Ka Nupepa Kuokoa, Volume LV, Number 3, 19 Ianuali 1917 — HE PANE LAULA IA J. ULUIHI [ARTICLE]
HE PANE LAULA IA J. ULUIHI
Mā ke Aloha Ainh. i Ike ibo ai au i ke poomanao a Jesse Uluihi nona ka nTanao, he Hhi paha ka makau i lou ai ka vraha o C. K. Kealoha, « alala ai rae he kao la. Ua ike no paha o Uluihi aohe he ike i ka poho ihakau ana hooio wale iho no ka panē ae, he lihi paha ka aiakau, aole no ka i ike mua keia Uluihi i ke ana o kana m?kbu o ka noke ana i ka wahahee wale a i ae lie lihi paha ka inakau. | O ka makau lihi iho la ka ia o ka hoppunipuni mai i ka lehulehu, he nui j ino ke dala a ka Meia J. J. Fern ame na lunakiai Demokarata i waiho iho ai na ka poe mahope e hoohana aku ai, he ! $66,000 , !l( i (! , |ooi } E Jesse'lUuihi e, owau. o C. K. Kealoha ka mea au i kapa mai ai he hupo, 0 ko'u hupo anei ia o ko'u i ana aku ia oe i ke a'o hewa i ka pono nui e manao ia nei e loaa i mau kaukani dala, i dala hoi e loaa ai ka liaua a ka poe hana ole o kakou, au no hoi i hoopunipuni mai ai i ke koho ia J. C. ,'Lane a puka, aole nae he haawi aku i | ka hana na lakouf A i ka .huli ia aua ; la hoi o ke alahele e 'oaa mai'ai ke dala k haawi aku i ka hana, o kou mea ! huhu loa iho la ka ia a naauaua okoa, a lioohiki apau Pele, apau Mano, ahiki 1 ko haule pahu ana mawaho o ka pahu balota.
Ka lua—Kuu pane ana aku i ua mau dala hoopunipuni nei au o ka pai ana ae a pa i ka }ani o ka waiwaii'o rio na'6 be elua no wahi kaukani a oi, $2800, no nrau kumu wale no elua o ka pau no ia o kuu hupo ia oe; aole nae ou olelo mai o ke $66,000 o ia ka "waiwaii'o e hooliana aku ai o J. C. Lane amo na lunakiai maliope o ka pau ana aku o Fern ma. Ke kolu—Aole owau ka i huhu, a hoomaka e Huku ma na ano like ole nae ko olelo ae ua puua ia ka puu o ka Moa i ka hua kulina nui ahiki ole ke komo a ka opu waiho ai; o oe o kftua ka i huhu a owau nae kau e olelo mai nei i ka alala me he kao la. Aole loa fie wahi manao nuku a'u ia oe a hooili mai naē oe o'u i na ino apau au i nanao ai he-inQ .au. No'u iho aole loa he mea a'u e hakukole wale aku ai ia oe, akft, heiiikiuki nae au i ke kanaka lioopunipuni wale elike me oe e Uluihi; :• Kā'hi^—PAne māi oe ma kau pane no 'iuu kii i ko'u mau manao hoakaka māloko o ka' Bftibala e hoopilipili ai i manao ia aku palia he naauao pkoQ. ( kAhi;i līookaawale ia 'no ia ano i ke.ia hūpo hoi laWe ia mai i mea e pane al. Ke manao nel au, pela i'o palia ka oiaio, aka.nae, no'u iho he mea au c nana aku ana i kau oiau manao pane apau, aka, huhu mai nae oe ia'u, i kuu kii i n$ manao Baibala a hoopilipili iku. Kupanaha nō hoi oe, nohea ka lioi kau mau ttea o ka i āna mai ia'u i ke kohu Itida ke kumakaia Ko luda hoi ua lilo me ke dala & o ko ianei hoi no kahi hana, a pehea iho la keia, nowaho ae anei kau o ka Baibalaf Kohq.ole no hoi kou huhu.
