Ka Nupepa Kuokoa, Volume LV, Number 26, 29 June 1917 — AUHEA KA EKALESIA O IESU KRISTO ME KA POE I KOHOIA E KE AKUA E HA'I I KA EUANELIO OIAIO NO KE OLA O NA KANAKA? [ARTICLE]
AUHEA KA EKALESIA O IESU KRISTO ME KA POE I KOHOIA E KE AKUA E HA'I I KA EUANELIO OIAIO NO KE OLA O NA KANAKA?
Kakaula no ka Nupepa Kuokoa HELU XI No ke Alahou Ana o ka Poe Make. He mea oiaio, e na makamaka helulielu, ua ili a ua hekau mai ka make maluna o kela ame keia kanaka ma o ka hewa ]a; a o ka hewa hoi, 'ua loaa mai ia ma o ke kanawai la. Ua lilo ka hewa i mea e hookaawale ai i ke kanaka mai ke alo mai o ke Akua Hemolele a Kaulike, oiai, aole hiki ke kuikahi pu ka mea hewa me ke Akua ponq, aole hoi i ku i ke ana 0 ke kaulike o ke Akua ka h'oohuikau pu ana i ka mea maikai me ka mea maikai ole, i ka mea maemae me ka mea maemae ole, a i ka mea pono hoi i e noho pu me ka mea hewa iloko o ka ; nani manawakolu. I Auwe! ka poiuo mau loa o ke kanaka e kaawale ana "mai ke alo mai o ke Akna pono' a hemolele mamuli o ka hana hewa ana, ina aole e loaa he hoolapana'i kiekie ana? A ma ia ano, e hoihoi ia ai lakou iloko o ka mihi no ka hoomaemae ana mai na hewa mai, i hiki ai lakou ke ku hou imua o ke alo o ke Akua me ko lakou hemolele, a e lilo Oia i Akua no lakou, a o lakou hoi i lahuikanaka Nona. Aka, e pono na kanaka apau e make, i.hookoia ai ke kumuhana o ke aloha uo ka hoolapanai ana ame ka hoiho' hou ana ia lakou imua o Kona alo, no ka mea, ina aole e mak'e ke kauaka, a hana hewa oia, e niau loa ana kona kaawale ana mai ke alo mai o ke Akua. He mea oiaio, ua hana hewa ko kakou mau makua mua ma o ka uha'i ana la i ke kanawai a ke Akua i papa ai, ao)e e ai i ka hua o ka laau. Ai i|io la laua no ka lioolohe ana i na olelo a ka mea a lilo ae la laua i mea ano like me ke Akua, ka ike i ka pono ame ka hewa. A i ole ai laua e kikoo aku i ko laua mau lima i ko ka laau o ke ola, a ai iho, a ola mau loa; ua kipaku ia mai la laua mawauo o ke kiliapai o Edena, me ka hoonohoia ana i Kerubima nana e kiai i ua kumulaau la o ke ola. Pela kakou e ike ai, ua hoopaa mua ia ka make no ko kakou mau makua mua, a ua lilo iho la laua i mea poino a i kanaka haule, a pela hoi kakou ka laua mau mamo. Ma o ka hana liewa ana la o Adamu, i ili mai ai ka make maluna o na kanaka apau, mai ka poe hana pono a ka poe hewa. Pela no hoi, ma o ka hoolapanai ana la a Kri»to (ka Adamu hope), e ola hou ai na kapaka apau mai ka make mai, ka poe pono ame ka poe hewa. A ano, aohe alahele e ae e hoihoi hou ia mai ai na kanaka mai koia nohonu haule a.na a ke kanaka i la.we mai ai ipaluna ponoi iho ona, mamuli p kona hookuli ponoi aiia, a «.ole hiki 1 ke kumuhana o ka hoolapanai ke hookoia, koe wale no mamuli o ka loaa ana o ke kumu, oia ka mihi ana 0 na kanaka iloko o ka nohona hoaoia; he oiaio, oia no hoi keia nohona hodmakaukau ana; no ka mea, iha aole keia mau kumuhana, aole loa e hiki 1 ke aloha ke hana aku me kona ku-e ole ana i ka mana o ka hoopai ma o na kanawai la e kauia ana, oiai, he mea pono ke hanaia na mea apau me ka poho maoli elike me ko ke Akua ano. Ano, aole hiki i ka mihi ke lawe ia mai maluna o na kanaka, ke ole he hoopa'i .aaa. Aole -hoi e hiki i ke kanaka ke