Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVI, Number 15, 12 ʻApelila 1918 — Page 8
This text was transcribed by: | Kamehameha Schools Gift To Dr. Chun |
This work is dedicated to: | Dr. Michael J. Chun |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
NUPEPA KUOKOA, HONOLULU. T. H., POALIMA, APERILA 12, 1918.
CLOTHING
FOR MEN & YOUTHS
ON CREDIT
THE MODEL
FORT ST. NEXT TO CONVENT
Kauka T. Mitamura
Krons Hans: 1412 Alanui Nuuanu, Kihi Alauni Vinia. Tel, Keena, 1540; Tel. Halenoho, 2613. Pahu Leta, 842.
He mea Malama Ma‘i o ka Halema‘i i ke Kula Kiekie o Kyto ka i hoolimaūmaia no ka hoohanau keiki ana, na oiki no e hoolekeia he rumi hoohanau keiki. 3501
Ma Ke Kauoha
Teritore o Hawaii.
Keena o ka Puuku, Honolulu, Oahu.
Ma ke hana e keena ma i ka THE HAWAII PRESERVING COMPANY, LIMITED.
OIAL THE HAWAII PRESERVING COMPANY. LIMITED. he hui ka i kukuluia a e ka ana mala‘o a ma ka mana o ka kanawai o ke Teritore o Hawaii. i kulike ai me ke kanawai i kamakaukauia me na hana o keia aho. na waiho ia mai iloko o keia keena he palapala noi no ka koopau ana i ka ma i oleloia. hui pu me kekahi palapala i hooiaioia i hoohui pu ia me na elihu me ia i koiia ai ma ke kaoawai.
NOLAHA. ma keia ke haawiia aku nei ka heolaha i kekahi mea. a i na kanaka apau he man kuleana mamua a e kuleana nei paha i keia ma‘uiwa ma kekahi ano iloko o ka hui i nieloia, e pono waiho mai i na kue imi ho ka ae ia aku o ka palapala noi i oleloia maloko o keia keena. mamua ke a me ka hora 12 awakea o ka la 21 o lime. 1918. a o kela ame keia mea o makemake ana e hooloheia aku mahe a o ia mea. he pono e hoea kino ae ma ke keena o ka mea nona ka inoa wailalo iho maloko o ka Hale Mana Honoho. Honolulu. ma ka hora 12 awakea o ka la i oleloia, a e hoike mai i ke kumi. in a he kumu kekahi, i wahi e ae ole ia aku ai ka palapala noi i oleloia.
C.J. McCARTHY,
Pauku, Teritore o Hawaii.
Honolulu. Aperila 3, 1918.
6289 - Apr. 5, 12, 19, 26; Mei. 3, 10, 17, 25, 29; June 7.
TERITORE O HAWAII.
Keena o ka Puuku, Honolulu, Oahu.
Ma ka hana e hoopau ana i ka THE SCHUMAN BUILDING LIMITED.
O‘AI. o ka THE SCHUMAN BUILDING. LIMITED. he hui ia i kukuluia a e ka ana malalo a ma ka mana o na kanawai o ke Teritore o Hawaii, i kulike ai me ke kanawai i hoomakaukauia ma na hana o keia ano, na waiho ia mai iloko o keia keena he paiapaia noi no ka hoopau ana i ka hoi i oleloia i hoohui pu ia me ia. elike me ia i koiia ai ma ke kanawai.
NOLAILA. ma keia ke haawiia aku nei ka hoolaha i kekahi mea, a i oa kanaka no apau he mau kuleana mamau a e kuleana nei paha i keia manawa ma kekuhi ano iloko o ka hai i oleloia. e pono e waiho mai i na kue ana no ka ae ia aku o ka palapala noi i oleloia maloko o keia keena. mamua ae a ma ka hora 12 awaken o ka la 31 o Mei. 1918. a o kela ame keia mea e makemake ana e hooloheia aku mahana o ia mea. he pono e hoen kino ae ma ke keena o ka mea nona ka inoa malolo oho maloko o ka Hale Maua Hooko. Honolulu. ma ka hora 12 awakea o ka 12 i oleloia. a e hoike mai i ke kumu, in a he kumu kekahi, i wahi e ae ole in aku ai ka palapala noi i oleloia.
C.J. McCarthy,
Puuka. Teritore o Hawaii.
Honolulu. Maraki 12, 1918.
6286- Mar. 13, 22, 29; Apr. 5, 12, 19, 26; May 3, 10, 17.
TERITORE O HAWAII
Keena o ka puuku, Honolulu, Oahu.
Ma ka hana e hoopau ana i ka L. Y. AIONA LAND COMPANY LIMITED.
OIAI. o ka L. Y. AIONA LAND COMPANY. LIMITED, he hui ia i kuluia a e ku ana malalo a ma ka mana a na kanawai o ke Teritore o Hawaii, i hulike ai me ke kanawai i hoomakaukumia ma na hana o keia keena he palapala nui no ka hoopau ana i ka hui i oleloia, nui pa me kekahi palapala i hooiaioia i nui pa me kekahi palapala i hooiaioia i hoohui pa ia me ia .elike me ia i koiia ai ma ke kauawai.
NOLAHA, ma keia ke haawiia aku nei ka hoolaha i kekahi mea, a i na kanaka no apau he mau kuleana mamau a e kuleana nei paha i keia manawa ma kekahi ano ilokop o ka hui i oleloia. e pono e waiho mai i ua kua ana no ka ae ia aku o ka palapala noi i oleloia maloko o keia keena, mamua he a ma ka hora 12 awakea o ka la 17 o Mei. 1918 a o kela ame keia kanaka e makemake ana e hooloheia aku maluna o ia mea. he pono e hoea kino ae ma ke keena o ka mea nona ka inoa malalo iho maloko o ka Hale Mana Hooko, Honolulu. ma ka hora 12 awakea o ka la i oleloia, a e hoike mai i ke kumu, in a he kumu kekahi i wahi e ae ole ia aku ai ka palapala noi i oleloia.
