Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVI, Number 16, 19 April 1918 — Page 4

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

            No kekahi mau helu lehulehu ae nei i hala i hoeueu mau aku ai ke Kuokoa ia kakou ua Hawaii, no ka haawi ana i na kokua no ka waihona Ke'a Ulaula, a he mea na makou e hauoli nei, i ka hoomaopopo ana, aole i hoea aku ia mau uwa'o ana ma na pepeiao kuli, no ka mea ua hoea mai no he mau kokua i keia keena, a ua hoihoiia aku i ke keena poo o ke Ke'a Ulaula ma Honolulu nei.

            Ua ike iho makou i na inoa o kekahi mau Hawaii iloko o ka papainoa o ka poe i haawi ae i ka lakou mau kokua no keia waihona, maloko o no nupepa olelo Beritania o keia kulanakauhale, aka nae ma ka hookalikelike ana ae ia kakou me na lahua e noho pu nei me kakou, ma keia haua kokua, @ kakou na Hawaii kekahī lahui ike nui ole ia o na kokua. mamuli mai paha o ka loaa ole o na manao makee no keia hana.

            Auhea kakou, o ka leka i hoopukaia aku a Mr. @@@ Castle, maloko nei o ke Kuokoa ma kekahi mau pule aku nei i hala, o no hoakaka maoli ia e hoopauia ae ai ko kakou mau pohihihi, maluna o ke Ke'a Ulaula, o ia hoi he kikowaena ia, no na kokua e hele aku ai i na wahi o no kokua i makemakeia, aole wale no i ka poe i komo kino aku iloko o ke kaua, a maloko paha o na halema'i, aka i na ohana kekahi o ka poe i haalele iho i ko lakou mau home. a i komohia maoli iloko o na popilikia, mamuli o keia kaua e holopapa nei ma Europa.

            Ina paha o ka kakou mau keiki, na makuakane, ome ko kakou mau hoaloha ka i loaa mai i na poka o ka lokoino a no Kelemania, a i ku mai ko lakou mau kino i na elau o na pu raifela a na enemk, a e waiho mai nei maloko o na halemaʻi ma na wahi kokoke i na kahua kaua, aole anei e pailaia mai ana na manao aloha iloko o kakou no lakou pono@.

            He mau kaukani o na koa e paio mai la me ka hahana loa ma na kahua kaua, a i maewaewa ko lakou mau kino, no kakou, no no Hawaii, a no na lahui kanaka apau malalo iho o ka la, i makee i ka pono ame ka noho kuokoa ana o ka makaainana, e kukulu mai i kekahi hiona o na poino ame no popilikia a kela poe koa i mauna aku ai i ko lakou mau ola i auamo ai, e ike aku auanei kakou me ka moakakaleʻa. aia ko lakou mau leo ke kahea mau mai la ma ka puuwai o ke kane, ka wahine ame ke keiki. e haawi aku i na kokua ana i wahi e hoauheeia aku ai no auwe ana mai ia lakou ae, no ko kakou mau pono ʻa lakou i maewaewa ai ma na kahua kaua.

            Ke mahalo nei keia pepa i na kokua lehulehu i haawiia ae, a i komo pu aku ai kakou no Hawaii, no keia waihona ma na wahi apau i konoia aku ai na kokua ana mai; a no ka poe i hiki ole i na ahahui. a i @a komit e hooikaika mai nei o keia hana, ke kikoo aku i ka oukou mau kokua no keia waihona. ua hamana ke keena o ke Kuokoa nei, e apo mai ia mau kokua me na manao makee, i lilo na mea liilii i haawiia mai me ka manao aloha kuiʻo. i mea ano nui, mamua o ke ake wale ana no e hoikeike ae, no ka ikeia mai.

            Ke haaawi nei keia pepa i na hoomaikai ana he nui. i ka Ahahui C.E. o Kawaihae-iki, i ka nana ana mai o kela ahahui i ke Kuokoa nei, ma ke ano ma o keia pepa la e hoikeia ae ai ka lakou mau kokua i ke Keʻa Ulaula; e lilo keia hana ma ka aoao o keia Ahahui C. E. i kumu alakai na na Ahahui C. E. e ae, e hoohalike mai ai, a maloko nei o ka oukou nupepa ponoi, e ikeia ai ka oukou hana.