Ka lima—l kela pule aku la ma ka Nupepa Kuokoa e i ana oe i ko minamina loa, a i ole menemene paha i ke kapaia o ko lianaiahuhu, he moo, a oiai aole ka au i liāna wale ia mai e Likana a hana wale aku no iaia. Ke manao nei au ua pololei i'o oe, aka no'u iho, aia mau au mahope ou i na wa ipau o kou mau alakai manao ana apau, o ka'u ia e hooko mau aku nei. Owau ka mea*nana oe i pane aku he 'ianaka ino oe, he hoopunipuni, eia nae ka mea apiki, o ka hookauhua o kou inaina apau i pane mai ai iluna ia o J. C. Lane, ka mea i hana ole aku ia oe, oiai owau ka mea nana oe i pane aku. Heaha iho la ka like ole o kaua ma na mea a kaua e pane nei? Kaa aku la ia oe ka menemene loa (noopunipuni), i kau moo ka mea i piha i ka maalea, noonoo ole ae nae oe o ko hoa luhi o ke kaona. Weliweli i'o no kou menemene, lilo na maka i ke kua. No'u iho, aole o'u makemake e kamailio no na mea e pili ana i ka holo ma kela ame keia aoao kalaiaina, oiai aia no ia i o ka mea e makemake ana i kana mea e makemake ai e haiia, o oe nae ka'u mea kupaianaha, he hiki ia oe .ke kaMailio i ko kela ame ko keia holo ma o a ma o, a i kou ponoi iho ka hoi aole, a e ole ko hoa o ka pukui hookahi, h«fc rhklfe)nbiJi hoa ai paani, nana i pane mai. Heaha iho la la kana o ka pane ana ae no J. 4.. Wise, oiai, oia ka mea nana i lu aku ka opihi iloko o ke ēke ona (Uluihi) apau i ka pukapuka i ka makahiki 1912. a i ka haule ana o ka aoao Repuhalika ia kau, o ka holo hou no ia 6 ka moo a pili me ka moo, na.ka Nupepā Aloha Aina no keia i ka M. H. 1913.
E Uluihi, he keu ko nui i keia wa, maniua o na la i hala aku, no ko pane ia ana aku paha i ka hoopunipuni o ko pehu ae nei no ia a hukeu (hooio), i manao ia akp paha he kanaka akamai » V» h»kii, a,i ole hoakaka manao ana, h&alele iho oe i ka hookomo ana i kahi awelu nupepa au, lalama wale ae la no a kē Kilohana a ka Lahui, hoike hoopunipuni mai, he menemene loa ka i ka nuku ia o Likana i ka moo; hoopunipuni no hoi! Hookahi no ou. kumu menemene o kē pohue a Likana a owe. i ka pakeko a menemene ka pepeiao i ka lo
he iho; aole kou he menemene i'o, he MOO (maalea)! E Uluihi, iio kau mea i i mai nei ua uoi aku au ia Likaua i kekahi mea, e pono no oe e noonoo pono i kau mea e pane ai me na hooia kupono; no'u iho, aole loa au he kanaka launa a kamailio pu me Likana ,ma na ano e ae apau, mai ko'u ike ana iaia ahiki i keia la, koe wale no ma ke aloha aku a alolia mai i ke alanui, aole loa elike me kau e pane mahaoi mai nei. Hoi iho i'O, aole au he mea i maa i ka hukihele ia ma o a maanei elike. me oe e Uluihi, 0 J. H. Wise ka hoike ma ko'u aoao nou. Ko'u komo ana i ka aoao Limaliana 1 ka 1008 aole no ka uku ia mai; ninau '3 W. C. Aehi, !ika, no ka imi.ana aku n<. iu i na kanaka )Jawaii e hoihoi ae iiuna e ke kahijf *• ka lokahi; o ka mea n:if i ikeia, he nolaila, mai noho wale, ua paa ke kanawai piea, "Mai imi i mea e hewa ai kou hoalauna." Hana a hoike ma na uiea oiaio, aole elike me kou mau manao, paue e i ai ua lohelohe wale ia, 'ia lauahea ia, ua wawa ia ae ma na pipa alanui, a pela wale aku; mai l&we hou mai ia ano manao koho wale i mea lealea wale, no ka hoopunipuni ana aku
0 lilu mai ai ka ha'i hapaumi, aka, pane ma na mea oiaio au i ike ai he lioike kou ma ia mea au e pane ai. Me keia niau wahi mea liilii ke niaīmo nei au e pono ana kakou, ahiki aku 1 ka la e kolio baloka ai no ka bona aie. koho pololei ma ka- aoao Ae, aole me ka manno lioauwaepuu, oiai he ola ia 110 ke kanaka hana ole, ke konao oia i ka liana ma kahi e lioohana ia ai keia mau dala $480,000. Me ke aloha no a nui i ka Lunaliooponopono ame na keiki o ka papapa'i. Owau mau no, C. K. KEALOHA.