Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIV, Number 41, 13 October 1916 — HOOPIHOLOIA KEKAHI MAU MOKU MAWAHO AE O AMERIKA. [ARTICLE]
HOOPIHOLOIA KEKAHI MAU MOKU MAWAHO AE O AMERIKA.
BOSTON, Oct. 9.—E ki ana ma ka iikan a ma ka hema, he eono a me he n.ea la ehiku ana paha mau moku i ' > i<f>iholoia i ka hohonu o ka moana e k . mokuluu U-53 Kelemania i kipa mai i i Nupota, Roda Ailana, ma ka Poa'■:u> i hula ito ka hoouna ana ae i ke-k-.hi ]jalaj':»la i ke kuhina Kelemania ' >ura vmi Bernstoff. maloko o umi i.-ile mai Ka moku ipukukui aku ma na >-~riau o Nantueket, mawaena o ka puka ana ame ka napoo aua a ka' la o T •> i::. i. I:.:i na kokua i haawi kokeia ~•; e i.a moku topido Amerika i na • i to|»doia mamuli o ke kauoha ka o na aumokukaua Aue* i nia Nupota, ina la paha ua lilo i u-n ku i ka manaonao na ola e hoo;..i'u»ia. Elike iho la me ia, aohe nae •n louo maopopo i loaa mai a ua nui u h<»|.ohopoia ua pau loa paha na ola k«-t:ahi moku i ka make. Aohe !bno . o kona mau waapa i hoikeia mai. .ehulehu na Waliine ame na K - BUT>a.H< • Kiia mau moku topido i hoea ae i' >-Uj*ota i keia kakahiaka nui wale, me -!u:t han'.'ri ame umi-kumamawalu ka- ♦ . wnhine ame ua kamalil liilii, he : n: • iiua noluna o kekahi mau moku ipi.li-.. o ka hiku o na moku i hoike. •!<• ia ka inoa, ua hoopiholoia e ka
•.okuluu. Ma -ka auwina la ae o na ohua ame Vr kola o ka mokuahi Btcphano, o hookMii haiu*ri ame kanaha ka nui, ka i ] f.lihaliia mai i ke aw% e ka moku : ■-i'iila Bakh. I ka wn i loaa mai ai ka lono .;";a A<limarala Gleaves, ka adimarala ri:; e.hoomalu ana i ke aumokukaua - i Xupota. ua kauoha koke aku Ia oia moku topido ame na moku wawahi : v do e holo koke aku no kahi o na ku i hoopiholoia ai. ' u paaia ka mokuahi Amerika-Ha-;iii Kansan e ka mokuluu ma ke ka- : »hiaka nui wale o nehinei, he mokuJ'.u a ke kapena i manao ai o Ha U-53,! :: mahope o ka hookaulua iki ia ana ao, l;<-kahi manawa ua hookuuia aku ia e j 2.'a MokuaM i Hoopiholoia Naephano, Kapena Smith, he moku ! ' -ltkane. 2144 tona. KJoomersduk, Kapena De Witt, he 7 r.okuahi Holani. me $500,000 ka waii- aiio ma ka palaoa no Holani, 3201 r^na. ( hristian Knudson. Kapena Grotness, i manao wale ia ua piha i ka aila mai lekiko aku. 2ō03 tona. . Kingston, Kapena Salvesen, he mo«kuahi Norewai, 7(i6 tona. . v tratiideue, Kapena Wilson, he moi unhi Pelekane, 2799 tona. » Westpoint, Kapena Havendenyy he r'<>kuahi Pelekane (ua ku i ka poka a i..alia 'aa hoopiholo pu ia, 2413 tona. Hoike Muaia Aku na Moku a na Au puni i Komo Ole i ke Kaua I ke awa hoolulu o na mokukaua _Vmerika ma Xupota i loaa ae ai ka 1 'no mua no ka ikeia ana o ka mokul»:u e ka mokuahi Kansan mahope iki' il o o ka hora eono kakahiaka, a ua 1. uouna loa ia aku ia lono i Wakinekoi ;t. a mailaila i hoounaia mai ai ka h»he ma o a maanei mailuna a hala ila--1<» o na kapakai hikina, e a'o ana i na li'okuahi apau a na aupuni i komo ole i kf kaua, e holo mai maloko o ka pa1. i;a ekolu mile no ko lakou palēkana, i-a.aia lakou ma kahi kokoke aku i ka '.ukuluu. Mahope o ka lohe ana mai o na luna : upuni maanei a ma Wakinekona