Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVI, Number 3, 18 January 1918 — Page 8
This text was transcribed by: | Kamehameha Schools Gift To Dr. Chun |
This work is dedicated to: | Dr. Michael J. Chun |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
Clothing
For Men & Youths
On Credit
The Model
Fort St. Next to Convent
Kauka T. Mitamura
@ Hana: 1412 Alanui Nuuanu, Kihi Alanui Vinia, Tel. Keena, 1540; Tel. Halenoho, 2613. Pahu Leta, 342.
He mea Malama Ma'i o ka Halema'i o ke Kula Kiekie o Kyto ka i @ no ka hoohanau keiki ana, @ hiki no e @ he @ boobanau keiki. 2501
William Kauhi Poai.
Agena Hoaie Dala, Agena Kukulu Hale, Mea Imi Aina, a he mea kuai aina.
Keena Oihana, ma ka Waity Building, @, Alanui Moi, mawaena o alanui Betela ame Papu.
Ma Ke Kauoha
Teritore o Hawaii.
Keena o ka Puuku, Honolulu, Oahu.
Ma ka hana e hoopau ana i ka Hawaiian Islands Packing Company. Limited,
@ o ka Hawaiian Islands Packing Company. Limited, he @ ia i kukuluia a e ku ana malalo a ma ka mana o na kanawai o ke Teritore o Hawaii. I kulike ai me ke kanawai i hoomakaukauia ma na hana o keia ano, ua waiho ia mai iloko o keia keena he palapala noi no ka hoopau ana i ka hui i @, hui pu me kekahi palapala i hooiahoi i hoohui pu ia me ia, @ me ia i koiiaa ai ma ke kanawai.
Nolaila, ma keia ke haawiia aku nei ka hoolaha i kekeahi mea, a i na kanaka no apau he mau kuleana mamua a e kuleana nei paha i keia manawa ma kekahi auo iloko o ka hui i oleloia, e pono e waiho mai i na kue ana no ka aw ia aku o ka palapala noi i oleloia maloko o keia keena, mamua @ a ma ka hora 12 awakea o ka la 5 o Aperila, 1918, a o kela ame keia mea o makemake ana e hooloheia aku @ o ia mea, he pono e hoea kino ae ma ke keena o ka mea nona ka inoa malalo iho maloko o ka Hale Mana Hooko, Honolulu, ma ka hora 12 awakea o ka la i oleloia a e hoike mai i @, in a he kumu kekahi, i wahi e ae ole ia aku ai ka palapala noi oleloia.
C. J. McCarthy,
Puuku, Teritore o Hawaii.
Honolulu, Ianuari 4, 1918.
@--Jan. 11, 18, 25: Feb. 1, 8, 15, 22:
Mar. 1, 8, 15.
Hoolaha.
Ma ka hana e hoopau ana i ka hui Battelle Sugar Refining Company, Ltd.
NO ka hookohu pono ia ana mai o ka mea @ ka inoa malalo nei i Kahu @ no ka pomaikai o ka poe paa kuleana ame ka poe i aie i ka Battelle Sugar Refining Company, Ltd…ma o ke kauoha ia a C. J. McCarthy, ka puuku o ke Teritore o Hawaii, i hanaia ma ka @, 1917, ma keia ke @ aku nei ka hoolaha i na kanaka @ he mau koi ka lakou, e ku e ana i ka Hui Batelle Sugar Refining Company, Ltd… i oleloia @ la, e waiho mai ia mau koi i @ , ma na keena loio o Smith. Warren & Whitney, na loio no ke Kahu Waiwai i hoakakaia @ nei, ma Honolulu, Kulanakauhale a Kalana o Honolulu. Teritore o Hawaii, a i ole haawi ponoi mai paha i ke Kahu Waiwai i hoakakaia malalo nei ma kona keena maloko o Honolulu i oleloia, ma ka la 4 o Aperila,1915, a mamua ae paha o ia ke kanaiwa o na la mai ka la mai o ka hoopuka mua ia ana aku o keia hoolaha a i ole pela e hoole mau ia aku no.
A o ka poe apau i aie i ka Battelle Sugar Refining Company, Ltd…, i oleloia ae nei, ke hoikeia aku nei ma keia e hooponopono koke ia me ka mea nona ka inoa malalo nei no ka hookaa ana.
B.A.Cooke,
Kahu Waiwai no ka Poe Paa Kuleana ame ka poe paa aie o ka Battelle Sugar Refining Company, Ltd.
@--Jan. 4, 11, 18, 25; Feb. 4.
Na aina aupuni no ka hookuonoono.
Wehe ana i na aina aupuni no ka hookuonoono ana ma ka mokupuni o Maui.
