Ka Nupepa Kuokoa, Volume LV, Number 16, 20 ʻApelila 1917 — KA HOIKE A KE KOMITE OLA NO KA HUAKAI I MOLOKAI [ARTICLE]

KA HOIKE A KE KOMITE OLA NO KA HUAKAI I MOLOKAI

Impa o ka halo o na lunamakaainana ;na ka Poalima aku n«.'i i hala i waiho ac ai ke komite ola o ka hale i kn hoike, e pili ana i ka huakai aku nei a kela komitc no kc kaliua ma'i ma Kalaupapa, Molokai, a ua kauohaia ka hoike c waihoia ma kahi o ua palapala. L'a wailioia ac kela hoike » kc ko- - 1 tnitc, rta o kc Hoh. O. P. Wildcr la, ka hope lunnhoomalu o ke koniite ola, a penei iho ke ano nui o ua hoike uei: "Ma keia, ke waiho aku nei kou komite ola, i ka hoike, mahope iho o ka huakai huli a noii pono ma ke kahua ma'i o Kalaupapa, ma Molokai, i na inea a ke komite i ike: "Ma ka Poaono, Aperila 7, 1917, ma ka hora ekalii o'ka auwlna la, mahope 'ilio 0 kā makaikai ana i na liome ame iia liale leliuleliu, ua nialamaia lie lialawai inaloko o ka Hale Hoohauoli hou ma Kalaupapa. ma ia halawai i ninau aku ai ka luiiahoomalu o kela halawai, oia hbi ka lunahoomalu o ke komite j ola oke senate i na ma'i e hoakaka mai i ko lakou mau makemakē, a e waiho mai i na hoohalahala. "O JoSP de h>ouza, jr., ka i ku mai a hoakaka mai la, aia kana wahine muloko o ka halema'i me ka malama maikai ole ia. Ua haawika aku ke kauoliu ia Mr. Souza e hēle aku no ka halema'i aia hoi a pau ka halawai, alaila liele aku ke komitc e makaikai i ka lialema'i a e woii pono aku i na mea e pili aua i kela hoohalahala. "Oiai, aole he mau hoolialahala hou aku i waihoia mai iniua o kou komite, ua \Vaihoia mai he noi mai na ma'i m?u Ct pili ana i na hoakaka ma na mea e pili ana i ko lakou mau makemake. "Eia iho na mea i makemake: "Ka Mua—E hanaia ka iiaawina poi o iea pule o na ma'i ma ke kaumaha, o ia hoi, i iwakalua-kumamakahi paona, aole hoi ma k~a waiwaiio.

"Ka Lua—K / hoomahuahuain ae ka haawiua lole mai ka urai' dala o ka makahiki i ka umi kumamalia dala, aole i e emi iho malalo. . "Ke Kolu—E hoolimalimaia kekalii mea akamai i ka nana maka, no ka nana ana i na maka o na ma'i, a 110 ka hoolako ana mai i na makaaniaai i k:i poe i makemake i mau makaaniani no lakou. "Ka Ha—E hookouioia he itamu iloko o ka bila haawina, uo na hoolilo o ka halekuai, Kalaupapa Store, o keia mau kaki paku'i, o ia ka ukuhana, he $3,700; ukumoku, he $7,200.' "Ka Lima—E hoololiia ke Kanawai J92 0 na Kanawai Ahaolelo o 1903, i walii e loaa ai ke oki mare mawaena o na mea i mnrcia, iua e loaa ana kekahi 0 laua i ka ma 'i. "Ke Ono —E hookaawaliia i haawina 0 $15,000 no ke kuai aua i pauma a no kā hoomoe ana i paipuwai, no ka .hoopakele apa i ka wa pauahi. "Ka Hiku—E kuaiia 5 kaa otomobile me kā hiki ke halihali ukana me ohua 1 panihakaliaka, ma kahi o na kaa pipi eono a ewalu paha, e hoohanaia nei. "Ka Ewalu—E hookaawaleia i haatvina no na pilikiā, no ka hoolako p'ono ia'o ka Home Bay View. "Ka Kiwa—E hookaawaleia i haawina o $36,000, no kekahi haawina kuikawa no na ma'i, ma ke kanalima keneka 110 ka pule. . "O na.makemake mua eha ona ma'i ua hookomoia no maloko 0 ka bila haawina, elike me ia i haalele iho ai i ka aha scnate. ' "No ka niakemake nia ke kumu elima aole e hiki ke hoololiia ma ke kanawai ahiki i ka loaa ana mai o ka manao kanawai, e pili ana i ka hihia ma.lūua ō keia ninau liookahi, e waiho nei iloko 0 ka aha kaapuni. "No ka mākemake eono, ua komo ia maloko 0 ka bila liaawina hoaie. "Xo kā maīeemāke eliiku, ua komo ia malokp o kekahi bila kaokoa i hookomoia aku iloko 0 ka liale e ka Hon. A. F. Tavares. "Xo ka makemake ewalu, ua apoia ia ma ka Bila Senate H'B. " Ke hooia aku nei kou komite, e hookomoia ka makeniake eiwa ma ke ano he itan»u iloko o ka bila haawina, o wailio nei iloko 0 ka lima 0 ke komite waiwai o ka hale. "Ma ka ninaninauia ana e na lioa o kou komite ia Mrs. Jose de Souza Jr., i loaa mai ai na hooia ana mai iaia mai he maikai : maoli kona malamaia ana, a ua loaa mai no hoi '".a ike i kou koniite, he hoopii mau ia o Mr. Souza imua 0 ka aha, ma na kumu hoopii leI huleliu. a he kanaka hoopilikia oia, a mamuli 0 na oleloike a kekahi poe ma'i lehulehu, me he mea la he ano opule--1 pule, a ua ike ke komite, aohe kahua 0 kana mau hoohalahala. "Ke makemake nei kou komite a haawi aku \ na mahalo ana i ka luna nui, ke iia vilikina ame na kumu Kakolika āme na liina lawelawe no ke āno 0 ka nanaia ana o ka pono 0 na ma'i a pela hoi me na waiwai 0 ke Kahuama'i, oiai ua emi mai ka haawina no na makahiki elua e pau ana." — Maloko 0 ke senate ma ka Poalua nei, i make ai ka bila e hoolilo ana i ka Poalima Maikai ame ka la kannu (Aka Moi Kalakaua i mau la kulaia.