Ka Nupepa Kuokoa, Volume LV, Number 5, 2 Pepeluali 1917 — HE MOOLELO KAAO NO ALEDINA, KE KEIKI LOPA AME KA IPUKUKUI KUPUA [ARTICLE]

HE MOOLELO KAAO NO ALEDINA, KE KEIKI LOPA AME KA IPUKUKUI KUPUA

Aohe i lawa ka heluna o na ipukukui ana i 'makemake ai e waiho ana ua paa i ka hanaia ia manawa, pela ka liaku o ka halehana o ka pane ana mai, aka, ina e hiki ana iaia ke kali a kahi la ae, ua hikii ka haku nona ia halehana ke hoolako mai, elike ka nui me kana i makemake ai. • L a ae aku la ua kilokilo la e kali me ke kauoha pu aku i ka mea nana e hana e Ipoohinuhinuia ia niau ipukukui apau a noho ke aka iloko. a oiai aole ae o ka haku hale e hana aia no a lele mua aku ko kapuahi, uku aku la hāpa o ke kumukuai ā h'uii ak'ii. hoi me ka helehelena hauoli. Ma keknhi la ae ua loaa mai la i ke kanaka kilokilo Aferika na ipuknkui keleawe hookahi kakini ana o ke kauoha ana e hanaia mai nana, a no ke kumukuai o ia mau ipukukui ua hookaa pau aku lā ma ia la, me kona hoao ole e noi aku i ke kanaka nana i hana e hoemi mai i ke kumukuai o ia mau ipukukui. O kona hookomo ?ho la no ia ia lakou apau iloko o kekahi pohoie ana o ka hoomakaukau mua aqa no ia mau mea, alaila, hoomaka āku la ka hele ana no ka halealii a Aled.ina me ke pohoie kukui iloko o kona lima, ma ke ano he kanaka maauauwa keia hele ana aku ana. * t laia i aku ai i ka halealii, a i lohe ia mai ai e ka poe oloko o ka hale, hoomaka ae la oia e kahea me ka leo nui: "Owai ka mea makemake e kuapo i ka ipukukui keleawe kahiko no ka, ipukukui hou?" Ua palua a pakolu kana kahea ana ae peki. Oiai no oia e hoom.au aku ana i ka hele ana a e kahea ana no hoi, ua lohe mai la kamalii e paani ana mawaho mai o ka pa o ka halealii a Aledina i kana kahea, holo mai Ia lakou a hoopuni fa iaia, me ka uwa a hoonaukiuki ana mai me ko lakou manao he kanaka opulepule oia. O kela ame keia mea e kaalo ae ana ma kona aoao ua hoohenehene mai la iaia me ka hoopuka mai i kekahi mau olelo hcM>henehene i ka hupo a pela aku. "l T a pupule a i o.le ua hehena ia paha kela kanaka," wahi & lakou. "110 ka mea, wahi ana, o kana mau ipukukui hou loa me na kumukuai pii loa o ia kana mau iplikukui e makemake mai la e kuapo. 110 na ipukukui kahiko. He keu aku a ka hupo!" Aohe kamailio wale aku o ke kanaka Aferika no ia hooheneheneia n»ai ona, a 110 ka uwaia mai e kamalii. Hoomau aku la no j oia i'ke kahea ana no na manawadehulehu, oiai oia e hele ana imua | a e hoi hou mai ana ihope nia na aoao ap?lu o ka halēalii, a no ia | hoomau loa ana i ke kalahea, ua hele aku la kona leo a pa m.a na pepeiao o ke Kamaliiwahine Badoraboudoa, oiai oia e noho ana iloko o ka runii me na pnka aniani he iwakalua-kumamaha. No kona lohe maopopo ole aku nae i ka ke kanaka mea e kalahea ana, no ka hauwawa loa i ka iiwauwa a na kamalii e hahai hele ana mahope ona. a no lakou hoi ka heluna e*> pii niau ae ana i ka nui i kela ame keia manawa a ke kanaka e kilahea a e kaalo ae ai, kena aku la oia i kekahi o'kana mau kauwa wahine