C. J. McCARTHY,
Puuku, Teritore o Hawaii.
Honolulu. Februari 1, 1918.
C283 -Mar. 1, 8, 15, 22, 29; Apr. 5, 12, 19, 26; Mei 3.
AWA ONA O PUNA.
E loaa no ka awa ona kaulana o Puna me ka makepono ma ka Helu 833 Alanui Meiwahine. a i ole ma ka Helu luli. Alanui Kekaulike, mauka o ka Aakeke Kuai I‘a. ma ka aono ma Wai kiki. Ua hiki no ke hookoia aku ua kauoka ke kelepona mai i ka Helu 2111. 6859- Apr. 5, 12, 19, 26.
MOOLELO O KA HALAWAI HAPAMAKAHIKI A KA AHAHUI EUANELIO HAWAII, MOKUPUNI O OAHU, I NOHO AI MA WAIALUA, KAU O APERILA 3-4, 1918.
La Hana Ekahi
Noho ka Ahahui Euanelio Hawaii o ka Mokupuni o Oahu ma Waialua ma ka Poakolu, Aperila 3, hora 9:30 a.m., a hoopaueeia ma ka hora 10:20 a.m., Poaha. Aperila 4, no ka noho hou aku ma Kalihi i Okatoba 3, 1918.
Na hoa o ka aha i akoakoa ae ma keia halawai ana he 7 kahu, 11 elele, 7 hoa mau o ka aha a 2 i laikiniia; huina, 27.
Na ka Lunahoomalu James Davis i malama i ka hapalua hora haipule. Hoomakaia na hana ma ka himeni ana ma ka hule himeni L. H. N. 21 me ka pule a ka lunahoomalu.
Haawina heluhelu Mataio 16:13-16; 17:1-3; e pili ana i ko ka Haku hoopahaohao ana i na haumana Ana. Himeni hou ke anaina ma ka L. H. N. 132, a pule ka lunahoomalu.
Na na pokii i haawi mai he himeni ma ka olelo haole malalo o ke alakai ana a James L. Awai. Na Oscar P. Cox na olelo hookipa i na hoa o ka aha ma ka aoao o ka ekalesia o Waialua, a ua ka Lunahoomalu Davis i pane ma ka aoao o ka aha.
Hoomaopopoia na hoa o ka aha. Na Ekalesia Hawaii-Kawaiahao, aohe kahu, J. K. Nakila, elele; Kaumakapili, H. K. Poepoe, kahu, Mrs. Maraea Hoapili, elele; Kalihi-Moanalua, W. K. Poai, kahu, Mrs. Mawae, elele; Ewd, W. Kamau, kahu, Kapanookalani, elele; Waianae, S. W. Kekuewa, kahu, aole elele i hiki ae; Waialua, O. P. Cox, elele; Kahuku-Hauula, G. M. Kauaulalena, komite, Mrs. Leialoha Kaleo, elele; Waikaue, Jas. Favis, kahu, Mrs. Pilahi Kaleimamahu, elele; Kaneohe, J. K. Lota, kahu, Mrs. Kuikahi, elele.
Na Ekalasia Haole-Kaukeano, A. Palmer, kahu, O. H. Gulick, elele; Kalihi Union, E. W. Coale, aohe elele.
Ekalesia Pukiki, aohe kahu, aohe elele; na ekalesia Kepani, aohe kahu, aohe no he elele i hiki mai. Na ekalesia Pake, aole no he kahu me elele i hiki ae. Ekalesia Pilipino o Ewa, R. Yylona, kahu, aohe elele.
Na hoa mau o ka aha-J. P. Erdmau, H. P. Judd, N. S. Schenck, Akaiko Akana, S. K. Kamaiopili, S. K. Oili, F. S. Scudder. Ka poe i laikiniia, P. D. Kellett Jr., J. H. S. Kaleo.
Koho ana i na luua no ka aha-Na Mr. Kellett he noi e hoomauia aku no ka lunahoomalu mua a e kohoia me ka lokahi; aponoia. Na ke kakauolelo i hookomo i hookahi haloka.
Na Mr. Kellett no i noi mai e kohoia ke kakauolelo mua me ka lokahi a aponoia. Na ka lunahoomalu i hookomo i hookahi halaka nona. Kukalaia aku ke koho pono ia ana o na luna hou o ka aha, Jas. Davis, lunahoomalu, J. K. Nakila, kakauolelo, no ke kau ahiki i Okatoba 3, 1918.
Noi mai o Erdman e kapaeia na rula o ka hale no ka manawa i hiki ai iaiu ke heluhelu mai i ka palapala hookuu o ka Rev. A. W. Palmer mai ka ekalesia mai ma Kapalakiko, a aponoia elike me ia malalo nei:
I ka Ahahui Mokupuni o Oahu, Hawaii.
I na hoahanau, Aloha:-E hoike ana keia ua hookuuia aku ka Rev. Albert W. Palmer mai ka Ahahui Bay aku o Kaleponi a ke hoolaunaia nei no ke komo ana aku me oukou iloko o ka ‘oukou ahahui ma ke ano he hoahanau i aloha ia a he kahunapule kupaa a oiaio hoi no ka Haku Iesu Kristo.
FRANK A. BISSELL,
Luna Hoopaainoa. Ahahui Bay o na Ekalesia Ahahuina, Dec. 11, 1917.
Noi mai o MR. Erdman e lilo o A. W. Palmer i hoa no ka aha a aponoia.
Na komite kumau-Na ka Lunahoomalu Davis i heluhelu i ka papainoa-o na komite kumau, penei:
Komite papa kuhikuhi hana-J. P. Erdman, H. K. Poepoe, Akaiko Akana.
Komite Imihana-J. P. Erdman, H. K. Poepoe, H. P. Judd.
