Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIV, Number 7, 18 Pepeluali 1916 — KA HAUKIPILA O NA ULIA POINO [ARTICLE]

KA HAUKIPILA O NA ULIA POINO

Mr. Sol. Hanohano, Aloha oe:—E ae mai kou lianoliano e hoolauna aku i na aui o ka manawa, ma kahi kaawale o kau hiwahiwa, nau hoi ia e pahola aku i na kini heiuhelu o kaua. Ma ke kakahiaka Poakahi, lanuan 17, 1916, ia'u e hele ana ma ka aoao makai o ke alanui Beritania, e kokoke aku ana i ke alanui Muliwai, e ua liilii ana ia manawa; ua pakika iho la ka mea kakau iluna o ke alauui kau aoao a hina ana ilalo, a i ko'u hoomaopopo ana iho, eia ka ua paewa ia ka wawae liema. He s mau keiki Pukiki ame ia hoaloha o ka makakila S. Kanio, ka Lunahooponopono o ka Holomua, na lakou i haajyi mai i na kokua ana no ka manawa. Ua hoea mai la ke kaa otomobile ! o ke aupuni, a lawe aku la ia'u i ka wa a ka ua e haluku ana, a noho ana i ka Kale 0 ke aupuni, i hookaawale ia no ka lehulehu, o na ulia poino ma ka halewai. Hana mai la ke Kauka B. G. Aver elike me ka ike i loaa iaia maluna o ke pakaukau, kahi e kau ia ai ka poe po- , iuo, ma alahele e palekana ae ai; : aole owau wale, na lahui like ole ma ka aina.nei. Ma ka'u hoomaopopo ana iho i ka wa. i hpihoi ia ai iluna moe, he mau apana laau elua, he hookahi mamua, he hookalii mahope o ka 010010 wawae, a ua paa iho la, no elua pule, ahiki i ka wehe ia ana ia mau pono, a hoopaa liou ia he mau pono hou i kulike ōle jnamua, a i ka elima o ka la, na wehe hou ia ae la ia mau pono', a ke ltauka i hana ai, a o ka hopena i hana ia .mai, o ia no ka plaster i like loa nie : ka cement ka paakiki, he kohu pohaku, a e kali wale aku ana no i na hooponopono ana i ke koena o na mea e hana hou ia mai no mua. Ma ko'u nana aku iloko o keia mau la, a J u i hoea mai ai, ahiki, i keia manawa, a keia makakila e kakhu aku nei, he akaliele o ka lawelawe ana a keia ! kauka, i ka pono no na laliui like ole .9 hiki mai ana imua* o kona alo; a he : kaulike kona manao ma ka lapaau ana, a he oluolu ma na kukai olelo ana me ia, i na wa apau. ya laki no ka lahūi Hawaii ame na lahui like ole e noho ana malalo o kona malu, e lapaau ia ana eia. He akahai kona noonoo ma kana oiliana lapaau no ka lahui. ī ka nana aku a ka mea kākau, mai keia keena aku e noho nei iloko o keia mau la o ka luuluu; he nui na ulia poino e komo mau ana i nsi la apau, ame }ca po, i na hora e nee ana imu,a. He nui na meaai o keia keena o na ma% palena, ki, pipi, laiki, kamano, uala, pola poi nui. He hookahi hooauau ana o ka pule he maemae kalii moe; 1 kihei keokeo, 4 kihei huluhulu o ka wa anu, a i ka wa anu ole he 3 kihei, he 3 moe oloko o keia rumi, ,2 pakaukau, he 6 noho no ka 'poe ohana e heie aku ai, e ike i ka mea pilikia ma ia keena. Ua hamama ka ipuka o keia kepna i ' na wa au e ike ai. Ke minamina npi au i kekahi o ko'u lahui e hele 1 mau nei i keia kauka, me na manao hookiekie ame kahiohio ona e namu pakeke «i i ke kauka; aole ona manao no ke ola no kona mau ehaeha ma ka m«ka ame ke poo, oiai, he pilikia ia, aia ilaila kou ike ame ka noonoo e loa'a aku ai no mua aku o keia mau la e ola ai. Aole o ko'u lahui wale no keia pili* 1 kia, o na puakea no Jtekahi ma ia ala--1 hele. 0 ka lahui e ae he paulele loa lakou no ke ola ma na ano apau, a i ole imi hou aku i leahi e pakele ai. He haole muumuu o na wawae elua ka i , moe iho iloko o keia koena no kona eha, ka mea ano e, ua makemake loa , oia e pa kiaha, ua hele aku, aole i hoi mai no kona ola e lapaau aku ai. Ke huli aku a nana o ka ike namu haole, o ia iho la no kou kakoo, i na wa e ninau ia mai ai e ke kauka. Ma i kekahi mau ninau e pili ana i kou pilikia, me ka mohala maikai o ka nam.u pakake ana aku imua ona, i na wa apau, ina e ano kamaaina iho na ku- , ka'i olelo ana me ia, a e lilo no oe ; i : hoāloha imua o kona alo e pane aku £^i 1 na wa au e makemake ai; a mai hoopoina i na leukaiolelo ana o ka noeaii . ma ke alahele o ka palekana ana i kokoke aku oe i ka ipuka o ke ola mau loa; a hoi ana i kauhale me ke aloha , pumehana i k,a ohana. Nolaila, he mea pono i na opio e ne:e ma ke alahelp o ka namu haole; o ia iho no ka makua ma ka hoopono ke malama maikai ia ka ike e na opio e pii ae nei. Na kokua ma'i o keia keena, Mr. F. I. StevenBon, Mr. Damien, Mrs. Kay, Mts. Annie, a o ka Ilamuku C'has. Bose kekahi ma ia kulana e lawelawe pu ana i ka poe popilikia, a he ku no hoi ka vyeliweli o na poino ke hoea mai i ka halewai nei, i na hora like ole ō ka man&wa. Nolaila, he poe waipahe o ka puuwai oluolu ma. ka malama ana i ka .poe pilikia e noho ana iloko o keia keena. Ke haawi aku nei l:o.u mea kakau ;i . na. hoomaikai ia Kauka Ayer ame kp : pot kokua no lakou na inoa maluna ae i nei. Ke haawi aku nei au i na hoomai- • kai pu ia oe e Mrs. L. Kinolau o ke Aioha Aiiia, ame Mr. §am Kaloa no ■ kp, pahola ana mai i ko olua loHomaikai i ka nupepa i ka mea kaknu i keia keena, ka Haukipila o na Ulia Poino, me ke aloha nui loa no oukou apau loa. Kekahi mau ma'i ua hoounaia aku i

