Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIV, Number 50, 15 December 1916 — Nuhou Kuloko [ARTICLE]
Nuhou Kuloko
Ma ka pule aku nei i hala, i kulike ai me na lono i loaa mai i Honolulu nei, i koi ae ai na poola o Kahului e. hoomahuahuaia ko lakou ukuhana. He Pake nona na makahiki he kana-lima-kuinamawalu ka i hooku'iia aku e ke kaa otomobile mawaho ae nei o Kamoiliili, a loaa ka eha kukonukonu iaia, ma ka pule aku nei i hala. Ma ka Leahi Home,' ma ka Poakolu aku nei, i make ai o William Mohu, kekahi o na keiki oloko o ke kula hoopololei o Waialee, a kanuia malalo ae nei o ka ilina o Manana, ma ia la no. —. ; j• 11 Ma keia keena mai ke Kakauolelo J. Mahiai Kaneakua ma ka Poaono aku uei i hala, a wahi aua, ua manaoia c hele hoomaha iloko ae nei o ka mahina o lanuaii, ke ae mai ka papa o na lunakiai. Mahope iho o ka hoohala ana i kekahi mau pule ma ka hana ana i na uwapo o Nawiliwili ame Waimea, i huli hoi mai ai o Simeon Nawaa ame kona mau hoa, ma ka Poakolu nei no keia kulanakauhale. Ma ka auwina la o ka Poaono aku nei i hala, i hooku'i ae ai he Kepani o Moramoto ka inoa me kona kaa baikikala i ka pou kelepona ma ke alanui Liliha a eha loa, a ma ka la Babati mai i make loa ai oia. Aole i loihi loa ka manawa e kakali aku ai, e weheia aku ana na apana aina aupuni ma Waiakea uo ka hookuonoono ana, i liakalia wale no i ka paa ole o ke alanui, i kaa aku malalo o ke Kalana o Hawaii ka hoohana ana. Ma ke knkahiaka nui o ka Poalima aku nēi i hala, i a ia ae ai oluna o kalipoku o kekahi hale o ke Kula o Kawaiahao ma Manoa, me ka pahola lau* la ole aku nae o ke ahi, ma kekahi mau liale okoa aku, e nui ai na poino.
Mai Hilo mai i hoea mai ai ka lono | uo ke noi ana aku o Sam Kauhane, ka ! lunahoomaiu o ka papa o na lunakiai o Hawaii i ka Lunamakaainana Lyman, e waiho mai i kona noho luna a.Janiri ana, ame ke kakauolelo no kv>»»a Keena. Ma ka mokuahi Matsonia, o ka haalele ana mai i keia awa ma ke kakahiaka o ka Poakolu aku la i hala, i huli hoi aku si ka hui kinipopo Amenka, mahope iho o ka noke ana i ka ulu-pa i na hui oonei, me hookahi wale no haule ana i ka hui o na koa Paele. E noho ana ka Aha Euanelio o ka Mokupuni o Hawaii maloko o ka Luakini o lole, Kohala, Hawaii, ma ka la 30 o lanuari ae nei, 1917, ma ka hora eiwa o ke kakahiaka ponoi, a ua makemake nqi ia na aha apau i kuleana i kela h"ui ana e hoomanao aku i ko lakou haawina o ke ola o ka aha, i ka lunahoomalu o ke komite, Rev. G. L. Kopa, ma Kohala, Hawaii. He halawai kuikawa ke malamaia ana i keia ahiahi e ka papa o na lunakiai o ke Kulanakauhale a Kalana o Honolulu nei, no ka noonoo ana no ke koho baloka kuikawa maluna o na bona aie. he halawai hoi i konoia ai ka leliulehu e hoea ae malaila a hoakaka i ko lakou mau manao, no ke ku»e a no ke apono paha i ka malamaia aku he ko* ho baloka kuikawa. Ke loheloheia mai nei, e alualu aku ana o Mr. W. J. Coelho i ke kulana kakauolelo noloko o ka aha senate, a oiai oia kekahi o na kanaka i kamaaina loa i na hana oloko o ke senate, ke manao nei kona mau hoaloha, aole he hana paakiki, ka loaa ana o kela kulana iaia. Iloko o ka nanea ame ka palaka o na aoao kalaiaina kuloko, i oili ae ai ta mea oiaio ma ka Poakolu nei, no ka hiki ole i ka Lunamakaainana J. K. Jarrett ame W. E. Milea ke lilo i mau hoa no ka hale >0,-na iupamakaainana, mamuli o ko laua paa ana he mau oihana aupuni malalo o ke Teritore. 0 na hoa 0 ka Ahahui o na Lahaina* luna e hiki ole mai ana ma ka paina hoolauna e haawiia ae ana e ka Mea Hanohanō William C. Aehi, ma ka la 25 o keia mahina, maloko o ka Luakini Kahiko o Kaumakapili, he pono e hoike ae i ka lohe ia Peter N. Kahokuoluna, ke kakauolelo o ka ahahui iloko o ka wa pono. Ma ka hora elua me ka hapa o ka auwina la o keia Poaono, o ia ka la apopo, Dekemaba 16, e malamaia ae ana he anaina no na bebe ame na makuahine, ma ka luakini kahiko o Kaumakapili, ma ke alanui Austin, mahope aku o ka hale kinaiahi o Palama, me ke konoia o na mea apau e hoea ae ma kela anaina no ka nana ana i na mea apau e hanaia ana ma ia manawa.