e hele aku a kokoke i k-e kanaka, i maopopo kana mea e noke mau mai ana i ka walaau, a no ke kuniu hoi o ka uwauwa a kamalii. Aohe i liuliu loa ia hele ana aku a ke kauwa Wahine hoi hou' aku ana me ka noke i ka akaaka a maniae ka iwiaoao, a nana hoi ka aka, aka pu mai la nie ke kamaliiwahiiik nie ka maōpopo ole nae iaia o ke kumu, oiai aole hiki iaia ia manawa ke hoomanawanui i ka ua mea o ka akaaka aku a ke kauwa wahine. v "Heaha keia au e noke mai nei i ka akaaka? ha'i ia'u i ke kumu o kou akaaka ana, o ka hele ka hoi ia o ka haalo'ulo'u 0 kau aka a aneane e kiki ka waimaka me ka hupe. E lia'i koke m^i!" "Heaha mai auanei kau, e ke kamaliiwahine," me ia mau no okana aka ana, "owai hoi auanei ka mea aka ole ke ike ku i kela. kanaka liupo, me ke pohoie nui ma kona lima, ua hele 110 hoi a piha i na ipukukui keleawe hou loa, aohe ona makemake e kuai mai ia mau ipukukui. aka he makemake oia e kuapo ia mau ipukukui hōu no na ipukukui kahiko? "O kamaiii e hahai hele la mahope ona a ma kona aoao me ka noke mau ana i ka uwauwa ka poe no lakou kela leo a kaua o ka lolie ana aku nei—aiā ke noke nui mai la i ka uwauwa, e hoohenehene ana iaia." No ka lohe ana mai i keia moolelo, i mai 4a kekahi kauwa wahine e aku : "No kāu mea i olelo mai la no ka ipukukui kahiko, he ipu kukui kahiko ka'u 0 ka ike ana e kau ana iluna o ka holopapa iloko o ka rumi o Aledina. a manao au aole i ike ko kaua hakuwahnie nei ia ipukukui. "Nawai la ia ipukukui aole i niaopopo ia'u, aka, manab au, aole no e ahewa niai ana ka ona nana ia, e kuapoia aku ana a loaa mai he ipukukui hou ma kahi o kela ipukukui hapa'upa'u kahiko. "lna no ka ae mai o ke kamaliiwahine e loaa ana no iaia ka hauoli nia ka hoao ana he kanaka hupo paha kela a aole paha, ina oia e haawi mai ana i ipukukui hou 110 kela ipukukui kahiko ma ke kuape, ia wa e maopopo ai ka liupo o kela kanaka." 0 keia ipukukui a ke kauwa o ka olelo ana mai la o ka kupua no ia .a Alediiia o ka waiho hemahema ana, k$ nui hookahi o ko Aledina hanohano ame kona waiwai,-ka lako ame ka hauoli; nāna ponoi no i waiho i keia ipukukui ma kahi a ke kauwa i ike ai mamua o koiia hele āna i ka hāhai holoholona me kekahi poe e ae, no koiia niaka'u ina 110 kona nei, malia o nalowale i ke kuahiwi. Ua pono no ka waiho ana, ipa hoi paha i nia kahi nalo loa, a i ole iloko o kana pahuhtio, kahi hiki ole i na kauwa k£" ike a ke kii. He hana maa mau a poina ole na Aledina ka lawe pu ana i kana j ipukukui ma nā wahi.apau ana e hele ai, koe na manawa ana e hele ! ai i ka hahai holoholona.Ua ike kekahi mau kauwa ame na ina-hu i ke kau o ia ipukukui,! aole nae lakou i haawi i ka lakou noonoo nui ana maluna o ia mea ahiki i keia nianawa a ke kanaka kilokilo Aferika e makemake nei e kuapo i na ipukukui kahiko no na ipukukui hou. Oiai ke Kamaliiwahine Badoraboudoa aole i niaopopo iaia ka waiwai o nei ipukukui a Aledina ? .