Ka Nupepa Kuokoa, Volume LV, Number 3, 19 Ianuali 1917 — Nuhou Kuloko [ARTICLE]

Nuhou Kuloko

Ma ka ekaleaia o Waialua ma keii Sabati iho, o ka Rev. Samuel K. Kama

iopili ka nea iaia ka haiolelo. Ua hookohu aku nei o Kiaaina Pinkham ia William Huddy o Kilauea, Itauai, i lunakanawai no ka apana o Hanalei. Ma ka pule aku nei i hala i lawe ae ai ka Lunakaiiawai Coke i kana hoohiki oihana, iio kona lilo ana i kolu no na lunakanawai o ka aha kiekie. No ka .loaa ole o iia wāhi kaawale o kaTpeya i;ikeia pule, ua hoopaneeik ka hoopuka ana aku i kekahi aau palapala i kakauia mai e na makamaka i keia keena. Ma ka po o ka Poakahi a ao ae ka Poalua nei, a po wale ia la, i hoohamamaia iho ai na paniwai o Kuianihako'i, ke hele la a halana pu ia na wahi haahaa e ka wai. Aole i lilo ka la Sabati i la e ha'o ai ka ona, a o ka mea mua loa i laweia ae no ka halewai no ka ona, he wahine, a he ekolu aku poe mahope ona no ia hewa hookahi no. Ua hookoliuia ae nei ka Makai John Hille i kakauolelo no ka aha kaapuni o Kailua, Hawaii, a ma ka la 10 o ka mahina ae nei o Feberuari e lawe ae ai oia i kona kulana hou. Eia no ke noho pouliuli nei ko Honolulu nei poe, no ka mea e hookohuia mai ana i lunaleka no Honolulu nēi, no ka mea aole he maopopo o ke kanaka e pii ae ana ma kela kulana.

Mamuli o ka nana pono ia ana o ke kumu i make ai o na keiki liilii elua o ka pepehiia ana nnauka ae nei o Makiki, i hoike ae ai o Kauka R. G. Aye», manauli no ia o ke okiia ana i ke ko'i a moku ke aa o ka a-i. No na mea o ka loheloheia «na ae mamua aku nei e holo iioho ana ka Puuku ConkJing no ke kulana'makai nui o ke Kulanakauhale a Kalana o Honolulu nei i keia kau koho baloka ae, ua hoole loa ae oia i ka oiaio o ia lono. Mamuli o ke pā-hu ana o ke kapuahi aila i holapu ae ai ke ahi i ka hale o Ching Lum, m& ke alanui ololi Ala.pai, a lilo i puulehu. ma ke awa.kea o ka Poakahi nei, a ua kohoia aia ma kahi 0 ka ehiku baneri dala. ke .poho. . Ma ka hora 11 o ke awakea Sabati ae nei, o ka Bev. H. K. Poepoe ke hai* olelo mai ana mai ka awai mai o ka luakini o Kaumakapili, a ma ka hora 6:30 o ke ahiahi iho, he halawai hui ka na Ahahui C. E. Kuwaena me Makua, maloko no o ka luakini o Kaumakapili. Mawaho ae nei o ka nuku o ke awa, 1 hou ia ai kekahi mano nui o uMi-ku-mamakolu kapuai ka loa, me ke o a make, e kekahi poe lawai'a mano, o lia holo ana aku nowaho ae nei o ke awa, ma ka Poaha o ka pule aku nei i hala. O kekahi o na hana a ka papa o na lunakiai iloko o keia mahina, o ia no ka hoomahuahua hou ana ae i ka ukuhana o kekahi mau limahana oloko o na keena oihapa, mai ka elima dala ka haahaa o ka mahina a i ka iwakaluakumaAalima dala. Mai Hilo mai i loaa mai ai kekahi meahou no ka loaa ana aku o ke kino make o kekahi Kepani e lewalewa ana iluna o ke kumulaau ma Kona, i ka wa a ka Makai Nui Sam iPua i hele aku ai, e huli pono i ke kumu o ka pau ana. o ka halekula Kepani hou i ke ahi. Ma ka hooloheia ana o ka liihia o na Pilipino hana dala apuka imua o ke kiure hookolokolo, ma ka Poaha, o ka pule aku nei i hala, i pau nui ai i ke ahewaia, a he hookahi 'nae o lakou i pakele mai ma ka apua ;a.ua noi aku ko lakou loio e hookolokolo hou ia ka; poe i hoopiiia. ' • " 0 ka poe i hoopaa ole i ko lakou mau inoa, iloko o ka buke hoopaa inoa o na mana koho, haloka, o>! keia Kulanakauhal'ē 1 a Hdnpli»Ki »nei, ua hamaina k'a buke i keia manawa no ,ka hoopaainoa ana, a e mau ana ia hamama, ahiki i ka po o ka la 7 o ka mahina ae nei o Feberuari. 1 ka wa i lofea mai ai ka lohe i Honolulu nei, no ka hookomo ana aku o ka Effele f£uhio he bila iloko o ka ahaolelo lahui e hoihoi ana i ka hooponopono ana i na aina aupuni i ka ahaolelo kuloko, ua hoike ae ke Komiaina Aina Aupuni Bivenburgh i kona kanalua loa no ka holopono o kela manao hoololi i ka hooponopono ana. I i , Mamuli 6 ke alol>a o ka aha i kana wahine ame na keiki, i hookauia mai ai he hoopa'i oluolu e ka Lunakanawai Federala Vaughan maluna o John Pinto, he kuene noluna o ka Great Northern, no ka bewa hoopae opiuma, ma o kona noho paahao ana he kanakolu la, me ka uku pu hoi i kona hoopa'i o hookahi haneii dala.