Ma keia ke haawiia aku nei ka hoolaha o ka aina aupuni e hoakakaia aku ana mahope ae nei e weheia aku ana ia no ka hookuonoono ana elike me keia; i kulike ai me ke kanawai, me ke kuleana e unuhi hou mamua o ko lakou kohoia ana:
1. Kahi i Waiho ai o ka Aina---O ka aina e weheia aku ana aia ma ka Mokupuni o Maui, a i ikeia ka Aina Hookuoonoono o Waiakoa Makai ame ka Aina Hookuonoono o Alae 3 ame 4, ka mahele waena, aia apau loa maloko o ka Apana o kula.
2. Ke Ano o ka Aina---O ka aina maloko o keia mahele aina mahiai me ke kula.
3. Na Kumu Aelike me na Ano o ka Hoolilo Ana.---O ka poe i kuleana e lawe i ka aina i oleloia, e hooholoia no ia ma ka huki ana a i ole ma ka hoonohonoho ana paha. Ua hiki i ke kanemare a i ka wahine mare paha, aole o laua like a elua, ke waiho mai i palapala noi no ke komo pu ana iloko o ka huki ana.
Ua hiki i kela ame keia mea ka lawe i hookahi apana. E laweia keia mau apana ma ke ano Pono o ka Hoolimalima Kuai wale no, o na kulana o ka hoolimalima elike no ia me ia i kauia e ke kanawai.
E haawi koke ia no ke kuleana e noho, koe na Aina Hookuonoono o Alae 3 ame 4, Mahele Waena, e haawiia aku ia mahope aku o Aperila 3, 1918. O @ hookoe ana ame na hookaawale ana @ hanaia no ia no na hawai e ku ana, na auwai, na luawai hooki'p, na kahawai, laina uwea me paipu, na alanui, moali alanui ame na alahao. Aole e kuaiia kekahi apana ma ke ano he mau aina wai, me ka loaa o ka pono wai. Ua @ na wai no ka pono ame ka pomaikai o ka lehulehu.
4. Palapala Noi no ke Komo Pu ana ma ka Huki Aina---O ka poe apau i hookuponoia e lawe i na aina hookuonoono, ua hiki ke waiho @ ma ka Poalua a mamua ae paha o ia manawa, Maraki 5, 1918, ma hora 4 p.m., aole mahope mai olaila, imua o ke Komisina o na Aina Aupuni, Honolulu, ma ka leka maamau nei, aole ma ka lawe kino ana ae, a i ole ia ma ka leka i hoopaaia, ma kekahi ano e ae pahu, i na wahi leka i ailaia, maloko olaila ka lakou mau palapala noi no ke komo pu ana iloko o ka huki aina i hoakakaia maloko olaila; aka nae aole kekahi @ leka e oi aku mamua o hookahi palapala noi, a i ole pepa e ae paha mawaho o ka palapala noi, a aole hoi e waiho mai kekahi mea a oi aku mamua o hookahi palapala noi no keia huki ana.
E hanaia na palapala noi apau maluna o na pa'ihakahaka i hoolakoia aku e ke Komisina o na Aina Aupuni a e kona akena paha, a he mea pono e hoike i ka inoa piha, kahi e hoouna ai o ka leka, ka makahiki, ke kiekie, ke kaumaha ame ke kama o ka mea noi, a in a pahahe mea mare ole oia (kane a wahine paha) a i ole mareia, a e hoohikiia eia, (kane a wahine) imua o ka hope akena o na aina aupuni, noteri no ka lehulehu, @, a luna oihana e ae paha i hooamanaia no ka lawe ana i na hoohiki, a he pono ke hoounaia ma ke ekeleka moloko o na wahi leka i hoolakoia aku e ke Komisina a e kekahi paha o @ akena.
O na wahi leka apau e pa'iia maluna o lakou kahi noho o ke Komisina ame na huaolelo "Palapala Noi, Huki Aina no ka Apana o ………….," o kahi waiho hakahaka me ke kaunakoma e hoopihaia iho me ka apana i waiho ai o ka aina i makemakeia; a aole kekahi wahi leka e hoike i ka mea nana ia i waiho mai a i hoouna mai paha ma ka leka, a e hoike ana paha i kekahi @ e hiki ai ke ikeia iho. E silaia na wahi leka apau me ka paa, a e kauia hoi na poolea kupono, mamua o ko lakou hookomoia ana ma ka leka.
O kekahi mea e waiho mai ana a oi aku mamua o hookahi palapala noi no keia huki aina ana, a o kekahi palapala noi e ae paha ma ka inoa o ka mea okoa mawaho ae o kona inoa oiaio, aole e ae ia e komo pu ma ka huki aina @. O na wahi leka apau e hoike mai ana i ka poe na lakou i waiho mai a i ole hoouna mai ma ka leka, e wehe koke ia no i ka wa e loaa mai ai, a e hoihoi @ ia aku ka palapala noi maloko olaila, i ka mea noi.
