Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVI, Number 4, 25 January 1918 — E KOKUA I KE AUPUNI MA KE KUAI ANA I NA POO. [ARTICLE]
E KOKUA I KE AUPUNI MA KE KUAI ANA I NA POO.
Eia ke aupuni o Amerika.ke makemake mjii nei i na kokua ana mai kona mau makaainana aku, no ka lanakila o keia kaua, ma ke kuai ,ana i na bo»a aie, a. n>a ke kuai ana hoi i na poo ho3hu, e hoi hou mai ai na keneka apau i hooliloia aky no ke knai ana i na poo hoahn, iloko o na makahiki elima, 'me na keneka puka. elua mau mea ano nui ma keia kuai ana i'na poo hoahu, o ka mua, no ke kokua ana aku no ia i ke aupuni o Amerika, e loaa iaia ka lanakila malune o na enemi iloko o keia kaua, a 0 k£ lua, e 1.q&» aKu ana he liaawina a'o 1 kel« kane aiine kpia wahine, ma'kahi o k« kiola w;ale ana aku i ka 25 keneka i ame keia la, e kokua ana oia iaia iho, ma ke kiola ana aku i kela mau keneka i ke poo hoahu, a ina oia e hana mau ana ma ke kuai ana i kela ame keia la ; iloko o na makahiki e hoea mai ana, ua loaa maoli kekahi huina ilala mahuahua, ana i moeuhane ol,e ai e loaa iaia, iua no ka hoolilo ma na mea ano ole. He moa ano ole loa ka 25 keneka i kekahi poe maioko nei o keia kulanakauhale, he Mea nui nae ia i ke aupuni o Amerika iloko o keia manawa, no ka mea, mai na hapaha mai a na kamalii ahiki aku i ka poe kanaka makua, apuni o Amerika Huipuia, e hiki ai ke hoahuia ka huina o $2,000,000 aio poo kaua i hoopukaia ae e ke aupuni. Ma ke kii maluna ae, e ikeia ai he elua mau palapala hooia i hoomakaukaiiia e ke aupuni, o ia ke kii ma ka hema loa, me ka manu aeko mawaho, ame ke kii malalo loa nia ka akau. Aia maloko o ka pepa nona ke kii malalo loa, he umi-kumamaono mau wahi i hookaawaleia no ke kau aua i na poo, o k% Mf&iwqiiQ o ke poo hookāhi, he 25 keneka, a i ka wa e pilia ai na wahi he umi-kumamaono i na poo, ua like pu ia gie eha dsJa ka w.aiwaiio. Q-,ke kii.ma ka hema ae o ke kii ma--1|&1Q o kaaoao malokp ia o kela kii j)oala\Q loft, a e ikeia luia he umi-ku-ipaipaopo ipau wahl i hooleaawaleia no k£ k#ui ana ihp, i na poo. I k.ak e piha ai kela pepa i na, poo he umi-kumamaono, alaila e lawe aku. i haieleka, a i na akena e ae pal>ft, i hoamanaLa no keia hana, ia wa loaa n}ai ai he poo hou, me ka palap&la, l}poi hplu ekahi, ma ka lieina loa, a o. ka waiwaiio o kela mau dala elia i na poo,. ke hoea aku i ka la 1 0 : Janua?i, 1923, lie eljma. (lala e loaa mai. ana i ka mea e paa ana i kc}a palapala -hooia. t?a lyki i ame keia ke kuai elike ka nui o na poo ana i makemake ai, ijp mau poo, me ka loaa īnai hoi i kpla ame keia mea i kuai.i na poo o eha <lala ka waiwaiio, he elima (lala, i ka piha ana o na makahiki elima. I ka piha ana o kekalii pej>a i na poo nopa. ka \yaiwaiio o eha elala, a ina ilQko o k& mahina o lanuari nei e hoihoiip. ai i ka haleleka, a i na akena kuai poo hoaliu palia, e uku ana ka mea paa i kela mau poo ho umi-kumamalua keneka il>p, a ina hoi i ka ma,hiaa o J?eberuari e hoihoiia ae ai, he unii-kumamakolu keneka, ua like pu me hookahi keneka. ka pii ae e uku aku ai i. ka ; haleleka, i kela ame keia mahina mahope aku o lanuari nei, a hoea i ka mahuia o Dekemaba. A»a iloko o ka pepa Ihioia poo hoahu, ma ka hema loa o keia kii, he iwakalua mau \yahi i hookaawaleia no kq kau ana i nq ppo, o ka waiwaiio o ke poo hopkahi, lie plia (lala nje umi-kumama,-lua hou aku e uku ai, ina no ka mahina nsi o lanuari i hoilioiia aku ai i ka a ina no ka piha pono o na wahi he iwakalua i hookaawaleia i na poo, alaila i ka piha Ana o na makahiki elima, ma ka la 1 o lanuari, 1923, alaila e loaa mai ana i ka mea e paa aua i kekahi palapala liooia o na poo hoahu, ka huina o hookahi haneri dala, ua like hoi ia me iwakalua dala ka puka no na «lala he kauawalu i hoaieia aku i ke aupuni. Ua like no keia me ka hoahu maoli an,a iloko o na banako, ina ka ukupanee, o ka <nea wale no i oi ae ai o keia kuai ana i na poo hoahu, ua hoolilo pololeiia aku na dala i loaa i ke aupuni, me ke kuai ana i keia mau poo i na inakaainana, no na hemahema o ke kaua, mfl ke poho ole hoi e loaa ana. i ka poe e paa ana i na palapala hooia, aka e hoilioi hou ia mai ana ka lakou mau dala mq.ke puka pu, iloko o ka mauawa i aeJik«ia, a mamua ae paha o ia manawa.