Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIV, Number 46, 17 November 1916 — NOHO I KE PUHI NO KA HANA DALA APUKA. [ARTICLE]

NOHO I KE PUHI NO KA HANA DALA APUKA.

Mahope iho o ka hakiloia ana no kekahi manawa ae nei i hala i paa ae ai he Pake, o Lai Duck ka inoa i ka hopuia e ka Ilamuku Amenka ma ka hora elua o ka auwina la o ka Poalua nei. a noho ana i ke puhi, no ke karaima hana dala apuka, me ke kuai hooliio ana aku i' na dala apuka ana i hana ai ia ha'i. Ma ka o Lai Duck kekahi mea i kuleana me ka hale hana o na lako gula ma ke alanui Hokele nona ka inoa o C'ong On; a ma kona manawa i hopuia ai, ua loaa pono aku oia i ka Uamulūi Ameiika Sn>iddy, e kuai hoolilo ana he elua mau hapaumi, i hanaia me ke gula, ma ke- feno apuka, i kekalii mau koa. Ma ka'olelo a ka Ilamiiku Smiddy, he nui a lehulehu wale ma kahi o na haneri o na hapaumi i uhiia me ke gula, iwaeiia o na koa, a ke ikeia nei ma na wahi like ole o keia kulanakauhale. no kekahi manawa ae nei i hala, akaki -no nae a loaa pono, ka punana i oīli mai ai o kela mau dala apuka. Ma ka oleloia, mawaena o na koa o Kaliauiki, i ike nui ia ai o na hapaumi i uhiin me ke gula, aole ka he hunahuna iho o kela poe koa i na hapaumi apuka a lakou, aka e hoikeike ana me he mea lealea loa la ia lakou. Ma na mea i hoomaopopōia, ua awiia aku ke kauoha i ke nliikoa kiekie ma Kahauiki, e hoakoakoa mai i na liapaumi apuka apau e loaa aku ana iaia iwaena o na koa' ,alaila hoihoi aku i ke aupuni federala. Ua loaa mua loa aku ka ike i ka Uamuku Ameiika e pili ana no kela mau hapaumi, i uhiia me ke gula, i ka manawa i hoike aku ai kekahi o na kanaka malama hale inurama no ka loaa ana he hapaumi o kela ano maloko o kona hnle inurama. Ma kekahi manawa ae nei ka i hala, ua komo aku la he haole koa me kekahi hoaloha ona maloko o ka hale inurama I'rogreBs, a noi aku la e-haawiia mai i meainu no iaua, me ka waiho ana aku o kekahi i ka hapaumi i apukaia a kohu hapaha gula, maluiia o kahi kuai. Oiai he manawa komo nui loa kela o ka poe iioko e inu rama ai< aole i nana pono ka bakipa i kela hapaumi, ua kuhihewa loa no oia, he hapaha; gola, o kona hookomo aleu la no ia iloko o kahi wailio dala, a haawi mai la i ke ho eha dala me ekolu hapaha. I ka wa i loaa aku ai o kela lohe i ka Hamuku Smiddy, e pili ana i ka hapaumi apuka, ua hoomaka koke oia ame kona mau hope e huli i ka punana i oili mni ai, aole nae i loihi loa ko lakou huli ana, o ka ikeia no ia ma ka hālekuai o Cong On. Ma na ano apau loa, mahope iho o ka uhiia ana o ka hapaumi i ka wai gula, aole he like ole me ka hapahn gula, aka ua like ma Ba ano $pau> a koe w-ale uo ke kaumaha, ame 'lie ano o *ke kani, a o kela no ke kumu i kuhihewa ai kekahi poe i ka wa e hdawiia aku ai kela niau hapaumi i apukaia ma ko lakou mau wahi lawelawe oiha^a. Mahope iho o ka ikeia ana ,o ka punana i oili, mai ai o kela mau hapaumi apuka, ua hakilo loa ia ka o Cong On, a i ka wa i hoea ee ai o na koa, a kuai aku la i kela mau hapaumi, o ka wa ia a na kanaka o ke aupuni i oili ae ai ,a hopu aku la ia Lai 'Duek. O. ke kumukuai a na koa e uku aku ai no ka hapaumi hookahi i uhi ia me ke gula, ft kohu'iiapaiha ke nana akii, he ekolu hapaha. Ma ka manaoio o ka Ilamuku Amenka, aole he hookahi wale no wahi e haoaia ai o kela mau liapauml apuka ,oka he mau - punatia hou ae no kekahi, ke hookolo aei na kiu o ke aupuni ma kela ame keia wahi e oili mai nei o keia'aWō hapaumi.