5. Ka Huki Ana ame ka Haawi Ana i ke Ano e Wae Ai.---I ka manawa e loaa mai ai o ka wahi leka i kakau @ a i kakaukua pololei ia elike muia i koiia mai ai elike me maluna ae nei, e hookomo aku ke Komisina ia mea maloko o kekahi wahi waiho @, iloko olaila wale no, e @ ai @ wahi leka apau i kakaukua pono ia @ wahi leka apau i kakaukua pono ia @ ka huki ana; a e hanaia kahi waiho a e malamaia @ ke ano e hiki ole ai ke @ na wahi leka i hookomoia iloko olaila, me ka ike ole ia, ahiki i ko lakou wehe akea ia ana ma ka la e hanaia ai ka huki ana ame ka hoonohonoho ana.
Ma ka hora 9 a. m. ma ka hale Kapitala, Honolulu, ma ka Poakolu, @ 6, 1918, a i ole mahope koke mai paha elike me ka mea e ikeia ae ana, e wehe akea ia kahi waiho no ka @ aina ana, a e hoohuikau pono ia na wahileka apau maloko olaila, alaila e @ ae i hookahi i ka manawa, ma ke ano pololei a hoopilimeaai ole, mailoko ae o kahi waiho, a o na palapala @ maloko o ia mau wahi leka, in a ua pololei ma ke ano ame ka hanaia ana, e kau helu ia ma ke ano ka'ilike, ma ke ano i laweia ae ai lakou, e hoomaka ana me ka helu ekahi, a o na helu i hookaawaleia, pela iho la no ka hooholo ana i ke ano a ke poe no lakou ka inoa i hoikeia maloko e wae ai a e lawe ai i na apana.
E kauia ka papainoa o ka poe noi i haawiia aku ai na helu, e hoike ana i ka helu i haawiia aku ai ia lakou pakahi, a e hoolakoia aku i na nupepa no ka hoolaha ana ma ke ano he meahou, a e hoounaia aku no ka hoike no ka helu i haawiia ame ka manawa ame kahi ana e hoea ae ai no ka wae ana, ma ka leka ma kahi noho elike me ia i hoakakaia maloko o ka palapala noi a kela ame keia mea i haawiia ka helu.
O na palapala noi apau loa i pololei ole ma ke ano ame ka hana ana, e makaia no "Hooleia, Pololei ole ka hanaia ana," a e waihoia aku no ma ke ano i hooleia ai lakou, a e hoikeia aku no ka hoolaha no ia mea i ka poe na lakou i waiho mai ia mau palapala noi.
6. Ka Wae Ana i na Apana---E hoomaka ana ma ka bora 12 awakea, ma ka Poaono, Maraki 23, 1918, ma ka Hale Hookolokolo, Wailuku, Maui.
O ka põe e paa ana he mau helu i haawiia aku ia lakou, no kekahi o keia mau huki aina ana, ua hiki ke hele ae e wae i na apana i weheia no ka @ ana a i makemakeia e lakou ma ke ano i kau helu ia ai ka lakou mau palapala noi no ka wae ana.
Ina e hiki ole ae kekahi mea i haawiia aku he helu ma ka huki aina ana, @ hana i kana koho, i ka manawa e @ aku ai i kona helu, a ua kaheaia mai hoi kona inoa, e hala kona kuleana @, ahiki i ka pau ana o ka poe noi e ae i haawiia aku ai ko lakou mau helu, ia manawa e kahea hou ia ai kona inoa, a ina aole oia e hoea ae ana a koho, @ manaoia ua haalele oia i kona pono e koho.
7. @ ma ka Manawa o ka Wae Ana.---Ma ka manawa e hoea ae ai oia no ka wae ana i kona apana, e hoomakaukau kela me keia mea noi e hoike mai i kona mau hookupono no ka hiki e lawe i aina hookuonoono ma ka palapala hoohiki ma ke ano i hoakakaia e ke Komisina, a ma kekahi ano okoa ae paha. Ina aole he makaainana kekahi mea noi no Amerika Huipuia ma ka hanau ana, he pono oia e waiho mai ma ia manawa hookahi, ina paha o ka palapala kumu, a i ole o ke kope i @ o kona manao e lilo i makaainana, a i ole, ke kauoha paha a ka aha e ae ana iaia i makaainana; a in a e koi mai ana kekahi mea i hanau ole maloko o Amerika Huipuia i ka pono makaainana mamuli o ka hookupaia ana o kona makuakane, @ oia malalo o ka iwakaluakumamakahi makahiki, he pono iaia ke waiho mai i kekahi kope i hooiaia @ kuakane i makaainana.
Aole e aeia kekahi mea i ikeia kona kupono ole e lawe i aina hookuonoono, e koho, a in a paha ua hana oia i kana koho, e loaa aku iaia na palapala kupono, a i ole e lawe a paa aku malalo o kona malu i ka apana i waeia.
