Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIV, Number 29, 21 Iulai 1916 — NO KA HOOLE WAIONA. [ARTICLE]
NO KA HOOLE WAIONA.
Oia ke kumuhana a Rev. S. K. Kamaiopili i ka po Sabati, 16 o lulai i hala. be kumuhāna maikai a i anoi nui ia, a i wehe hamama ia mai hoi maloko o ka o Kaumakapili. He kuli 'u maopopo, a he noeau nioakaka le'a kona maū manao wehewehe e pili -ana ika Waiona. Ua oili pu mai kekahi manao kanaenae aloha ia wa hookahi e pili ana i kekahi mau hoahanau'o na ekalesia o na kanaka Hawaii a puni koi Hawaii paeaina.
I ka i ana mai penei :"la'u e manaolana mau e hoea aku ana i ka hooko i'o ia o ko'u iini ma o ka holoi loa ia aku o keia kupuino nana e pepehi nei i kuu lahui he waiona, ia manawa liookalii no nae, eia no kekahi mau hoahanau o na ekalesia ke inu l&ina liilii mai nei no a inu nul paha. "O ka ka o ia inu liilii ana, i ono aku ka ka ai ke ai akū, a i ano ikaika ae lio h'oi 'le' ekino, ina pēla ... .5:! U f: jt . , . • i'o, he mea ī'o ia e ono i 7 o ai ka ai, a e ikaika i'o ae ai ke kino, a pela mau aku e hoomau ia aku ai ia inurama lillii ana, alāila, o oukou no e na hoahanau ke kakoo e inu mau ia no ka lama ma Hawaii nei, a o ka'u mau upu ann, anie ko'u, miinaolana no lea holoi lōa ia aku o keia kupuino mai Hawaii aku nei, e poho wale ana anei? "Aka, he lana mau no nae ko'u manao e hiki mai ana no he la e holoi<iV ia aku ai nei kupuino mai ko kakou aina aloha aku, a'u no e manaoio nei a e manaolana pu nei no hoi, ua hiki mai he ola iwaena o na home o na kanaka riawaii, a: o ka malu nafe o ko ka Akua aloha pumehana ke noho haku maii ma na kaiaulu aloha o Hāwaii nei. "A elike n'o me ka'u.i hoaiai āe nei no kek'āhi_ poe hoahanau pipili mau n'/ i nei kupuino he waiona, no keia kumu, he walii laau hoonoono ai a he hooikaika kin'o ka, ea, e oluolu e o'u niau hoahanau aloha, ma ke ola anā o ko kakou ekālesia i keia la, aole ia he laau hoonoono ai. ā oki loa āku hoi kona hooikaika kino anā, aka, he kaikamahine ia a ,ke opiokoko, a o ke kaikuahine lioi o ke diabolo e kuku mai nei ma na kihi alanui e anipeahi mai aiia ia oe e komo aku. "Mai komo aku oe, a mai lioao, mai lawelawe, a mai hoopa, & no ka mea, o kou luakupapau ia, a'u & pule nei na ka Haku nona na ekalesia a puni ko Hawai'i Paeaina e hol'oi loa aku i nei kupu ino mai Hawaii aku nei ka'u pule ma ka inoa o lesu Kristi amene."
E na Lunahooponopono o ke Kilohana a ka Lahui, aloha kakou, e ae mai >i ko'u manao ponoi no ke kakoo ana aku i ko Rev. S. K. Kamaiopili manao tjo ka waiona; oia lioi, heaha na hoopomaikai a ka waiona ia oe e ka mea inu waiona? Heaha lioi na mea maikai moakaka le'a au i ike ae ai i kou inu īama ana o ka wa i hala, ame ko ka wa ano? E oluolu hoi,-e ha'i mai, e ka mea inu waiona i ka haina o keia nihau. No ka paku'iku'i mai o ka lohe o ka'u aliiwahine i ka maikal o ka himeni o Kaumakapili ma o kela liimenl t hookuku ala, pela i hoea malihini aku ai maua iloko o ka Ekalesia o Kaumakapili i ka po Sabati nei, a no ka ho«. laha pu ia hoi o ua himeni liookuku la kekahi e mele ia mai ana ia po. ISTolaila, ua hele aku la no ka makemake o ka'u aliiwahine, oiai, o kona leo, he mura, a he libano ia'u, ua hele i 'o aku la r a nolio ilio la ma kekahi noho kaawale, a oiai, no ka himeni wale no ka makemake, a ua lohe aku la no hoi, a ua pau ae la no, a e manao ae ana e hoi. A no ka hoomanao ana ae i ka hoolaha, he hoole»T\'aiona kelkumu olelo 0 ia po, ua noho hou iho la- e hoolohe, a e nanea ana no, kaalo ae ana na kahu ekalesia o Kaumakapili, a o kvru hoaloha kekahi Mr. L. Keaiwe'pooolē e ka 'i like ae ana ,me na kahu a ilunA o ka awai. - Mahope iho o ke kepakffpa ana a ka mea haiolelo elike me na mea i hoike ia maluna, ua hoohuli ae la kana ka« mailio ana ia Lapana, a ua ku pu mffi la oia me ka mea haiolelo imua o ke anaina, a e lioike mai ana no hoi ka mea haioielo i ko laoa pilikia ma k£ ,inu waiona pu