Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIV, Number 21, 26 May 1916 — KAHE KA PELE MAILUNA MAI O MAUNA LOA Puoho ka Lua Pele o Mokuaweoweo Mahope o ka Moe Lolii Ana no na Makahiki EKOLU MANA O KAHI I KAHE AKU AI KA PELE Huliamahi ka Poe Makaikai Mai Hilo Mai no Kahi e Ikeia Ai ka Nuhou [ARTICLE]

KAHE KA PELE MAILUNA MAI O MAUNA LOA

Puoho ka Lua Pele o Mokuaweoweo Mahope o ka Moe Lolii Ana no na Makahiki

EKOLU MANA O KAHI I KAHE AKU AI KA PELE

Huliamahi ka Poe Makaikai Mai Hilo Mai no Kahi e Ikeia Ai ka Nuhou

O ka nuhou ano nui, o ka hoea ana mai i Honolulu nei, ma ka Poakahi aku la i hala, 'o ia no ka puka ana mai nei o ka pele ma ka Luapele o Mokuaweoweo, ma 4 ke kuahiwi o Mauna Loa, a kalie aku la ma na mana ekolu, me ka hoopoinoia o kekahi aina nui. Aole he mau ola i *poino, i kulike ai me keln lono, aka nae o na pipi he mau haneri ka 4 hopohopoia, no ka make mai i ka pele, ke ole e hoohuliia lakou no kahl e pilikia ole ai. Poino ka Aina Hanai Holoholona Ma ka nnhou o ka loaa ana mai i keia kulanakauhald ma ka Poakahi nei, e hoakaka ana ia penoi: Ma ka hora ehiku me ka liapa o ka po'o ka la Sabati, i ikeia ai ke pa-hu ana ae o ka pele maluna o Mauna Loa, ma kela huli o Kau, a kalie aku la ka kahi he ehiku kaukani kapuai ke kiekie o ka mauna, o ke kahe mai la no iā o ka pele ma ka aoao o ka, mauna ma ua wahi haahaa, ahiki i kela wahi i kahe mua ai ka pele i ka 1887. Ma kela wahi, i mahae ai ke kahe ana a ka pele iloko o na mana ekolu, he hookahi mana e kahe ana ia no Kahuku ame Waiohinn, 0 ka lua o na mana ma kela alahele īiookahi no o ka pele o ka J887; a o ke kolu o na mana ma kahi i kahe mua ai o ka pele i k:i 1907. Ua kahe aku ka pela a a'e ma kn aoao makai o ke alanui iiupuni, me ke komo kukonukonu ana i ka aina haiuii pipi o Bakalamana, me ka nui o ka poino. O ka aina hanai holoholona kokahi o Kahuku, ua uhi paa ia kekahi wahi nui o ka aina e ka pele, me ka huliamahi anā o na kanaka hann, e hoohuli i ka pipi, no kahi o ka palekana o ke ola. Ma ka manaoia nae, e poino ana no he mau haneri o na pipi, ma o ka nui 0 na mana o ke kahe ana o ka pele. Aole Mau Ola i Poino • Ma ka oleloia, he hookahi kumu nana 1 hoopakele i ke ola o na kanaka, o ia nō ka malie o ke kahe ana a ka pele, ina ka o ke kahe me ka hikiwawe loa, aole e loaa he manawa nui kupono, no ka holo ana no na wahi e palekana ai ko lakou mau ola. Ma ka aoao e nanaia māi ai ma Hilo, aole he ikeia o ka pele, koe wale no ka punohu o ka uwahi iluna o ka piko o ka mauna. No ka ike pono ana i kekahi o na hiona i malihini i ka ike a ka maka, i haalele aku ai he mau hanen o ka poe makaikai i ke kulanakauliale o Hilo, maluna o ko lakou m&u kaa otomobile, i hiki aku ka heluna ma kahi o ke kanaono, a holo aku la ma ke alanui o ka Luaopele no Kau. , Ma ka aoao ma Kahuku x ke aumoe loa ana iho ma kela po, o ka hapalua ia o ka hora umi-kumamakahi, ua pa-hu ae la ka pele, me ka ikeia o ka uwahi ma kahi he elima haneri kapuai ke kiekie. ,0 ke akea o ka mana hookahi, a ka pele e kahe mai ai, aia ma kahi o ka elua ame ekolu haneri kapuai .ka laula; oiai lna kela hoakaka 110 keia meahou, akahi no a ikeia ke kahe o ka pele. O keia ke kahe nui ana o ka pele ma ! Hawaii, mahope iho o ka hoomalolo ana i no kekahi mau manawa loihi ae nei i ' hala; a ina no ka mau o ke kahe ana o ka pele, e holo okoa aku ar.a kekahi poe o ke kulanakauhale o Honolulu nei, no ka apana o Kau, no ka ike maka ana i ka pele, aole hoi o ka lohe pepeiao mai.