Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIV, Number 48, 1 Kekemapa 1916 — Nuhou Kuloko [ARTICLE]

Nuhou Kuloko

He mau la laukanaka keia o Maui, i na kamaaina ame na malihini pu, no I ka makaikai ana i na bana hoikeike fea ma Wailuku. I ke taona iho nei ka Mea Hanohano H. L. Holstein o Kohala kahi i hoohala ai no kekahi mau la, a huli hoi hou aku no kona home ma Hawaii. No ke kukulu ana aku i kekahi mau hale mauka ae nei o ka Halepupule, ua kaa aku la ka aelike haahaa loa ia J. L. Young, a nana aku ana e hana i na i . ■ • 11; i( on r;i // >•:• Ma ka mokuahi Wilhelmina o ka Poalua nei i haalele mai ai ka Elele Kuhio ame ke Komite Lahui o ka aoao Repubalika, R. W. Breckons, no Waki□ekona. Ma nehinei ka la ai pelehu o na haole; lie la lele uwaki ia no na keiki o ka papapa'i o ke Kuokoa, e kakali ana a keia mau la kulaia ae, e komo aku ai lakou iloko o na hauoli Karisimaka ame Makahiki Hou. O ka Pake ohua i loaa ai i ka ma'i kamolapoki, ma ke kelepa mai nei a ka mokuahi Shinyo Maru no keia awa, a i hooleleia mai/ ai nouka nei no ka lioomalu ana, ua make oia ma ka Poaono aku la i hala. Ua hoike .ae o John Mcndiola i kona hoi hou ana aku i ka hana me kona mau lioa o ka liele ana i ka hoomaamaa koa, ua hooleia mai la lakou aole he hana e ka luna nana e hoohana nei i ke alanui mauka o Manoa. Ma ke Sabati iho nei i lioalaia ae ai he hui uniona o na luina moku iwaena o na Kepani, a ma na mea i loheia ae, ua hiki aku ka nui o na Kepani i komo iloko o kela hui uniona, ma kahi o ka hookahi haneri me iwakalua. Eia ke hoomakaukauia mai nei ka alemanaka makana a ke Kuokoa, no keia makahiki ae, me ka manāoia e makaukau ana ia ma na pule hope o keia makahiki, a i ole, ma ka pule mua paha o ka mahina o lanuari ae nei. Ma ka wanaao o ke Sabati aku nei i hala i hooko aku ai ka oihana makai o Honolulu nei i ke kanawai, ma ka hele ana e hopuhopu i kekahi poe he umikuniamakolu ko lakou nui makai ae nei o Iwilei, no ka lilo o na wahine hookamakama i poe imiloaa na lakou. Iwaena o .kekahi mau hauwawa e loheia nei iloko o keia mau la no na lunanui o ka ahaolelo kuloko no keia kau ae, e lilo hou aku ana no ia H. L. Holstein ka hoomalu ana o ka hale, a ia Senatoa Chillingworth hoi ka hoomalu ana i ka aha senate. Ma ka lono kelekalapa i loaa mai i ka hui o Alexandei* & Baldwin, mai Kapalakiko mai, ma ka.Poakahi iho nei, aia ke pii mau ae la ke kulana maikai o J. P. Cooke, ka peresidena o ka hui ,aole hoi elike me kekahi lohe no ke kupilikii o kona kulana. O ka hihia o kela wahine Pilipino nana i ki i kekahi Pilipino kane a make, ma Waipahu he mau mahina aku nei i hala, ua hoopaneeia aku la a ka la 11 o ka mahina o Dekemaba nei, no ke kakali ana i kekahi hoike i pili i kela hihia. Ke lawe hele ia mai nei na kope o ka palapala noi i hoomakaukauia e ka Lunanui Murray o ka oihana wai ame sua 0 Honolulu nei, no ke kakauinoa ana mai o na makaainana koho baloka, ina paha no ka malama hou ia he koho ba* loka, maluia o na bona a'# ma keia mua aku. Mahope iho o ka hooliala ana he hookahi pule ma ka hoomaamaa ana na Kapukaki, i huli hoi mai ai na pualikoa kiai lahui ma ke ahiahi o ka Poaono aku i hala, no keia kulanakauhale, a na ke kakahiaka ae o ke Sabati mai 1 hoea nui ae ai no ka halekoa, no ka ohi ana i ko no na la a lakpu oi' ka hele ana iAl«Rp«ifcau. koa. !/! ; He halawai ka ke komite o ka la o Kamehameha, e malama ae ana maloko 0 ka hale heluhelu buke o ke aupuni e ku nei ma ke alanui Puowaina, ma ka hapalua o ka hora ehiku, o keia Poaha ae, Dekemab» 7; a ua makemake nui ia na lunanui o na ahahui Hawaii apau, e hoea ae ma ia halawai, no ka noonoo ana, a no ke koho ana i na lunanui hou no keia nee ana aku. Ua loaa mai nei he hoike i keia keena no ke kaa ana ae la o ka noho akena ana no ke Kuokoa ia Mr. John T. Unea o ke kahua ma'i ma Molokai, nolaila e hele ae ka poe e nakemake ana 1 ke Kuokoa no keia makahiki ae e hoike i ko lakou mau makemake apau iaia, ka poe e nolio ana ma Kalawao ame Kalaupapa, a e uku ae no hoi i ka ! lakou mau dala o ka nupepa iaia, a naI na e, hoouna loa mai i keia keena.