ana, a ine ke ki-pa ana. E hee ana laua i- ka nalu hoonāhi o ka inu waiona iloko o la mau i&, e hee ana kekahi i lea lala, e hee an» kekahi 1 ka mukii, ā, papapae like. aku la no imua 0 na wahine a laua e hakaka and no hoi kftna wahine, ame na hopuna olelo, "Ko-ko-ka-hele i-u wahine ino kamipiilū no pelekuke, ko-we-" X kekahi la la'ila'i o ke kau, a mahope iho q ka aikipalale ana o Mr. S. K. Kamaiopili nona iho, o kaiīa i loaa mai, ua poino kekahLwahi o kona kino, ua nukee ia kona auwae ā ua kekee kapakalii ae miai ka nanaina o iia auwae apau o kanaka; a no Lapana hoi, ua muumuu kona pepeiao akau, ka huā i loaa mai o ka inū rama ana. A, e Mr. Lunāhooponopono, o ka mea nona ka inoa m'alaio iho ka hoike bia* io>, a i maopopo loa i nei mau mea i hoike ia ae e Eev. S. K. Kamaiopili iloko o ka Ekale'sia o Kaumakapili i kela po, penei: He naau t?ahi hale liilii kupono no he ehiku ko lakou nui, a i kukulu isi e Rēv. Samucl Kaloa malalo o ka'u kauoha ka mea nona ka inoa malalo iho, o kekahi oia maū hale ko S. K. Kamai-
opili i noho ai me kaoa wahine ma Kaopuaua ae īiei, a be wahi alanui oloh i kapa inoa ia Kūkui lanē ia mau la e holo kikee alā mai ke.alanui Nuuailu aku a puka maukā o ke alanui Kukui ponoi. A ma ia wahi alanui uakee no hoi ko Lap&na hdme me Mrs. Elizabeth Afchuck, kana Wahine, aole no he mamao loa kekahi i keknhi, a o k'a mea no hoi e kakau nei mawaena o laua elua ko'u home me ka'ū wahine. He oiaio na mea i hoikeia e ka ha'ioleio »S. K. Kamaiopili mā Kaumakapili i kela po, a na'u ponoi nei e hooiaio aku ia mea imua o ka lehulehu mai Hawaii a Kauai. He kiekie palena ole ha inu rama o 'nei mau mea a elua, a o ka me ae kakau nei kekahi helu kiekie oia mea lie in'u rama, a'ū n6 phha e olelo ae ai, owau aku ka oi loa mamua o laua, aka, ho laua hoi ka moolelo i kamailio ia i kela po, a e kapae iki ae hol ko'u apau ae ko laua nei mahele inu rama, kamailio aku hoi ko'u. He oiaio no, me ia inu rama no ia la a. muumuu ka pepeiao o a kapakahi nukee no hoi ka auwke o kekahi, a na ke kauka i hooponopono a hoi hou ka auwae i ka pololei, a o keknlii hoi ke hele muumuu nei no kahi pepeiao ua lele kahi apana i kau a mea he iiiu rama, a o ka hopeha ho'nae la o ia mea he ai kipalale i ka waiona. I keia ua oili mai nei ia mat» elua- he ipu alafoat& meema» 1 piha i ka mHira amē ka' leekahi aihe kekaiii, a h.e in'au kitf ao i lee doV a he' mau kia ahl i ka e holke' dku ana i ke ala pololef a ka lahui ponoi; e hele ai. Me ka uwalo leo ana o ka piiU'Wiii aiolia oiaio, no ka holoi loa ia aku o ia mea ino Aiai ka nōho hoū ank mīīi hia na kaia\itu alolia ō Hiiwau nei, & aola h'oi e ike h'ou ia koha' fliau hibhioii& hoōkalakupUa a'pejfeii kiinttkfi( miiopopp loa e maalo hou ae ana mam'iia o kou inau maka aldf>a e ke kahe aA»e ka Wahine o H&waii Uuauli nēi.
A o ka fflea noila lta plioa 6ialalo iho kēkalii e kakoo lōjl akii noi i nei kumulifina a kā haiolelo, Rev. & K. opili, ā no ka mēa, aole wale o kd pepfeiao ame ka auWā'e kJo'u >khi i poino, aka, ua kMValv> i&u ni nūi 0 ka āW ka fra':iuii'&iK) Aai a*u aku, a ke ku oloheloke nei au mailuna a lalo he kanaka ilihune. O ka inu rama nae ko'u mea i ilihune ai, oiāi ko'u la hanau, he mau wahine waiwāi k'e lOaa āna :a'u, a ua loāa i'o no, aka, mamuli o ko'u inu 10 ma, iia K&ai&le ak'u lia poilo nul o la māii wahiiie ku6tfootio ihāi a'u aku. A ina aoie ia m&a, i keia la, owau keWhi e helu pu ia me nā poo waiwal e ae, a he ni'āu kāii-wa nlalālo mai o'u, aka, ua haiii 'ātea, ake noho nei mialaio o ko Ire Akda lokowaik'āi, a elike ka TjerWā kk 6 leelā iiiau uhane maikaii ī'lee AWM } , : aoī'e ē Kou ia he waiOīik, nŌ £a mea e kakaunei mi' ikberiiah<k>tahi. t 'kā hoopiiu aAii i koia, ā""no kou poilp e lea hoahaniiō e hooiiiāu ihai nei 1 keia hāna, e ofa'6iu e Wāiho ak'u ia mea, a e ike īio m■"i / p& liāeā oluolu .nui, a mā kā inoa i'6 riae o lesu K!risto, «oniene. S. K. KAMAAIA.