            Maluna o kakou, ka poe apau i loaa no manao makee. e hoohioloia aku kela manao hookellakela, kela mau hana lokoina, i oi aku ka haahaa imua o na hana a na holoholona, ka manaolana no ke kaa o ka lanakila o keia kaua, ma ka aoao o ko kakou poe koa; no ka mea, eia ia kakou ke dala, ka waiwai ame na makaukau apau e pono ai lakou, a i mau aku ai ka anai ana i na enemi.

            E hoomaa kakou ma keia manao kokua, no ka mea aole ia mau kokua ana no ka pono o ka mea hookahi. no ka pomaikai paha o kekahi lahui, aka no ka pono holookoa o ke ao nei, a no ka lanakila o ka noho maluhia ame ka noho kuokoa ana o na kanaka apau, malalo iho o ka malamalama o ka la, a no ka malamaia o na kanawai i pili i ko ke kauaka mau pono pilipaa.

 

E KUAI I BONA AIE AUPUNI NAU

            Eia me kakou i keia la ka leo o ke aupuni o Amerika.. ke kahea nei i kela kane, keia wahina amekela keiki aloha aina oiaio, a kupaa mahope o ko kakou aupuni hookama, e hookomo i ka kakou mau dala no ke aupuni, me ke kuai ana i na bona aie. he mau dala a kakou e minamina ole ai, no ka me aole wale no. e hoihoi hou ia mai ana ia ia kakou me ka ukupanee kupono, aka. ua kokua aku kakou ma ke kukulu ana ae i ka oihana kaua ame ka oihana koa o Amerika, ma ke kahua wikani, e hiki ai ke ku mau aku a paio me na enemi ahiki i ka lanakila ana o ka pono maluna o ka hewa.

            O kekahi kumu kupono loa a kakou e hookomo ai i ka kakou mau dala me keia bona aupuni, o ia no ka hoemiia ana mai o ka manawa, e hoihoi hou ia mai ai ka kakou mau dala, iloko o na makahiki he umi. i kaokoa ae no kumu aelike ma keia bona, mai ko na bona aie mua elua i hoopukaia ae e ke aupuni.

            O ka põe o kakou iwaena o na Hawaii i hiki ke kuai i keia mau bona, me ka hoopilikia ole ia akku ma kekahi ano. e hoike i ko kakou makee iʻo no ko kakou manao kokua i ke aupuni ma ka hana, aole hoi ma ka aoao hoopohala, e hookau like ia aku ai kakou ma ka papa o na Kelemania, ka poe i nele loa he wahi manao kokua no Amerika, ke aupuni nana e hoowaiwai a e hoopomaikai nei i kekahi heluna nui o lakou.

            E komo hele aku ana na komite ma na apana, ma na homme, a ma na wahi apau e loaa nui ai na kanaka; no ka hoeueu ana, a no ka uwalo ana aku imua o ka lehulehu e kuai i na bona aie aupuni; nolaila mai hoao e pee a i imi i mau wahi e loaa ole aku ai i keia poe hooikaika, aka e halawai aku he alo a he alo me lakou, a e hoike aku i ka mea oiaio, in a no ka hiki ke lawe i ka bona a hiki ole paha no ka nui o na pilikia, he hana ia na ka mea i loaa ka makee no ke aupuni.

            Ua nui a lehulehu wale na hana e hiki ai ia kakou ke kokua aku i ke aupuni, aole ma ke kuai wale ana no i na bona aie, ma ke kuai ana kekahi i na poo kaua, ma ka lawelawe ana aku i na hanalima, e hoalaia mai nei e na ahahui lehulehu, a e ke keena o ke Keʻa Ulaula.

            Iloko nae o keia mau hana kokua apau, e hoomanao mau, eia ke aupuni o Amerika i keia la ke kau mai nei i na hilinai ana maluna o kona mau makaainana, no ke ku like, a hoouka i kekahi kaua nui i ikeia ma ka moolelo o ka honua nei, no ka oili mai o kekahi hopena a kakou apau e hauoli ai no ko kakou lilo ana i poe hooikaika e rula ia ke ao nei e ka maluhia.

