao hookaha. U nui maoli ke kahua, a ua piha no hoi oloko o ke kulanakauHale i na alanui e : holo ana mai kekahi aoao a i kekahi. ' 1 kona hoea ana aku i ka mahele o kē kulanakauhale kahi e noho ana o na kanaka kalepa ua hanaia he mau halepoepoe nunui, ua uhiia oluna iho a paa loa i paleia, a(e. ai !ka wela o ka la, a ua hoomalamalamaia oloko me na kukui i nunui a liilii. I kana nana aku ma o a rhaanei ua piha wale no i na waiwai o kela ame keia ano, a u;a hoonohonohoia no hoi ma ke ano maikai e hoohauoliia mai ai no ka noonoo o ka meaie nana aku ana. Ō kekahi mea mahalo nui ana oia ka hookaawaleia o na waiwai a kela ame keia a na kanaka kalepa, a e noho ana no hoi kela ame keia o lakou ma kahi i ahu ai kana mau ( waiwai, me ka mauae ole aku o kela ame keia ma kahi a kekahi o lakou e noho ana. I He like ole na waiwai, a keia poe, he kilika ka kekahi mai Kina mai, na moena weleweka mai no hoi ko Peresia,. j na pa ame na pola mai lapa'na a mai Kina mai, a o kekahi , mai waiwai nui e aiku mai na wahi like ole mai. 0 kekahi mea hookahaha nui i ko ke Keikialii Hausana noonoo oia kona ike ana aku i ka lehulehu maoli o na kanaka e kalewa pua mai ana, a mamuli o ko lakou nui ua piha a hookeke maoli na alanui. laia e nana aku ana ke olelo wale iho la no oia iloko ona i ka puni maoli o ka lahui Inia i kela mea he pua, oiai aole ana kane a waliine i halawai aku ai i nele kona ike aku i kekahi o lakou e paa mai ana i.-na pua ma ko lakou mau lima a i ole, e lei ana hoi ma ko lakou mau papale, aole no hoi ana' kanaka kalepa e ike> aku ana ua nele i kekahi mau ipupua me ka pua e ku mai ana iluna o kekahi pakau-! kau, he paoa wale no ia.la oloko o ka halekuai.i ke ala o na pua. * | Mahope o kona hele makaikai ana ma- kela a ma keia | wahi maloko o keia mahele, me ka noonoo hui no ka nani ! 0 kana mau mea apau i ike aku ai, ua maluhiluhi a .ano ma- j lohai maoli iho la oia i ka ua mea o ka welā, a ua make-, make loa iho la oia ia manawa e loaa i wahi kupono nona ,e hoomaha ai. | Hele aku la oia i kekahi'kanaka kalepa a hoakaka aku j la i kona manao .a ua pololei no hoi ia hele ana aku ana I a ke kanaka oluolu loa, no ka mea, iaia no i hoike aku ai 1 kona manao ua haawi koke mai la kela i kekahi rumi kaawale o kona halekuai nona e hooluolu ai, me kekahi uku haahaa loa. . . . I Ua haawi kok'e aku oia i kona ae, aole no lioi i liuliu loa ia noho ana iho ana, lohe ana no oia i ke kahea a kekahi wahi kanaka o ka hele ana mai he mea kuai .no hoi kana, I he moena weleweka o eono kapuai kuea ka nui, a e kahea ana no hoi he kanakolu dala ke kumukuai. * Ku koke ae la oia iluna a kahea aku i ke kanaka nana ia moena weleweka e hele mai, no ka mea, i kana noonoo ana iho he moena weleweka nani loa aku la paha hoi, ia ke pii loa la ke kumukuai. ' I 1 ka hoea ana mai o kahi kanaka kalewa moena, a.pau no hoi kana nana ana me ke akahele loa no ia moena, i aku la i kahi kanaka, "ke ike ole nei au i ke kumu o ka pii loa ana o nei moena, he uuku loa ia no kau kumukuai i kau mai la, o kekahi no hoi, aohe no hoi i nani loa ka hanaia ana. Aole no hoi oe la e hoemi iho ana i ke kuai?" I No kēkahi kuhihewa mai paha o kahi kanaka nana ka moena weleweka he kanaka kalepa keia, i mai la: ! "Ina ua pii loa keia i kou manao, ea e liookahahaia iho ana nae kou manao i kou wa e olelo aku ai ua kauohaia mai au aolē e hoolilo aku i keia moena no kekahi kumukuai malālo mai o ke kanaha dala, aole no hoi e haawi aku i kekahi mea ahiki j ka hookaaia ana mai o ia mau dala." ''Alaila. he mea huna aku la ka paha kekahi iloko o kena moena i pii loa ai kona kumukuai?" i ninau aku ai ke Keikialii Hasana., "Ua pololei kau i koho mai la," wahi a kahi kanaka nana