Komite haipule-G. M. Kauaulalena, O. P. Cox, J. H. S. Kaleo
Komite hoalohaloha-S. W. Kekuewa, W. Kamau, Mrs. Kuikahi.
Komite niuaninau-O. H. Gulick, J. P. Erdman, A. Akana.
Komite o na palapala hoopii-J. P. Erdman, Akana, Poepoe, H. P. Judd.
Komite o na ekalesia pilikia-J. P. Erdman, H. K. Poepoe, W Kamau, Akana, H. P. Judd.
Komite hoonoho kahu-J. P. Erdman, Poepoe, Akana, Gulick, Kamau.
Komite o na hoike kihapai-W. K. Poai, Kamau, J. K. Lota.
Komite o na hoike papahelu a na kahu-H. P. Judd, J. K. Lota, J. K. Kauwalu.
Komite no na hoike a ka aha mokupuni i ka aha paeaina-Jas. Davis, J. K. Nakila.
Komite pa‘i-J. K. Kanepuu, W. Kamau, J. K. Nakila.
Hoike Komite-Na J. P. Erdman i heluhelu mai i ka hoike a ka komite papa kuhikuhi hana elike me ia malalo nei a aponoia:
Poakolu, Apr. 3-9:30 a.m., Aha Makua; 1 p.m., Aha Kula Sabati; 3 p.m. Ahahui Hooikaika Kristiano; 7:30 p.m., halawai haipule; na haiolelo, H. P. Judd. A. Akana.
Poaha, Aperila 4-6:15 a.m., halawai haipule kakahiaka; 9 a.m., halawai a ke C. E.; 3 p.m., halawai Kula Sabati.
Na J. P. Erdman no i heluhelu mai i ke hoike hapa a ke komite imi hana elike me ia malalo nei a aponoia.
1. Haipule: 2, koho aua i na lunanui ame na komite: 3, hoike papahelu a na kahu: 4, hoike a na elele; 5, na palapala hoopii: 6, na lulu a ko kakou mau ekalesia no na papa like ole: 7, Kula Kahunapule a ka Papa Hawaii ; 8, hoike a na komite kamau; 9, hoike a na komite wae: 10, lulu no na wahinekanemake; 11, ka Aha Paeaina; 12, hoololi kumukanawai; 13, lulu no na lilo o ka aha: 14, kahi e noho ai ka aha.
Me ka haahaa,
J. P. Erdman,
H. K. Poepoe.
Na Mr. Kellett he noi a i aponoia, e.
HOOLAHA.
I na On a Kuleana o Honuaula, Maui.
O ka poe apau he mau kuleana ko lakou a i kuleana paha iloko olaila, maloko o ka Apana o Honuaula, Maui. ke noiia aku nei e hele mai e ike, a i ole e kakau mai ia
J. M. MONSARRAT.
Loio ma ke Kanawai. 501 Hale Stangenwald, Honolulu. Kelepona 5889. 6275-tf.
waiho hamamaia ka manawa o ka Ahahui C. E. ma ka papa kuhikuhi o ka la hana elua.
Hoike a na elele ekalesia--Na J. K. Nakila i ko Kawaiahao; ua Mrs. Maraea Hoapili i ko Kaumakapili; na Mrs. Mawae i ko Kalihi-Moanalua; na Kapanookalani i ko Ewa; na ke kakauolelo i ko Waianae; ua O. P. Cox i ko Hauula Kahuku; na ke kakauolelo i ko waikane; na MRs. Kuikahi i ko Kaneohe; ua O. H. Hulick i ko Kaukeano; na Rev. E. W. Coale i ko Kalihi Union; a na F. S. Scudder i ko Ewa Halepule Japana, Waialua ame ko Kapalama Halepule Kepani.
Noi mai o J. P. Erdman e hoopanee ka heluhelu ana i ka hoike a na ekalesia Pake a ka la apopo, a aponoia. Waihoia aku na hoike ekalesia a na elele apau i ke komite o na hoike elele.
Na F. S. Scudder i waiho mai he papainoa na ekahi mau Kepani i aponoia e haawiia aku i laikini haiolelo no la kou na inoa Y. Sakai, K. Ishida, U. Okumura, T. Sugimoto, Raymond Quinones a waihoia i ke komite ninaninau mamuli o ke noi a J. P/ Erdman i aponoia.
Noonooia ke kumuhana 6 ma ka papa kuhikuhi hana e pili ana i na lulu no na papa apau. Na H. P. Judd ke kakauleta na hoakaka maluna o keia kumuhana o kokuaia aku e Mr. Erdman.
Noonooia ke kumuhana 7, e pili ana i ke Kula A'o Kahunapule nona ka inoa hou Christian Workers' Institute (ka Halekula A'o no na Paahana Kristiano). Wahi a Mr Erdman ma kekahi hapa o kana hoakaka he lehulehu na ekalesia kahu ole, a iloko o ke kula kahunapule he ekolu wale no mau haumana Hawaii e hiki ole ai e hoolawa aku ia mau ekalesia, a ma ka hapa hope o kona manao ua noi mai oia i na ekalesia Hawaii e hoouna aku i mau kanaka opio Hawaii i ke kula kahunapule.
Na Mr. Erdman i heluhelu i ka hoike a ke komite o na ekalesia pilikia a aponoia ma ke noi a Mr. Kellett.
Na O. H. Gulick i heluhelu mai i ka hoike a ke komit ninaninau elika me ia malalo nei a aponoia.
Akahi--Ua apono ke komite e lilo o Wm. H. Thornton i keiki na ka aha.
Elua--Ua apono ke komite e haawiia i laikini haiolelo no Ruffo Augustine, J. K. Kanepuu, P. D. Kellett, J. K. Nahola, J. H. S. Kaleo, K. Ishida, Y. Sakai, U. Okamura, T. Sugimoto ame Raymond Quinones.
Komite--O. H. Gulick, H. P. Judd, J. P. Erdman, Akana.
