Ka Nupepa Kuokoa, Volume LV, Number 2, 12 January 1917 — HE MOOLELO KAAO NO ALEDINA, KE KEIKI LOPA AME KA IPUKUKUI KUPUA [ARTICLE]

HE MOOLELO KAAO NO ALEDINA, KE KEIKI LOPA AME KA IPUKUKUI KUPUA

I Iā nianawa niahope iho hoouna aku la oia i kekahi o na kau\\'« ]ie kanaha e hele i ka halealii me-ka olelo pu aku laia ina e hiki aktt | oia ilnila e hoike aku iaia iho imua o kekahi o na kanaka o ke alii ] he elele oia i hoounaia aku a e laweia aku oia imua o ka moi, a i 1* wa e lohe aku ai ka moi alaila hoi hou mai e hoike iaia me ka pane a ka nii>i. Aohe no hoi i emo ia nalo ana aku a ke kauwa elele hoi hou> mai ana me ka huaolelo mai ka moi mai no kona makaukau e hoōkipa aku iaia. O ko Aledina ee koke ae la no ia maluna o kona lio nani i kahik<»ia me na mea gula a hoomaka aku la ke ka i ana>3'ka huakai i lio ka halealii. elike me ke ano o ka huaka'i ana i hoonohonoho mila ai. 0 ka mea kupanaha i nei huaka'i, aole o Alediua i ee iki iluna <» ke kua o kekahi lio mai kona hanauia ana mai, eia Hae; iaia e kāu ana a e kainepu ana ka lio me ka lele ana i o a ianei, me he mea la i kona nanaia mai he koā kaua lio oia mamua, i ka paulehia i ka holo li<>. - Aohe i loihi loa ia wahi a ka lakou huaka i o ke ka 1 ana aku ua hoomaka mai la na aoao o na alanui e lehau i na kanaka a wawalo ae la ka lewa i ko lakou mau leo, he uwa okoa ae no ka kekahi poe i ka akahi a ike i kekahi huaka'i kamaha'o elike me ia, a ua hooi loaia aku ka lakou uwa ana, me ka haawi mai i na hoomaikai i ka wn a na kauwa i lu aku ai i na dala gu!a ma kela a ma keia aoāo iwaena o na kanaka. Aoje keia mau leo hauoli a niahalo inai na kanaka haahaa wale mai n/>, aka, mai ka poe kiekie mai kekahi iwaena oka lahui. he lia- j na lokomaikai i hana oleia mamua aku e kekahi poe hanohano a waiwai oloko iho o ke kulanakauhale, akahi wale Ho ia Aledina. Ua hookahahā nui ia aku na noonoo o ka poe i hoomanao a i kamaaina ia A!edina mamua i nei manawa, no ka mea o Aledina no j<cia a lakou i ike ai a kamaaina ai mamua he wahi keiki auwana_, he hookuli. he wahi lopa. a maluna o na alanui kona wahi hoohalā mau i ka hapanui o kona manawa ma ka paani ana me nu kamalii, a eia nae. ia lakou e ike niai ana ua loli loa oia niai kona mau ano mua ae/a he kanaka kiekie a waiwai loa oia ia la. . .^. f Ua pololei ko lakou kahaha ana no ka mea aole i maōpopo iki i kekahi o ia poe ke kumu o ko Aledina waiwai a hanohano ana, aka, nnn. e ka mea heluhelu, ua niaopopo ia oe ke kumu mai ka ipukukui kupua mai no ia i !oaa ai iaia ma ke ano kamahao loa, a i hoohana hoi ia iiuikukui a ike i kona waiwaiio. A<»he o na hana lokomaikai wale no a Aledinā kona kumu i mahaloia no e na kanaka, aka, o kona kulaiia. kiekie a hauohano pu kekahi. Nani ka aahu o kana mau kauwa mai mua a hala ihope o ka huakai. o kona lio e kau ana kekahi meā hialaai nui ia e na kanaka amē na lunakanawai pu, no ka mea, mā na wahi apail oluna o ke kino o ka lio e anapa aku ana ke gula. ke daimana ame na pohaku momi like ole. e nele ole ai no kou naau, e ka mea heluhelu i ka hookani i ka nani. ina