mihi, ke ole oia e hana hewa. Aole hoi e hiki ke hana hewa, ke ole he kanawai; a i mea e mana ni ke kanawai, ua hoopili 'ia mai ka "hoo-. pa'i. Kau ia mai la ke kanawai, ka mea i lawe mai i ka walania ana i ka lunaikehala o ke kanaka. Peia hoi, ina aole he kanawai i haawiia mai—lna e pepehi kanaka kekahi kanaka, e make no ia—e makau anei oia i kona make ina oia e pepehi kanaka ana? Aole! Pela no, ina aole kanawai i haawiia mai no ka hana hewa, aole maka'u na kanaka i ka hana hewa. Aka, ua haawiia mai he kanawai, a ua hoopili ia mai ka hoopa'i pela i kupono ai e loaa i ke kanaka i manawa nona e hoao ia ai a e mihi ai; a ke koi nei ke aloha o ke Akua i ua mihi la no ka huikala ana i na hewa o ke kanaka; a ke koi mai nei' no hoi ka hoopai i ke kanaka no ka hoolohe ana i na olelo o ke kanawai; ina aole pela, e hoopauia auanei na hana hoopono apau, a lilo ko ke Akua kuio i mea lauwili wale. Aka, aole e pau ko ke Akua kuio ana ,aole hoi lauwili o kana mau hoo- ( poaopono ana. Ua kau mai la Oia i ka hoopa 'i maluna o Adamu laua me Ewa mahope iho o ko laua hana hewa ana, me ka olelo ana ia Adamu: '.'Me ka hou o kou lae e ai ai oe i ka ai,j a hiki i kou wa e hoi hou aku ai i ka lepo, no ka mea, mailaila mai oe i la-' weia mai ai." A ia Ewa hoi, "Me 1 ka eha oe e hanau mai ai i na keiki; a o kou makemake aku, aia no ia i kāu kane, a oia hoi kou haku." Alaila, loaa iho la ia laua ko laua nohona hoaoia iloko o na hana luhi' ame ka ehaeha, a pela e ulu mai ai, iloko o laua ka walania o I<a lunaikehala ame ka manao mihi, mainuli o lia ike ana iho i ka poino ame ke kaawale ana wai ke .aloha mai o ke
Akua. Ano, ma ia ano iho la i ike ai laua i ko laua nawaliwfeli ,tme ke koikoi o ka hewa o ko laua hoolohe ana i na olelo hoowalewaie a ke diaolo a pale aku i ka makemake o na kauoha a ke Akua. TJa kau mai la ke Akua i ka lioopa'i mamuli o ko laua hana hewa ana, aole wale no ma o ko laua noho hooluhi ia ana ame ka ehaeha, aka, ua hookau pu ia mai la ka hopena o ka make maluna o ke kino lepo o Adamu, no ka mea, mai ka lepo mai oia i laweia mai ai, a e hoi hou aku no oia i ka lepo. Pela auanei e ili like ai ia hopena maluna o na mamo apau i oili mailoko mai o Ad»mu, i mea e loaa like ai ke kuikahi ana o kahi ame kahi —ka lepo ame ka lepo —a e hoihou aku no na kino lepo o na kanaka apau i ko lakou home honUa, Ke ike nei kakou ,ua haawi mai ke Akua i ko kakou mau makua mua, he kauoha i lilo i kanawai. He hoopa'i o ka make o ke kino ame ka uhane (o ka uhane ame ke kino ,oia ke kanaka ola) i ia me ua kanawai la. Aka, aole i loaa iloko o ko laua mau uoonoo ka m.auao koho kuokoa, e ike ai i ka pono ame ka hewa, aole hoi i ke ino ame ka maikai, ina aole i loaa he mea nana e hoowalewale ia laua. Aia hoi, ua hele mai ia o Satnna no lea hoowalewale oia no hoi o Lucifera ka Anela i kipi i ke Akua, a loaa iho la ia laua ka like ana me ke Akua, ka ike i ka pono ame ka hewa, mamuli o ko laua hoolohe ana i kana hoowalewale. A he mea pono auunei e hoowalewale ia na kanaka apau, i mea e loaa ai ia lakou ka mana koho kuokoa. No keia hopena poino o ke kiinaka a kaawale mai ke Akua mai ma o kona kino honua la, ā ma'o ka hana hewa ana la hoi a ke