ka nioona/' s nianao uu e lokahi ana no kou manao nie ka ii i ka manawa a'u e hoakaka aku ai ia oe hakalia no a ne-lul iho oe iluna o keia moena e lawe kokeia aku ana oe i kal,,» au ai e aku. • # "E ike koke ana no oe ia oe iho īloko o fta īmn ana ,j ka maka aia oe ke noho hoolai la ma kahi au i makemake ai me koii keakea ole ia mai e kekahi mea ma na an,. ;i pau, o kau hana mua wale 110 maniua o kou noho ana iluna o keia moena, oia kou noonoo iho no kahi au i kemake ai e laweia aku." "Ea, maikai io ka hoi ha kena moena, 1 pane aku ai ke Keikialii Hasana. noonoo iho Ia oia o keia no kana nui o ka hele ana mai i ka loa a huli e loaa kekahi mea kamahao loa e hoihoi akih. ai i ko lakou makuakane, a a«ile paha e loaa ana kekahi mea kamahao oi aku o ke kupamha elike me keia. . . . I "Ka nau ia e ike iho," i pane hou mai ai kahi kanaka ' nana ka moena. "O ka inoa o keia moena i kapaia e k ;t inea nana ka moena la ea, o "Panee i ka loa Panee i ka laula." TT a hiki ia ke hoonui ia ae a ke hooloihna aku." l "E, maikai maoli io hoi ha ka kena moena, i pane aku jai ke keikialii me ke ano hoopohala no iloko ona. Ina ho mea oiaio kau i olelo niai nei he mana ko keio moena. auU* au e manao wale iho ana no he pii loa kona kumuku.ii. aka ehaawi aku ana au i kanaha dala e like me kau kiimukuai i kau mai la, a mawaho ae oia e haawi pu akuanaaui i iwakalua dala hou ma ke gula mawaho ae o ia. ma ke an., o ka'u makana ia ia oe." I "He oiaio da mea a pau au i olelo aku la īa oe. a e ike koke ana no oe i ka oiaio i ka wa au e hooholo iho ai i ke kumukuai a kaua a uku pololei mai oe ia mau dala a pau iau. . . "Ina aole oe i makaukau i ke dala maanei he liiki īa'u ke lawe aku ia oe i Icahi au e noho nei, 110 ka mea, akalii 110 au a maopopo aku la he malihini ka oe, i mea e l»>aa J ai ia mau dala ia oe a haawi mai ia'u, ina nae hoi e ae mai ana ka ona o nei hale e haawi ma; i kekahi rumi kaawale I ona. i hoi kaua maloko olaila e hana ai i ike pono oe i ka hana kupanaha a nei moena. : "Aia a hiki aku kaua malaila, alaila hohola iho au i nr,j moena, a ia kaua auanei e noho iho ai maluna onua, a nonV 1100 iho oe no ka kaua wahi e laweia aku ai, oia hoi .naloko 0 kou rumi moe maloko o ka hokole, ia wa oe e ike ilm ai i ko kaua lawe kokeia aku me ka hakalia ole. "Ina hiki ole i nei moena ke lawe ia kaua alaila hoopau ka kaua kuai, ia wa e ike ai oe he kanaka noopunipuni lt»a ka wau a e hana.aku ana i mea e poino ai oe." Ua hoopau ae la ke keikialii i kona manao hoomaloka nn ka olelo' a kahi kanaka he moena weleweka mana kana a.haawi aku la i ka ae no ke kuai i ua moena la. 1 I ka, loaa ana mai oka ae mai ka ona nona. ua halekuai u la, ua liele like aku la 110 ka rumi mahope o ka halekuai. H a ia komo ana aku a laua iloko, hohola iho la kahi kanaka M 1 ka moena weleweka, iluna o ka papahele, a i mai la i ke 0 I Keikialii Hasana e nolio like iho laua iluna oka moena. | i Hakalia no a hookahua pono iho ke keikialii i koua nia- I j kemake e laweia aku no ka hokele a iloko hoi o kona ninii J j moe ponoi, he imo ana na ka maka i nana ae kona liana 1 aia laua iloko o kona rumi moe ponoi kalii i u nolio ai. 1 j No keia ikeinaka ana iho la ana ika oiaio, ona nianao I kanalua, hoomoloka a hoopohala o na minuke kakaikalii mamua aku ua auhee aku la mai iaia aku elike me ka auhee ana aku o.ka pouli i ka wa o ka malamalama e poha niai ai. Aohe waiwai o kona imi a ninau hou ana aku i mea ho<>iaio mai no ka waiwai ame ka mana o ia moena, no ka nua ua ikemaka iho la, pau kuhihewa i ka nani o Hilo," o kona ki.i kpke aku la no ia i na apana dala gula he kanaha ka nui. me iwakalua apana dala gula hou mawaho ae. oke kuniu- | kuai, ka makana ana i hoopaa mua ai iaia ilio e haawi aku ana i ua wahi kanaka la,'a haawi