8. Na Pa'ihakahaka, Palapala Aina, Hoakaka.---E loaa no na pepa pa'i hakahaka o na palapala noi, na wahi leka i kakauia no na palapala noi, na pa'ihakahaka o na palapala hoohiki hookupono, na pa'ihakahaka kupono e ae ame na hoakaka e pili ana i na aina @ weheia aku ana me na kumu aelike e laweia aku ai lakou, mai ke Komisina aku on na Aina Aupuni ma Honolulu, a i ole mai ka Hope Akena aku, W. O. Aiken, Paia, Maui.
Apana o Kula, Mokupuni o Maui.
Apana Hiaina, Eka Waiwaiio
Helu (Oi aku a emi mai) I Kohoia
Aina Hookuonoono o Waiakoa, Mauka.
39 18.15 $ 91.00
41 18.12 91.00
42 19.90 100.00
44 14.15 71.00
48 21.04 105.00
49 21.21 101.00
51 11.43 57.00
Aina Hookuonoono o Waiakoa, Makai.
8 41.00 410.00
10 28.70 287.00
Na Aina Hookuonoono o Alae 3 me 4, Mahele Waena.
Mahope aku o Aperila 3, 1918, e haawiia aku ai no ka noho ana.
8 32.90 494.00
9 39.50 474.00
10 36.00 432.00
11 31.60 316.00
12 42.60 426.00
13 37.40 337.00
14 39.10 352.00
15 39.00 331.00
B. G. Rivenburgh,
Komisina o na Aina Aupuni.
Aponoia:
Lucius E. Pinkham,
Kiaaina o Hawaii.
Honolulu, Dekemaba 2, 1917.
6276---Jan. 4, 18; Feb. 8, 22.
Hoolaha.
I na on a kuleana o Honuaula, Maui.
O ka põe apau he mau kuleana ko lakou a i kuleana paha iloko olaila, maloko o ka Apana o Honuaula, Maui, ke noiia aku nei e hele mai e ike, a i ole e kakau mai ia
J. M. Monsarrat,
Loio ma ke Kanawai, 501 Hale @, Honolulu. Kelepona 5889.
6275---tf.
Ua Nani o Hawaii ia Honolulu ua kohu like no me kapa lakiko i ka'u ike ana aku.
Ma na aianui kau aoao, ua hiki pono ole no ka hele ana, e hele no oe me ke kunihi ana, ame ke ku ana iho a loaa ke kowa kupono, i ko'u nana ana aku ua piha pono ma o a maanei o na alanui me ka piha pono i na ano lahui like, ole i keia kau o ka hoomaka ana o keia Karisimaka.
Ke haawi nei au i kuu mahalo nui, a oiai he kupa a he kamaaina au no ko kakou kulanakauhale i aloha nui ia, hala aku la na Kamehameha, na moi kapu ou e Hawaii, aole he haole imua o ko lakou alo, hele mai no lakou a ke koku kiai puka pa owaho, hoi aku, @ he huaolelo, na ke koa i ka elele, na ka elele i ka moi, malaila iho la no pau, ke make na lii ame ka moi, ua kapu loa na haole, @ makaainana ka poe ae ia e komo, moe malaila a ao ka po, no ka mui o na lealea i kela ame keia po, a hala ka pule, aia no a hoolewaia pau, he nui na kanaka o ia au he @ no nae ke kulanakauhale, ku mai na moku okohola o ia wa nui na kanaka, nunui kanaka, loloa ka lauoho, nunui ka helehelena ka Polapola, ka Ilikini, ke Kukuma, ka Manihiki, nui ke dala o uka nei o ke kulanakauhale i ka Holokahiki, nui ke dala o ka lei, no na Koolau mai ka lei, ka leihala me ka maile i wiliia, o ko Koolau hana ia e loaa ai kahi dala, aole he hana e ae mai na Kaaawa mai, Kualoa, Hakipuu, Waikane, Waiahole, Kaalaea, Waihee ma, iloko o na eke lauhala nunui ma o a maanei o na holoholona, me he mau eke poi la.
Moe kaoo o ka huakai o na Koolau no Honolulu, he mea ole is i ke kikina ulu moku okohola, aka, ia'u aku la ma Honolulu i keia mau po, a pehea ana oe!
Ehia ka nui o na koa Amerika i Hawaii nei? Ehia ka nui o na Pilipino, Pukiki, mai na moku mai? O ia ka'u i nana aku ai ihope a nana iho i keia kau, nani na hale o Honolulu, nani na alanui, nani o Amerika i Hawaii nei, ohuohu keia mau po, kohu pono ke olelo iho, o Hawaii no ka oi.
Pehea ana na kaikamahine i mare nui i na koa, a nunui na keiki, hoi aku la ka manu o Kahiki, lele aku la ma kou alo aku e ke kaikamahine Hawaii? A lilo oe i kumulaau moa holo ke keiki kaka i ka loko laula, pela oe e na Hawaii puni lealea, a pela me na kaikamahine Pukiki, ua like loa, aia kekahi o keia mau lahui i ka Pilipino, aia kekahi kaikamahine i noho me ke koa ehiki keiki i loaa, lele aki la ka manu o Kahiki a heaha iho kau haina? He @, he pilikia. A nawai oe e malama? Na ka poe i manaoio i ke Akua, na lakou e malama ia oe ame kau mau keiki.
