Ka Nupepa Kuokoa, Volume LV, Number 13, 30 March 1917 — AOLE KU HOU O HAWAII LAHUI ILUNA, NO KA MEA, HE HOAUWAEPUU KANAKA [ARTICLE]

Help Learn more about this Article Text

AOLE KU HOU O HAWAII LAHUI ILUNA, NO KA MEA, HE HOAUWAEPUU KANAKA

A o ka noho naaupo iho a hoonui pu i ka hewa; ko no ka Keopulupulu wanana, no ke kai ka aina, ame kanaka o Hawaii nei ,a pela i'o no! E Mr. Lunahooponopono o ke Kilohana Pookela o ka I.ahui Hawaii, Mr. Solomon Hanohano, Aloha oe:—He oiaio, o ka kaua i kamailio wale ae ai no ka hoopuukahua o kanaka, no ka hoea kino ole ae i ko'u home i ke Sābati 11 o Ma raki i hala, ua hookoia ia kamakamailio ana a kaua, aobe i'o no he poe o na hoomana Kalawina, Moremona, a Kako lika hoi i hoea ae i ko'u home, a he hookahi wale mai no ma ke kino, no Wai pahu, Ewa, a he hookahi ma. ka leta. no ka moku mai o Hina. Auhea nae oe e ka mea i mahalo nui ia, ma keia kakau manao ana o'u e pu ka aku nei, e hoike aku ana au i ka'u haina no keia ninau a Namakahikulan : Ku; oia hoi keia, aole e ulu hou keia lahui Hawaii koko piha, a ma ko lakou makalua, he lahui Hawaii o na ano ko ko like ole o ko na aina e mai. Uj> ahamakaia, kela wanana kaulana a Ke opulupulu o ke au naaupo, e olelo mai ia nei, o ke kupaianaha nae ia, o ka wa nana o ke au naaupo; na ke au naaua< ne e 'nooko nei, ohi ka akau ohi ka liema o ka ohi ia mai na lii, a na makaainann

Hiolo ka nohoalii o Hawaii, hiolo pi me kona mau pono Hawaii apau. Pulei leho ka moana, kaa ka puna i kahakai hookuku wale ke kane, hookuku walka wahine ine na keiki, kani uina na kolo ka pihe, uina nakolo ke auhee, h auhoe, Jie au hulihia, papapau, ke ohii: nei o Hawaii ka moku; o ka ohi no i: a ka make aohe mea e manalo ai, a n< ' kqt mea ,aohe oiaio o na hoomana o n kanaka Hawaii i keia la, aohe uham ! Akua oiaio iloko o kela me keia hoo mana ke nana aku, oka mea e loaa j ka'u ike aku, o ia no ka maloohana o n: haiolelo, he ano mahie iki, aohe uhan. oiaio. A i ka hukiku ana o kela me kei: hoomana, oia ka.oi o ka puka uwahi pohole ko lehova mau lima, papani ho Kona ipau pepeiao, a no ka mea, aole < ! lehova no na hoomana lehulehu i ku-< na hana kekahi i kekahi, a o keia mai | hoomana leliulehu ana, kekahi maheh holomoku o keia lahui i ka make; o i.' hoi ka mea i makemake ia ai e akoakoi mai kekahi poe i hoomaemae ae ia In kou iho iua ko'u home i ka la 11 o Ma j raki iho nei, no ke kuka ana no imu o ke Akua, no ka hoomana kupono a k: laliui Hawaii ponoi e hoomana ai; owa la ia hoomana, oiai hoi no ka ulu, a lau pa'i hou ka lahui Hawaii i hoouuku ia G ka mea nae i ikeia, o ia no kela ma nao maa mau iwa-ena o na hoomana < na kanaka Hawaii, o ia hoi ka hoopuu kahua, a hoauwaepuu maopopo, me ne manao uhane diabolo & hoonaku ana ilo ko; owai o Kamakaia? Heaha oia < hoolohe aku ai kakou iaia? Heaha koni wahi hoomana huelo, aohe poo, he uli wale ae no, a na John Kekipi no i kn kulu wale ae, aohe kahua oiaio? Mali; paha pela i'o, a o ia paha.ke kumu hele ole mai ai oukou i ko'u home, i heaha la hoi, ua hala ole o Kamakaia, : e nana aku ia mua i ke au o ka manawe ko ana i kana wahi e makemake a ; A e kuu lahui aloha e, o ka hooman: naauao i kukuluia e John Kekipi, pene kekahi moolelo oiaio mai ke Akua niai 0 na hoomana e ae apau i kukuluia, h kanaka ko lakou poo. 0 ko'u hoomana owau iho no kona poo, o ia hoi, o Oi: mau ke Akua, ka Makua; Oia mau k< Akua ke Keiki; Oia mau ke Akua kf Uhane Hemolele; owau ke hoopai, owai ke hoola, owau ke hoeha, owau ke lioola aohe mea pakele mai kuu lima man: aku. E kuu lahui e, he hoomana hiki ke ho ola ia oe ponoi iho, ke kamanina iiio oc 1 kona mau rula liookupono apau, aoh< kii ana aku o ke ola iawaho. Nau pono no e kalakalai ia oe ilio, ma kou hul ana i ke kumu o kou nawaliwali i na waliwali ai, a ke loaa pololei no ke ku mu i nawaliwali ai oe, e auhee ana kp pilikia mai ia oe aku i ka amo ana a kn maka i ke sekona hookahi.