 

UA HOEA MAI I KA MANAWA NO KA HANA

            Ke manao nei keia pepa, ua lawa ka hookuukuu wale ia ana o na Kelemania e hele lanakil iwaena o kakou iloko o keia manawa, aka e laweia ae na keehina wikani e na luna oihana o ke aupuni Federala maanei nei, a hookaawale aku ia lakou ma kahi e hoea ole mai ai he mau hana hoopilikia, a ke Koukoa e manao nei, eia me kakou i keia la, he mau enemi ino loa, i makaukau e kumakaia i ka hilinai a kakou i haawi aku ai maluna o lakou o na wa ae nei i hala.

            Ua lawa loa ka manawa kupono no na luna oiha@a federal, e hooko mai ai i ke kanawai maluna o kekahi haole Kelemania i hunahuna ole iho i kona mau manao ku-e ino loa i ke aupuni o Amerika, eia nae, i ka lawe ole ia ana ae o na hana, e a'oia aku ai kela Kelemania, a e punukuia aku ai hoi kona waha, ua alakoia aku kekahi makainana Amerika i makee a i kupaa mahope o kona aupuni, e lawe ae iloko o kona lma i ke kanawai a ki aku la i kela Kelemania me kana pu panapana, malalo ae nei o Aala Paka.

            Ma kekahi mau wahi ma Amerika, ua lawe ae na makaainana o na wahi i ikeia ai ka hoike okoa ana ae o kekahi poe Kelemania i ko lakou manao ku-e i ke aupuni o Amerika, i ke kanawai iloko o ko lakoou mau lima, a hookau aku la i ka hoopa'i maluna o ka poe kumakaia, a kekahi mahele nui o ko kakou mau makaainana maanei i apono ai i kela hana, ma ka aoao o ka mea ki pu.

            No makou iho, ke minamina loa nei i ka hooko ana aku o keia makaainana elike me kana i hana aku ai, no ka mea ke noho mana nei ke kanawai maluna o kakou,  e pono ai e malama mau ia aku ke kanawai i na wa apau, me ka nana ole i ka hoalaia ana ae o ko kakou mau manao uilani o ka inaina, no na hoinoino  ana mai a na Kelemania i ko kakou hae, a i ke aupuni paha, aka e waiho aku i na hoohalahala ana imua o na luna oihana, i loaa ka mana ame ke kuleana e hooko mai i ke kanawai.

            Ha HIlo kekahi Kelemania i hoike okoa ae ma ka olelo a ma ka hana i kona ae ole e lilo i mea hoohaahaa iaiai iho malalo o ka have Amerika ; ua hoopauia aku ka lunanui o ka mahiko Pioneer o Lahaina, Maui, no kela manao kupaa no mahope o Kelemania ; in a aole e laweia ae ana he mau hana, e kaawale aku ai keia ano poe ma kahi kaawale loa, ke hopohopo loa nei makou, e hoea mai ana he wa ma keia hope aku e ala hou mai ana he pilikia o ke ano i ikeia malalo o Aala Paka ma ka po o ke Sabati aku nei i hala.

            He hana kohu ole ka noho pu ana o ka hipa me ka iliohae iloko o ka pa hookahi, pela no ke kohu ole o ka noho pu ana o kekahi mau lahui enemi i kahi hookahi, aole loa e loaa ana he kuikahi, aka e hoomahuahuaia ae ana ko laua ano enemi kekahi i kekahi, ahiki i ka lilo ana aku o ke ole i moepuu no ia manao inaina.