Hapaiia ka noonoo ana maluna o na kokua a na ekalesia no ka aha Paeaina. Ma na manao hoakaka o na hoa he noi wale no e hoomahiahuaia ae ka haawina a kela ame keia ekalesia e lulu ai, a e palua ia iho ka nui i ka haawina o ko ka manawa i hala, elike me ke kula, na o kela ame keia ekalesia.
Mamuli o ke noi i aponoia a Mr. Erdman ua hoopaueeia ka aha ma ka hora 12 m. mahope o ka himeni ana a ke anaina i ka himeni ma ka buke L. H. aoao 136 ame ka pule a Mr. Erdman. La Hana Elua, Aperila 4.
Noho ka aha i hoopaneeia mai ma ka hora 9 a. m. elike me ia i hoohoioia, a na G. M. Kauaulalena i malama i ka hapalua hora haipule.
Kaheaia na inoa o na hoa a he 23 i akoakoa mai ma ia manawa.
Heluheluia ka moolelo o ka la hana ekahi e ke kakauolelo a aponoia.
Hapaiia ka noonoo ana maluna o na kumuhana i pau ole. Na Mr. Poepoe i heluhelu mai i ka hoike papahelu o ka Ekalesia o Kaumakapili. Na Ygloria, ke kahunapule Pilipino i ko ka ekalesia Pilipino o Oahu a waihoia aky i ke komite papahelu.
Na W. K. Poai i heluhelu mai i ka hoike a ke komite maluna o na hoike elele, elike me ia malalo nei:
Waialua, Aperila 3, 1918. Rev. James Davis, Lunahoomalu o ka Aha Euanelio Mokupuni o Oahu.
Me ka mahalo:--- kou komite no na hoike elele ekalesia a kihapai, ke waiho aky nei i hoike no ia hana penei:
He umi-kumamakolu ka nui o na hoike kihapai i komo mai i kou komite, o ia hoi, Kawaiahao, Kaumakapili, Kalihi, Moanalua, Ewa, Waianae, Waialua, Hauula, Kahuku, Waikane, Kaneohe, ame na Halepule Kepaui o Nuuanu, Ewa, Palama ame Waialua.
Ua nana akahele a noii pono kou komite i na hoike pakahi apau me ka maikai, a ke hoike aku nei i na hana a na kihapai i waiho mai nei: ma na mea ano nui huiia, a pakahi, penei:
1. Ke malama mau ia nei na hana hoomana ma na kihapai pakahi apau me ka maikai, ma na apana, ma na halehalawai, ma na luakini a ma na home.
2. Ua ohi hua na kihapai pakahi apau, ma na Bapetizo, a ma na hoike manaoio, nui ka kekahi, uuku ka kekahi, eia nae, o ka mea nui, ua loaa na hua uhane no ke aupuni o ko kakou Haku.
3. Ke noi hou mai nei ka Ekalesia o Hauula Kahuku, e hoomau hou ia aka ka Paahana G. M. Kauaulalena i komite no keia hapa makahiki e nee aku nei, ke noi nei kou komite e apono aku.
4. Ke noi mai nei ka Ekalesia o Kaneohe, e aeia aku oia e ohi i kekahi huina dala e paa ai ka hale kahu, aole nae i hoakaka pono mai i ka huina e paa ai ka hale, aka, ma ka hui ana me ka elele ame ka puuku o kela waihona, ua hoike waha mai laua he $1200 ka huina dala e paa ai, a na makaukau kekahi huina i keia wa aia ma kahi o ka $100 me ka auhau o $10 ka na kane a he $5 ka na wahine, ua makaukau loa lakou e hoopiha i ka lakou hapa o $600, a o ka hapa iho o $650 ka lakou ia e noi mai nei, e ne aku ka aha ia lakou e komo mai ma na kihapai ma ka palapala noi dala, ke noi nei kou komite e hooholo loa aku ka aha i keia noi, me ke a‘o pu i ka ekalesia e hoomakaukau pono i ka moolelo a me ka huina dala maopopo e paa ai ka hale me na mea e ae apau e pono ai, a waiho mai i ke kiae ame ke o no o keia aha, o ia ke komite o na ekalesia pilikai, a me ia ka ekalesia e kuka ai, i keia kowa o ka manawa a ka aha e noho ole ai.
5. Ke noi mai nei ka Ekalesia o Waikane, e aeia aku oia e noi ma ka palapala noi dala i ka huina o $150 no ka hoolawa pono ana i ka paa o ka hale kahu, o i kihapai o keia aha, ua hana ka ekalesia i kona hapa, a na loaa i kono ikaika ka huina o $193 me na kokua e ae a piha ka $200, me ke a‘o pu e hoihoi i na hoike apau i ka maka o keia aha, o ia ke komite o na ekalesia pilikai.
Ke noi nei kou komite e aponoia aku keia noi.
6. Ke noi mai nei ka Ekalesia o Ewa e hooponopono aku ka aha i ka noho ana ekalesia mahae ma Polea, Ewa, Ame ka Makua Kahu S. K. Oili, kekahi hoi o na lala o keia aha. Ke noi aku nei kou komite e waihoia aku keia hana iloko o ka malu o ke komite o na ekalesia pilikia o keia aha, a nana e hooko aku i na hana e pono ai ka noho ana maluhia, a lokahi, o ke kihapai i Ewa, a pela hoi na hoa kahu o kakou.
7. Ma ka hoike kihapai o ka Ekalesia o Kawaiahao,aole i pau ka pilikai o ia kihapai o keia aha, no ia mea, ke nboi nei kou komite e waiho a e haawi aku keia aha i kona komite, o ia hoi, ke komite o na ekalesia pilikai, i mana piha, e hooponopono ai, a e hoomalu a, a e kiai ai i keia kihapai o keia aha e loaa ai ka maluhia.
Eia ka Ekalesia Makua o Kaumakapili ma ke alahele holomua ma na aoao apau, a ke hooponopono nei i kona papa kahu waiwai me ka malie ame ka maikai, e pule kakou no ka paa ame ka mau o ka malu o ka Haku iloko on a, e lilo i kumu hoohalike maikai no na ekalesia o keia aha.
