Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIV, Number 6, 11 Pepeluali 1916 — AOLE OU AKUA E AE IMUA O KO'U ALO. [ARTICLE]
AOLE OU AKUA E AE IMUA O KO'U ALO.
Aia hoi he f»G makahiki i kaahope akn nei, o»ni na "lii aimoku, ua knukaualii, »a kahuna knhikuhi puaoue, na konohiki ai ouo o na kalana nie ua ahupuaa; ka i. ka mahi, ame ka palena o na mamo o ka halau hale ou e Hawaii i okiki- ](, loa la: ame kakou hoi na ewe okoa hoi o "ua halau la o keia la e ola uei ine ke paumeume; no na pono ame na ]»f>nioikai i hoohialaai mua ia ai uo e ko kakou ]>oe hupuna, ine iia hoohaiki koikoi oi loa aku i ko kakou o keia la; aka no nae, ua auamo no lakou ia mau haawe me ka maalahi loa, a kunukuīīii ole iho, oiai he poe kauwa kuapaa. maopopo loa ko lakou ola ana o ia la, malalo oka mai» o J<a leo oka ]>oe maluna ae o lakou: aole hoi elike me kakou o keia la, kou lawe ae no a ai, na ke kino ponoi iho no me ka hoomanene ole ae. Aia hoi, ua pae inaalahi mai la na o'elo kuj«aa naueue ole a ''Owau mau loa aku nn.' ! ke kanawai aiue na kauoha loli ole a ke Akua oiaio hookahi
wale iho no, ka inea nona .ka leo nui ku i ka weliweli. i puana mai ai me ka mo- ( akaka loa, e ole loa ai i ka lahui waeja o ka Isa.raela ke imi ae i wahi no. lakou e pakele ai, mai na hoahewa ana a k«'ia kanawai moakaka loa e kau ao la ma ko'u lae. Ile mea oiaio loa, o na kanawai a ko' Akun i haawi mai ai no kona lahui, i mea na lakou e lawe ae ai a malama, a hooko i nu>a e hookupono ai ia lakou, ma ke ano i lahui pookela loa ma na ano apau loa, ma ka papalina o ka honun; a i oi loa aku mamua o na lahui alii e noho ana apuni oia; pela no i lilo ai ua kanawai la i mea alakai i ka ha]ianui loa o na kanawai o ,na anpuui' a|mu o ke ao, e ku nei i keia hora. A m.-imuii o ko ke ao nei piha me ka ali}«u, a makee ole i ke kaulike elike me ke Akua ma o kona mau kanawai U, ]>ela kakou e ike nei i ka lolelole mau. o ko ke ao nei mau kanawai; a pau; ]tulu me oe e llawaii aupuni; aohe wehena aku. Me mea oiaio, o ke ola ana o ka lahui Hawaii nei no na koneturia he :nui i hala aku, aole loa he mea na'u ame kakou e hilahila ai i keia la, no ke ano o ko lakou noho aiīa, aine na rula o ke ola kino, ame ke ano o ko lakou hoo* mana Akua ana; oiai, ua mahele ia no na hana ana me ka mikioi i.oi loa aku' no i ko ke ao nei, apuni i kela wa, a, aohe no paha e loaa aku o Hawaii lahui koe wale no ko kakou mau kupuna, ka lahui kaulana loa o ka Iseraela; penei na hooheno ana: ' He kiko'u ia ae omua o ka ]rflp o JcO | na keikikane. Kin. 17:10. He.manewanewa na makaainana no ke aloha i ko lakou alii ke hiamoe, he 30 la ame iia
po: he hula, ke oili i na niela i hakuia. fca i aloaia o ke kino, ke ku'i o ka uiho ame ke koli ia o ke oho a .nihomole elike me ko na lapana; ua like 110 hoi ia. mo r>avida ka manewanewa, no ke alu no Saula ame kana'aikane o lonatona. J S«!ij. 1.17-27. i A i ka hoea ana mai i ka wa o n'a. walūne, ua hoomakaukau mua loa ia kona home i kapaia, ",Ka Hale Pe'a," a ilaila oia e hoouialuia ai.a hala ae kn wn kapu, alaila, hookokoke uiai la o ilalio. aole i keia hale, aka i ka hale o, ka ohaua, ke ole ka'u.hoomaopopo.ana, 0 knpakahi.manuia, o Keoko'i ka moku. Maanei kakou a pau o keia hanauna hou e ku iho ni, a kalena pono ae i k.o ( iakou noonoo, no ke kulana puikaika « hoohaiki a na kupuna.o kakou, e pili ana i ko lakou noonoo kuliu a ,hoomaopopo pono i ke ano e