 

            O ka hopena o ka hookapu waiona ma ka Mokupuni o Oahu nei, ke ikeia aku nei ka pahola ana mai o kona mau hua maikai, mamuli o ka nele ana o ka aha hookolokolo i na hihia o ka poe on a ; ua ha'o mai no hihia hoeha, a pepehi wahine, a ua auhee aku hoi na karaima, i ike mau ia, i ka manawa e wehe hamamaia ana na ipuka o na hale inurama. Elike auanei me ka loihi ana aku o ke kapu ana o ka waiona maanei, pela no e pahola aku ai na hua ohaha o ka maikai iwaena o ka noho ohana ana ma na home lehulehu. O na dala nui hewahewa e lu wale ia ana no ka waiona i na wa ae nei i hala, e lilo ana ia i mea kuai aku i mau meaai kupono na ka ohana, a e hoaahu aku ai hoi me na lole kupono maluna o lakou. E kaiehu loa ia aku ka waiona e pono ai!

 

I KA NUPEPA KUOKOA

Honolulu

Ke hoouna aku nei au i ka'u kokua no ke Ke'a

Ulaula nona huina o $………………….

Inoa………………………………

Wahi noho……………………..

            E oki i ka pepa hooia maluna ae, a hoouna mai i keia keena, me ka hoikeia aku o ka inoa o ka poe na lakou i hoouna mai i na kokua no ke Ke'a Ulaula i keia pepa, ma na kolamu o ke Kuokoa nei.

 

Nuhou Kuloko

 

            Ma na lono i hoikeia mai i keia kulanakauhale, aia ke puoho hou mai la ke ah o ka Luapele o Kilauea i keia mau la.

            Eia no ke kiaaina ke oho mumule mai nei, me ka hoike ole ae i kona ma@ao e pili ana i ke kahea aku i kau kuikawa o ka ahaolelo kuloko.

            Mahope iho o ka noonoo ana no kekahi manaw, ua ae mai nei ka Enekinia A. W. Collius o Maui, e lawe i ke kulana lunanui o ka mahiko Paioneer o Lahaina, Maui.

            O na Hawaii i maa i ka hui ana i ku pei me ka palao, ua hiki ia lakou i keia wa ke hele e kuai i ka palaoa bale, ka palaoa kulina, a mau ano palaoa e ae, mawaho o k@ @uita.

            Mamuli o ka piha loa o ke Kuokoa i keia mau pule, ua hoopaneeia ka hoopukaia ana aku o kekahi mau palapala a na makamaka o ka hoouna ana mai i keia keena, a keia pule ae.

            E oluolu o Mr. John Kamaka, kaa mea nana i lawe mai i kana hookahi dala i keia keena no kana kokua i ke Keʻa Ulaula e kipa mai no ke kee a@@ i kana likiki hookaa ma ke keena nei o ke Kuokoa.

            Mamuli o no hoohalahala a ka wahine mare, i hopuia ae ai ke Kakauolelo David Kalauokalani ma ka po o ka Poakolu o ka pule aku nei i hala e ka Ilamuku Amerika Smiddy no ka hewa moekolohe.

            E alawa ae i ka hoolaha a K@le Hapakini Opio e puka aku nei ma kekahi wahi o keia pepa, no ka poe he mau pilikia ko lakou no na aina ma Hakipuu, Kualoa, Waiahole, ame Waika@e, Koolaupoko.

            Mamuli o ka nui loa o na kumuhana i pili i ke kaua @ noonooia mai la maloko o ka ahaolelo lahui keia manawa, au manaoia, e ulolohi ana ka hooholoia ana mai o ka hila kanawai e hookanu ana i ka waiona ma Hawaii nei.

            Ma ke alanui Moi, e kokoke an@ i @a Kamehameha i hookuʻi ae ai he koa maluna o kona ka@ mokokaikala me kekahi kaa otomobile, ma ka po o ke Sabati aku nei i hala, @o ka hopena i ikcia, o ia no ka mako ana o kela koa.

            Maloko o ka Luakini o Kawaiahao ma ke kakahika o keia Sabti iho, o ka Rev. S. L. Desha (Kiwini) ka mea e haiolelo mai ana maluna o ka awai, a oiai oia kekahi o na kahunapule Hawaii makaukau loa i ka haiolelo , ke upuia aku nei, e piha ae ana ka luakini ma keia Sabati.