aku la. ' Ika lilo ana mai la o nei Moena weleweka, aole i mai o ka piha hauoli o ke Keikialii Hasana no keia pomai" i kai nui i lo.aa mai la iaia, aneane i ka minuke mua loa no ' ana o ka hoea ana aku ia kuianakauhale, he moena mana i kamahao, loa e hauoli ai kona makuakane ke hoi aku oia me ia mea a hoike aku iaia, a o ka mea mana hoi e hoohikiwaeia aku ai ko lakou lioea ana aku imua oka M>>i j ko lakou. makuakane. Ia manawa like ua lu ia ae la.na manao hopohopo a kanalua a pau mai iaia ae no ka lilo mai o ke kamaliimahine Norouniha iaia, no ka mea, ma kana noonoo ana iho, aole e loaa ana i kona mau kaikiana kekahi mea nani a kama- , hao loa i oi ae mamua o ,keia moena weleweka mana i loaa mai la iaia. Alia nae hoi, e nana aku kakou i ka na I k;aikaina. ona mau mea kamahao loa, malia o ka laua naha ka oi ae. Ua liiki iaia i keia manawa ke hoi me ka hooI luhi ole iaia i ke kueo hele i ke alanui a hala he mau mahina . loihi, e like me ka loihi o kā manawa ana o ka hele ana mai, me ka nui o ka luhi, ka inea, ka wela i ka la.a pela aku, me ka hopohop.o mau iloko ona no kona powaia. no kalii liale hookipa a lakou o ka aelike ana ilaila lakou e hui ai a malaila e hoi like nui aku ai no ko lakou ap|)iini aka, o ka pilikia, ina no kona hoi koke aku e liala ana iaia he mau mahina loihi e noho ai ilaila mamua o ka hoi ana aku o na kaikaina, no ka mea he aelike ka lakou. No keia manao hope hooholo iho la oia. e aho no kona hoohala i kekahi manawa loihi maloko o ke kulanakauhale o Bisenaga, i loaa i manawa nui a lawa loa nona e makai kai ai i na mea nani ma na wahi a pau o kela ame keia ano ! ana i ike mua ole ai maloko o kona aupuni ponoi, a i nui no hoi kana mau mea hou e hoi aku ai. a hoike i ko lakou [ makuakane. I Ika holo ana o nei manao, t a oiai lioi he makemake loa ! oia e hele aku e ike i ka moi o ia aupuni ame kona maui luna aupuni, i loaa mai ai iaia ka ike no ka ikaika o ia* S , aupuni ma o kona mau pualikoa la, a pela hoi me na kanawai, ke ano o ka noho ana o ka lahuikanaka, ko lakou I aoao hoomana a pela aku, hooholo iho la oia e hoohala i j kekahi mau mahina ma ka hoohauoli anā iaia malaila. I He liana kuluma na ka Nloi o Bisenaga ka hookipa ana aku imua ona i na kanaka kalepa a pau i kela ame keia pule. Ma keia ano iho la i hiki ai iaia ke ike aku i ka moi mamuli o kona manaoia ana he kanaka kalepa oia | hookahi kona huikau pu ana me lakou iloko o ka lakou anaina. oiaio aole ona makemake e ikeia mai e ka lehulehu he keikialii oia. IJa pinepine na manawa o kona hoea ana aku imua o ka moi. a mamuli o kona naauao ma ka olēlo a ma ka ; manao. kona paa rula ame kona kulana keonimana, kn ui no hoi o kona helehelena ame ka maemae o kona mau aahu, 113 lilo koke oia i mea punahele imua.o ka moi, a ua nana mai na kanaka a pau maluna ona ma ke ano he ka- | ka opio i oi ae kona kulana maluna o lakou, a pela imua o moi ame na luna aupuni. 1 ka maopopo ana i ka Moi he kanaka kalepa oia mai ke aupuni niai o Inia, me ia.ka moi i ka hapanui o ka manawa e kanjailio ai a e ninau tnat no na mea a pau e pili ana i ka Moi o Inia, kl nui o kona mau pualikoa aina ame moana, Jta nui o na mokukaua, ka nui o ka waiwai ame ke ano o ka noho ana o ka laluiikanaka a pela aku, a ua paneia aku na haina kupono no kana mau ninau a pau me ka moakaka, e like me ka ke Keikialii Hasana mau mea a P au * ai hoomaopopo ai ma kona aupuni kekahi mau l a . e ae ua hele aku la oia e makqikai ma na wahi ano nui a kauhna, maloko iho o ke kulanakauhale a ma na apana kuaaina aku e hoopuni mau mai ana * ke kulanakauhaie, a e nmau .mau aku ana .i na kanaka o j a ma " wahl no na mea kaulna, na wahi pana, ke ano o ka.nono ana o na.kanakai a pela. aku. (Aole i pau) , 1 ■ -•<*» /