Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIV, Number 46, 17 Nowemapa 1916 — NA LONO LIKE OLE E PILI ANA I KE KAUA MA EUROPA [ARTICLE]

Kōkua No ke kikokikona ma kēia Kolamu

NA LONO LIKE OLE E PILI ANA I KE KAUA MA EUROPA

, WASHINCrTON, Xov. li.—He lono r.nle »ae na ke kuhina Amerika ke hoakaka ana ua hoopiholoia ka mokuahi Colnmbia o k«i laina mokuahi AwerikaHanaiian maloko o ke Kai«aenahonuā e lakohi o na moluiluu Kelemania, ka i li.aa ae i ke keena aupuni, he hana e hooala hou mai ana i kekahi. nin.au moki;luu hou o ke ano hoonaukiuki a ka aha kuhina e paio hou aku ai. '■ E hoakaka ana na lono i loaa oiai ma .o ka Lloyds la ma Ladana, ua hoopiholoia ka mokuahi mamuli o kekalii poka i kiia mai ka pu aky o ka mokuluu, a o j na kanaka o ke ko-lu ua hoopaeia ae i ma Corunna, Sepania. Aohe Lono Mai ke Kuliina Mai ! Ua kelekalapa aku nei ke Kakauolelo Lan.sing i ke kuhina Amerika ma Maderida i mea e loaa koke mai ai na hnakaka piha i makemakeia. Ke upu aku nei ke Kakauolelo Lansing e loaa I mai ana kekahi hoike lawa loa no ka ! waiho ana aku i koia hihia imua o ka Peiesidena i kona \va e hoea mai ai ianei i kn la apopo. - Af.he mea i maopopo ua hoike muaiii jaku paha ke Columbia e kiia aku ana ia a ao)e paha, he ukana paha kana e , lialihi.li ann i ke ku-e i ke kanawai a | aole paha i ku pono ai kona hoopiholo- : ia ana, a i ole ua hoao paha oia e holo |i pakele mahope o kona hoikeia ana ; aku' e haawipio mai a aole poha, e ke i'kapena o ka mokuluu Kelemania. Holoaia ka Moku i ka Hohonu LONDOX, Nov. 12.—0 na moku a na aupuni i komo ole i ke Uaua o ka oi aku oin ka Nore\vai ame ka Penemaka, ka' : halawai mau me na poino mainuli o J naliana luku« na mokuluu Kelemania, iloko o ka pule i hala maloko o ke Kai | Akau a* maloko o ke Kaiwaenahonua. Ma ka la aku la i nehiuei, elike me ka lono i loaa mai ma o ka Lloyd» la, he I eha mau mokuahi i hoopiholoia e na j maiiia, a i ole e na mokuluu. 0 kekahi o na mokuahi i' hoopiholoia ai, elike me { ka lono i hoikeia mai ianei, ua pau kei kahi hapa o na ola olunu o ka moku i ka make. J Ko ka mokunhi Norewai Tiipel e ho- ; lo ana mai Bolatimoa mai a i Fordalen. 1 Na ka mokuluu keia moku i hoopiholo, i he mokuluu i ikeia aku e lcc kolu o ke i Tripel mahope iho o ke topidoia ana mai o ko lakou moku. He kanakoluj kumamaono wale no o na luina o ke j TripeV i hoof)akelelrt. O ka mokuahi Denemaka Treja i la- ; weia ai e ka mokukaua Pelekane iloko- ' o ke awa o Falmouth no kona huliia ana, a i bolo mai ai iwaho mai ia awa niai no ka hoi ana no kona awa ponoi. oa tojiidoia ia a piholo, no kona ko-lrv ■J-nflhe i maopopo ka nni i hoopakeleia. Ka Mokuluu Deutschland NHW YORK, Nov. 12— Aohe mau hiohion» p ikoi'! nku nei o hoio aku anaf ka mokuluu kulepa Kelemania Deutschlnnd no Bremen i keia la, oiai nae heheluna nui o n,i ekeleka, i manaoia aia maloko olaila na palapala »ai ke kuhina Kolemania aku. i hookauia aku ilunā o ka nioku. Aohe i noi ae ke Kapenn Koeni}? no kona palapala hookuu, e ku iho ana iio ka mokuluu ahiki i ka Poakahi ,elike me ka na luina olelo. Ma ''a la i nehinei ua nui ka hanā a na kanaka o ka rumi enekini ma ka hoomaemae ana i na mikini. Kahoaia ka Lahui Polani e Kokua BERLIN, Nov. 12—Ua hoopukaia aku e Kelemania he kuahaua e kahea ana i ka lahui Polani e ohi i mau koa pualu ma ke ano i mau koa no ka