            Ahiki i ka Poakolu nei, ua hoea aku ka huina nui o no dala a ko Hawaii nei o ke kuai ana ae i na bona aie ma kahi o ka elua miliona, elima haneri me kanalima-kumamahiku kaukani, eono haneri me kanalima, aia ma kahi o ka hookahi miliona dala a oi ke koena o ko Hawaii nei mahele.

            Ua haawi ae nei ka Luuakauawai Meaai Child i ke kauoha i na halekuai o ka meaai apau, aole e kuai hou ia aku ka palaoa i ka lehulehu, koe wale no a loaa no palapal@ ae mai ka lunahooponopono aku, ka mea i kuleana i na meaai ma Hawaii nei i keia manawa.

 

Hooloheia Ka Hihia Pepehikanaka o Ke Koa Paele.

            Ma ka Poalua nei i hoomaka ia ai ka hoolohe ana i ka hihia pepehikanaka o James Walker, he koa Paele no ka pualikoa halewawae iwakalua-kumanalima, ke koa Paele nana i pepehi ia E. V. McCall, he luina, ma ka po o ka la @ o Malaki, mamua o ka lunakanawai Kaapuni Heen.

            Ma ka olelo a keia koa Paele imua o ka aha, ma ka po o ka la 1 o Malaki ua lehulehu na luina i oleloino mai ka  iaia maluna o na alanui kukui ame Muliwai, a no kona piho loa i ka huhu ua kuai oia he pahi mai kekahi halekuai Kepani mai e ku kokoke ana malaila no ka hoopakele ana iaia, o keia kana kumupale ma kona aoao, a ma ke ahiahi loa ana iho o ia la ua hookokoke hou mai la ka kekahi poe luina iaia a iwaena o lakou o E. V. McCall kekahi. Ua kui aku oia ia McCall me ka lima ona e paa ana i ka pahi me kona manao ole e oki aku iaia eia nae, ua ku aku la oia. Ua ku o McCall i ka pahi ma ke poo a make loa he manawa pokole loa mahope iho.

 

Pomaikai Ka Poe Makaala

            I kela mau la aku la, ka pau ana i ka huli pono ia o ka moolelo o na kuleana apau e waiho la ma Waiahole, Waikane, Hakipuu ame Kualoa ma Koolaupoko, Oahu, e Kale Hapakini Opio. O ke kanaka e ninau a e hui ana me ia i wahi e maopopo pono ai kona kuleana, aia no ke kanaka e pomaikai ana. E @aue mai a e hele aku kakou imua.

 

                        KALE HAPAKINI OPIO,

            37 Alanui Kalepa Iuna.

          6291--tf

 

Nuhou Kuwaho

            LONDON, Apr, 16--- He umi mau moku lawaia Kelemania i hoopiholoia e na pu kuniahi i kiia aku e na mokukaua Pelekane maloko o ke kowa Cattegat e like me ka hoolaha o keia la. Ua hoopakeleia e na mokukaua Pelekane na kolu o na moku Kelemania. Aohe mau ola o no makukaua Pelekane i poino.

 

            CHICAGO, Apr. 16.--- Elua mau hale kelakalapa uweaole, hookahi i lawa ka ikaika e hoolele aku i ka olelo i Kelemania i hopuia e @a makaikiu Amerika maanei a wawahiia. Hookahi kanaka i hopuia, eia nae ua kaohi na luna aupuni i ka hoike ana ae i kona inoa o ke kanaka i hopuia ai a laweia.

 

            GENEVA, Apr. 17.--- Elua mau mokuea Zeppilins ame kanaha mau mokulele i lilo mai ia Kelemauia mai mamuli o kekahi abi o ka holapu ana ae ma Manzel, elike me kekahi lono i hiki ke hilinaiia o ka loaa ana mai ianei. Aohe hoike i loaa mai no ke kumu o ke ahi.

 

            WASHINGTON, Apr. 16.--- He lono meahou ka i loaa mai ianei e hoakaka ana no ka hoauheeia ana aku o Eha haneri koa Kelemauia he poe i waeia e elua haneri koa Amerika maluna o kekahi mahele, a pepehiia he kanao@o o lakou. Hookahi i pepehiia a he ekolu mailoko ae o ewalu i paa i ka hopuia e kekahi koa Amerika, he kanaka eli lanahu oia mamua, ana o ka hakaka pu ana oia wale no.