E na hoapaahana, e kala mau i kou komite, in a ua haule kahi mea e pono ai oukou ma keia aha.
Ke waiho aku nei me ka haahaa no ke aponoia mai.
WM. K. POAI,
JAMES K. LOTA,
WM. KAMAU,
Kou komite. Aponoia ka hoike.
Na S. W. Kekuewa i heluhelu mai i ka hoike a ke komite hoalohaloha, elike me ia malalo nei:
Waialua, Aperila 4, 1918.
Aole o kaki home e mau ana maanei, no ka mea, he mahu ko kakou ola i pua ae a nalo iho la.
O ka hana i loaa i kou lima e hana, e hana oe, no ka mea, he pokole ka manawa.
Ma ka la 12 o Novemapa, 1917 na kii mai la ka anela o ka make i ka makua hino aloha a ko kakou hoapaahana Jas. Davis, he hoa paahana pu e hapai ana i ke ke‘a aloha o kona Haku lokemaikai.
Ua pau kana hana pu ana me kana kane aloha. No kakou ka poe i koe e noho makaukau, e kiai me ka pule, no ka mea, he pokole ka manawa; nolaila
E Hooholoia, ke komo pu aku nei na lala o keia aha me oe e ko makou hoapaahana iloko o kou mau luuluu ame kou mau kaumaha, me ka manaolana, na ko kakou Haku aloha e hoomaha mai ia oe, elike me Kana olelo hoolana, "Mai hookaumaha ia ko oukou maau, e manaoio oukou i ke Akua a e manaoio mai hoi la‘u."
SAM. W. KEKUEWA,
WM. KAMAU,
MRS. M. KUIKAHI,
Komite. Aponoia ka hoike, a noi mai o Kellett e hoopukaia keia hoalohaloha maloko o Ka Hoaloha, ke Kuokoa ame ka Puuhonua, a aponoia.
Na O. H. Gulick i heluhelu mai i ka hoike a ke komite hoonoho kahu, elike me ia malalo nei:
Waialua, Apr. 4, 1918. Mr. Lunahoomalu:
No ko Yuen Lo Pui ninaninania ana no kona kupaa, ka ikaika o kona manaoia, ame kona makaukau, a ikeia kona kupono, ke apono nei ke komite hoonoho kahu no kona poniia i kahunapule ha‘i enanelio, a pela hoi me kekahi komite no ka hooponopono a hoomakaukau ana no ia hana oia na Rev. N. C. Schenck, Rev. R. P. Judd, ame Rev. S. K. Kamaiopili.
O. H. GULICK,
AKAIKO AKANA,
J. P. ERDMAN,
Komite. Aponoia ka hoike.
Na Mr. Judd he noi e hoomaopopo hou ia aku na hoa o ke komite o na ekalesia pilikia a na ka lunahoomalu i hoakaka aku. Na hoa--J. P. Erdman, H. K. Poepoe, Wm. Kamau, A. Akana ame H. P. Judd ma kona kulana hana he kakauleka no ka Papa Hawaii.
Ka hoololi kumukanawai--I‘a nui na hoakaka manao ana a na hoa maluna o keia hoololi kumukanawai, he hoololi e noi ana i hookahi manawa e noho ai ka aha mokupuni i ka makahiki a o ka aha paeaina no ka lua. Noi mai o Kellett e hoopania ka hoololi elike me ia i hoolahaia ai ma ke kau o Okatoba a kokuaia e H. P. Judd. Noi mai o Kamaiopili, ka mea nana ka hoololi, e huki hou ana oia i ka hoololi a aponoia, nolaila na make ka hoololi i manaoia.
Noonooia ke komite nana e waiho aku i na hana o ka aha mikupuni o Oahu imua o ka aha paeaina. Na Kellett he noi o na lunanui no a ka aha ke komite, oia ka lunahoomalu ame ke kakau olelo. Kokuaia ke noi a aponoia ma ka ninau ana.
Hoomaopopoia ka uku o ke komite. Na Kellett he noi a i kokuaia i $10 ka uku o ka lunahoomalu a i $5 ko ke kakauolelo, no ka mea ma Kawaiahao ana ka aha paeaina e noho ai. Aponoia ke noi Na Mr. Kellett no he noi na ke kakauolelo e mahelehele mai i ka auhau maluna o na ekalesia, a hooholoia pela. Penei ka mahelehele ana i na auhau: Kawaiahao, $2; Kaumakapili, $2; Kalihi Moanalua, $1.50; Ewa, $1; na hookaa mua ia mai; Waianae, $1; Waialua, $1; KAhuku-Hauula, $.50; Waikane, $.50; Kaneohe, $1: a e haawiia ae i ka Puuku Erdman. Ma ka lima o ka puuku he $4.35, a piha ka $15 ka uku o ke komite.
Na Raymond Quinones, kekahi o na keiki i laikiniia, i waiho mai i kana hoike ma ka lima o Mr. Erdman, ana Mr. Erdman i heluhelu mai a aponoia.
Noonooia kahi e noho ai ka aha iloko o Okatoba. Na Mrs. Mawae, elele o Kalihi, i noi mai i Kalihi ka aha e noho ai; a aponoia.
Ua hooholo ka aha e haawiia aku i hoomaikai i ka Ekalesia o Waialua a kauohaia ke kakauolelo e haawi aku io hoomaikai, elike me ke noi i aponoia a H. P. Judd.
Hapaiia ka lulu no na lilo o ka aha. Huina i lulula he $6.32.
Aponoia ke noi a H. P. Judd e hoopanee i ka aha a noho hou ma Kalihi, ma ka Poakolu mua o Okatoba, la 35, hora 9:30 a. m.
Hookuuia ma ka hora 10:20 a. m. mahope o ka himeni ana a ke anaina I. H. aoao 136 ame ka pule a James Davis.