pu»likoa Polani liou ,oiai oia ka manao o ke aupuni Imepeiiela e kukuluia ae i pualikoa ,nui. O keia pualikoa,'wahi o ka hoakaka a ke aupuni e hui pu mai ia iua ke kaua pu ana aku me na pualikoa a na Mana Waena. . Ua hoolahaia ae keia kuahaua maloko o Waiaaw a ma hublin, Polani. Ma ka la 5 aku nei o Novemaba; ua kuahaua ia ae e Kelemania ame Auseturia, ma o ko lau'a mau luna aupuni pakahi la, ma Warsa\v a ina Lublin, o ke o Polani i hoopauia ai kona | kuokoa ana mai ka 1703 maī, i ka wa i I maheleia ai ke aupuni mawaena o Kelomania, Auseturia ame Rusia, ua kukulu hou ia ae i aupuni moi, mamuli o' ke- kuahaua a Kelemania me Auseturia. Ma ia la ua kukalaia ae na ka lahui Polani no mai ia manawa aku e hoonuilu i ko lakou aupuni ponoi ma o ko : lakou koho ana i ko lakou mau luna ) aupuni ponoi. O keia kuahaua hou a , Kelemania ame AusetuTia he pule wnle I no ke kaawale mai ko ke kuahaua mua | inai e kauoha ana i ka lahui Polani e ; lioala ae i mau pualikoa a e komo pu i I mai e kokua i na Mana Waena ma ke ' kaua pu ana aku i na Aupuni Hu». I Lilo Pio Hou na Auwaha i na Pelekane' t Loaa Like ka Lanakila J Maluna o na kahua kaua q TranByl-j vania, ma ka akau a ma kā hema o na ula ololi mauna, lehulehu na kaua i hoonkaia me na manaolana poho, ma keka- , hi aoao e h*akaka ana o Berlin i ka loaa ana o ka lanakila i na koa Kele-mania-Auseturia ,a e hoakaka ana hoi ka lono mai Bucharest a mai Petrogrod mai i ka loaa o ka lanakila ma ko laua , nono. E hoakaka ana ka lono mai na i Kelemania mai n\e ka elau o na pu a I na Kelemania i lilo mai ai ia lakou ke* I kahi mau laina auwaha a na Eukini ma

ke koniohana ae o Predeal, ma ke alanui Binyu, a pau lon Ua na Rukim i ku aiai ai e ku-e ia lakou i ka inake. He.mau pualikoa Rukini hou ka ka i hoao aiai e lawe hou aku ia iuau wahi, ma Skrobon*s, aka ua hoauheeia'aku na Kukini iloko o olima po o ke kaua ana mai, ; wahi a ka -lono mai Berlin mai, ne ka loaa ole o ka hua. Ma keia hapa hope o ka hoike n na Kelemania ua hoole loa ia mai ka oiaio e lee keena kaua Rusia, ua hoikeia mai e ke keena kaua o kekahi hapa o na auwaha o Skrobows ka i lilo aku i na RuKini ma kekahi mau manawa a na Rueini i lele kaua mai ai, a aia ia mau wahi i na Hukini kahi i paaia ai i nei manawa, me ia nui no o na hoao nna aku a na Kelemania e lilo hou īnai ia lakou.. Ua hoole pu ia mai e ke keenn kaua Rukini ke komo ana aku a na Kelomania iloko o kahi hoomoana nui a na Kukini ma Narayuvka. ita ka aoao ku-e ua hoikēia mai Petrograd mai ka lilo ana aku i na Rukini o elua mau kulanakauhale ma na kapa o ka Muliwai Da.nnbe naaloko o keia apana, a ua nee hou mai imua na koa Rukini no kekahi wahi mawaena o Hirsova ame Tehernavoda ma ka lakou ka'i huliamalii ana ma kela a ma keia pe'a no ka hui pu ma mai me na koa Rumania maluna o e'kahua kaua Trans3'lvania. Maloko o na Ala Mauna Ololi Ma ka liema loa mai maloko o na ala oioli mauna o Transylvania, kahi a na Kumania e kaua ana me na pualikoa a ke Keiieiala von Falvenhayn, he lanakila ka kola ame keia aoao o ka hoikeia ana mai. Ma ka hoike mai Beriin mai', ua lilo hou mai kekahi man walii i na koa Auseturia-Kelemania malalo o lie alakai ana a ka Aki-Duke Charles mai na Rumanias mai, a ma ka lono nae mai Bucharest mai e olelo ana ua hoanheeia mai na koa Kelemania ihope ,a ua lilo aku i na Rumanias kekahi "mau papu a na Kelemania ma kahi kokoke i Dragaslavie, a ua hana hou ia ia mau papu a paa. Hahana ke Kaua Maloko o Palani Maluna o na kahua kaua ma ke ko mohana, naa ka aoao o na Pelekane ka lele kaua ana aku ma Courcelette, a ma ke kahua kaua o »Sailly ka na Palani hoouka kaua ana aku no ka hooikaika ana e hoolaulaia aku ka lakou laina i oioi loa imua a no ka hoao ana e hoopuni i ka ululaau o Sa. Piene Vaaat, a ma, na laina auwaha hoi a na Palani. maloko o ka apana Deniscourt, a ma ka hema mai hoi o ke Soinuie ka na koa Kelemania malalo o ka Hooilina Kala;mu Rupreclit lele kaua ana mai. TJa nele like ka loaa o ka lanakila ma ke kaua a na Palani ame ka na Kelemania o ka ulele ana, elike me ka lono mai Berlin mai, a pela mai ī?arisa mai ? n ao ke.kaun. nae n na Pelekane oia ka i Uapalulu loa ak uiloko o na auwaha a na Keiemania. Maluna o ke kahua kaua o kā Thiep'yalT kahi a na koa Pelekane i ka'i aku ai nomua a lilo mai kekahi wahi ia lakou oia na'auwaha a'ua Kelemani* i paa aj ma Regina, hp wahi hoi i Hlo Mua i na Kelemania a i lilo mai ai i na Pelekane ,a i lilo hou aku ai a i lilo hou mai la no ka manawa hope, he kaukani a oi i-a ka.mamao. He mau paahao kakaikahi pu ka i lilo mai i na kpa a ke Kenerala Haig, Hoopiholoia ka Mokuluu Kelemania BERLIN, Nov. 13 —Ua hoalaia ae na nianao uluaoa iloko o ka lahui kanaka Kelemania i keia la mamuli o kekahi mau hoakaka a ke keena hookolokolo moana e olelo ana he hae Amerika ke kjui ana maluna o ka mokukaua Pelekane nana i hoopiholo i ka mokuluu Kelemania U-41. Ua hoakaka pu ia maloko o ka hoike a *ka aha hookolokolo Kelemania he waapa me elua mau olulo oluna ka i hookuiia aku e ka imokukaua Pelekane a piholo. He hae Ameiika ke kau ana maluna o ka mokukaua Pelekane i ka wa mua ikeia aku ai e ka mokuluu, a mamuli 0 kela hana maalea a ka mokukaua Pe'lekane, wahi hou a ka hoike, i hiki ai ji ka,»nokukaua Pelekane ke hoopiholo i ;':q. mokuluu U-41, a i ka wa i haalele iho ai kekahi mau kanalea elua o ka mokuiuu a holo aku maluna o kekahi waapa oia ka wa i holo mai ai o ka mokukaua Pelekane a hooku'i a piholo la,ua i ka hohonu. " Ua hanaia ia hana i make ai ia mau kanaka, na hoike ikemaka, i ole ai laua e hoike ae i ka mea oiaio he hae Amerika ke kau ana ma ke kia o leo. mokukaua Pelekane i ka wa i.h0.0-piholoia piholoia ai ka mokuluu," wahi a ka hoakaka o ka hoike a ka aha hookolokolo moana. Ke Kaua a na Aupuni Hui ma ka Lewa BERLIN, Nov. l.>.—lle mea hou ka 1 hoolahaia ae maanei i nehinei e ke keena kaua Kelemania no ke kaua a na Aupuni Hui me kekahi mau mokuea ma kā lewa iho. mi ka Poalima aku nei, maluna pono ilio o na halehana Uulanakauhnle Kelemania. (>le]oia ma ia hoolaha he mokuea na ka enemi ka i lele ae maluna o na kulunakauhale ekolu o Vokingen, Mehder ame Forbach, ma ka Poalima-a hoohaule iho la i kekahi mau polea pn-hu maluna o na halehana e ku ana maloko o ia mau kulanakauhale. Ekolu poe i wake, he liilii wale no na poino i hanaia maloko o ke kulanakauhale, elike