            I kona lawe ana mai i kana mau paahao i ke keena o ka oihana kaua ua noimai la oia i kekahi aliikoa i laau ahi no ka hoa ana ae i ka@a kikalika. Ua pane mai la ke'liikoa; "Ae, no kekahi paahao hou."

 

            WASHINGTON, Apr. 17.--- Aohe aeia o na paahao Kelemania e ai i ka palao@ me ko lakou hana ole, o keia ka mea i hooholoia e ke keena kaua. Ua hoolahaia ae i keia la e ke keena kaua e pono lakou e hana no ko lakou malamaia ana ma o ka hana ana maluna o na alanui.

 

            WASHINGTON, Apr. 16.--- Ma ka papainoa o ka poe koa i poino o keia la he 55. O keia heluna ae la he elua i make iloko o ke kaua ana, eha i make mamuli o ka eha, hookahi i make @lia, he umi-kumamalua i make ma'i maoli ehiku i kukonukonu loa ka eha, he 37 i mahunehune a he umi-kumamalua i nalowale.

 

            PARIS, Apr. 17.--- He kaua ka i hoouka hou ia mamua aku o Amiens ma ka la i nehinei a he kaua men a pu kuniahi ma na aoao a elua ka i hoomania ke kiia ana ia la a po ma ka mahele Montdidier. Maloko o ka mahele o ka laina Amiens o ke kaua a na Kelemania i hoao mai ai e nee imua no ka moonahuahua ana aku i na wahi e lilo aku ai ia lakou he hoao ana mai ia i halawai aku me ka nui hewahewa o na koa i poino.

            Oia mau ke kiia mai o Parisa me na poka pa-hu mai ka pu mai a na Kelemania i hiki ke kiia ma kahi mamao.

            Ma ka la i nehinei he heluna lehulehu o na pio i hoopoinoia e na poka pa-hu i oi aku mamua o na manawa e ae, he umi-kumamakolu poe i make a he kanaha-kumamalima i hoehaia, he mau wahine a he mau keiki ka hapanui.

            Ma ka la i nehinei he heluna lehulehu o na pio i hoopoinas e na poka pa-hu i oi aku mamua o na manwa e ae, he umi-kumamakolu poe i make a he kanaha-kumamalime i hoehaia, he mau wahine a he mau keiki ka hapanui.

            Ma ka la i nehinei ka hoi ana mai o ke Kuhina Nui Clemeneau mai ke kahua mai he manaoio kona uo ka hopena maikai e hoea mai ana o ke kaua nui ma na wahi a pau o ka laina ma ka hapa komohana.

 

            LONDON, Apr. 10--- O ka hopena poino mamuli o ka hooku'i ana ma ka po Poaha aku la i hala, ua piholo kekahi moku wawahi topido Pelekane me kona ko-lu apau. Ma ka po nei keia nuhou i hoolahaia ae ai e ke Aha Moana.

 

Paakiki ke Pau Kela Kuahaneenee

@@@@@@@@

            O ka hu'i mau i kela ame keia la, ua paumi ae kona ino, in a no ke kuahaneenee mai ia, e laa ke konikoni, ka hu'i, ka nalulu, ke poniuniu ame na pilikia e ae o na puupaa. Ina i makemake oe e kiola aku ia mea mamua o ka oili ana mai o ka ma'i iliili liilii, ame ka ma'i pehu, a ma'i e ae o na puupaa, e lawe i na Huaale Kuahaneenee a Doan. Ua mahaloia lakou apuni ke ao nei lakou mau pilikia mai.

            "Ke lolo mai kou kua--- E hoomanao i ka inoa." (Mai pono noi wale aku no i laau no ka puupaa---e noi maopopo aku no na Huaale Kuahaneenee Puupaa a Doan a mai lawe i laau e ae.) Eia na Huaale Kuahaneenee Puupaa a Doan ke kuaiia nei e ka poe kuai laau apau ame ka poe malama halekuai, a i ole e hoounaia aku no ma ke ekeleka, ke loaa mua mai ke kumukuai e ka Hollister Drug Co., na akena no ka Paeaina Hawaii.---Hoolaha.