O keia kekahi mahele kupaianaha o ka hoomana Akua ana i loaa i keia hoomana, mai ke Akun mai ,o ia hoi ka imi ana i ke kumu o ka naw&liwali maluna 0 ke kino; a o ia ka mahele nui i makemakeia kela akoakoa pu ana ma ko'u home, ina hoi paha uhane Akua 010 ko o ka nanu o kanaka aole nae! A e kuu lahni aloha e; e a'o ia oe i na loina, a me na rula alakai o kein hoomana imua o ke Akua, e ahona iki ia, mamua o ka noho popopulu wale ih< no o ka hoonui i ka hewa, a o ka noho nnaupo wale iho no maalahi loa kela me keia pilikia e hoea mai ai i ou la. Ae, e a'o ia oe e pono ai he alo, a he alo e kuu lahui aloha, a ina e ae mai kn Haku ma keia liope koke iho no, e hoea aku ana o Kamakaia imua o oukou, a iloko ponoi o ko oukou mau home pakahi, he miaiona ha'i eunnelio, e ike oukon me ko oukou mnu maka ponoi i ke kuo ko ke Akua hoola ana ia oe mai kou moe nawaliwali mai; a he pahaohao ka ke Akūa hoola ana ia oe e ka men nkahiakahi. a he like paha me na mea keaka wale a hoopunipuni paha, he oiaio nae! 1 O kuu aloha i'o nou e kuu lahui, e | ohi ia nei e ka make, a pehea la ia e

ulu a laupa'i hou ai, ua lana kuu manao ke ae mai ka llaku, e liele kino aku au i o oukou la, a malalo o na alakai ana a ka Uhane oiaio o ke Akua ola, kuu kokua e pono ai ko'u hele ana, a e hui aku ana kakou he maka no he maka, a ke liiki mai ia manawa, e hoike ia aku ana ka lohe i na wahi a'u e kipa aku ai ma na nupepa o Honolulu nei. O keia ka'u i hooholo iho ai, ua pau ae la hoi ko'u kahea ana ma ka hoakoakoa pu ana i kahi hookahi, a kuka pu no ke ola ua hoauwaepuu mai la no oukou, a o keia wale no ka'u alahele i manaoio ai e hele aku i o oukou la e hui pti'^^ ! maJta'tk> Ke maka; a ke manaoi,'o,|)u nei'no'hoi ,o keia alaliele e ulu, a laupa'i hou kuu lahui Hawail oiwi ponoi, o ko ka lahui ike a hoomaopopo i ka hana ana e pakele'ae ai lakou mai na aweawe mai o ka 'make, e anai mau nei i kuu lahui aloha, malia no hoi paha he wahi ma'i ola no ,hoi ke kalakalaia ae a ola no, o ka ike ole i ke kalakala ana ae e ola ai, o ka hope no o ka make, a o ia inake ana la h£ make ia iloko o kai hoonui i ka hewa, a me ka noho naaupo, a ina a e hoomaopopo ana kuu lahui i ke alanui o ke ola mai Hawaii a Kauai, ke liooiaio aku nei o Kamakaia ,aohe make hou ana elike ine ka kakou apau e ike nei, aka, e ulu 'iou ana, laupa'i hou ana, a lie ola hou ina nou e kuu i 'o, kuu koko, kuu iwi, '<uu ili, mai ke kupuna hookahi mai. He oiaio no, ma keia alahele e lilo li kela wanana a Keopulupuln i mea )le, a no ka mea, o keia alahele, o ia io ko oukou a'o ia aku i na rula, a lona o nei mea he mihi oiaio ana. Oiai keia lahui, ūa aliamakaia e ka nake, aole mahope o ko kakou mau ua, aka, mamua ponoi no o ko kakou .īau maka ka make e olii mau nei, a lehea ka pono? E a'o ia oukou i ke iio o ka milii ana r kona rula, me kona loina; ar loaa ia oe ia, a moakakale'a ia oe i-a mea lie milii ana, elike me ka Ia ke awakea loa; ke hooiaio liou aku nei » Kamakaia o keia wale 110 ka laau laaau nana e lioola ulu, a laupa'i hou oe • kuu lahui oiwi aloha. Nolaila, e kali me lee ahonui a hoea nai ia wa, ke ae mai ka Haku e hoen :ino aku ana o Kamakaia imua o ou:ou e o'u mau kupuna, na makua o'u a kaikuaana, a me na kaikaina o'u, nn aikuanine o'u, ame ko'u mau keiki loha. Ke hooki nei me ka lana o ka manao a ka Haku no e holahola aku i ka ma a o ko oukou naau, no keia mea, a oiai.

o kou ike a"a i ka ōiai'u o ka hnomuna ann i na Akua, k;i inanao ano nui.o ko T u makemake, e ola oe a kanahiku na makahiki, a kanawaiu pu, ka'u pule ma ka inoa o ke Akua, ka Makua; ke Akua ke Keiki; ke Akua ka Uhane Hemolele, ka hoonani mau loa ia, mai ke ao kumu ole, a i ke ao pau ole, Amene. S. K. KAMAKAIA.