ma i.a la i nehinei i ka hana hoopoino a • :i mokuluu ua hoakaka ae la lakou i ; <» lakou mau mana* he elua mau moi uluu e hoohana nei inaloko o na kai «' Amerika, a me he mea la ua hoola--1 eia laua me ka ai ame ka aila mai ekahi awa hoolulu mai ma ke kapai.a: o Kanada, a i ole ma na kapakai o ufou;.aīana, a i ole Labrador paha. . Te ka Eleu Loa na Kokna i Hanaia Ai E haawiia ka mahalo i na aliimoku ma Nupota no ka eleu o ka ana, aole ola i poino maluna kekehi o na mokuahi i hoopiholoia 1 ka hohonu e ka mokuluu a mau mo- • uluu paha, o ka mokuahi Kingston ka i"«»ku nona ke ko-lu i hoike oleia mai ki kahi lono nona. Ma ka manawa mua • ka loaa ana mai- o ka lono he mau r ra-.oku topido lehulehu ka i hoounaia i ku noi kahi o na mokuahi i hoopiholoia ; i, a ua holoia aku ke kowa mamao mai: moku ipukukui aku ma Xantucket i!'»ko o ka manawa pokole. Ma ka lono i hoikeia mai e ka moku- - l.i Kansan ua paaia ia ma kahi he, . uū mile ma ka hema aku o ka moku >: ikukui. a ilaila i kauohaia aku ai na l nku ropido e holo pololii. I ka adi-f n;urala o na moku topido i hoea aku aif •••laila ua paa ka moana i ka noe, e nee : . inai ana uoloko o ka aina no k6 kapa- : i ai o ka Long Ailana, a no ka paapu lea o ka moana ua hiki ole i kona mau j īīo ke ike aku i kekahi wahi mamao mamua aku o lakou. Ma ka olelo a ke ko-lu o ka moku >.okui mai ka wanaao okoa mai ka uhi-i-aā' aua a ka noe i ka moana, a eia< ' ae, iloko no o ia paa ua lohe aku la-: kou i ka leo o na pu e kani mai ana i.a ka hema a nia ke komohana o ka, V.ioka, ma kāhi wahi mamua aku. O na Ki'naka o ka mokupuni $antūeket kel.ahi i lohe pu i ke kani o n& pu. Mahope mai i ikeia ai & kela mau pu i loheia aku ai ke kani no ka mokuluu,
e ki poka i ka mokuahi Pelekane Westpoint. Mahope koke iho o ka puka ana o ka !i- i-paaia ai e ka mokuluu ka moku mua loa, oia ka mokuahi Amerika-Ha-waii Kansan. L T a hookuuia aku no nae ia e hoJo mahope o ka hookaulua iki ia ana no kekahi manawa, a nana no i hoike maHope mai ua hookuu hou ia aku ia e holo mahope iki iho o ka hore elima ame hapa. Ua hoike pu mai ip i ka moku kukui aohe hae i kauia maluna o ka mokuluu, a ma kona manaō {io nae o ka mokuluii U-53 no ia. Me h8 mea la ma ka manawa e ane ane loa ana ka noe e uhipaapu mai i ku mokuahi Kansan i ike aku ai ka mokuluu i ka mokuahi Btrathdene. O kona mau ohua ame ke ko-lu ka i haalele aku iaia malnna o na waapa liilii. Mahope iki iho o ka hora ewalu o ke kakahiaka i hoopiholoia ai ia. j Ki Poka Pa-huia ka Westp6int | I O ka hora umi-kumamakahi ia i ka j wa a ka mokuluu i ike aku ai i ka j mokuahi Weatpoint, a mahope koke iho I ua hoomaka aku la kana kipoka pa-bū āna iaia me ka pu i kauia mamua o ka_ inokuluu. l'a ku ka moku Pelekane i na poka a hoomaka kii piha i ke kai, me ka lana malie maluna o ka ilikpi, he pio na ke kapena o ka mokuluu Kelemania. Ua kauoha kokeia kona ko-lu e kau iiun'a o na waapa liilii, a holo aku la ito ka moku kukui aole i mamao loa mai ia lakou aku. Ua manaoia ua piho* lo ka Westpoint a haaleleia he mana wa pokole mahope iho. I ka lohe ana o ke kapena o ke Kansan no ke kahea. 