 

HOIKE O NA MEAKUAI O KA MAKEKE MA HONOLULU

HOOPUKAIA E KA MAHELE MAKEKE O KE TERITORE.

Kuai kukaa wale no.                       Maraki 22, 1918.

 

AD!! DONT KNOW WHERE TO FIND.

 

HOOPII I KA UKU O NA LUNAKANAWAI

           

            Ma ka la 28 o ka mahina aku nei o ka Maraki i hala i hookomo aku ai ka Elele Kuhio iloko o ka hale o na luuamakaainana, o ka ahaolelo lahui, he bila kanawai, e hoomahuahua ana i ka uku o ka lunakanawai o ka aha kiekie ame na lunakanawai kaapuni, a iua no ka lilo mai o keia bila i kanawai, a in a no ka lilo mai o keia bila i kanawai, alaila e @oaa ana he mau uku mahuahua i na lunakanawai apau @a Hawaii hei i kaa aku ai ko lakou uku malalo o ke aupuni federala.

            Ma ka bila i hookomoia aku e ka Elele Kuhio e koi ana ia i ewalu kaukaui dala ka uku o ka lunakanawai kiekie, ua like me elua kaukani dala hou ino, mawaho o ka uku e hoaa nei i keia manawa.

            No na kokua lunakauawai hoi o ka aha kiekie, i ehiku kaukani me elima haneri dala pakahi, oiai i keia manawa, o ka uku o ka kokua lunakanawai kiekie, he elima kaukahi me elima baneri no ka makahiki.

            No na lunakanawai kaapuni hoi, he elua kaukani hoi i noiia aku ma ka bila a ka Elele Kuhio, ina nei no ka hooholoia e lilo i kanawai, alaila e loaa ana i na lunakanawai kaapuni pakahi he eono kaukani kala o ka makahiki, no ka mea he eha kaukani dala ko lakou uku i keia manawa.

            Ina e holo i'o mai ana kela bila, alaila, o ka elua iho la ia o ka manawa i hoomahuahuaia ae ai ka uku o ua lunakanawai maanei nei, mahope o ka hookumuia ana o ke aupuni Teritore.

            Ma ka manawa i hooholoia ai ke kanawai kumu no Hawaii nei, ua haawiia he elima kaukani me elima haneri ka uku o ka lunakanawai kiekie, a he elima kaukani hoi ko no kokua, a he ekolu kaukani ko na lunakanawai kaapuni.

 

NA MARE.

            James P. Miller ia Lizzie Mckeague Apr. 8.

            Joseph K. Aiwohi, ia Mary K. Nuhi, Apr. 13.

            Domingo Madrina ia Ah Moy Kim, Apr. 13.

            George Kihei ia Loke Kamahua, Apr. 13.

            Claude Lehman ia Mary K. Fern, Apr. 15

NA HANAU

            Na David Abraham ame Minnie Pomaikai he keikikane, Apr. 5.

            Na Henry Wegessend âme Mary Campbell he keikikane, Apr. 6.

            Na John Kaonokilani âme Alice Kahalehili, he kaikamahine, Apr. 9.

            Na James Kaneiakala âme Lily Kaaikala he keikikane, Apr. 11.

            Na Richard Spencer âme Agnes Manners he keikikane, Apr. 14.

            Na Edward Naeole âme Emma Merseberg he keikikane, Apr. 14.

            Na Charles Aiwa âme Sarah Keaupuni he kaikamahine, Apr. 15.

            Na Lui Napoliona âme Mary Namomoku he Keikikane, Apr. 16.

NA MAKE.

            Daniel Kahele, ma ke alanui 1046 Apr. 16.

 

            HOUSTON, TEXAS, Apr. 17.--- Ekolu hou mau kanaka lele i ka lewa i halawai me ka make inehinei maanei mamuli o kekahi mau ulia i loaa ma ka lewa maluna ae o ke kahua hoomaamaa.

 

PAKELE KA MEA AIHUE I KA HOLO ANA.