O ka 71 keia o ko'u mau makahiki, o in ka'u i nana aku ai ihope loa, a i mua ma ka po o ka Poaono, holoholo alanui aku la au me ka'u wahi luahine, ka'u mau keiki ekolu ame ka moopuna, ma ke alanui Nuuanu, a huli i Beritania, a ke alanui Papu, alanui Kalepa, huli alanui Papu no, aoao akau, alanui Moi, huli alanaui Nuuanu, ua hookeke ua alanui i na lahui like ole.
Nani na halekuai o na ano apau, hiki ole ke helu ia e ka ono a ka maka. Ua hiki ia'u ke hoike aku mai Hawaii a Niihau i ka nani ame ka u'i o na halekuai like ole i ka nani o keia Karisimaka, i hoohiluhiluia e na on a o na halekuai like ole o ke kulanakauhale.
Pehea la ka oi ae o keia makahiki ae i keia Karisimaka, na kaa otomobile i hele a piha pono i na keiki me na makua i kaalo malie ae ai ma na alanui, e kilohi ana i ka nani lua ole o keia Karisimaka.
Aole he lua elike ai o Honolulu kekahi puu pohaku @ iloko o ka moana Pakipika i helu ole ia iwaena o na aupuni nui o ke ao nei, aka, i keia la, pela ke Akua i kinohi.
Aka hoi, me oe e ke kanaka i keia la, pela no ke Akua me ke Akua i kinohi, pela no oe e ke kanaka, wahi a Adamu, nana aku la oia i ka wahine, a pane aku la "O ka iwi o kuu mau iwi ame ka i'o o kuu mau i'o, "a pela oe @ Hawaii i keia la.
Nou keia nani kupaianaha ke Karisimaka i hooholoia e na komite mua loa a hooholo o 25 o Dekemaba 1 la hanau no Iesu, a hoolahaia apuni ke ao holookoa, i pololei ole i ka la i hanau ai o Iesu, aka, o hiki mai ana o Iesu i ka honua nei i ka Poanono hope loa o ka eono tausani o na makahiki o ka @ nei, a Nana e hoole mai i ka pololei ame ka pololei ole; o ko'u akioma @. E nana aku imua e na haipule, aole @ e koho i ka'u, o kela ame keia, @ loaa ia mai ke Akua mai.
J.A. Kahiona.
E Hoopololei ma ia mea.
Aohe waiwai o ka hoolalau wale ana. He oi aku ka pono o ka hooko pono ana aku me ka hakalia ole. Ua makemake makou e hoao oe i ka Laau @ a Chamberlain, i kekahi manawa hou aku e loaa ai oe i ke anu a i ke kunu paha. Aole a makou kumu i ike ai, no ka hiki ole ana ia oe ke hana ia mea. Mamuli o ka mana hoola o keia laau, i loaa ai iaia ka inoa kaulana ma ke ao nei, a ua nui ke kamailio ame ka mahalo o na kanaka ma na wahi apau. Eia ke kuaiia nei e ka poe kuai laau apau, o Benson, Smith & Co., na akena no Hawaii.---Hoolaha.
Hoike o na meakuai o ka makeke ma Honolulu
Hoopukaia e ka mahele makeke o ke teritore.
Kuai kukaa wale no. Ianuari 12, 1918
Waiubata me Huamoa. Akaakai, 100 lbs. . . . . . . . . . . . . . . Aole
Waiubata, Hawaii, lb. . . . . . .55 Na Huaai
Huamoa helu, 1 kakini. . . . . .72 Maia Pake . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .50 a .70
Huamoa wae, kakini. . . . . . . .70 Maia maoli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1.00 a 1.25
Huakaka, kakini . . . . . . . . . . .60 Piku, 100 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .90
Moa ame Manu. Waiua, Isabella, lb . . . . . . . . . . . . . .06 a .07
Moakane opiopio, lb . . . . . . .45 a .50 Lemi, 100 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1.00 a 1.25
Moawahine opiopio, lb . . . . .35 a .38 Halakahiki, 100 lbs . . . . . . . . . . . . 1.50
Pelehu, lb . . . . . . . . . . . . . . .40 a .45 Papaia, lbs. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . @
Kaka, Museovy . . . . . . . . . .28 a .30 Olelo, lb. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .25
Kaka, Pekini, lb . . . . . . . . . .28 a .30 Ipuaiwaha lb. . . . . . . . . . . . . . . . . . Aole
Kaka Hawaii, kakini . . . . . . 6.75 Alani Hawaii, 100 . . . . . . . . . . . . . 1.25 a 1.50
Na meaulu Na Holoholona Ola.
