Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIV, Number 8, 25 Pepeluali 1916 — OWAU NO IEHOVA, AOLE AU E LAUWILI! [ARTICLE]

OWAU NO IEHOVA, AOLE AU E LAUWILI!

A i hoolohe pono oe i ka leo o Tphova kou Akua, e malama, a e hana i Kana mau kauoha apau a'u e kauoha aku uei ia oe i keia la, alaila, na lehova, na kou Akua oe e hookiekie ae maluna n na lahui kanaka apau o ka honua. E ili mai keia mau jiomaikai ana maluna iho ou, a e loaa aku oe ia Inkon, ke hoolohe aku oe i ka leo o leliova knu Akua. K i>omaikai oe ma. ke kulanakauhale, o j<omaikai hoi oe ma. ke kula. K pomaikai ka hua. o kou kino, ame Ua hua o kou aina, ame ka liua o kou iioloholona,. na keiki a kau mau bipi, ■ ame kau j»oe liijia. K pomaikai oe i kou komo ana iloko, e pomaikai hoi oej kou hele ana iwaho. () Ichova ka mea e pepehi ai i kou poe enemi imua ou, ke ku-e mai ia oe ina ka aoao hookahi lakou e bfcle ku-e mai ia oe, a ina na aono ehiku e hoo-l-m-hu ia aku ai inuia ou. .\a Lehova oe e hoopomaikai ma kou n au hale paj»aa, ame na mea aj>au a. kou liina e la.we ai; a e hoopomaikai Miui Oia ia- oe ma ka aina a lehova koui Akua e haawi mai ai ia oe. Kan. 28:1-8. (» keia mau olelo lioeueu a hooiaio a l<e Akua ma o kona aoao la, imua o ka ialiui hoano o ka 7saraela ma o Mose la, koua wahaolelo la: K haawii 'o mai ana Oia i ka poniaikai ma na ano apau, e hauoli ai o Kona ]>oe kanaka; ke malama lakou i Kana mau kauoha; a e poino lakou ma na ano apau, ke malama ole i keia inau kauoha. Kan. 27:1ō-L'li. -Ma na ano apau elike ine keia. Kan. •J8:1(5-51. E hoomanaoia no ka lahui Isaraela keia mau olelo a'o mamua o ko lakou komo ana aku a noho iho maluna o k,i aina momona o Kanaana, ma ke ano i aina hooiīina no lakou, mahope iho o ko lakou kailiia ana mai e ko lakou Akua, mailoko mai o ka aina hooluhi 0 Aigupita. Aia maluna o keia aina he eiwa lahui like ole: Heta, Amoia, Kanaana, Peveza,. Heva, lebūsa, a- p-ela aku. los. 9:1. Ua noho keia poe lahui nia keia : aina ? a ua lohe lakou i ka Euanelio ma o le^ero ( ke kahuna kiekie no aneane 400 makahiki; a no ko lakou hoolohe ole- i ka- Euanelio ia wa, pelalakou i kipakuia ai e ke Akua, i loaa he wahi no Kona poe kanaka, inalia n loaa he liua ohaha/ e hoohauoli aku'ai 1 ko lakou Akua mana loa, mamua ae ona Akua o na. lahui apuni lakou ; a i ka noho ana aku lioi o keia laluii, oia ana no ka lahu.i, a ]iela no lakou i kaiehuia ai e ko Roina 7ō makahiki mahope mai ■ 0 J\riBto, a he 80 makahiki ae nei i hoomaka ai keia lahui e hoakoakoa hou ma ko lakou aina hooilina nia lerusalo> ma, elike me ia e loheia aku nei e kakou ia keia hova. A mai keia lahui mni o ka Isaraela o ka hale o losepa, a- ma o Manaae la, kana liia]vo, i oili mai ai o Lehi, Nepai, Lamana, a mai keia hanauna Ls\maua 1 |iuka mai ai na kupuna ou e Hawaii lahui, a ko ae la ka-hoike a ka Buke a Moramona, e> i ana: Mai ka laluii Ilikini mai kakou, e ike mai kakou o keia la i ka moekahi o keia ae la me ka ko kakou moolelo e-kuhi nei mai Nume.alani mai ko kakou' maa kupuna niua 1 oa, i jiaualewaia-mai ai a hookainaairta iho ai maluua ou e Hawaii aina, i okikilo loa. A mai weja mai kou inaina no ko oukou mea kakau nei, no ko'u awili pu ia kakou ine-keia lahui Ilikini ai īli laau, a pela aku; aka, e oluolu e lawe aku i keip mau mea oiai o keia la i hoike ma ka aoao o ua ohana Ilikini