0 kokua ua holo aku ia no ke kokua; ana i ka Westpoint. Alai Ladana mai, ka mokuahi Kanaan o ka holo ana mai no Xewport News, a ma ka oleloia ma ka lono mua i loaa mai ua topidoia ia. ' O keia ka mea hope loa i loheia no ka mokuluu ahiki i ka hapalua o ka hora eha auwina la, a ma ia manawa 1 hiki mai ai ka lono no kona kauoha «na i na ohua o ka mokuahi Stepliano ina ka hikina hema aku o ka moku-, ipukukui e haalele i ka moku a topido: aku la i ka moku. Oia ka huaka'i ho"pe loa a ~ka mokuahi Stephano oiai e' kuaiia aku ana ia i ke aupuni o Rusia.'; He mau ohua lehulehu koluna ona a; maluna o na waapa lakou i laweia aku ai a mahope iho ua hookauia aku iluna 0 ka moku wawahi topiāfc- Balah, ke-. kahi o na moku i hoounaia mai ai e ka/ Adimarala Gleaves, a laweia aku i Nu- ; pota, kahi a lakou i pae aku ai me ka. palekana ma ka po i hala. Hoounala na Lono Kelekalapa Uwea Ole ma o a Maanei o ka Moana j ka manawa mua loa o ka liauwa-i waia ana ne no ka lukuia ana o keka-. hi mau mokuahi e ka mokuluu ua hoo-: maka koke na luna aupuni Pelekane e*: hoao e huli i na mōku a e hoiko aku--1 ke aumokukaua Pelek'ane ame Palanii e holo maka'i ana ma n& kapakai Ate-| lanika uo kekahi mau mahiha e maka- J . ala. Aohe mau hoailona no ia mau au--. mokukaua i hoikeia mai e kekahi o na< moku i topidoia. * • Ua hoike ae ke kanikela Pelekane; maanei no ka hoaoia ana e loaa akuj na mokukaua ma ke kelekalapa uwea' ole, a wahi hou ana aohe maopopo iaia; o kalii a ia mau mokukaua e holo ana ia manawa. Wahi hou ana, ua niua ia aku ka Tōhe ia lakou; ua boa-~ y&ka pu ae oia me he tnea la he men : oiaio loa i paaia kekahi awa hoolulu no' ha mokuluu Kelemania kahi e hoola- 5 koia mni ai na mokuluu me na lako ai ame ka aila ma kekahi wahi o ke kapakai Kanada. o ka AKepa Holani E lawe ana ka mokuuhi Holani Bloomersdik he palaoā ka ukana i aneane he hapalua miliona dala ka waitvaiio no ke .aiipuni o Holani kona manawa i topidoia ai, a e lftweia aku ana na ka Hui Netherlanc(B. iMa ka hoakaka a ka akena no ka iaina mokuahi ma ka po i haW e lawe ana ke aupuni o Holani i kekahi mau kee]tiinahana wikani no ka 'hoopiholoia ana okeia moku, a ua b<solahaia ae malia e nio ana ka hoopiholoia ana o keia moku 1 sana e alakai aku ai i kekahi mokuahana koikoi mawaena-o na lahui elua. Me he mea la he lehulehu wale o na moku a na aupuni i komo ole i ke' kaua, nia mā kahi o ka poino i nei manawa, a i ole ke hookokoke a« la •pahja! mē ka hikiwawe loa nolaila. O keleahi o keia mau moku no na aupuni kaua, a o kekahi no na aupuni i komo ole i ke kaua. O na mokuahi Amerika ma
kahi, kokoke mal.ai)&.Mjoia"k&' nui Philadelphia ame ka mokuahi Deala maluna o ka mokuahi ho-, pe kuhina Amerika i Kelemania James W. Gerar<J pme ka wahine. Mawāena o k'ekāhi mau mokuahi nui e ne n?a kahi kokoke aku ilaila-oiā ke Cameronia, ka Espagne ame ka Alauuia. O k'a hapanui o keia mau moku ua loaa āku na i'o ana ma ke kelekālapa uwea ole no ka hoea ana mai o ka mokuluii Kelemania ma kai o Amerika, a me he mea la e hoololi ana lakou 5 ke alahele t hoalo ae ai i ka lioea ana mai ma kahi o ka pilikia.