ūa aku la oia i ka manao o ke kauwa, a kauoha aku la i ke 'ma-hu e kii i ua ipukukūi la a e lāwe aku e kuapo no ka ipukūWli hou a ke kanaka e kalahea mai ana mawaho. Ua hooko ka ma-hu i ke kaūoha, o kona kii aku la no ia i ua ipukukui la, aohe no hoi i liuliu loa aku oili hou niai ana me ua ipukukui la iloko o kona lima, a ilio loa al u la no ka pukapa, a ia ike ana aku 1 ke kanaka nana na ipukukui libū, kahea aku la e hele mai, a i ka hiki ana mai, hoikeike aku la iaia i ka ipukukui kahiko ana e paa ana. nie ka ōlelo pu ana aku,e hiawi mai i ka ipukukui hou 110 ke kūapo ana me ka kahiko anji e paa'ana. "E haawi mai oe i ipnkukui hou no keia," wahi āfia. 1 ka loaa anā'ākū 0' k f ā f, ipmk'ukūi kahiko 1 ke kanaka Aferika, nana ilio la oia me ka hoihoi i na maka, me ka loaa ole o kekahi manao kanalua iloko ona no ia ipukūkui, ua maopopo iaia ia māhawa o ka mea ia ana o ka hoōikaika &nā e loāa, no aole o Aledinā e malama ana i kekāhi ipukukui eae iloko o kona hale, o keia-ipu-kukui wa!e no. 0 ka heokoino iho la no ia ona iloko o kona pol.i a haawi aku la.i ke pohoie i ke kanaka ma-hu no ka wae ana i kana ipukukui -i makemake ai, haalele mai la ia i ke kanaka Aferika, a hoi pololei aku'la imua o ke me ka ipukukui hou i ka lim^a. 1 hakaliā no apāū keiā hoolilo ipukukui anā ua wawalo hou āe lr» kn lewa 1 ka leo o na kamalii e hooheiiehene niai ana i ke kanaka Aferi' a no kona hwpo, tio ke kuapo ana i ka ipukukui hou ana no ka ipūkukui kahiko hapa'upa'u a ka mahu o ka lawe ana mai, abhe nae

he hoolohe aku o ke kanaka i ka lakoii mau hoohehehene mai iaia, ke nka ma-la la oia iloko ona no kona pomaikai i ka lilo ana aku o ka ipukukui kupua iaia, ka mea nana e haawi mai i ka pomaikai nui iaia ma ia hope aku.

Lilo ka ipukukui a Aledina la i ka mea e, e hoaa ana paha auaI nei o Aledina i ka mea ole nana e kokua mai? Na ke au o ka ma- ' nawa nae ia e mai i ka hopena. Aohe nana aku o ke kanaka kilokilo Aferika \ ka lioohēnehene mai a kamalii ame kanaka iaia. 1 ka loaa ana o ka ipukukui aole oia i noho hou iho ma kalii kokoke i ka halealii, aka hele aku la oia ma kahi mamao loa mailaila aku, aohe no hoi i kalahea hou elike me mamua no ke kuapo ana i na ipukukui kahiko no na ipukiikui hou, no ka mea, aohe ana makemake hou ana aku i ipukukui kahiko. j ua loaa mai la no iaia ka ipukukui ana i kaunui ai. I Mamulio kona kahea hou ole, ua haalele mai Ia kamalii i'ka j ukali mahope pna a hoomaii aku la ua kanaka la i ka hele ana me ka hauoli mau iloko ona no ka loaa ana o ka pomaikai i kana huaka'i o ka heie ana mai.o ka loa me ka nui o ka luhi. / laia i kaawale loa mai ai mai kahi mai o nā halealii, a mai kahi mai hoi i piha i kanak-a, hoomau aku la oia i ka hele ana ahiki ma kahi kakaikahi o kauhale ame kanaka, e hoomaopopo ole ia mai ai oia.. a ma ke alanui mehameha loa kona hoomau ana aku i ka hele jlwi\vi : āVia me ka makaala mau e halawai ole aku ai me kahi kanaka, ahiki i kona hoea ana aku i kekahi o/na pukapa o ke kulanakauhale. laia i hiki aku ai i kekahi Jialekuai mawaho loa o ke kulanakauhale, kuai iho la oia i kekahi