la, aole no lioi lākou ilalo lilo loa. Penoi iho, C. W. Curtis Owen, he niau senatoa; Kauka O. A. Eastman, he mea kakau moolelo; I. Gurney, luanamakaaina-i na; O. D. Carter, A. C. Parker, hulihomia no ka mokuaina; Kauka C. Monteaim ame Marie K. B. Bald\vin, loio; a he nui aku o na ha]ia Ilikini me na ike ■ ke ole ame na oihana ano Hke ole n puni ka unioli. Ma keia, mai noho kakou a hehi me ka naau haakei i ko kakou mau hoahanau lliliini, oiai, ua pakeu loa aku !a kou- i ko kakou, he wahi -elele walaau wale iho no ko kakou a koe ka oku linia ana. A ina- he hapa kakou o na ohana nalowale o na hanauna lie umi o ka Isaraela, alaila ua pili pono loa keia mau olelo hoohoihoi no kakou i keia la,- oiai, eia kakou nm-'ke alahele o ka hoolioihoi makuahuiiwwai ,e ala ae mai ka hiamoe ana, oiai na makahiki au holomua loa ou e Hawaii aina i aui liope ae nei, 'oiai" na malihini e paeli ana i ka lepo gula ou e Hawaii aina; a ka nana ana aku ia lakou i keia la, ua koliu maoli no ke keha ana ae, he poe Hawaii konohiki lakou e ai hookano ana 110 i ka hou o ko lakou lae elike me ka hoopa'i mua loa la o ka hookuli maloko b Edena. Xo na makahiki he lehuleliu loa i hiala aku nei, ua lilo'loa na kalai manao naauao a na Hawaii kaulana ia mau la, i mea nui loa i ko'u noonoo, a oi loa-aku hoi ko'u hoohialaai loa no ua kalaiolelo kuliu ano wanana a ka Hōn. J. Nāwahi, ame ka Hon.' G. W; Pilipo, a Dūke Hao o na KonaJ e wawalo ana maloko o na ]mia o ka hale ahaolelo o Xliiolani penei: O ke kuikahi panailike 0 kie anuu mua loa ia o kn hiaawi aina ia Atnerika Huipuia. A e Hawaii lahui e, i keia la, eia au ame kakou apau he ohua noho hale no

r*a malumuhi o ka Iwie Aeko, a kela iii 1111 oiolie knlaiaupuni i lia'i e mai ai me ka liopo oie, 110 ko laua kapaia aku lie niau pupule. A ia kaUou ke hoom.°hinn ae nei'iuahina o ka ninau: E kokua'kakou kekahi i kekahi. Kla ke wehewehe hoa'ia "i mau ia nei na alahele maikai oi loa e alu like mai ai kakou a o ka hooniaka no ia o ka nee, a o ka holomua ka jvahu hopu, elike me ka ia nei ae e hoomau mai nei. No'u iho, aia he :»0 makahiki a oi i haia aku nei, ua hoala ae au i ka hni wnapa Honolulu, a owau no ka lniianni, hope puuku a kamana o ka hui a kakauolelo. He 40 niahele, he !rō o ka niahele, me ka uku liilii o na lala i kaa ai o ko lak'ou mahele. A iloko o 0 puie ua loaa ke kmnuwaiwai, a kuai koke no ka waapa, a he elima waapa 110 ka hni kelā waiwai, a i ka piha ana o ka rnakahiki ua loaa ka hanoliano i ko makou hui o Ua maliele ana o ka puka he iMn.Ao no ka mahele, a ua neemua akn kela hui me Ue kinaunan ole no ehiku makahiki; me ka inahele maii ana i ka puka i na wa apau, elike me ka nui o ka loaa, aole aie o ka hui, ahiki i l<a hooUi maoli ia ana a kiulala ia na waapa a mahēle hou na lala, a o ka panina keia. F. ohiolu e ninau ia W. ma ka. hui o ('. AHen ma. Mamuli o keia maa ae la o'u no ka waiwai o ka haua lioomakaulii ilala, ua kuai aku no au he o ka hui Kuai Aina Hawaii, a ua pilikin mannih o ko kuai ia ana o na mahele mahiko, he heniahema loa kela hana ana, he oi aku ka naauao o ke kukulu ana i halfl uolio he hookahi tauaani mamua o ka mahiko hou loa nui o ka aie, a umi ma< kahiki mahele. 