pulama ia ai o ia lakou poe wahine, ke kumu .hoola a hoolaupa'i lahui a ko lakou ike kalaiaiiui i hekau aku ai, i oi aku maiuua aku o kakou, ka lakou poe uiamo, a keu loa aku mamua o na lahui na lakou 1 luilihali mai i ka naauao i o kakou rei: oiai, he lapee like no lakou me ka lakou iho no, a lie mea kanalua ole .ia a);u no ko lakou ine'o aku, i ka wa e hiki iho ai o ko lakou ma 'i o Kanaeholu; a o keia rula hookupono ola kino a na kupnna i p-ulama ai, ua moekahi loa aku no ia me na. kanawai a owau mau loa i hoike mai ai, penei. Oihk. 30:19 33. i A no ka hoomaua ana hoi he oi aku no a ke kamehai ame ka ikaika o ko lakou hoomana aua iloko o ko lakon r.oho ana jke palapala ole, ua, malielehele naauao ae no lakou i .na hana me na akua like ole, ma ka inoa he aumakun; lie akua no ke kalai i ka waa, i ole ai e nakaka a wili ka waa; he akna no ka mahiai ana, i nunui a ohaha na huaai; he ak\ia no ka lawai'a aūa* i laweia mai ai ka i 'a a ka aeone, e nui oh» ai o ka luhi; a he akua no ka hele ana i ke kaua, i loaa ai ka lanakila; a lie nui wale o na aumakua, e laa o Kaiie, Ku, Lono, Ilina, Pele, Mano, : Puhi, Honu, Kuamu, Hiiaka, Kapo, "Kamohoalii, Palamoa ame ke Kihawa,hine Moo; ame na akua kiilaau a kiipohakn. O kMa iho la na auuiakua like ole o na kupuna o 'Hawaii lahui o ka wa i hala, a'u e manaoio ikaika loa nei i ko ke Akua o ka lani aloha a kaulike loa ma o Kana hooponopono ana la, elike # me Kana i ha'i mai ai ia kakou ma o Kann olelo kupaa la, penei: Alaila, e hoolaia na lahui a o ka poe hoi i ike ole i ke kanawai (na iupuna o kakou mamua ae nei) e ala mai ana lakou ma ke ala mua ana. Bu- ] e o na B. & 'K. Ke ike mai la kakou i ke kaulike o ka Owau mau loa haawi pna i wa e lobe ai lakow i ka euanelio,
a ia lakou ako ke koho ana uo lakou I ih°. , f Malia, o ninau mai. kekahi, a pehea ka poe e lohe nei i ka euanelio, a oi loa aku o ka poe.o ka EkaJesia oiaio loa o ke Akua ola e ku nei maloko o ke kulanakauhale p\MonoTulu nei? E manaoio ana i ka āumakiia, me ka hookaniaemae ana iho i wahi koloka pumehana, (he anela kiai), ma o keia wahi papale muouou iho la e manao ai e ku aku ai imua o Owau man loa i ka la hookolokolo, a e loaa ko lakou ae ia mai e komo a-e noho hoo!a'i iloko oke aūpuni 0 ua niakahiapo (CeleBetiela), no ka mea, o ka mea i hiki ole ke noho nia ke kanawai o ke Aupuni C?elesetiela, aole hiki ke noho ina ka nAni Gelesetiela. (B. & K. 80:0) Nolaila, o ke kapawai i poe kupa no ke aupuni Celesetiela, ke |a'o mai nei ke Ak'ua mana loa akahi .penei: Aole ōu Akua e ae imua o Ko'n alo. Ka lua, penei: Olelo niai la o lesu, 1 mai la,* Ina e aloha mai kekahi la'u, e malama 110 ia i Ka'u olelo; a e aloha mai 110 hoi Ko'u Makua iaia, a e hele ] mai maua i ona la, a e noho pu ine ia. ! loa. 34:23..' Ma keia e ike mai ai kakou me ke.kulūhewa ole, o ka Ilaku i>onoi i'iuie Kona Makua ke liele mai a noho pu me ia ma ke ano i ka nana aku, he kiai ia noii. A no: ke aha ke kuniu i No kou malama ana i Kana kauoha, o :a wale no kou Akua, aohe Akua e aku. Ke kolu, penei: A ina oe e hoopoina īki ia lehova i kou Akua, a e hele mamiili akua e, e malama a e hoomana aku ia lakou, ke hoike aku nei au ia o\,ikou i keia la ; .he oiaio, e make oukou. Kan. 8:19. Ka ha, penei: Tna i lo&a kalii kane a wahine .paha.ua pale aku i ka berita, a ua malama i na akiia e, a na hoomana aku i ka la, ka mahina a i kahi mea o ko ka lani, a ua ha'iia mai keia mea haumia ia oe, alaila e lawe mai oe ;i kela kane a wahine paha a e hailukn ia lakou i ka pohaku a make lakou. Kan'. 