Papapa (string) uliuli, lb . . . .03 a .04 Aole kuaiia ka pipi ame ke hipa, o ka puaa he 150
Papapa, wax, lb . . . . . . . . . . .04 a .05 paona (ola) .15 a 17 1/2
Papapa, lima, lb . . . . . . . . . . .04 Na puaa oi aku i ka 150 paona (loleia) .15 a .17
Papapa maloo, Maui . . . . . . 8.00 a 8.25 Na Holoholona i Loleta
Papapa, Calico, 100 lbs . . . . 10.00 Bipi, lb. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .15 a .16
Papapa keokeo, 100 lbs . . . . 12.00 a 12.25 Hipa, lb. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .18 a .19
Pi maloo . . . . . . . . . . . . . . . . Aole Puaa, lb. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .21
Pi, maka, lb . . . . . . . . . . . . . . Aole Ili Miko
Beets, kakini huihui . . . . . . . . .30 Pipi po'a helu 1, lb . . . . . . . . . . . . . .15
Kaloke, huihui . . . . . . . . . . . . .40 Pipi po'a helu 2, lb . . . . . . . . . . . . . .14
Kapiki, 100 lbs . . . . . . . . . . . 3.00 Pipi keiki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .15
Kulina momona. 100 lbs . . . . 2.50 Kao, lb. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .20 a .30
Kulina Hawaii nunui, tona. . . 82.00 Ai a ka Holoholona
Kulina Hawaii liilii, tona . . . . 76.00 a 80.00 Kulina liilii, tona . . . . . . . . . . . . . . 90.00
Laiki Kepani, 100 lbs . . . . . . . 6.75 Kulina nunui, tona . . . . . . . . . . . . . 80.00 a 85.00
Laiki Hawaii, 100 lbs . . . . . . . 6.90 Kulina okaoka, tona . . . . . . . . . . . . 85.00 a 89.00
Pineki liilii, lbs . . . . . . . . . . . . .10 a .12 Palani, tona . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56.00 a 57.00
Pineki nunui, lb . . . . . . . . . . . .06 a .07 Bale, tona . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68.00
Nioi, Bell, lb . . . . . . . . . . . . . . .08 Ai wae, tona . . . . . . . . . . . . . . . . . . 90.00 a 92.00
Nioi Chili, lb . . . . . . . . . . . . . . .07 Oka, tona . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71.00 a 72.00
Uala kahiki, mokupuni . . . . . . Aole Huike, tona . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 94.00 a 95.00
Uala maoli, 100 lbs . . . . . . . . . 1.00 a 1.10 Mikilina, tona . . . . . . . . . . . . . . . . . 69.00 a 70.00
Pu, lb. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .02 1/2 Mauu Maloo, huika, tona . . . . . . . . 48.00 a 54.00
Kalo, 100 lbs . . . . . . . . . . . . . 1.75 Alfalfa, tona . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47.00 a 48.00
Kalo, huihui, . . . . . . . . . . . . . .15
Ohia, lb. . . . . . . . . . . . . . . . . . .07 a .08
Kaukama, Kakini . . . . . . . . . . .50 a .65
Eia ka mahele makeke teritore malalo o ka hooponopono ana a ka hale hoao o Amerika Huipuia, a ua hameme ia i ua makaainana apau o ke teritore. O kekahi mea a na kanaka mahiai a hana: holoholona e @ mai ana i ka mahele makeke e kuai @ aku ana ia ma ke kumukuai makepono e ikeia ana. E kauia ana he kaki o elima pakeneka no ka hoahu ana. Ua makemake nui ia e hoike mai a kanaka mahiai me hanai holoholona i ka Mahele Makeke, heaha a pehea ka nui o ka lakou mau mea i loaa no ke kuai ana aku, a i ka wa hea e makaukau ai no ka hoouna ana mai. O ka maka e hoo una mai ai i na ukana i ka Mahele Ma keke S.S.E.S. Ma ka leka: Honolulu, P.O. Box 1237. Keena kuai, kihi ma Waikiki o ma Alanui Maunakea me Moiwahine. Kelepona 1840. Kelekalapa uwea ole Termark.
Ka Leka Hoakaka.
I'a haule iki iho ke kumukuai o na @ moa mokupuni elua keneka o ke kakini a ua oi aku no hoi ka nui i nei manawa mamua o kekahi manawa i hala aku. Aka in a e emi ole iho ana na kumukuai o ka ai a na holoholona, ma ka olelo mai a kekahi poe hanai manu, e kuai aku ana lakou i ka lakou mau manu a pau, oiai aole hiki ia lakou ke kuai i ka lakou mau hua ma keia kumukuai i ka manawa pii loa o ke kumukuai o ka ai a na manu. He liilii loa na manu mai na mokupuni mai e paa nei iloko o ka makeke i nei manawa, aka nae no na kumukuai oia mau no elike me ko mamua.