o oe pu kekahi malaila ia manawa. Aole i pau ka hookani aine ka 'uwauwa ana a na kanaka ahiki i ke konin ana aku o ka huakai iloko o ka pa o ka halealii, a ua lilo ka hnaka'i i mea kamailio nui ia e na kanaka ma ia la a po. 1 ka wa i pahola ae ai ka lono ua hookauia mai malmia ō Ale l dina ka hāilohano nui ma ke ano he hunonakane a ka moi, a uā lilō -'iiai ke kamaliiwahine Badoraboudoa i waliine nana, aole mea hoo l kahi i noonoo ae no ka mea i pil-i i konāJnanauia ana ma ke ano haahaa foa, a i ole huahuwa paliā iaia no ka lilo ana o ke kaikamaiiine a ke alii i wahine nana, a me ka loaa ana o ka waiwai nui iaia, no ka mea. ma ko lakou manao iho ua kupono maoli no e lilo o»a i hunonakane na kā moi, ā e loaa hoi iaia kekahi kulana kiekie i kupono loa me kona kulana hanohano. Ua hoea aku Ia oia i ka halealii kahi i makaukali inua na hiea apau no ka liookipa ana aku iaia. laia i hoea aku ai i ka lūa o nā pukapa ua makemake oia e lele iho ilalo mailuna iho o kona lio, i' ku like me ka hana i maa mau i ke kuhina nui, na kenerala o na mialikoa. a pela me na kiaaina ame na kanaka kōikoi o na mokuainā ke hoea mai imua o ka moi, eiā nāe, ua papa e ia mai la oia e kiTluna a ka moi. mamuli o kekahi kauolia hiai ka moi māi, a me 'iā kau uo oia i laweia aku ai ahiki mamua mai o ka i-umi halawai, a : malaila o Aledina i hooleleia ihō ai, me kona kokuaia ae e na kanaka o ka moi. oiai no nae oia e pāle mai ana i na kauwa i ke; leokiia aku iaia. aohe nae he hooloheia mai. Ia manawa hookahi ua ku laiha ae la ka poe i kōhoia no ka hookipa ana aku ia Aledina ma kela ama keia aoaō-6 ,kā puka ōka liolo. a o ko lakou poo ka jnea nana i alakai āku iā 'Aledina mē ka paa ana ia Aledina ma kona aoao. a hele like aku'lā laua mawaena aku o ka laina a na kauwa ahiki i ka hoeā : 4ina aku māmua polio niai o ka nohoalii o ka moi. Ia ike ana mai a ka inoi ia Aledihā uā hōokahāha a Hoopuiwāia jfku oia no konā ike ana mai i na kahiko liani malilila o ko Aīediiia kiuo elike me kona; ke kilakila a kapukapu o ka oiwi ■; ka ui no hoi 0 ka helehelena, he kulana hanohano loa ana i manao ole ai-ua loaa ia Aledina, a ua kuhihewa maoli no oia i kinohi i ka wa i hoea aku ai o ka makuahine me kahi aahu haahaa loa e ike kokeiā mai ai no he mau mea ilihune loa laua. Eia nae, aole i lilo kona hookahahaiā ana aku i kumu noha e ku ole ae ai a iho mai la ilalo elua anuu māi ka nohōalii māi a ku ānā mamua o Aledina, a apo mai la ia Aledifia, he hoike inaopopo nō kona a'oha ame kona hoolilo ana mai iaia iho i hoaloha no Aledina,'' he hana ana i hookahaha nui ia aku ai ka poe koikoi e noho mai anat Mahope iho o keia, hoao iho la o Aledina e kiikuli ilalo nia na wawae o ka moi, eia nae, ua ike mua mai lā kā moi i kona manao, nolaila. ua paa e mai la oia ia Aledina i ole ai oia e'kukuli iho, ā ia r manawa hookahi huki aku Ia ia A)edinā iluna o ka nohoalii a hoono* ho iho la iaia ma kona aoao akaū. iiiawaēnā oiia ame kfe kuhin'a 'nuil Alai'a kamailio aku la. o Aledina i ka moi i keiā māii huaolelo : "Ke loaa nei ia'u ka hanohano au. e