Ka Nupepa Kuokoa, Volume LV, Number 12, 23 Malaki 1917 — E LILO ANA KA LANI AME KA HONUA, AKA, AOLE LOA E LILO KA'U MAU OLELO. [ARTICLE]

E LILO ANA KA LANI AME KA HONUA, AKA, AOLE LOA E LILO KA'U MAU OLELO.

Mr. Lunahooponopono o ke Kilohana, Aloha oe:—Ma kela la aku nei i oili mai ai ka lono i o kakou nei, o ke aupuni nui a kaulana loa o ke ao nei i na la o Alekanadero ame Petero ka Nui, ua ulu-pa ia iho ia a a he hookahi kulana o na ftanaka apau loa imua o ke kanawai; aole hoi elike me na keneturia i hala, he Zar ka mea nana j e Hoomalu ana ;a aia ke-ola ame ka make ma kona waha, a he mea maopopo Joa e kukuluia ana a paa he aupuni repubalika, e hookaukolo ae ana elike me ko kakou aupuni-makua o Amerika. E hoomanaoia o ka hoomaka hou ana keia o ka hookoia ana o ka wanana a ka Haku i ha 'i e mai ai, o ia hoi, ma* j mua o : kona hiki hou anā uaai i'ka makahiki 1996, a lie 79 makahiki hoi i koe, e kapae a e kiola loa ia no na 'lii mai ko lakou noho mana ana maluna o ka lehulehū, a na ka lehulehu e koho i ke kanaka nana e rulU mai elike- me ke kanawai; aole loa hoi o na hana hoomainoino kumu kupono ole i na makaainana, elike me na hana liookahekoko a pepelii wale ia o na ludaio ma ua alanui o San Petelobolo, he 7 a he 8 makahiki wale no i hala ae nei. A i keia minuke, ke hoawiwi ia la na alahele apau, e pulamaia ai o na ludaio ma na kilii eha o ka Emepera o Rukini i keia la, a ma keia mua <iku. A e hoomanao hou ia, heaha ke kumn nni a ko'iko'i lon nana i hoala Yiikiwawe loa mai i keia haulehia ana o ka nohoalii o ke Za o Rukini? Eia wale iho no o ka Euanelio oiaio, hookahi wale no a ka Haku a lesu Kristo. lleb. 6:1-3. O keia wale iho-la no ke kumu* o keia kaua e hakoko mai la, oiai, he eha' wanana i hooko piha ia i keia la, ma o ke kaua la. O ka mua—E lohe auanei oukou i na kaua ame na lono no na kaua; e lni-e ana kekahi lahui kanaka i kekalii lahui kanaka. Mat. 24:6-7. Ka lua—Ka wi ame ka ma'iahulau. Mat. 25:7. Ke kolu —Ka hookahuli nohoalii. Buke Berita 38:5. Ka ha—Ua a'e lakou maluna o na kanawai; ua 'hoololi i na olelo paa; ua uha'i i na berita mau loa. Nolaila i pau ai ka aina i l<a hoinoia, a ua hoopa'iia ka poe e noho ana maluna ona. Nolaila e pau ai na kana-

ka o ka aina īne lie ahi la. Isaia •J-l :ō'>. O ka olepe a kioluia ana o na alii 0 keia mau aupuni e hakaka mai ana ma Europa, he keehina mua loa ia no ka lioomalaelaeia ana o.ke'alanui no ke komo ana aku o keia Euanelio like loa no a'u e kalaku mnu aku nei no imua ou e,Hawaii lahui; oiai, he puikaika loa ka ha'iia ana o keia Euanelio ma Europa, mamna loa aku o ke kaua ana, penei: Ma Enelani, lie like loa no ko makou haumia i na maka o na kanaka hanohano a waiwai o Pelekane, me ka Ekalesia o Utah a aohe o lakou nana ma ke ano o ke a'o ana, a he ahona iki hoi ma Kelemania ua ae laelaeia mai ko makou poe lunakahiko e haiao ma ia aupuni ,a e makaala, mau na lunakahiko 1 "ka ha'i e ana aku i ka« poolelo i nn | mana mamua o 'kou haiolelo i j na la Sabati apau loa i ike ai lakou ina aole e hoehaia na alii ke aupuni ame ka lahui (ano like me ka'u e awala āku nei imua ou e Hawaii laliui o'u), a ma kalii mau aupuni lioi, ua kapu loa, oiai he hookahi no hoomana ma ia aupuni, o ke Kakolika no. Ma keia e ike iho ai no ko oukou hanoliano i ka noeau o ka ke Akua papahana, o ka hoauhulihia i na alii, a e lilo na ka lehulehu e alakai, me ke kikoo ana i na olelo o ke kumukanawai ame na kanawai o Ameiika, ke aupuni a ke Akua.i kukulu a hoala ae ai i na kanaka naauao e liaku iho i kanawai i like loa me na kanawai o ke Akua; he p : iVm i ke .jiVoVia i ke kona kaulike; a o kakou iho no na hoike o ia mau pono pookela i loaa ole aku i na lahui o Europa i keia la, aka e loaa aku ana. • Mai ka hoihoi liou ia ana mai o keia Euanelio ma o loaepa Kamika la, ke kaula, ka mea ike, anie ka mea unulii i Aperila 6, 1830, a keia Apeiila 6 ae, piha 87 makahik'i o ka Euanelio i haiia ai i ka poe Genetile, a he 13 wale no makahiki i koe, a o ka pa\i no ia o ka manawa o ka poe Genetile, piha no hoi ke kenetulia. A mai keia poe Genetile e lia'i hou ia aku ai leeia Euanelio i na ludaio ma lerusalema, me ke ke'ake'a a hoopilikia hou ole ia e na Tureke; elike me mamua iho o ke kaua ana. Pepiei ka lesu: O ka.mua e lilo i hope, a o ka hope i mua. : A e ha'iia aleu no lceja Euanelio o ke aupuni ma na wahi au kanaka apau, i (mea e ilee 'ai na lahui kanaka apau; ala-

! ila iho e liiki uiai ka hopena. Ma. 24:- j 14. A lie niea pmio e hoawiwi loa ia keia nuiu liana nui i kulike loa me kona ' makeinake, oiai he 79 makahiki wale no i koe e lia'iia ai o keia Euanelio o ke aupuni a hoi hou mai ko kakou Haku; a iloko o keia mau makahiki i koe he 79 he nui loa o na wanana e pono !oa ai e liookoia me ka hiki ole i ko keia ao ke hoopahu'aia aku, oiai o kona makemake no ke hookoia e pono ai. Nolaila, o ke kaua nui e haluku mai la, a e aneane loa aku la oe e Hawaii lahui e haukawewe, e lioomanao aia lie mau mea ano nui loa e pono ole ai ia kakou e ku poe Kristiano ; a i paulele J hoi, he oiaio a loli ole ka ke Akua olelo, a kakou e ike a e hoomaopopo iiui ole nei, me ko kakou lioomaopopo nm ole ana iho, he hana popilikia loa no a ,no kela amq keia o KnKoii ke ku akxi imua o kona noho liookolokolo mau loa> a e lilo kakou i luahi no ko kakou hoomaopopo pono ole ana elike me na oleio oloko o ka Palapala Ilemolele a ko uukou mea hoaiai e kalaku aku nei imua ou e kuu lahui i aloha nui ia, oiai, e pau ana kakou, ka lani ame ka honua, ame ko laua mau mea i piha ai. Aolb i loa e lilo ka'u mau olelo. Mat. 24:35. .1 Me ka mahalo a nui loa, «TOHN M. MAHUKA. , j Maraki 18, 1917.