mau lako ai nana e lawa ai oia no kekahMa. a iaia i hala loa aku ai no kahi kuaaina loa. huli ae la oia a hele la ma kekahi alanui kahiko hele mau ole ia, kahi ana i manao ai he kakaikahi loa kaiiaka hele mai ma ia alanui. I kona hiki ana aku nia kekahi wahi mehameha, noho iki iho la oia~"e hoomaha malaila'ahiki i ka loaa ana o ka manawa kupono nona e noonoo maikai ai no ka hooko ana aku i ka hana nui ana o 'ka hoen'ana mai no laila ke poeleele aku. : Aohe ona noonoo ae a minamina hoi nn kn h'n an? '"in ana mai nana i hoomanawanui mai ai iaia i ka loa ahiki ilaila, [ ana o ka haalele ana i ka hale hookipa kahi ana o ka noho ana, o i ka ipukukui i loaa mai ai iaia ka.waiwai' nui loa i kona noonoo, a | me ia wahi ana i noonop iho ai, e loaa ai iaia kana mau mea apau e manao ai,.a ke hauoli wale la no oia 110 ka uknia ana o kona I luhi. ' # - i- ' Ma keia wahi ana i hoomaha ai aia ma kekahi wahi kekoke mai ia?a mahope o kona hele ana aku e iiaha i wahi kupono nona e hoomaha ai ir.a ia'po kekahi ana a ilaila oia e hele a?ku ai e hoomaha, a oiai ua lako oia i na meaai ana o ke kuai ana mai, # aohe ana noonoo hou ana ae no ka pololi. I ka uhi ana mai o na eheu o ka po, a oiai oia ma kalii e liiki ole ai i kahi niaka kanaka ke ike mai iaia, o kona lalau iho la no ia i ka ipukukui e moelolii ana iloko o kona poli, a i ka hemo ana ae, o kona anai iho la no ia ma ka aoao, a emoole ku ana ke kupua imua ona a nihau mai la: •'Heaha kou makemake? ,Ua makaukau au e hoolohe a e hooi:o aku i kou m,akcmake ma ke ano he kauwa nau a he kauwa hoi na ka poe e paa ana i ka ipukukui iloko o ko lakou mau lima, owau ame na kauwa e ae a ka ipukukui?" "Eia lea'u kauolia ia oe," i pane aku ai ke kilokilo Aferika, "e lawe koke aku oe i ka halealii au ame na kauwa e ae i kukulu ai maloko o keia kulanakauhale, elike me kona.mau ano a kulana no apau i keia manawa, me na mea apau iloko ona, make a ola paha, a e ka'ika'i aku ia hale ame a'u .pu ia manawa hookahi, no kekahi wahi mamao loa iloko o Aferika." ' Aohe' wahi' Kuaōlelo lio'okahi 4 pane ia .ke kupua' he ike ana ka ua kanaka kilokilo Afexika ; la i kona noho iloko o ka.halealii a ildko 'hoi o Afefika, kahi ana o ka hooiuaka an'a mai e hele. 110 ka itiea,' iia keia kupua i hoea mai ai iniua ona a i kokuaia mai hoi e na.kini'a lehu o nd kupua ē ae, i. hapai aku f ua halealii la iloko o ka manawa pōkole loa, a kii ana i kahi a ke Aferika i makemake ai. . E hoaa ana o'Aledina i ka halealii ame ana ke. hoi mai. Lilo i ka hahai holoholona haalele i ka.imi loaa ana mahope mamuli o ka waiho hemahema; miki ke owau la lilo no ka hemahema, 0 ke ahuwaa o Waikiki m,e ka alamihi o Kauweloa ka mea e loaa ana iaia.. hokai no hoi ua waiwai loaa hewa, a laa ka hoaa la. Alia nāe lioi, nana aku ia ,mi;a. . - Oiai ua iilo aku la ka'halealii a ,Aledina me na mea apau i ke kanaka kilokilo, e wāiho iki ka kakou kamailio ana no ia halealii, a e luili a'e ka kakōu iiana ana no,ka moi ame Aledina, pehea-,.ana la