11 e nui loa ko'u iini i ka lu ana i knhi mau kenikeni i keia wa iloko o na hui, oiai, ke iho aku nei na la e hapauea, a e lifo hoi na ke «lala ka imi ana i ke elike me ka inea a kakou e ike maka aku nei imua o kakou, eia nae ka mea e ikoia nei, he hokii ka ma'i e omilo nei i na hui Hawaii apan e ikeia nei, ma o ka peresi«lena, puuku ame ka napa hooko e omilo ai o ka ma'i, a he loha wale mai no ko na lala. No keaha mni la keia 1 ? A no ke kunui no elike me ka'u e kalahea mau aku nej imua ou e Hawaii lahui, kukulu, berita a wawahi berita iho' no; o ia, o ia wale ae la no kō kumu! No ka hana mihi lahui-, o ia wale no ke alahele e mohala ai a malaelae ai o na koiikoi ou e kuu Kilohana ahonui, e kahea hooki ole nei, no ka mea, ua lioole maopopo mai Oia,- aole ona lauwili; a no ka mea, ina kakou e hana ana i ka hana mihi lahui, eia mamna ae nei na hoopomaikai lie nui like ole, a ke Akua e haawi ai no kakou, 'me kona hoi'hope ole i Kana mea i hoopuka ai mai Kona waha mai; a o keia mhu alahele apau loa na makaninka Hawaii o'u e hoomaikeike mai ano, a« inainna loa aku nei, he manualn la-i kaapa wale no ia na Owau mau loa e haawi mai ai no Hawaii lahui ike* i kahewn a mihi. Aole lioi o ke kaukai a hala loa ka wa kupono, me keia a kakou e akeleakele nei me liua ma. Nolaila, maheannai ana kakou? Ma ka mihi lahui anei kakou i haawi p-iha mai ai ke Akua i Kana mau huikaia ana ia no ka Iiana hewa pili lahui i ike le'a ia-ai no e kakou o keia la? A i ole, ma o ka hoomau ana akn no me ka hookuauui; e paio aku no me

Uo • kakou wahi makaukau uuku, i kakoo pa«.-pōno ole ia e ko kakou lokalii kaniolamola o ka inaka-pa, e na hana hoohemahema, a ka poe i manao ia aku aole lakou e hooniahu'i aku ana itta ke ala hoopaumaele inoa lahui Hawaii, a ko lakou mau mua la, me ko kakou hoao mau ana e alo ae me he mea la aole a kakou mea i hana ai, elike me ka holoniua a ko kakou mau lioa noho. E j loaa ana anei ka hooko piha ia o na iini e holomua kakou ma ke ano elike me ko lakon ma ae holoniua; e hookikii mni nei, a kakou hoi e makaleho aku nei, no ko lakou holomuai Nolaila, e na Kvistiano i manaoi'o iho he poe Aurola 'iakou, e kakaa ai no ka olelo a ke Akua; ano, eia imua o ko 011 kou alo he hana nui na oukou ame kakou apau e hana koke ai; e lay>aau i ka ma'i nui o kou lahui ponoi iho, mamua o na mea e ae; o ia keaha? 0 ka mihi lahui like ana, no ka hewa he hahaki berita, ma o na lii wahine la, Kaahumanu ame Kapiolani Nui, i ka berita ana: O Iehova, o Xehova \%alP no ke Akua e hoomana ai 0 na lii ame ka lahui Hawaii! Nolaila, e ae mai i ka'u noi, e oluolu o keia kekahi o na kumuhana e' la\yc- mai ai a e noonoo nui ia, m6 ko akaliele loa, i ka Aha. Euanelio nui e malamaia ana ma Lahaina; a e oluolu īiui e kuu • makamaka maikai ka Mea llanohano a Kiai o Haili i Hilo, nau e kukulu ae i keia liipuu imua o na Hawaii haipule o kela aha, oiai, na oukou i hauhoa i keia lahui nia o ko oukou mau mua loa la i ka 1S20; a e oluolu »a e akaa ae i keia kipuka me ka nipuu niai ke kania-i ae o Hawaii 'lahui, ma ke ano lahui ,a e huikala pihaia ae o Ilawaii lahui', mai keia; mau hana umia-. puaa i ike mua ole ia o ke kee ia lii; o ko oukou aloha keia ia kakou iho. Me ke aloha nni loa. J. M. M. ' Feb. 13, 1916. ++• Ma na lono i hoikeia mai i keia k?enn he o ia mau ka noho ku-ee iwiier*i e kekahi mau alākai o'ka aoao Demokarata, me ka holo ana naīe o- keknhi : . ; i tlunn nui o na Demokarata, ma ka aoao e kakoo ana ia Kiaaina Pinkham.