ka inoi, me kon manao lokomaikai loa. i hookau mai la maluua o'u, no ka mea, uou ponoi ia makemajce, aka nae. e ae mai oe ia'.i e kamailio aku. mua ik'U ke kiekie o kou mana. a no'u iho aole au i poina i ko'ii llānauiā ana mai ma ke ano kauwa. a o ko'u wahi i hanauia ai he wahi liaahaa a' ilihune loa ke hoohalikeia me kōu kulana kieki'e a i hoopUuiiā hōi' me.na mea nani a ka maka e ike aku ana. "īna he wahi manao kanalua iki kekalii iloko ou no'u e kupōno o!e ai au e hookipaia mai iloko o keia halealii nani, a ua oi loa ākii paha ke kiekie o ko'u manao mamua o ke kuponō no ka makemāke ana inai i ke kamaliiwahiiie, ka pulakaumaka o ko'u makemake, ala-* 1 i'.a. e ike iho ana au i ko'u aie nui loa ia oe ia manawa. "Ina pela. alaila. ke uoi aku nei au i kau huikala ai>a kā noi. no ko'u"piikoi.'aka.aole. nae o'u makemakē e Hlb kō% hōoiieleia mai i ka mea ā'u i aloha ai i kli'niu no'u e niake a"» au' 1 na hianaolana o kā ike! anā hookoia mai iā ō f u." ' "O. e knu keiki." a auo hou mai 1a ka moi iaiai "e ha«ia mai an4 j oo ī ke' ahi hana hoehaeha mai ia'u ina e kanalua iho'aha pe iio ke* kahi minuke i ka oiaio olfc o ka'u mau ōlelo i hōike miia a'ku 'āi ia oe. "He mea liui loa l'ou ola ia'u. nolaila. aole pu e hoao ana e āuā iliō'™ ik* laau * hiki ai e hoolaia aku kou ma'i oiāi ka mana j me a 'u t aole 'no hoi au e hoao iki ana e hana i kekahi m*»ā e hoo- j neleia aku ai oe me ka manaolana. O, aole! E hoolana i kou ma-j nao. e kuu keiki!" Ia pau anā o ka ka.Moi kamailio ana ak" ia AMina n trn.r>* haawi aku la no ia i leekahi lioailona a hooniha kokeia ie la 'W lews me ke kani ona meā kani. alaila. alakai pku ka mm'; ?"•» \ ierfina iloko aku o kekahi nimi rrui akea, kahi okekāM aina nui'i hoomakaukauia ai. •

r O ka moi ame Aledina o Jaua wale no ka i ai ma ka laua pakaukau, o ke kuhina nui ame na alii e ae o ke alo alii, ua kali lakou a mahope o ka pāu ana o ka Aledina ma ai ana. Oiāi laua e u ai kokoolua ana, a e haka pono inau niai ana no hoi na niāka o ka moi maluna o Aledina i ka hapanui o ka manawa, aole i kana inai a ka hauoli o ka mbi no ka ike mai iaia, a maluna o r»a kunuihana like ole ka laua kamailio ana ahiki i ko laua m.aona ana. Ma na olelo apau a ka moi i kamailio m.ai ai oiai laua e u ai ana, i liooiāio loa illo ai o Aledina i ka oia.io o ko ka moi manao maikai liona. e!ik;e me ia ana i kamailio niai ai i kona makuahine. a m;a ia niau olelo no hoi i maweheia ae ai ko Aledina mau manao hopohopo 1 a kanalya apau no kona nele i ka mea ana i aloha ai. I Ia pau'ana oka laua ai ana. oke kauoha aku la no ia oka moi ! i ka lunakanawai kiekie o konā kapitala e liele mai imua ona, a ia I hoea ana mai, kauoha aku la :aia e hana mai i palapala aelike mare 1 no Aledina ame ke Kamaliiwahine Badoraboudoa. Oiai ka palapala aelike e hanaia mai ana he manawa ia no ka ( Moi ame A!edina, nie ka lolie mai o ke kuhina nui me na alii apau, ?ka lāua L mea'e kamailio ana maluna ona kumuhana like ole apau,k* ua'hōōkaliaha nui ia aku ka noonoo o ka moi no ka naauao o Jfta Alelina mau wehewelie ana