ko la'ua manao, no keia nalowale honUa ana o ka fialealii me na mea oloko. Ma kekahi kakahiaka nui ae, i ka wa i ala mai ai ka moi, % a oiai he hana haule ole iaia ke ala mai a nana aku i ka halealii o.na keiki, ua hoopuiwa loa ia oia i ka ike ana aku aohe ka halealii ma kahi ana e ike mau aku ai, he kahua wale no ke waiho mai ana, elike no me ke ano mannia aku. H Ua manao oia i kinohi ua hoopunipuni paha kona mau maka iaia, alaila, noke ae la i ka anaanai, eia nae, ia nana hou ana aku ana ua like no kana mea e ike aku ana ia manawa me ko ka manawa mua ana o ka nana anā aku, he malaelae loa ka lewa, he malamalama maikai loa ia manawa, aohe kau ao e hiki ai no ke ike maopopo aku ma kela a ma keia wahi nte ka loaa ole o kekahi ike hoohewahewa a manao kuhihewa paha. No ka pau ole 119 o K"ona paha'oha'o hele okoa akli la a ma kekahi aoao o.ka hale a nana aku la ma ka puka aniani; oia ana no, aohe ona ike hale aku, elike nie ka maa i kona mau maka ka ike aku e ku mai ana mamua aku. No ka nui loa o koilā pahaohao ua hala okoa he manawa loihi iaia o ke ku ana malaila; ke halo la, ke kiei 1, ke holoholo la ma o a maanēi aohe no he ike hale ia aku i ke ku mai. '"Kupanaha maoli!" wahi ana, "o kahi no kela e ku mau ai la 0 ka hale, eia nae hoi aohe ku mai i nei'la. I kela ahiahi aku nei e ku inai ana no, he po no ka hoi a ao o ka nalow r ale honua aku nei 110 ia me ka emoole loa, aohe - no hei he wahi hiohiona e ikeia aku ai ua wawahi maoliia, a i ole, ua pau paha i ke ahi. He keu aku keia a ka mea kiipaianaha nui wale! "Ina i hiolo ia hale aole e nele ana ka ikeia aku o ka mokaki mai o na materia i hanaia ai ia hale, a ina hoi ua aleia ia e ka honua aole no e nele ana ka ikeia aku o ka hamama mai o ka lua." Mahope o kona nana hou ana aku no hookahi manawa i koe, haalele iho la oia i kana wahi o ke ku ana, a hoi aku la noloko o kona rumi, a kauoha aku la i'kekalii o kana mau kauwa e kii koke 1 ke kuhina nui a e olelo aku iaia e hele koke mai iinua ona. I ke.ka.uwa i hala aku ai noho iho la oia me ka pilihua loa o kona hoonoo, ua nui a leliulehu na'noonoo like ole i ala ae iloko ona, a ua hiki ole iaia ke hooholo nona iho i ke kuniu o ka nalowale honūa.aiia o ka hale aiia i ike rhaopOpo ai iia kukuluia, a ua hiki kino o.ia ilaila, a ua ai maloko o kona mau paia, a ua hehi maluna o konia papahele, e hiki ole ai iaia iho he hale aka wale no ia ana o ka ike ana aku iloko o ka hihio, a i ole, iloko paha 0 ka moeuhane. Ua aneane like loa oia me kanaka hehena ia manawa ulupuni i na noonoo ino like Ole. Aohe no hoi i liuliu loa ia nalo aiia dku a k'ē ltauwa oili hiai ana ke kuhina nui a kli ana imua ona. No ka awiwi loa o ia hele ana mai a kē kuhina nui ame ke kauwa, aole laua i- alawa iki ae i ka halealii a Aledina e ike ai la aole ma kona waiii i kti ai, a pela pu me ke kauwa nana i wehe aku i ka pukapa o ka halealii no ka hookomo ana mai ia laua iloko. Ia komo ana mai a ke ftuhina nui i mai la: "He keu 'hoi ko'u puiwa no hoea