J. K. NAKILA, Kakauolelo.
HE HANA NA KA MAKUA.
E loaa mau ana i kau keiki ka eha, ka moku ame na palapu. Aole o ke ola ana ae i keia mau eha me ka maalahi, he kumu ia no lakou e ola mau aku ai. E kii koke i omole o ka Laau Hamo Pain Balm a Chamberlain, a e makaala no ka hoola koke ia o na eha apau me ka hikiwawe. Aohe mea oi ae o ka maikai e loaa ia oe, a he mea pono ole ka ae ana aku e hoohemahema i ka ma‘i koko ino. Ke kuaiia nei e ka poe kuai laau apau. o Benson Smith & Co., na akena no Hawaii.--Hoolaha.
UA HOOHUIIA MA KA MARE.
Mr. Solomon Hanohano, Aloha oe:--E noi aku ana au i kou oluolu, in a hoi e loaa ana he rumi kaawale o ka moku Kuokoa, ka nene aukai hoi o ka moana Pakipika, o ia hoi no ka lawe ana aku i ka‘u wahi puolo o ia hoi kela mau hua olelo e kau ae la maluna, i ike mai ai hoi ka nui ohana ame na hoaloha o na paa mare, e noho ana mai ka puka ana a ka la a ka welona a ka la i Lehua.
Ma ka la 31 o ka mahina o Maraki, 1918, i hoohui ia ae ai o John Kumukahi Haili me ka makou kaikamahine hiapo Miss Julia Kawehionapua Hea, ma ka berita maemae o ka mare, maloko o ka luakini Kakolika ma Lahaina, Kalana o Maui, i ka hapalua o ka hora 9 o ke kakahiaka Sabati.
Na ka Rev. Bruns i hipuu ia laua iloko o ka marelemonio maemae o ka mare a lilo laua i i‘o hookahi iloko o keia noho honua ana; wahi a ka Buke Nui, he maikai ka mare no na mea apau.
No ka Palipoikaohu o na honoapiilani i Honokohau, ke kane mare, a no Kona kaiopua i ka la‘i ka wahine.
O na makua o ke kane mare Mr. ame Mrs. Haili Sr., ame ka makuahine o ka wahine mare Mrs. Mary K. Hea ka i ukali aku ma ka huakai a na paamare no Lahaina, mai ka home aku o ke kane ma Punalau, Honokohau, Maui, i ka hapalua o ka hora 8 o ia kakahiaka; a na ke kane mare no John K. Haili i kalaiwa i ko laua kaa otomobile no Lahaina kahi o ka mare i malamaia ai.
Oiai aole i piha ae nei ka mahina hookahi o ka hoohui maa ia ana o ia keiki a keia mau makua, me kana wahine, a hoohui hou ia iho la no hoi keia keiki a laua me kana wahine, a nolaila he elua keikikane a keia mau makua i mare i na wahine iloko o keia mahina hookahi, a he mea nohoi na ka nui lehulehu e ike mai ai i ka nui hoomanawanui o na makua o keia mau keiki i ka aoamo i na koikoi apau ma ko laua aoao me ke kanalua ole. Oiai ua hapai ae laua i ka paina mare o ka laua mau keiki a elua me ka nui o na mea like ole a laua i hoomakaukau ai; o ia iho keia, poi, pipi me ka puaa i laulau ia, opihi, limu, oio, opae, waimomona, meaono, uwala, a pela wale aku.
Oiai ka paa mare i haalele iho ai i ka home, ua piha mua ka home i ka ohana o ke kane ame ko ka wahine, e hoomakaukau ana hoi i na mea pili paina, no ko laua huli hoi ana mai, mai ka laua huakai mare mai; a mamua o ka huli hoi ana mai o ke kaa o kapaa mare, ua hoea mua mai kekahi mau ohana mai Lahaina mai, Kekaa, Kaanapali, Napiil, Honokohau, Kahauwiki ame Honolulu. Nolaila ua nui ka piha i ka ohana ame na hoaloha, nolaila na lilo ae la ke kula mehaeha o Punalau ia la ia la laukanaka a‘u e poina ole ai iloko o na la o ko‘u ola ana aku.
Oiai makou ka ohana ame ka nui lehulehu e kali aku ana no ka huakai a ka paa mare, no ka huli hoi ana mai no ka home i hoomakaukauia, aia hoi ua hooho ia ae la, eia ae ke kaa o ka paa mare, nolaila i ka nana ana iho i ka manawa, aia hoi e aneane ae ana e kani ka hora 1 p. m., nolaila he mau minuke koe kani ae ka hora 1 p. m., ua hoea mai la ke kaa o ka paa mare i ukaliia e ke kaa o ko laua mau kaikuaana Mr. ame Mrs. Jos. Hili Jr., a me ia mau ohana maluna o ko laua kaa.
Ua hookipa mai la makou na makua o ka wahine mare, Mr. me Mrs. L. K. Kalama, Mrs. Emily Atkins, a pela puhoi me kona mau pokii Mr. ame Mrs. S. Pali, i ka paa mare ame ko laua mau ukali maha‘i o ka papaaina i hoomakaukauia no laua. Ua hoomaha liilii ka paa mare.
Ua kono aku kou mea kakau nei i ka nui ohana ame na hoaloha e hele mai e ike i ka paa mare, oiai he wa keia no ka ike, a mahope aku ka paina ana. Nolaila i ka pau ana o ke anaina ike, na ka makua maikai G. Kauhi i hoomaikai ae i ka Makua laui, a i ka paa ana o kana pule ana, ua lawe ae kela ame keia i ko lakou mau noho pakahi, a hoopiha kowaho ialoko, oiai na nui maoli ka pololi.