maluna o kekahi mau ninau aupuni leliulehu, a o ka poe e ae e lohe mai ana i ka laua mfeiu kamailio keleahi i'haawi mai i ka lakou mahalo no kona naauao.ame ka hohonu "o koha mau manao, ka pakika o kana kamailio ana ame ke kuoo tn?u o kona helehelena. - fka mākaukau āna oka palapala aelike mare. ninau mai la ka' ia Aledi.na, ina he makemake kona e noho iho maloko o ka | halealii āliiki i pau aiia oka mare ma ia la. la wa i pane aku ai o Alcdina me kā hoohaahaa iaia iho i ka i ana aku: ' "E ka rrioi, e olā mau loa oe! Oiai au e noho aku nei ua ku a (iluhua |oa ko'u noonoo e ake no a lilo hohikoa mai ia'u kou mau waiwai apau. eia nae. e noi aku ana au ia oe e hoopanee ko'u hoohaiioli ana iā'u iho āhiki i ka wa e paa ai kekahi halealii nani hou, kalii a'u e lawe aku ai a hoonoho i ke kamaliiwahine iloko olaila i kupono i kona kulana alii, a no keia halealii a'u e makemake nei e Kukulu aku, ke noi aku nei au ia oe nau e koho ke kahua kupono e kukuluia ai o ua hale la, aole nia kalii mamao loa, aka, ma-kahi kokoke mai no i kou halealii nei, i hiki ai ia'u ke hele mau mai iloko i o kau alia, e ka moi. j "A.ia a loaa ia oe ke kahua kupono elike» me kou makemake. aole au e hōohakalia ana i ke kukulu ana aku ia hale elike me ka | tiikiwawc i mākemakeia." | ' He mau olelo keia a Aledina oka pane ana aku i hoopiha loaia ! āku āi ka moi i ka hauoli. a i mai la: "Ua kupono loa oe e hoonohoia aku i hooilina no ke kalaunu a ua kupo'no no hoi ka lilo ana aku o ke kamaliiwahine ia oe. k "Auhea oe e kuu keiki, nau no e koho kahi kupono e kukuluia 1 āku ai oka hale. Aia kekahi wahi akea e waiho mai la mamua aku ō kuu halealii nei. ina ua kupono ia wahi i kou manao, kukulu aku malaila. eia nae. he wahi haahaa ia, a no kekahi manawa i hala aku : nei ko'u manao aua e hoopiha ia wahi aohe nae hoi i hana iki ia; aka e hoomanao oe i keia aole e loaa ana ia'u ka hauoli piha aliiki i kuu ike ana aku ua mare ia oe me kuu kaikamahine. | , . "Manao au," wahi hou a ka moi, "e pono e hoohui kokeia olua | ma k.a mare a mahope aku e kukulu ai ka hale, no ka mea, e hala ana paha he manāwa loihi mamua o ka paa ana o ia liale/' I ka pau ana o keia niau olelo ana apo hou fīiai la oia ia Aledkia oiai ! o Aledina e makaukau ana e haalele iho ike aloalii.ma ke ano paa rula loa, nie he meā la ua. maa wale oia i ka noho ana i ke āloalii-māi kona mau la opio mai. - " la Aledina i oili aku ai iwalio a oiai no kona lio e ku mai ana ho me ka paaia e nā kauwa ana, o kona ee ae la no ia a hoi aku lā no Kōna home ma ke aho i like loa me ia ana'o ka hele ana mai, a ia ike hou ana mai a ka- ahakanaka iaia anre tia kauwa, ua momoku hou ināi la lakou me ka huro ana ame ka haawi pu mai i na hooimaikai iaia. >> 't Hakalia no iaia a komo ilokn o ka pa mamua mai o ko l.nua ivahi li'ile, a lele iho la ilalo mailuhk iho o ka lio, o kona hoi pololei :āku ia no ia noloko o k'ona nimi moe. laia i komo aku ai kii koke akn la oia i kana ipukukui kupua .a ānai ihō lā ma ka aoao, a emoōle ku ana no ke kupua mamua mai .ona elike me ka maa mamua aku.