 

            Eia ma na wahi like ole o Honolulu nei ka poe aihua kahi i maauhele ai, @e ka hoopaa ana i ko lakou mau helehelena me kekahi mau palulu, i ole ai e ikeia aku ko lakou mau ano maoii.

            He mau po kakaikahi ae nei i hala, oiai kekahi poe o ka hoea a@a aku no ka halehui o na Kepani o ia ka Moebezuki, ua ikeia kekahi kanaka i paa na namaka i ka paluluia e kekahi kuene, e pee ana ma kahi kokoke i ka hale hui, ia wa i hoikeia ae ai ka lohe i na malihini, a kiia aku la he mau poka lehulehu o ka pu panapana, aole nae i manaoia, ua ku aku he hookahi o kela mau poka i ka mea aihue.

            No kekahi mau manawa e aku mamua, a na malihini e hoea ai ma kela hale hui, e lilo mau ana he heluna dala mahuahua mailoko aku o n a lole, e waiho@a ana maloko o na wahi waiho lole, i ka wa e komo ai na malihini i na lole kimono, a e nanea ana hoi i ka hauoli, ma ka kahua nui o ka hale hui, a ma ka oleloia, he hookahi kumu i komo ole ai ka mea aihue iloko, mamuli no ia o ka nui loa o ka poe i hoea aku, aole he manawa kupono no ka mea aihue e hele mai ai e hooko i kaua misiona, oiai e hi-o mau ana no malihini ma kela ame keia wahi, me ko@a konoia ana aku, e pee malalo o ke aka o na kumulaau i ole ai e ikeia aku.

            He manawa pokole wale no, mahope mai o ke alualuia ana o kela mea aihue, a nalowale iloko o ka pouli, ua komo aihueia aku la ka halehui Azuma, a lilo aku he mau dala mahuahua a na malihini, mai na wahi aku o ko lakou mau lole i waiho ai.

 

NUI NA PILIPINO OHUA I MAKE.

           

            Ma keia kalepa mai nei a ka mokuahi Siberia no Honolulu nei, i pau ai he eiwa mau Pilipino i ka make, he elima mau kane ame eha mau kamalii, a ua hooleleia aku he heluna nui o lakou ma Kanahai, mamuli o ka ma'i e hiki ole ai ke hoomau mai i ka holo ana no Honolulu nei.

            He numonia ka ma'i i make ai o kela poe Pilipino, a i hooleleia aku ai hoi kekahi poe o lakou nouka o ka aina o ke kumu mai, elike me na mea i hoomaopopoia, o ia no ka nele i na lole pumehana, oiai ua maa na Pilipino i ka wela o ko lakou aina, a i ka hoea ana ma na wahi anu, ua hiki ole i ka lakou mau lole lahilahi, ke hoopumehana in lakou.

            Maiawaena mai o na Pilipino he 216 a ka Ahahui Kanu Ko o Hawaii nei, i lawe mai ai, he 198 o lakou i hoea mai me ka pilikia ole ma ke ku ana mai a ke Siberia ma ke Sabati aku nei i hali.

            No ka nui o na Pilipino i make ma ka moana, ua kiolaia aku iloko o k@ kai, a he elua mau kino make, i lawe loa ia mai no Honolulu nei.

            I wahi e nui ole ai ka poino i na Pilipino, ma keia hope aku, ua hoikeia mai ka lohe i ka Ahahui Kanu Ko o Hawaii nei, e na aliimoku, he mea pono e hoolakoia aku na Pilipino me na lole mehana ame na huluhulu manoanoa, i ko lakou manawa e laweia mai ai no ka noho hana ana aku no na mahiko maanei nei.

            Ma ka oleloia nae, in a e hoolako mua ia aku ana na Pilipinoo me na lole mehana ame na huluhulu manoauoa, i wahi e palekana ai lakou, mamua o ka hoea ana aku i Kina ame Japana, e kuai hoolilo ia aku ana kela mau pono e lakou, oiai ma Manila, no ko lakou manao, he mea makehewa wale no kela mau lako, oiai @a maa lakou i ka wela o ko lakou aina.