Ka Nupepa Kuokoa, Volume LV, Number 10, 9 March 1917 — LOAA ELUA MAU AKUA KII MA KE ANA MA HAWAII Piha he Kepani i ka Maka'u a Hoomaka e Holo no ka Pakele o Kona Ola NA KEKAHI HAOLE I KOMO A IKE I UA MAU AKUA NEI He Mau Akua Kii Kela i Hanaia Noloko Mai o ke Koa ua Popopo nae Hookahi [ARTICLE]
LOAA ELUA MAU AKUA KII MA KE ANA MA HAWAII
Piha he Kepani i ka Maka'u a Hoomaka e Holo no ka Pakele o Kona Ola
NA KEKAHI HAOLE I KOMO A IKE I UA MAU AKUA NEI
He Mau Akua Kii Kela i Hanaia Noloko Mai o ke Koa ua Popopo nae Hookahi
Aluloko o kekahi nnn, ma Wnipio, Huwaii, inaniua aku uei, i kulike ai ine ka hoaKaka a ka nupepa iiilo Po.st, l loaa aku ai he elua mau akua kii i hanaia mailoko mai o ka laau koa, eia nae mamuii o ka loihi loa o ko laua waiho ana inaloko o kela ana, ua popopo kekahi hapa o ka lua'o na akua kn, a lie o ia mau no ka niaikai o kekahi kii. Ma ke ano ulia wale no i loaa aku ui kela mau akua kii i ka manawa a Lunanui ,lames e huli una i kekahi wahi kupono, no ka hoolilo ana i iua pohaku. Maliope iho o kona nana ana i kekah> wahi maikui, a kupono, ua ike aku la oia he ana, ma ka aoao o ka pali, ma kahi e pili kokoke niai ana i kela walii mua, ana i manao ai malaila ka lua e eli aku ai i ka pohaku. 0 keia una o ka ikeia ana aku la, aia ia ma kalii o hookahi haneri me kanalinia kapuai maluna ae o ka iliwai 0 ke kai, a he kanahiku-kuuiainalima hoi* kapuai kk haaliaa ilalo, tnai ka iliwai mai o ka aina. .Nianiuli o ka inaikai nn»e ke kupono 0 na poliaku mu kela walii, no ka haua 1 manaoiu, noluila ua kii aku la oia i kekahi kuulu loihi, u kauoha aku la i kokahi o na Kejiani hana, e iho oia e nana i kela ana, nia ka liookuukuu ana iaia ilalo ine ke kaula, mailuna iho o ka aina paa. Aole he inanao ae o kela Kepani e halawai ana oia me kekahi hiona, e kuku ai kona mau lauoho iluna, a e pii ai hoi ka lia okakala i kona mau pepeiao, nolaila iho aku la oia ma kela kaula aliiki i ka hoeu ana i kahi o ke ana, alaila komo aku la iloko no ka nana ana. 1 hnknlia no ka a komo ua Kepani nei iloko o ke ana, o kona oili koke mai la no ia iwaho, me ke kahea ana nie ka leo nui, "he akua," alaila me kona ka kali liou ole ilio he hookahi minuke, lalau aku la i ke kaula, a hoomaka aku la e hookuukuu iaia ilalo, aole hoi he kailoha aku i ka poe oluna, e huki liou aku iaia, he hookahi wale no ona noonoo iloko o kela manawa o ka maka'u, o ia kona lioea ana aku'i kekahi wahi, e pakele ai oia. Ma ka olelo a kela Kepani, pehea ka nui o na dala e haawila aku ana iaia, aole loa oia e aa ana e komo hou maloko o kela ana, no ka mea ua piha loa oia i ka maka'u ame ka weliweli i ku helehelena o na akua kii ana i ike ai, a he hana paakiki, ka liiki ana iaia e hoopoina i kela hiona no kekahi manawa loihi. I wahi nae lioi e hoopauia ae ai na poliihihi, no na mea a kela Kepani i ike ai, i ibo okoa aku ai lie haole, o Jack Hill ka inoa noloko o ke ana, a loaa i'o aku la he elua mau akua kii laau. O ke kii nui o laua, lie umi-ku-mamawalu iniha ke kiekie, a o ke kii mau no ia o ka maikai, o na lima ame na wawae wale no kahi i popopo, a no kahi kii uuku iho, ua pau ka hapanui i ka popopo. Ma na mea 1 koho wale ia no ke ano 0 kela mau kii, lie hookahi kane, a wahine ku lua* a o ka mea hookaliaha 1 ka manao, o ia ka mau o ke pena, a mea hooluu paha i hapala ia ai i kela mai) kii.