"h ke kupua, ka hoāloha," wahi a ua o Aledina i ka i aua aku, ! e haawi mua aku ana au i ka'u mahalo kiekie loa ia oe mamua o ko'u hoike āna aku i ko'u inanao o keia kahea hou ia ana aku lā ou. no holopono. ka hikiwawe ame ka hōokōia ana o ka'u niail mea apau i mākemake āi ia»oe e hana mai no'u m.amua aku nei, mamuli p ka o keia hakuwahine ou, ka ipukukui. - ka'u kauoha ia oe i keia manawa, e kukulu ae oe i halealii ;iiaiii ho'u iloko o ka nianawa pokole loa e loaa ana ia oe; o kahi e ku ai ia hale mamua pono mai o ka halealii o ka moi, a ma kahi mamao kupono niai no hoi e pili kokoke ole loa aku ai ilaila; a e hanaia ia hale ma ke ano kupono a nani loa i kulike me ke kulana alii p ke Kamaliiwahine Badoraboudoa, kuu waliine e mare aku ai, ka ineā hona ia hale e hanaia ai. "Ke waihp āku nei āu i ka wae ana i na matcria e hanaia ai ia hale nau ponoi no e koliō, elike me kau e ike ana i ke kupono i koū manao, oia hoi, me ka mahāla pa.lia. a i ka pohaku popire pa)ia,'ka iasepi paha, ka agate, a i ole kekahi ano pohaku naui e. ae paha au e ike aua-;"o ōe kā'meā'i' ike'i ka 'iphaku kupono e haiiaia ai ia halealii, a pela me ke kii o ka halealii. "O ka'u e makemāke nei e hanaia i mmiaina maluna loa o ia liale. a maluna ae o ia fumiainā nui a akea, e. hanaia i puoa poepoe īwaenakohu, ā elike na aoao 'apau eha o ka rurt]iaina. a ma na paia apau he gula wale no ame ke kala niā ke ano paukuku e hanaia ai, me na puka aniani he iwakalua-kumamahā, ma ka aoao hookahi. "O na peapea o na puka aniani apau, koe hookahi puka aniani, e hanaia me ke daim'ana. ka rube anie ka.enierah i hana maiāu loaia :a i 10-«a ole hoi ka lua elike me la ma ke ao apuhi. "Ua 'mākemake pu āu e loaa i wahi nui a aleea mamua o ka hāle. ā ō kekahi mahope, me kekahi kihapai pua o na pua nani apau i ikeia ma keia āo, a malunā ae o na mea apau e makaala lōa oe e ihookaawaleia kekāhi wahi huna maloko o ia hale, a ia'u walē no oe e hoike mai ai ia wahi, me ka lioopihaia me ke dala, ke gula aim na pohāku' mortii hani loa. "E hana pu ia i rumi kuke akea, i mau keena oihana, a i mah wahi ē hoahuiā ai na lako hale i kupono no kela anie keia kau like lōle o ka makāhiki. avpela me kekahi mau halekaa a mau halelio i hpop'haia me na lio nani loa, me na kahulio ame na kauwa, me ka heonele ole i kekahi mau lako kupono no ka hahai holoholonā ifci>a. : »v "E_ loaa pu i mau kauwā na'u noloko o na keena oihan.a ame ka lialēkuke, a i mau kāuwa wahine lio ka lawelawe ana no ke kama•liiU'āhine, "M?» k;t hoōpōkole ana āe i keia kauoha, ke. manao nei au ua! *niacpopr, āku la ia oe na mea apau, a nau ia e hana aku lee koena, ielike nir kaii e ike ana he mea poho ia e h<maia. 