He elua mau papaaina i hoomakaukauia, he hookahi papaaina iloko o ka runmi hookipa, o ia ka papaaina a ka paamare ame na hoa ai e ae, a he hookahi papaaina iloko o ka rumiaina, ua piha keia mau papaaina a i elua, aole e hiki i kou mea kakau nei ke hoomao popo i ka nui maoli o ka poe i ai iluna o na papaaina a elua i hoomakaukauia, oiai oau no kekahi, komo ana no kekahu, ua piha maoli, he piha hoi na‘u i ike ole ai iloko o ka paa mare a‘u i hele ai.
I ka wa‘e ai nei ka papaaina mua, ua hoea mai la ke kaa oto o ka ahahui o na Honoapiilani me ka peresidena o ia ahahui, Mrs. Mima Apo, i ukaliia e ka papa luna ame kekahi mau lala o ia ahahui.
Ia wa like no i hoe mai ai ke kaa o ia hoaloha o kou mea kakau nei, oia hoi o Mrs. Annie L. Lloyd, wahine a ka Iunaleta i Lahaina, me kona mau hoaloha, aole no i loihi iho ko lakou hoomaha ana, ua hoea mai la ke kaa o kekahi o na keiki kula o Lahainaluna me kekahi o kalakou kumukula, Wm. Makaena, na hele mai no hoi keia mau keiki e hoohanohano i ka la mare o ko lakou hoakula, oiai o keia keiki i mare iho la no Lahainaluna oia, a na puka mai oia mai keia kula nui mai me kona palapala hoomaikai i ka 1916.
Iloko no o ia wa hookahi, na hoea mai la ia kaa oto, he poe malihini wale no lakou apau i kou mea kakau nei, eia ka o ke kaa ia o kekahi lala o ka Bana Hawaii, Mr. Alohikea, me kona mau hoahele, o ia ka mea i hoolaunaia mai i kou mea kakau nei.
Iloko o keia mau minuke, na busy maoli makou na makua, e hoi ana o ka hoomakaukau i ka papaaina, a e hoi ana o ka hookipa i na makamka e hoea mai ana, aka o ka eleu wale no ka mea e pono ai.
Ua hele mai no hoi ka ohana ame na hoaloha e ike i ka paa mare me ka lakou mau mea makana, na pono aniani o ka papaaina, na pika pua, na lole komo o ke kane ame ko ka wahine, na kawele auau, ka ipukukui kau pakaukau o ka rumi hookipa, kapa apana, have Hawaii me ke kalaunu mawaena konu, ame ke dala maoli kekahi nona ka huina he $28 me na keneta keu.
Nolaila o keia ka paa mare a‘u i ike i ka nui o na mea makana a‘u i hele ai mai ko‘u aina hanau mai, a keia aina malihini, oiai na piha na pakaukau elua ma na kihi i hookaawaleia no na makana, na kau iho kekahi makana maluna o kekahi.
Nolaila me keia mau mea ae la ke haawi aku nei ka paa mare i ko lana hoomaikai nui i ka nui ohana ame na hoaloha i hele mai e paina pu me lana, a i hauoli pu me lana iloko o keia la i loaa ia lana ke ola hou ana ma ko ke kino, a pela lana e lawe mai nei i na makana a oukou i mea hoomanao mau na lana iloko o na la o ko lana ola ana iloko o ke apo gula o ka mare me ke aloha no oukou apau.
Ke pule nei au na ke Akua e kokua a e kiai mai ia olua e kuu mau keiki, a na Kona Uhane mana no ananei e hoopomaikai mai ia olua, a e hoolaupa‘i i ko olua mau la me ka hauoli iloko o ko olua noho mare ana. O keia ka‘u pule ma ka inoa o Jesu Kristo, Amene.
Mamua o ko‘u hoopau ana i keia episetola, ke haawi aku nei au i ka‘u hoomaikai nui i ka Lunahooponopono o ka Nupepa Kuokoa.
Owau iho no me ka haahaa,
MRS. ANNIE L. KALAMA.
Makalele Light House, Honokohau,
Maui, Apr. 3, 1918.
HE HOALOHALOHA NO KUU MAMA HELELOA, MRS. KIKA KAUANUI
Ia oe e Mr. Sol. Hanohano, Lunahooponopono o ka Nupepa Kuokoa, ka ipukukui malamalama o ka lahui Hawaii, Aloha kaua:--E noi aku ana au i kou oluolu no‘u hoi kekahi rumi kaawale o ka hiwahiwa, no ka‘u wahi puolo waimaka a ke aloha e kau ae la maluna, i ike mai ai na kini makamaka o mana, e noho ana mai ka hikina a ka la i Haehae ahiki aku i ka mole olu o Lehua, no kuu hoa pili he makua, na hala i ke ala hoi ole mai. Luuluu wale au i ka hana a ke aloha.
Ma ke awakea o ka Poakahi, Feb. 18, 1918, na oluolu i ka Mea Mana Loa ke kaili ana aku i ka hanu ola o kuu mama, Kika Kananui, ma kona home noho ma Kulaholoa, Mapulehu, Molokai, a moe aku la i ka moe oni ole i na kau a kau.
Ua hanauia kuu mama ma Honolulu, Oahu, 1 Dec. 22, 1862, mai ka puhaka mai o Manuel Testa ame Pohano Naulei, nolaila ua piha na makahiki he 55 iaia me na mahina keu.
He 26 wale no on a mau la i kaa ma‘i ai, ku kiawe ma ka wawae akau, a na lilo nae i blood poison a make aku la.
Ua anuanu ka home, na hele oe e mama; auwe kuu kaumaha e, kuu hoapili, hoa hele hoi o keia alakahi o Molokai a Hina, hoa anaukai hoi o keia mau moana e waiho mai nei, ua pau no ka wa mau loa, aole kaua e hele hou ana.
He makuahine oluolu a heahea oia; auwe kuu mama o ka mea loaa ole ia‘u ke imi hou aku, luuluu wale loko i ka hana a ke aloha.
