Ka Nupepa Kuokoa, Volume LV, Number 18, 4 Mei 1917 — HAHANA NA PAIO ANA I KA BILA HOOKAMAKAMA. [ARTICLE]

HAHANA NA PAIO ANA I KA BILA HOOKAMAKAMA.

Iloko o ua paio hahana ana mawaena o ka Lunahoomalu Holstein, ina ka aoao e apono ana i ka hooholoia o ka Bila Helu 10 o ke senate, ame ka Lunamakaainana Lorrin Andrews, um ka aoao, e ku-e ana i kona hooholoia, i koho ai ka hapanui o na hoa o ka liale o na lu--11 a makaainana, ma ka aoao e pepehi ana i ka bila, e haawi ana i ka mana i na makaainana, e hoopii i ka ona o na hale, e malamaia ana na hana hookama- : kama, ma ka Poaha aku nei o ka pule i hala. 0 ka nui o ka poe i koho ma ka aoao e hooholoia kela bilai a Senatoa Cooke, he umi-kumamakahi, a o ka nui hoi o ka poe, ina ka aoao e ku-e ana i kona hooholoia, he umi-kumamajwa, a o keia iho malalo nei na inoa o ka poe i koho ma kela ame keia aoao: 0 ka poe e ae ana i ka liooholoia o kela bila, oia o Cookc, Fernandez, Kawalja, Marquez, Petrie, Tavares, Waiaholo, Walsh, Wileox, Wilder ame Holstein, huina he umi-kumamakahi. 0 ka poe hoi e ku-e loa ana i ka hoo-1 holoia o kela bila, oia iho keia: Ahuna, Andrews, Brown, Jarre£t, Jerves, Joseph, Kaaua, Kalana, Kawewehi, Kelekolio, !Kula, Kupihea, Lota, Leal, Lyman, Miles, Mossmau, Paschoal ame Silva, huina lie umi ?kumamaiwa. O Holstein ma ka Aoao Kakoo 1 kamanawa i hoea mai ai ka bila. Helu 10 o ke scnate ma ka noonooia ana, ua komo lea hale holookoa nm ke ano komite, me ka lilo ana o ka noho o ka lunahoomalu i ka Mea Hanohano Miles; aia hoi he heluna uui o na keikikane opio ame na kaikamahine maloko o ka liale, ma'ke ano lie poe e makaikai ana, a e lioolohe aku ana i na mea e hanaia ana no kela bila kanawai. No ke kakoo ana e lioolioloia kela bila kanawai, ua ku mai la ka Lunahoomalu Holstein, a wahi ana: "E Mr. Lunahoomalu, ke noi aku nei au e ku ae ke komite holookoa o ka hale, a e hoike ae no ke apono ana i keia bila." No ka panai ana aku i na hoakaka, ma ka aoao e apono ana i ka hooholoi;j o ka bila, ua kamailio ae oia, he mau mahina ae nei i hala, ua ku ae he heluna o na piakaainana o keia kulanakauhale, a kinai aku i na hana ino, a o ka hopena i ikeia, o ia no ka panikuia ana o ka apana o Iwilei, no na hana hookamakama. Ma kela mauawa e hooikaikaia ana e kinai aku i na hana ino, ua ala ae kekahi mau manao, -o ka hookaawale ana i kekahi wahi, no na hana hookamakama, ma kekahi wahi maopopo loa he mea no ia e hooliloia ai kekahi mau