He ukana nui o na uala Hawaii ka i lona mai Maui mai i keia pule. He maikai keia mau uala i loaa mai a ke kuaiia nei ma ke $1.15 no ka 100 paona. He mea aneane hiki ole ke manaoio aku aka aole e kauoha aku na haleaina ame na ohana maloko o Honolulu, i na uala Hawaii mai na mokupuni mai, aka ma ia wahi e hoomau mai ana lakou i ke koi ana no ua uala kahiki mai na aina e mai me ka nana ole ua hanaia na mea apau a kupono no ka hoomau ana aku i ka aiia o na meaai i hoouluia ma keia mau mokupuni. Mamuli o ka hele ana aku e nana iloko o na halekuai @ o ke kulanakauhale nei i hooiaioia ai ka nele o na kauoha no na uala Hawaii. Aia i ka manao o ka poe makemake uala Hawaii ke noi ae i ka poe malama halekuai meaai e hoolako aku ia lakou me ka uala Hawaii i ka wa e kauoha mai ai, oiai o ka hapanui o na halekuai meaai ua lako lakou me ka uala Hawaii o ko lakou hauoli ia o ke kuai aku i na uala mai na mokupuni mai.
Ua oi aku nui a lawa loa o na kapiki mai na mokupuni mai i nei manawa e komo mau mai nei i ka makeke nei, he mau kapiki maikai a ke kuaiia nei ma ka $3 no ka haneri paona.
Ke loaa mau mai nei i ka mahele nei na maia ma ka heluna nui o ke ano maikai loa. Ke kuaiia nei keia mau maia ma na kumukuai maikai me ka emi loa ke hoohalikeia me ke kumukuai i loaa mai i nei manawa no ka maia ma Amerika.
O. B. Lightfoot,
Lunahoohana o ka makeke.
Pulapula kekahi poe pake e ka luina Hawaii.
--------------
I kulike ai me kekahi moolelo i hooikeia ae e kekahi o na luina oluna o ka moku Star of Finland o ke ku ana mai no keia awa ma ka pule aku la i hala, ua pulapuia kekahi hui Pake, e kekahi keiki Hawaii, me ka lilo ana aku iaia o ka huina o elima haneri dala, i manaoia, he mau dala kela i ukuia ae i kela keiki Hawaii, no ka opiuma.
Ma ka manawa i hoea mai ai o kela moku no Honolulu nei, ua haalele awiwi iho la ka ua keiki Hawaii nei i ka moku, a hele aku la no ka hui pu ana me na Pake ma kekahi wahi o keia kulanakauhale.
He manawa pokole wale no ka mahope iho o ka haalele ana aku o kela keiki Hawaii i ka moku, ua hoea hou aku la oia a hoikeike aku la imua o kona mau hoa, he elima haneri dala ma ke dala pepa, me ke kii ana aku i kona mau ukana apau, a haalele aku la i ka moku, no kahi i maopopo ole i kona mau hoa.
I kela keiki no nae a hala aku nouka nei o ka aina, ua hoea aku la he ekolu mau Puke, a ninau iaia, o ka mea apiki nae, ua lele e aku la ka manum a ku iho la kela poe Pake i kahi o ka hoaa.
I wahi nae e maopopo ai ka hana a kela poe Pake o ka hoea ana aku i ka moku, ua hoike ae la kekahi o lakou, ua olelo aku kela keiki Hawaii, he opiuma kana, i hiki aku ka waiwaiio ma kahi o ka hookahi kaukani dala, aka ua hoiemi nae oia i ke kumukuai ma kahi o ka elima haneri dala, no ka hoomama ana i kona lunaikehala.
Wahi a na luina o kela moku i ka wa i haalele mai ai o kela keiki Hawaii i ka moku, ua hoike aku oia ia lakou, e malama ana oia i kekahi abaaina luau me ke kono ana mai ia lakou e hoea aku no ua ahaaina nei, ma kekahi wahi mawaho o Kapahulu.
Aole na keiki a na lahui enemi he mau makaainana.
---------------
O na keiki i hanauia maloko o Amerika e na makua o na lahui enemi Kelemania ame Auseturia, oiai e @ ana ke kaua mawaena o ia mau aupuni ame Amerika, aole lakou he mau kupa Amerika, aka, he mau makaainana wale no no Amerika elike me ko lakou mau makua. O keia ke mea i hoikeia ae o ka Loio Amerika Huber, mahope iho o kona heluhelu pono ana i ke kanawai maluna o keia ninau, elike me ia i hoolahaia ae ma ke akea.
Ua hoakakaia ka ma ka hoololi umikumamaha o ke Kumukanawai o Amerika Huipuia o na kanaka apau i hanauia maloko o Amerika, koe na keiki a na lahui Kelemania ame Auseturia, na lahui enemi, he mau kupa Amerika lakou. O keia malalo nei ke kanawai:
"O ke keiki i hanauia na na lahui enemi iloko o ka wa e kaua kue mai ana ia Amerika maloko o kona mau palena, aole ia e @ ua hanau ia ma ke ano he makaainana kupa no ka lahui; no ia kumu he mau lahui e no lakou."