'O liele, a hoi hou mai i ka> wā e pau pono ai kau Hiula i kauohaiā aku la." Ua liāpoo āku lā ka lā i keia manawa i'pau ai keia mau kaUoha apau a Alediriā i ka haāwiia āku i ke kupua, e haha a e hoolako mai i: ka lialealii ana i makeinak'e loa; 'ai e kukuluia. TVfa kekahi kakahiāka. nui aē, i* kā \va i oili ae ai ka la. a oinl aōle'i Ipāa ka hlamōe maikai ia Alediria ma k? po mamua ihn. j kaaōa wale 110 i ka hap'ānui o kā manawa aliiki i ke ao, no ka nui mai o na hoomanao no ke kamaliiwahine, ua ala ae oia a e okuu 'ana no nae iluna o kona nioe, kii ana no ke leupua mamua ona a i aku tat ' ;' ■ "F kuu haku, u?. makaukau ka halealii a e noi aku ana au i kou ōluolu ē hāele ōU ae kaua e iianā i k'o hale ina ua hanaia ia a ku koii makēmake." ' 1 ' piha hatto!i lon o'Aledinā iā nianawa no keia hoike a ke kupua. o ke komp a\yiwNlio la nō ia ī'kona mau aahu, a ia paa ana i aku ia i ke kiipua e lawe aku iāia' i kahi o ka halealii i hanaia ai, a f|iiō ana noho an'ā oia 1 ka halealii. -Aohe ana meā e hoohalāhala ai', no ka mea, iaia i hele makaikai atma>-rKu W4hi apaiuhe; a-o; i i kana mea i upu ai, a ua lawa ole na hūaolelo iloko o kona waha ame ka.noonoo

iluku ona e hoakaka ae ai no ka nani launa ole mai o na walii apau i luinaia ai. Ua !a\ve heleia aku la oia e ke kupua e hoomakaikai niia na wahi apau. a oiai oia e nana ana i kela ame keia wahi, i hana a i hoolakoia lie hookani wiale no kana hana i ka nani a lie helelielena hoihoi iiui nia kona ni.au maka ia manawa apau. ! laia i komo aku ai maloko o kela ame keia rumi e kuku mai ana na kauwa me ka n\akaukau e liuokipa aku iaia a e hoolohe mai hoi i kana mau mea e kauoha aku ai; o kela ame keia kaua wahi o ka hana, a ua kahikoia lakou apau.elike īne ke iuio o kon liana. ; " Aole i hoohala ke kupua i ka lawe-ana aku e hoomukuikāui*kahi i hoahuia ai o ke dala, ua hainama mua ka puka mamuli o ka wehe e ia ana e ka puuku, a no ia puuku ke kupua i hooiaio mai ai i ka hoopono, ka makaala ame ka uhaai ole, imua o Aleeiina. Afa keia wahi i ike aku ai oia i kekahi mau ipulepo nuuui ua piha ahiki i ke kae i na eke dala gula ame dala keokeo. a no ka nani 0 ka hoonohonohoia ana ua hauoli loa kona haau i ka ike aku ia lakou. Alaila. lawe aku la ke kupua e hoomakaikai. ia Aledina iloko o na halekaa, na halelio, kahi a ke kupua o ke kalele ana niai i kana malialn maluna o ia mali lio nie ka olelo ana, oia na lio nani loa ma ke ao apuni, a e ku makaukau mau mai ana no hoi na kahulio ame na kahukaa me ka makaala ana i ka lakou mau hana ponoi. Alaila alakaiia aku la oia iloko o na hale hoahu i piha me na lako kupono apau no lakou, na niea hana ame na mea hooimni, a pela me na mea e ae a ka naau e niakeniake ae ai. .1 ka pau ana o ka Aledina makaikai ana i na walii apau, me ka hoohala ole i kekahi wahi i hoomakaukaui.i. m.ai kaup'oku o ka liale a i