koke ana a<! nei o kau elele imua o'u i keia kakahiaka nui wale, he hana i ryaa mau ole ia o'e i ka hand pela, akahi wale no. ' maoli oili, manao mai nei au ūa lōaa paha oe i kekahi jDilikia, a i ole, kekahi ulia e ae paha i maa mau ole ka ikeia, oiai ua ike no oe, e ka moi, he la noho no hoi kei» o ka ahaolelo a e lioea mai ana no hoi au ianei mamua ae o ia manawa, no ka mea, ua ike no oe he hana nui k»'u maanei ia manawa." I kauoha awiwi loa aku nei hoi paha iau ia oe e liele mai no kekahi mea kupanaha loa a u i ike ai i keia a manao auj ina no kott nana aku e lokahi ana kon manao me ko'u. O lea'u niea I 1 mākemake *i e iiinau aku ia oe, oia keia: Auheaka'halealii a Ale- 1 'dina? Aole ia ma kahi aiia 4 ku āi." ■ l " - ' I

i "Malaila iu> niaua i hele mai nei aole nae hoi au i nana aku ' inal a i!a." wahi a ke kuhina nui o ka.pane ana mai. "Manao aku nei no au aia 110 la malaila kahi i ku mai ai. eia nae hoi oe ke ninau ! hoopahaohao mai nei. "He hale kela i kukuluia me ka p a a loa e hiki ole ai ke hōolōliiā me ka hikiwawe loa. Pehea oe i manao ai aole ia hale malaila i ui mai la oe ia'u? Ua nana aku nei nae oe a aohe ku mai?" wahi a ka moi. " 'Ehele aku paha oe e kiei ma ka puka aniāni la, alaila hoi hou mai'oe a hoike m«i ia'u no kau mea i ike? He hale paha malaila a aole paha?" } O ke ku koke ae la no ia o ke kuhipa niti a hele aku la nia ka pu.ka aniani e huli pono aku ana i kahLe ikeia aku ai ke kalhia halealii, eiike me ke kauoha, a oi a i oia e nana aku ana. ua hoopahaohao pu.ia mai oia elike me ko ka moi hoopahaohaoia ana. Aohe i liuliu loa ia nana ana a ku ana hoi hou mai ana me ka helehelena ano e a ku ana imua o ka moi, a oia ko ka moi manawa i ninau aku ai: "P'ehea aku la? Ua ike aku la anei oe ike ku mai oka halealii a Aleelina?" "Aole loa ; he keu i'o aku ka hōi a ka mea .kiipaiiaha nui wale. Aohe no paha au e kala i olelo aku ai ia oe he halealii kel a i hanaia me ka mana kupua; nawai i imai e i hookahi 110'po oka pala'no ia ok a halealii nani elike me kela. Ke hoomanao la no anei oe i ka'u mea i olelo mua aku ai; J O keia ka hooiaio ana no ia mea a ? u oka olelo mua ana aku, eia nae ia manaw a aohe ou whi mea la bilivi mai' 1 ka mi nei hoakaka aku," i pane aku āi ke kuhina nui. Aolie i poina i ka nioi iia olelo ake kuhin a nui oka olelo ana mai iaia e pili ana no.ka haleālii a Aledina, a 110 kona piha loa i ka inaina no kona hoolohe ole a tia ika ke kuhina m,au olelo, a, hui pu me kona inaina ia Aledina no kona hoopunipuni ia ana, ninau mai a i ke kuhina nui: "Ea, aia r ihea kela kan»ka hoopunipuiii, kela kanaka ino, i oki aku ai aii i kona poo a kaawale 110 kana liana ino loa i hana mai a i .a'u a i ka'u kaikamahine j)U, elike me kei a ?" I "He mau la ae nei i hala kona hele ana i ka hahai holoholona, elike me kau i ae aku ai," \v»hi a ke kuhina nui. "E pono paha e hooiina akn' i kekahi kanalni e kii iaia a aole aku e hoi mai," i hiki ke ninau pono aku iaia no ka mea e pili aii« i ka