kanaka, e alako pu ia aku ai' kona uhane e kaawale mai ke Akua mai, aole hoi he manawa e noho pu ai imua o ke Akua me Kona nani, oia no hoi ka make o ka uhane ame ke kino i huiia, nolaila, iloko o ko ke Akua aloha, ua hoomakaukau Oia i alahele no ka hoihoi hou ana i ke kanaka haule a poiuo i ka hewa, a e lilo hou ai i poe kauaka Noiia, ma o ka haawi ana mai i ke kumuhana o ka hoolapanai i ko ke ao holookoa ame ko keia honua poino. Iloko o ko ke Akua aloha, ua a'o aku Oia i ko kakou mau makua mua, no ka hana ana i ka pono ame ka malama ana i Kona makemake, oia no ( hoi ka euanelio, ka mana oke Akua e ola ai. Ua hai aku no hoi o Noa i ka euanelio no na makahiki he 1.20 imua <o na kanaka, aka, he uuku loa ka poe i manaoio mai. Ua hai pu ia aku no nie Aberahama i ka euanelio (Gal. 3:8). A ua loaa i na kanaka pono ko lakou hoohemolele ia iina ma o ka euanelio la, oiai, aia ilokō o' ka euanelio na a'o ana o ka manaoio, ka mihi, a pela aku. A he mea pono ke ha J i ia ka euanelio ina 'kanaka me ka piha lawa pono o kona lawelawe ia ana ame kona haiao ia ana. Aia hoi, ua haawiia mai la he huikala kiekie loa ana no na hewa o ko keia ao, a no ka hoolapanai ana hoi i ke kanaka pōino. O! ke kumuhana pookela loa ō ke aloha o ke Akua i na kanaka.' A! ka naauao lua ole o Kana mau hooponopono ana i alahele e hoohuipu ia ai ke kanaka mo, kona Akua. Ua mai la ke Keiki Punahele a ke Akua ame Kona .olioli, i rao- . hai hala e make maluna o ka laau ke'a iloko o na lima o ka poe hewa, no ke kuai ana i ~na kānaka poino me kona leoko inaeinae hala ole, e auaino anu me ka 'hoomauawanui i na hoomaēw':--ewaia no ko kakou mau hala, n hiki i ka make ana. Auwei ka walania b ka lunaikehala ma ka hoomaopopo ana i ke kumuhan.i hoolapanai a ko kakou Akua. Aole auanei he puuwai e loloku oleii, .io!o hoi he naau akahai, e -mokumokuhia ole me ke aloha, no keia make ani 0 ke keiki a ke Akua, ka Mea i la«Ve 1 kino Jtaiiaka, no na hewa o k-?riji io; a 6 oleJo 'ae na alelo hoopono apāa: No keaha la oe e na laoi kiekie lon i hoohaahaa ai ia oe ihof Heahn l:i lioi au ke kanaka poino, i manao nu<i ai oe ia'u, i kuai mai ai oe in'u me Kou koko hala ole? He kino wale iho no au e palaho hou aik.i nna iloko o ko'u home honua, aka, ua aloha mai oe ia'u, no ka mea, owau ka hma a Kou mau lima. Ua haawi mai hoi' Oe i ka o na kanaka apau i mea e loaa ai ka like ana me Oe, a e aioha aku ai lakou ia Oe ka Mea i aīoha mai ia lakou. Nolaila ma o na koi ana la a ke kumiihana o ka hoolapanai a ko kaieou Akua, i hele mai ai :ko kakou Haku o lesu Kristo i ko ke ao nei, a make maluna o ka laau ke'a, elike me ka make ana o na kino kanaka apuu. A no ia kumuhap.a, he mea e pono ai, e alahou mai Oia mai ka make mai, a e lilo Oia i hua mua no lea poe make i alahōu mai, a elike aaanei me Kona hoi ana aku ma ka poli o ke Akua Kona Makua, pela auanei na kanaka apau e manaoio ana laia e hoihoi 'hou ia aku ai imua o ua Akua hookahi ia no, a o ko lakou Makua hoi, ka Makua hoi o na uhane apau, ma kd wa e piha «d ka mapawa o ke Keiki e .noho ■hoomalu ai ma ka honua i ke au Milenio, ka wa iioi e hoihoi ia aku ai ke aupuni ame kona alii ana i 'ko kakou Akua Hemolele Loa! . j (Aole i pau.)