ke kahua, o ka oi aku oia ka nimiaina me na naia eha ame na puka aniani he iwakalua, m'e kona ikemaka aku i ka nani o na niea apau i hanaia elike me kana i kauoha aku ai i ke kupua, alaila liuli ae la oia i ke kupua a i aku la: "Aohe mea hauoli e aku mamua o'u, a ina no ko'u kuhalahala no ka hana ole ia ana o kekahi wahi a ku i ko'u makeinake., owau ke ahewaia, aole o oe. "Hookahi mea i poina ia'u aole Atl i hoike aku ia oe, 110 ka mea ua alo ae i ko'u hoomanao ana, a oia keia: 1 moena veleveta e haliiia niai ka pukapa mai o ka halealii o ka moi ahiki i ka puka o keia hale, oiai he niea kupono loa ia e hanaia i loaa kahi o ke kaikamahine a ke'alii e hele.mai'.ai ahiki ianei." « "E hoi hou-mai an.a au iloko oka manawa pokole," wahi ake kupua, a o kona nalo aku la no ia nihi k.a ike aku a ko Aledina ma.u maka; aohe no hoi i liu loa aku oili hou mai ana, a mamua o ko 1 Aleelina ike ana ua l.aweia aku oia a ka puka o ka halealii o ka moi. o kona hoihoiia ana mai nae maluna o ka moena veieveta i haliiia ! kāna mea o ka ike ana. a i ua o Aledina no a komo iloko o kona ' halealii ponoi, welie ia mai ana ka pukapa o ka halealii o ka moi e 1 na kaūwa. | O na kauwa i hele mai ai e wehe i na puka, i ko lakou wa i ifce | mai ai i ke ku ak.u o'keia halealii nani lua ole, ua hookahahaia aku lakou apau, no ka mea., o ka mea i māa i ko lakou mau maka m,amua he wahi waiho wale no ia mamua niai o ka halealii; eia nae, ia l.akou e nana mai ana ia manawa he halealii a ka nani lua ole ke ku aku ana me ke 'alohilohi, a e anapa aku ana ke gula, ke kala, ame na nohaku momi like ole ma na puka aniani, a m.a na puka komo, j a o ka puoa poepoe nui e kau ana maluna loa o kaupoku, me he mea la, he ahi e a an,a malaila ia manawa, mamuli o ka pa pono iho ,o ka malamalama o ka la maluna o ke gula i hanaia ai o ia puoa. "O, auwe ka halealii nani e! Auwe ka halealii nni e!" i hooho ae ai na kauwa ma ke ano uluahewa o na noonoo. "Aohe hale nani ma keia aupuni apuni e loaa aku ka nani o kela hale hou e ku mai la!" Na lakou hoi ka uwa a pau a pau ka poe kauwa i ka holo mai e nana a hookahi ka hookani like ana, he nani aku a he nani mai ria olelo loheia ma ko lakou rBau waha. Ua manao na kauwa i kinohi o ka lakou ike ana mai he akaku wale no, a ua hoopunipuni la ka ike a ko lakou mau mhka ia lakou. aka nae, i ko lakou hoomaopopo loa ana mai he hale i'o no ka4akou ie nana mai ana, he kino paa luli ole. a he mau no hoi ka lakou ike 1 mai, ua hoomahuahua mauia ae ko lakou kahaha ahiki i ka uwa okoa aiia. . \ i Aohe i liuliu ma ia hope iho ua pahola ae la keia nuhou kamahao a pmii ka halealii, o ke kuhjua nui kekahi i hoopahaohaoia. oiai. o kona iioea ana miai no ia, elike me ko na mea apau oloko o ka liale o- ka moi. (Anlp i naii Y *