Ka Nupepa Kuokoa, Volume LV, Number 39, 28 Kepakemapa 1917 — Nuhou Kuloko [ARTICLE]
Nuhou Kuloko
!\ra na lono i hoikeia mai i keia keena aia ke alalaua ma na Koolau aku nei e hoolawa mai nei i ka mapakehu i 'a o ko na kuaaiu poe. Mnmuli' o ka nui loa o ka hana ma Puuloa i keia manawa, ua ake nyi ia e loaa ka poe ike hanalima malaila iloko o keia manawa. Ma ka Mauna Kea o ka Poakolu iho nei i laweia aku ai he mau tona hau no ka lioolawa ana i ke kulanakauhale 0 Hilo me ka hau. E hoomanawanui mai no e na makamaka, he mau palapala ka lakou i hoouna mai ai no ka hoopuka ana aku maloko o keia pepa, a loaa kahi kaawale. Nui na puhi ame na mano kihikihi e paa mai nei ika poe lawai'a alalaua 1 kela mau po aku nei, maloko ae nei o ke awa, ma kekahi mau uwapo. Ma.ka Poakolu ekolu o Okatoba ae nei, ka la 17, e noho mai ai ka Ahahui Euanelio Ahahuina o ka Mokupuni o Kauai, maloko o ka halepule Hawaii ma Lihue. He ewalu mau Kepani kuai waiona me ka laikini ole i paa mai nei i ka hopuia ma Hilo, elike me na lono i hoikeia ae e na ohua o'ka Maunakea o ka Poalua aku ]a i hala. Ma ka la apopo ka la o ke Ke'a Ulaula, e hoea ae ana na komite i hookaawaleia ma na wahi apau o ke kulanakauhale nei, no ke koi ana i na kokua mai ka lehulehu aku no ke Ke'a Ulaula. >ra ka auwina la o ka Poakahi nei i a'o ae ai ka Lunakanawai Kaapuni Heen i na kiure kiekie, e noii pono aku i na wahi e malamaia mai nei na hana haumia maloko nei o keia kulanakauhale. Ma ka hoomaka ana aku o ka mahina o Okatoba ae nei, e lawe ae ai na luna oihana hou no lakou na hookohu i aponoia e ka papa lunakiai ma ka po o ka Poalua aku la i hala, i ko lakou mau kulana. Ma ka Poaono aku nei i hala i hoohuiia ae ai ma ka mare o Miss Amy Mahikoa me W. C. Bortfeld o keia kulanakauhale ma Lihue, Kauai, na ka Rev. J. M. Lydgate laua i hoolilo ae i hookahi. Ma keia Poakolu ae, Okatoba 3, 1917, e noho mai ai ka Ahahui Euanelio Mokupuni o Oahu nei, maloko o'ka luakini o Kaumakapili, elike me ia i hoopaneeia mai ai ma ke kau āku nei o ka mahina 0 Aperila. No ka hoeha ana i kana wahine i ahewaia ai o ,loseph Paekukui maloko o ka aha a ka Lunakanawai Irwiin, me ke kauia ana mai o ka hoopaV i kanalima dala maluna ona, me ka uku pu i na koina o ka aha. Nui ka hauwalaau iloko o kekahi mau pohai kalaiaina, no ka huli ana aku o na hoa elua o na Luuakiai Repubalika, a kokua i na Lunakiai Demokarata, ke apono ana i na a k& Meia Fern, iloko o keia inau la. Mamuli b ka liiki ana i kekahi koa ke hooiaio, ua hele oia i kona wa e hiamoe ana, me kona hōomaopopo ole, pela oia i hookuuia in'ai ai e ka aha, mai kona hihia mai, o ia ke komo kuleana ole ana maluna o ka waiwai o kekahi poe. He lele baluna ka mea i manaoia ma keia la, mai ke kahua ae o ka hale aupuni federala hou, no ka hoohoihoi ana 1 ke Ke'a Ulaula, e hoomaka ana ka lele ana o ka baluna ma ke awakea o kela la, a e ike pu ia ana no hoi ma ka la apopo. O .Tonah Kumalae ka mea haiolelo ma ke ahiahi o keia Sabati iho ma Maluhia >Paka, a ina aole e loaa he mau. kuia, alaila e hoea ae ana he papa himeni o ka Hoomana o lesu Kristo o ka Poe Hoano o na La Hope Nei i Hooponopono Hou ia ma ia lialawai. He kanaiwa-kumamalima ka nui o na kono i lioounaia aku i na hoa o ka ahaolelo Lahui, no ka holo makaikai ana mai i liawaii nei, ma ke ano he mau malihini ko'iko'i na ke Teritore o Hawaii, a ua manaoia e hoea mai ana ka hapanui o kela poe he kanaiwa a oi. Oiai e lele mai ana mailuna mai o ke kaa uwila, ma ke kihi o na alanui Moi me Alakea, ma ka hora umi o ka po Sabati aku nei i haule mai ai he wahine haole a eha loa, me. kona hoihoiia ana aku no ka halema'i o na ulia poino, a malaila aku i hoihoi loa ia ai no kona home. Ma kekahi hale ai supa, ma ke alanui Maunakeg, mauka ae o ke alanui Hokele, i paa ae ai he Pake no ke kuai bia, me ka laikini ole, me ka loaa ana aku o ke dala i ma-kaia maloko o kahi waiho dala i na kanaka o ke aupuui. Ma ka po o ka Poakahi nei kela hopuia ana, me ka hookuu hou ia no nae o ka ona nona kela hale ai supa, mamuli o ka belaia ana. Ma ke kakahiaka o ka Poakahi aku la i dala i kau mai ai ka Lunakanawai Federala Poindexter i ka hoopa'i o eono mahina hoopaahao inaluna o Arthur McColgan no ke kuai waiona me ka laikini ole i na koa, a wahi a ka lunakanawai, ina e hoea hou'aku ana kekāhi mea imua o kana aha no kela ano hihia hookahi, e kauia mai ana ka hoopa'i kanono maluna ona, ke ku i ka hewa.