liale ma na wahi like ole o ke kulanahale, i inau hale hookamakama, a e hoca J>u ana paha ia hana, ma na wahi nohoia e na ohana; a ma ia ano iho la, hc hana paakiki Joa na ka oihana makai ka hopuhopu ana i ka poe hakihaki a ku-e kanawai. I hoike nae no ka oiaio ole o na hopena ino ,elikc me ia a kekahi poe i olelo ae ai, no ka nui o na hana hooliaumia nia kekahi mau wahi; ua hoakaka hou mai la oia i ka manawa i panikuia ai ka apana o Iwilei, aole he ikeia aku o na hana hoopoino a hoopilikia wale i hopohopoia ai. Malia paha aia i 'o no he poino ma kokahi auo, a no ka hoopakele ana mai ia poino ae, he hookahi wale no hana pono, o ia ka hooholo ana i ka bi!a kanawai, i hooholoia © k& aha senate. Malalo o kela kanawai, wahi a ka Lunahoomalu Holstein, hoopakeleia na pono o ka niakaainana, a o Ka ona waiwai hoi, mai na haua imihala wale mai a ka mea manaoino, a mai ka hoao ana hoi o ka poe'hakihaki kuawai, e ku-e i ke kanawai, ma ka lawe ana i ka hoopii imua o na'aha hookolokolo. Ua lioike hou mai oia i kona inanao, he hana paakiki no paha ka hooko ana i ke kanawai; aka nae ina e hookukuia ana, me na maikai e hoea inai ana ma 0 kela kanawai, e emi loa iho ana ia, a he hana liiki no hoi i na ahaolelo mahope aku, ke hooholo hou i kekalū inau lioololi no na wahi pilikia i ikeia. O ke mua, no ke kinai ana 1 ka ino, wahi hou ana, o ia no ke panikti ana i kahi e lawelaweia ai na hana hookamakama, a o ka lua, ma ka hana maoli ana i ko kanawai, elike' ae la nie kela, no ka mea wahi ana, aole i ka la hookalii e loaa mai ai 'ka hopena maikai i makemakeia, aki mh ka hanH mau ana, pela oia i hoohalike ae ai i ke kulanakauhale o Roma, aōle ia i paa i ke kukuiuia i ka la -liookahi. Ku-e o Andrews i ka Bila Ia pau ana hoi o ka ka Lunahoomalu Holstcin hoakaka ana, e kakoo ana i ka bila, ia wa i ku mai ai ka Lunamakaainana Andrews, a hoakaka mai la me keia mau olelo hoolauna: "No ka hoakaka ana aku i ko'u manao maluna o keia bila, e Mr. Lunahoomalu, imua o ke komitc, ke noi nei au, e waiho loa.ia keia bila ma ka papa. Wahi ana, lie manaoio kona, aia na manao makee a hoopono iloko o ka poe na lakou i hooikaika e hooholoia kela kanawai e pili ana i na hana hookamakania; a pela no hoi oia i manaoio ai, o kekahi o na bila kanawai kupono ole loa, a kekahi ahaolelo e hooholo ai, a hoopaa aiku maloko o na buke kanawai o kekahi aina. No na hana i pili i ka hookamakama walii ana, ua lawa loa na kanawai federala, teritore ame kulanakauhale, no ke kinai ana i kela hana, a no ka hooko ana aku hoi o na kanaka o ke aupuni i kuleana ma na inea e pili ana / na hana ino. Eia maloko o keia Tcritore, walii ho, a ka Lunamakaainana L. Amlrcws, ke Kanawai Edmund ame ke Kanawai Hoomoeinoe, o ke aupuni fedcrala, o ke ahewaia ana malalo o kekahi o kela mau kanawai, he hoopaahao wale no ka hoopa'i i like ole hoi me na kanawai o ke Teritore. Ua heluhelu pakahi aku ka Lunamakaainana Andrews ma na pauku o ka ibila kanawai, e hoakaka ana i kona [mau manao ku-e lehulehu, no ke kupono ole e hooholoia kela bila, alaila hooili aku la oia i na ko'iko'i o ka hooko ana i na kanawai q ku nei i keia manawa, maluna o na luna aupuni. E hooko aku na luna aupuni i ka lakou haua, aole auanei e ikeia na hana kardima. Ma na kanawai apau loa e ku nei i keia manawa, ua apoia no ia e na hoakaka maloko o kela bila, a he liookahi wale no mea i koe, o ia ka hooneleia mai o kekahi kanaka me kona home, ina no ka pili o ka liewa iaia, inalalo o kela kanawai. Ua kuhikuhi mai oia, eia ka loio kuhina, ka loio kalana, ka loio Amerika, ame na luna oihana e ae apau, i haawiia ka mana ia lakou malalo o ke kanawai, e hooko aku ai i Tta lakou hana, ina na wahi apau ,e ikeia ana, a e malamaia ana na%ana hookamakama; ama waho ae o kela mau luna aupuni, aia ke kiure kiekie o ke Teritore ame ke aupuni federala i kuleana e komo, a e noii aku i na ino ma na wahi apau; a mahope iho o kona hoakaka hou ana aku no kekahi manawa, ua waiho hou aku la oia e pepehiia ka bila, he noi hoi i kokuaia mai e ka Mea Hanohano L. L. Joseph, a md ka ninauia ana, ua make kela elike ae la me ia maluna. Ma ke koho mua ia ana o na ae ame na hoole, ua koho keia poe malalo iho nei, ma ka aoao kanalua; a mahope i hooponopono aku ai i ka lakou koho oiaio ana, no lakou na inoa o Fcrnandez, Kaaua, Kula, Lota, Paschoal ame Waiaholo. 1 -