mp ka lioakaka a ka hoike a ke keona iaua. Lilo Hou ia Walii i na Koa. Palanl PARIS. Xov. 1.1. —He kaua lanakiU hou ka i loua 1 na koa Palani o k{< lakon kaua ana maluna o na Kelei mania ma ka akau aku o ka Muliwai Somiue, a ma ka la i nehinei ua lilo liolookoa hiai la iloko o na o ua fcoa Palani ke kulanakauhale o B;ulliHel mnhope o kekahi mau kaua hookalieko-, weliweli, lie kaua i hoohamauia aku na |ui kuniahi a na Kelomaniā e na pu kuniahi "75" a na Palani anie na pu kuniahi nunui. . ... , vTa makohikolu na koa i poino ma kn aoao o na Kelemania malalo o ke Keikialii Kuprecht oiai na koa Kelemania 0 hoao mai ana e hoauhee i na koa PaJa«i ihope. Ma ka oleloia he ku i ka weliweli ka poino a na pu kuniahi Palani i hana aku ai maiV»na o ka en«-«*' Afa ka oleloia ua hoiliwaii.. na amvahu mai o a o mamuli o na poka i kiia akii a pa-hu ae ma kela a uia keia waHi, o na pa uwea ooi i hoohihiaia ai ma kela a ma keia wahi no ha hoopakole nna i na koa Kelemania ua pue.hu liilii i o a ianei, a i ole uhiia a paa malalo o ka lepo o na auw'aha a na Kelewli"i«» « »a hooweliwelliu aku lakou ahiki i ka haawipio ana mai i ka \\a i liiki aUu ai na koa Palaui helewawae ma kahi a na koa Keleinania e kupale mai ana iloko o na auwaha. O keia walii i lilo mai la i na Palani aia ia ma ka hikina aku o kekahi o na nhi ano nui o na papu e paaia ana e na Kelemania maluna o ke kahua kaua 1 ke Aoinme, oia ka ululaau o St. PieTre V T aast, oia kekahi wahi e hoopakele ana i na papu mawaho loa no ke ki e hoea aku ai i Peronne. Ke Auliee Mai ia na Kelemania Ihope Ua hookauia ka weli- i kc Kene«'ala Kelemania a ua hookaawale aku i kona mau pualikoa ihope mai Topal īku a e holo ana ahiki i Karanasuf, hp 'ianalima a oi mile ka loa. Ma ka oleloia ua hoao mai ka ke Kenerala Kel§mnnia von Afackensen e ku a e paio m«i i na koa Rukini-Rumania.s e hahai aku ana, me ka hoomaka'uka'u pu aku 1 hoopuniia lakou, eia nae, ahiki msi 'ea i nei manawa aohe i hiki iki i kona mau puuli ke hoaano mat e paio i na koa Rukini e ka'i aku ana me he wai 'iolomoku la maluna ona ame kona inau toa. ; 9 na - 0a '• IOU ' a a Ru«ia e kooina mai la no ke kokua ana i na koA Rmnanias a'ia lakou ma ka akau loa >neane kanalima mile ma ka hema mai 0 ka inokuna aina o ka aina leialii a Auseturia o Bukovina. Eia maanei kā " ii o ka paio hahana loa o na laina koa v na Rumanias. E kupale ank na laina 'īoa n na Ruinanias i ka hoopuniia aku ► na laina koa a na Rukinj e hookaū'6e 'a i ka weli no ka lawepio ana i ke kiiianakuuliale <> ],cmberg. No ke ku*e ana aku i na pualikoa Rukini e liooweliweli ae la e lilo o ī.em, berg, ke kumu o ko na Kelemania hooikaika loa maloko o ka. apana o Dohrud;ja a >ma na ala ololi mauna o ka. e kaua i na Rumanias ,oiai hoi k'ekahi hana hooweliweli ia Bulgaria ame kekahi kui ooi ma kā aoao o Auaeturia aole i lilo i mea hooweliweli koikoi loa 1 n£l Aupuni Hui o Kelemania-Ausetn-ria. Aka no Rusia, ina e hiki ana e lio«»puniia kona mau pualikoa nui maloko o Galicia a ma Bukowina e kau ana ko lakou weli a e emi aku ana lakou ihope, a o na wahi apau i lilo aku ai iaia i ke kau wela i hala mamuli o ke Uaua nui a ke Keneiala Bruasiloff o ka hoonka ana mai e lilo ana mai ke Czar aku. >' Nolaila rio ke Keneiala von Falken- . hayn ka na Aupuni Hui kiai loa mamua o ke Kenerala von MaekenHen, mamuli o ka lono i hoikeia mai he heluna nui o na pu kuniahi ame na koa ka i hoounaia mai no ke kokua ana H ka Moi Ferdinand iloko o kana hooika ika ana e hoopakele i kona raau moknnaaina. ma ka hapa komohana i ka manawa kupono e alai mai ai i ke kai ho-. loinolui ana aku a na koa Kelemania, ua lilo ia he nuhou hauoli maloko o keia kulanaUauhale a ma l.adana pu. — ■