17:2-5. Ka lima, penei:- Aolē e Ikeia iwaena 0 oukou ka.mea nana e kuu aku i ke keikikane ame.ke kaikamahine e hele mawaena o ke ahi, ke kahnna anaana, ka nana ao, nana moo, ka niea kilo, ninau 1 na uhane hoonOhonoho ia, ke kupua, ka poe jnake he haumia kela a he mea iPono. e k.ipakuia lakou. Kan. 18:1042. Ka lima penei: A i ku mai he kaula he mea moeuhane paha, hoailona paha. •na hana kupaianaha, a ko i'o ka hoai-
kou mnlaina ana i Kana kauoha, o :a wale no kou Akua, aohe Akua e aku. Ke kolu, penei: A ina oe e hoopoina īki ia lebova i kou Akua, a e hele mamiili o\na. akua e, e mnlama a e hoomana aku ia 'lakou, ke hoike aku nei au ia o\,ikou i keia la, he oiaio, e make oukou. Kan. 8:19. Ka ha, penei: Tna i lo&a kahi kane a wahine paha.ua pale aku i ka berita, a ua malama i na akiia e, a ua hoomana aku i ka la, ka mahina a i kahi mea o lro ka lani, a ua ha'iia mai keia men haumia ; ia oe, alaila e lawe mai oe ; i kela kane a. wahine paha a e haihikn ia lakou i ka pohaku a make lakou, Kau'. 17:2-5. Ka lima, penei:- Aolē e Ikeia iwaena 0 oukou ka.mea nana e kuu aku i ke keikikane ame.ke kaikamahine e hele mawaena o ke ahi, ke kahuna anaana, ka nana ao, nana moo, ka niea kilo, ninau 1 n a uliaue hoonbhonoho ia, ke kupua, ka poe jnake he haumia kela a he mea • poiio. e Kipakuia lakou. Kan. 18:10-12. Ka lima penei: A i ku mai he kaula he mea moeuhane palia, hoailona paha. •na hana kupaianaha, a ko i'o ka hoailona kupanaha i olelo, e mai ai, a ,e olelo mai. e liele mamuli o na akua, e, mai hoolohe oe i ka olelo a ua kaula la. Kan. 13:1-10. O keia ka nui o na olelo p-apa, a ke Akua ia .k.ou ( maino ana Hawaii kahiko i keia la, a o keia maoli no ke kumu. e kaohi uei i na alahele maalahi no ka pono.a poniaikai, o,,keig lahur,'oiai, na ko lahn.i Hawpii, j ielepau al( n . e hana bērita, a na ka lahui Hawaii īio :i wawahi i kaJakou bevita, a.pela ka-kou-e iek nei i na kumu hoopuukahua, , nia na ano apau, a kakou 110 hoi e hoino pilikmo loa. nei no ia kakou iho. Ke hiki mai i na la hooili kaua kalai aupuni a e apiki a ko kakou mau kupu- , na i hapala ai mamua o ka kaJtou, oial, iloko o ko kakou naauao a ik e ike kanawai o v ke Ākua, a o k a imi iho la no ia i wahi mea e hiki ai ke malama i.na Haku elua. Ife anela kiai ka ,mea a ke , Akua i kauoha ole mai ai, a'u hoi e imi nui aku uei, e oluolu e hoike maij aia mahea o ka pnlapala kahi e kauohaiinai ana ia kakou, kiai no kakou na aiwiakua o na kupuna o kakou, no kakou oiai; aole lo alakou i ike iki i ka Uewa kanāwai o.le ia, o)a o Pauio, ahiki mai ke kanawai make kakou. No kēaha? Ua ike a lohe kakou i ke kanawai. a i iini nui kakou e ulu Jio.u oe e Hawaii, e akaaia akū na hoinoia, niai ia oe aku, a e loaa na p-ono niii o ka noho ana lahui elike mō ia mamua' iho o ka la 30 o lune, 1887. He hookai\i wale no alahele maalalii e pono ai kakou, e hana like ma ke kolio aiia i koniite, a na ia komiie e kuka nie ka' noeau e hooluolu aku i ke Alma.mana loa nona ke kanawai a kakou i iahakimi; a e mihi lahui kakou e pono $i, a no ; ka moa, he ,pih.a loa oia .i ke aloha nnie ,ke. ahonui i ka. hanauna koa nui. wale ; hana i aa aku e k'ukulu aku imua o Owau mau ]oa, i muaakua kekalii akua iinua o Kona alo. Me ka mahalo a nui loa. . JOHN M. MAHUKA. Feb. 2, 1916.