kekahi mau haukipila e ae >e law»au ai, a o kekalii poe ua hoea mai, ua pau aku 110 i ke ola, a ua hookuu ia aku e hoi, a (, kekahi e hoomau no ka hele ana i he kauka no ke koena aku i kno o b ma'i. He holomua kana hoohana i na wa l'opilikia e hoea mai ai. Kekahi poe ira'i, ua inanaoia aia iloko .0 ka pilikia o ka make loa, a i ke kau ana iluna o ke pakaukau kaha kanaka, a o ka apiki, i ke kali ia ana he mau minuke nia ■ a walii, ua ike aku kou mea kakau e om mai ana ola hou, a i ka hoomaopopo ia ana aku, he poniniu i ke i>oo, a he ona rama kekahi ano ma 'i. E epa 110 na ulia 0 ke kanaka ke hoea mai i keia keena. 0 Mr. David Keawe, he fiva kona ma 'i i hoihoi ia mai Kalihi uka noloko o ka Halenia'i Moiwahine e lapaau ai, he mau la no ka i noho iloko o ia haukipila, ua loli ae kona ma 'i, he pupule, ia mai ke kaa 0 ke aupuni ame ka hoike pu ia mai he pupule kona ma'i a noho ana i ka haukipila o -na ulia poino. He ekolu la ka noho pu ana ma ka aoao 0 ko'u moe, a ua hookuuia e hoi i ka hale 0 kona mau hoaloha ma Kalihi. , He keu aku ka like ole 0 na ike 0 ke kauka ma na kulana 0 ka mea ma'i. Ka 'u ia e kauleo aku nei e "wae ae kn lahui i poe moho senatoa ame na lunamakaainana e noonoo ana i ke ola 0 ka lahui; e wae ae i poe keikikane, no ka hoouna ana i kauka i na aina e, e a'o ai, ma ka aoao 0 ke aupuni, no ka lahui 0 ka holomua 0 ka aina hanau, ina ka noao 0 ka lahui Hawaii, e hoohemahema ia -mai nei ke ola o ka lahui. Nolaila, ke waiho aku nei au i keia kumuhana na ka lahui e noonoo aka hele mai. He Pukiki, Mr. Fred Ferreira, a h( Koiea, Mr. L. P. Kim, ua oki'ia laus 110 ka nui loa 0 ka eha mau, he i'o uli ma kahi e kokoke aku ana i kahi 0 lo makani holomalu e puiwa ai ka ihu; 1 ua loaa like ia laua ka oluolu; a e hoo kuu ia aku ana laua i kekahi 0 keie mau la iho. Ka nui 0 na ma'i huikau iloko 0 lan ari 1-31, he 129; Feb. 1-12, 65. E ka hoaloha, e kala mai oe, no keu nno kalana e kakau aku nei imua e koi hanohano oiai ka mea keia i loAa i koi hoaloha, e kakau nei no na auiui 0 kr manawa. GEO. POOLOA. K.a Haukipila 0 na Uulia poino. Honolulu, Feb. 13, 1916. :