He hoahanau oia no ka Ekalesia Kalawina o Kaluaaha, Molokai. Ua haalele iho oia mahope nei ehiku makou keiki ame umi-kumamalima moopuna e paiauma aku nona ma ke ka‘e o ka muliwai eleele o ka make.
Nolaila ke haawi aku nei an i ka hoomaikai nui i ke Kahu I. D. Iaea a i ka poe no apau i komo pu mai me a‘u iloko o na hora o ka ehaeha a i lu iho hoi i ka lakou mau makana pua maluna o kuu mama.
Nolaila e hoomaikaiia ke Akua a no ka mea Nana no i haawi mai a Nana no i lawe aku, ame na keiki o ke keena pa‘i ka‘u hoomaikai nui.
Owau no me ka luuluu,
MRS. HELELANI CRANE.
Mapulehu, Molokai. Apr. 6, 1918.
HOOMAIKAI.
E hoomaikai nui ia ko Waialua mau kini makamaka, na hoaloha ame ka pue no akau i haawi mai i na pulama ame na hookipa ohaoha ana, me ka hoolawa pu mai i na hoa apau o ka aha me na mea apau e oluolu ai ke ola. O ke aloha o ko kakou Haku me oukou apau a hui hou aku.
NA KA AHA MAKUA.
Ma o J. K. NAKILA, Kakauolele.
HOOMAKAUKAU NO MUA AKU NEI
E Hoao e Hoomakaulii Ano…E Malama i ke Da;a e wehe i Buke Banako Hoahu me ke.
CHINESE-AMERICAN BANK
A NANA AKU I KA ULU O KAU DALA
NA PAHU DALA $1.00 no ka Wehe Kihi o ke Alanui
no ka Hoolimalima Ana i ka Hoahu Moi me Nuuanu
WILLIAM C. ACHI, Jr
(WILE ACHI)
Loio ma k kanawai imua o na Aha apau o ke Teritore.
Rumi 301 Kauikeolani Hale.
KakelameKuke
(KAUPALENAIA.)
Poe Kalepa ma ke Komisina
Poe Agena no na Mahiko Lehulehu
Mau Apana Aina Kuai
$350--Apana aina 40x85 ma Lanakila, maluna aku o Kunawai. $50 uku mua, $10 o ka mahina.
$160--Mau apana aina ma 10th Ave., Palolo. $10 uku mua, $5 o ka mahina.
$200--Mau apana aina ma 11th Ave., Kaimuki. $25 uku mua, $5 o ka mahina.
$350--Mau apana aina ma Waikoae, Gulick Ave. $50 uku mua, $10 o ka mahina.
PAULO KALAUKA
(P. E. R. Strauch).
Waity Bldg. Helu 74 Alanui Moi.
Hui Alahao ame Aina o Oahu
MANAWA HOLO
MAI HONOLULU AKU.
o Waianae, Waialua, Kahuku ame na wahi hoolulu ma ke alahao--*9:15 a. m., *3:20 p. m.
o Pearl City, Ewa Mill ame na wahi hoolulu ma ke alahae--*7:30 a. m., *9:15 a. m., *11:30 a. m., *8:15 p. m., *8:20 p. m., *5:15 p. m., *9:30 p. m., *11:15 p. m.
No Wahiawa âme Leilehua--*10:15 a. a.m., *2:40 p.m., *5:00 p.m., *11:30 p.m.
MAI WAHO MAI.
Ku i Honolulu mai Kahuku, Waialua ame Waianae--*8:36 a.m., *5:30 p. m.
Ko i Honolulu mai Ewa Mill ame Pearl City--*7:45 a. m., *8:35 a. m., *11:02 a. m., *1:40 p. m., *4:36 p. m,, *5:31 p. m., *7:30 p. m.
Ku i Honolulu mai Wahiawa ame laa lehia--*9:15 a.m., *1:53 p.m., *3:59 *7:10 p. m.
O ka Haleiwa Limited, he kaa o elua hora (o ka poe wale no o ka papa ekahi) a haalele ana ia Honolulu i na Sabati apau ma ka hora 8:30 a. m. no ka Hokele Haleiwa; haa hoi mai, hoea i Honolulu ma ka hora 10:10 p. m. Ma Pearl City wale no e ku ai ame Waianae.
*Kela âme keia la.
*Koe ke Sabati.
*Sabati wale no.
NUPEPA KUOKOA
No ka Makahiki (One Year) . . . . . $2.00
No Eono Mahina (Six Months) . . . 1.00
O na Dala âme na Hoolaha Apau e Hoouna Pololei mai i ka HAWAIIAN GAZETTE COMPANY, LTD. wale no P. O. Box 208, Honolulu, T. H.
Enteered at the Post Office at Honolulu, T. H., as Second Class Matter.
CHARLES S. CRANE . . . . . LUNA PEPE
HAINA NANE.
Solomon Hanohano, Aloha nui.--E ae mai, in a he wahi keena kaawale kekahi, no‘u no ka‘u haina no ka nane a Awapaewaaokamaka.
Penei no ia anoano nioi mua, kanaluaia. Haina: Ka. O ia hoi, in a e hoounauna aku oe e kii i kuu lio, he ka okoa iho no.
Anoano nioi elua. Hoolaupa i. Haina. "Welo." O ia hoi o ka welo ka mea nana e hoolaupa‘i ka hanauna.
Anoano ekolu, ka mana. Haina: Wai. O ka wai ka mea hoomauu.
I ka hoohui ana o na hua nioi o na mahele ekolu penei no ia: Haina: Kawelowai.
Me ka manaolana e lele liilii ana na anoano nioi a Awapaewaaokamaka i ke kikokiko ia e ka moa.
Owau iho no,
KAPEWAOKAMANINI.
Hookena. S. Kona, Hawaii.
Lele liilii i‘o mai la ka lehu o kapuahi ia oe. Eia mai ko makana ke au aku la. O kau haina kekahi e ke Ehu kai o Pinelae i pololei ,oia nae na kaa mua ka makana i ka haina i komo mua mai i keia keena!---J. H.