He hoalohaloha no Mrs. Lilia M. Kamakau.
---------------
O makou o na hoahanau o ka Ekalesia o Hanapepe, ame ko makou Kula Sabati, ma o ko makou mau komike la, ke komo pu nei e kanikau aloha aku no keia makuahine, Mrs. Lilia M. Kamakau: oiai ma ka po hope o ka makahiki i hala aku la, Dec 31, 1917, ua pauaho mai la keia makuahine i keia ola honua ana, apau iho la kana hana me makou ma keia akoakoa puana iloko o na hana, no kona Haku Iesu.
Nolaila, ua kau iho no ia mau haawina ehaeha maluna pakahi o makou kona mau hoa iloko o keia Ekalesia ame Kula Sabati, a oiai o keia no kekahi o na makuahine kahiko iloko o keia Ekalesia, he kiai a he makaala @ na hana me ka oiaio mau iloko o kona noonoo no ka haawi ana i kona ola no ka ke Akua hana, me ka hoomanawa nui no i na inea o keia ola honua ana: ma ia mau ano, he mea luuluu iloko o makou kona mau hoa paahana pu kona haalele ana mai ia makou ma keia kihapai.
Aole oia me makou, aka, ua hoi aku me kona Haku aloha ma kela kihapai @ oi ae.
Ke hooholo nei makou e hoopaa ia kona moolelo iloko o ko makou Ekalesia ame Kula Sabati, a e hoounaia i kope i ka Nupepa Kuokoa.
O makou iho no ma o ko makou mau komike la,
Mrs. Maluihi Poki,
J. Makea,
Mrs. F. Sabo.
Hanapepe, Kauai, Jan. 7, 1918
Mau Apana Aina Kuai
--------
Ma Kapahulu, Kaimuki, Palolo ame Kalihi no ke kumukuai oluolu loa.
No na mea pilikia aina, waiwai o ka mea i make e loaa no na hoakaka maikai ia oukou.
He hana au i na palapala kuai, moraki, kauoha hope loa a hooilina ame ka hooiaio ana ma ke ano noteri.
Hele mai oukou apau loa i oʻu nei!
Paulo Kalauka
(P. E. R. Strauch.)
Waity Bldg. Helu 74 Alanui Moi
Kakelamekuke
(Kaupalenala.)
Poe Kalepa ma
ke Komisina
---A Hb---
Poe Agena no na Mahiko
Lehulehu
Hui Alahao ame Aina o Oahu
Manawa holo
-------
Mai Honolulu aku.
o Waianae, Waialua, Kahuku ame na wahi hoolulu ma ke @ *9:15 a.m., *3:20 p.m.
o Pearl City, Ewa Mill ame na wahi hoolulu ma ke alahao--17:30 a.m., *9:15 a.m., *11:30 a.m., *2:15 p.m., *3:20 p.m., *5:15 p.m., @ p.m., 11:15 p.m.
No Wahiawa ame Leilehua---*10:13 @ a.m., *2:40 p.m., *5:00 p.m., *11:30 p.m.
Mai Waho Mai
Ku i Honolulu mai Kahuku, @ ame Waianae---*8:36 a.m., *5:30 p.m.
Ku i Honolulu mai Ewa Mill ame Pearl City---17:45 a.m., *8:36 a.m., *11:02 a.m., *1:40 p.m., *4:26 p.m., *5:31 p.m., *7:30 p.m.
Ku i Honolulu mai Wahiawa ame @---*9:15 a.m., *1.53 p.m., *3:59 *7:10 p.m.
O ka Haleiwa Limited, he kaa o elua hora (o ka poe wale no o ka papa ekahi) a haalele ana ia Honolulu i na Sabati apau ma ka hora 8:80 a.m. no ka Hokele Haleiwa: @ hoi mai, hoea i Honolulu ma ka hora 10:10 p.m. Ma Pearl @ wale no e ku ai ame Waianae
*Kela âme keia la,
Koe ke Sabati,
Sabati wale no.
Nupepa Kuokoa
-------
No ka Makahiki (One year)……..$2.00
No Eono Mahina (Six Months)…. 1.00
O na Dala ame na Hoolaha apau e Hoouna Pololei mai i ka Hawaiian Gazette Company, LTD, wale no P.O. Box 208, Honolulu, T. H.
Enteered at the Post Office at Honolulu, T. R., as Second Class Mater. Charles S. Crane…….Luna @
Hoomakaukau no mua aku nei
E hoao e Hoomakaulii Ano---E malama i ke dala e wehe i Buke Banako Hoahu me ke
Chinese-American Bank
A nana aku i ka ulu o kau dala
Na Pahu Dala $1.00 no ka Wehe Kihi o ke Alanaui
no ka Hoolimalima ana i ka Hoahu Moi me @