halealii ana, oia wale no ka mea i maopopo i leahi o ia hale i laweia aku ai, aohe mea e ae." "He han a ino loa hoōhāahaa loa keiā ana i hana mai ai ia'u e kupono ai e kauia aku ka hoopa'i make māluna ona. E hele koke aku oe a e kauoha aku i kekahi mau koa kaualio he kan a kolu ka nui e hele e liuli ia Aledjna a e.lawe mai iaia imua o'u m t e ka hoopaai a me na kaulahao," wahi a ka moi me- ka piha loa i ka huhu. 0 ko ke kuhina nui ku ae la 110 ia * hele aku la e haalH i ke kauoha *i na koa kaualio, me kona kauoha ana aku i ke aliikoa nāna e alak a i ana ia poe e makaala loā e pakele ole aku ai o Aledina ma kekahi ano. 1 ka loaa ana aku o ke kauoha i na koa, o ko lakou holo aku la no ia me ka puahi nui a hal a wai aku la me Alediana, oiai oia ame ka poe eae i hele pu ai me ia e hoi nui niai ana mai # ka hahai holo'holona mai, ma leahi aneane elima a eono paha league (ekolu mile i ka league) mai ke kulānakauhale aku. 0 ke alii o na koa kaualio, i kona wa i hui aku ai me Aledina, i aku la: "Ua loa ka moi, ko makuakane, e ike ia oe, ano ia makemake loa ona i kenaia mai nei makou e hele mai e huli ia oe a e hoi pu aku me oe ahiki i ka hale." la.minuke aohe wahi manao hoohuoi iki iloko o Aledina ua hewa kauhale, ua lilo ka ipukTikui, ka halealii ame ka wahine ana aia i Afcrika e noho iiiai la ia manawa, a no ia nalowale honua ana ke kumu o ka hoea ana aku o na koā no ke kii ana aleu iaia a hoihoi koke mai ika ha.le. Aohe maopopo iki oke kumu oiaio o kona huliia ana aku, eia iho a i ka hiki ana mai i kahi kokoke mai i ka hale. Hoomau aku la no o Ahdina i ka hahai holoholona ana oiai lakou e hoi mai ana,'a i ka hoea ana mai ma kahi he hapa league ka mamao mai ke kulanakauhale aku, hoopuniia ae la oia e na koa kaualio, a ia wa i olelo aku ai ke alii o na'koa: "E ke Keikialii Aledina, me ka ehaeha nui au e hoike aku ana ia oe no ka haawi ia ana mai o na kauoha ia'u mai ka moi mai e hopu ia oe a e hoihoi aku ia oe ma ke ano he lawehala na ke aupuni. "O ka'u noi ia oe mai kau māi oe i na ahewa ana maluna o'u no ka hōoko aku i ka hana i kauia inai nialuna o'u, maluna ou, aka, e kala mai oe ia makou apau, no ka mea, aole no makou ponoi. iho keia niānao. no ka moi, he'-poe hooko kauoha wala no makou." Noonoo iho la o Aledina heaha la hoi kanā hewa nui i liana ai kupoiio ai oia e hopuia, a no ka maopopo 'ole iaia, noi mai la i ke aiiikoa e hoakaka aku i ke karaima ana i hana ai l hoopiiia'aku.ai o:a, a oia ka ke aliikoa o ka pane ana aku aohe i maopopo iaia ka hc.\va, o ke kauoha wale- no i loaa aku iaiā oia ka ! hopu ana iaia a hoiiioi aku imua o l:a moi me paa o kona mau li.ma.i ke kaulahao. 1 ka ike an;. e Aledina i lako kana mau kauwa i na mea kaua, he uuku iho iio hoi ke- lakōu heluna i ko na koa lgiualio, a ua hele kaleaawale al«u no hoi k.ekahi poe o lakou ma kela a ma keia wahi. ālaila, «eh: ih.o la o : a i*a!c mailuna iho o kona lio, a i aku la i ke ai'ikoa o na 'hoa: "Eia au, ua makaukau no kā haawipio ana aku imua o oukou, a elike me ke kāuoha i haawiia mai ai ia oukou pela oukou e hooko "mai ai maluna o'u. <4 1 ha'i aku no'nae au ia oukou, he kaiiaka hala ole au, aole au i maopepo iki i ke kaiaima a'u i hana.ai, ina ua hanafo kekahi karaima; aole au i hana hewa aku i ka moi, a i ole i kekahi paha o na luna o ke aupimi, a oki loa aku i kekahi o na makaainana, aka, i hookoia ai ka imakemake o ka moi. eia au. a e hana mai oukou elike me ke kauoha i haawiia mai ai ia oukōu." 0 ka lele mai la no ia o kekahi o na koa a hoolei mai la i kekahi kaulahao.nui ma kona a-i, a o kekahi ma kona kino, e liiki ole ai, iaia ke lawelawe ae me kona mau limā.1 kona wa i ka'iia ae ai a kaa ināmua o ka huaka'i, ō'kekāhi ō na koa kaualio e paa ana i kekahi piko o ke kaulahao, a e ukali aku ana mahope ō ke aliikoa, ka mea nāna i ka'i aku ia Aledina e helewawae ana, a ma keia āho iho la oia o ke ka'iia ana maloko āku o ke kulanakāuhale ahiki i ka hoea ana i ka halealii. O ke kānāka mua loa i ike mai ai ia Aledina e ka'iia aku ana e na koa, i ka manawa a nā'koa i komo aku ai i na kauhale niawahō loa o ke kulanakauhale, me he kanaka hewa loa la,,ua koho koke oia ia manawa e okiia ana kona poo. Oiai o Aledina he keikialii i āloha nui ia e na kānaka, i ko lakou wa i ike niai ai i ke kai'ia o Aledina me he pāahao la, ua hu ae la ko lakou aloha nui nona, a oiai aole lakou i lohe a i ike iki he hewa kekahi ā Alēdina i hana ai, ua hiki ole ia lakou ke uumi i ko lakou mau manao e hakaka pu aku me na koa no ka hoopakele ana ae ia Aledina. la manawa ua hopu aku la kekahi poe i ka lakou mau pālli poe o na mea eha e hiki ana e loaa aku ia lakou, a o ka poe i lako ole i na mea eha ua hopu 'aku la i na pohaku e hiki ana e loaa ia lakou, a me ia anonho la lakou i-hahai hele aku ai mahope 0 na koa kaualio e ka'i ana ia Aledina. 0 kekahi o ka poe i hahai mai mahope loa o ka huaka'i ka i huli aku e hoi. aka nae, i ka wa a lakou i ike aku ai i ka nui hewahewa o na kanaka e hahai mai ana, ua huli hōu mai la lakou a hookahi ka ukali like ana. Ua poe maha'i o ke alariui me ka uwa a ninau ana mai ī ko Aledīna,hewa i hopuia ai. a oiai aohe hookāh'i o' na koa i maopopo i ke kumu, aohe pane i loaa aku no ka lakou mau ninau. 1 mea e hiki ai ke hookaav/aleia aku na kanaka ma kahi mamao e kokoke ole mai ai ia Aleeliha, ua hoopuniia ae la o Aledina e na koa, a me ia ano iho la i ka'iia aku ai oia ahiki mamua mai o ka haleaiii, alaila ku laina mai la na koa kaua lio me ka makaukau no ke kāua, ina no ka 'nooheu āku-o na kanaka i ke kaua, a na ke aliikoa ame kekahi -o na kōa i ka'i aku ia Aledina āhiki imua o ka moi, a paniia mai la na pani ol<a pukapa i ole ai e komo aku ria kaiiāka 1 hele a hāe iloko o ka pa alii. E kali mai ana no ka moi o ko Aledina lawēia ākii imua oiia, oiai. ua hoike muaia aku i'aia kn ikei« r ann mai o na koa e ka'i nHi ana ia Aledina; o ke kuhina nui pu kekahi e nōho pu mai āha nie ia i ko Alēdina manawa i ka'i'a aku ai maluna o ka lanai. (Aole i pau.)