Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIV, Number 1, 7 Ianuali 1916 — PAU EWALU I KA MAKE ILOKO O KA WAI MA MAUI Halawai he Ohana Pukiki me ka Make Mainoino me ka Ahailono Ole HELE HOLOHOLO NO KULA LOAA NAE I KA POINO Na Kekahi Kepani i Ike i Kela Poino-Pakele mai ka Lio me ke Kaa [ARTICLE]

PAU EWALU I KA MAKE ILOKO O KA WAI MA MAUI

Halawai he Ohana Pukiki me ka Make Mainoino me ka Ahailono Ole

HELE HOLOHOLO NO KULA LOAA NAE I KA POINO

Na Kekahi Kepani i Ike i Kela Poino-Pakele mai ka Lio me ke Kaa

O ka liopena ku i ka weliweli ame ka :.anaonao a ka ua o ka haule ana ilio nia na la hope o ka makahiki aku la i a'a, a i lilo ai hoi ia hopena i inea e ia ai ma ka moolelo o Hawaii nei, o a no ka pau ana o kekahi ohana Puiki. mai un makua a na keiki i ua iake i ka wai uia Waiakoa, Kula, Ma"i, ma ka auwina la Sabati, Dekcmaba 1915. o keia iho la ka lua o na make ma■aonao o keia ano i ikeia ma ka molelo o na ulia j»oino ma Hawaii nei; o a mua ma Ilonokaa, Hamakua, Havaii, i ka wa i piholo ai ke kane, leana ahine ame lia laua mau keiki ekolu, r hapaha kenekulia ae nei i hala. O kahi moolelo pokole e pili ana i ka >akc ana o kela ohana Pukiki, penei ■ o ia: !

Ua haalele iho o Manuel Paeheeo, .w'ina wahine, me ka laua mau keiki he linia ka nui, no lakou na makahiki piahi mai ka ewalu makahiki,. a i ka waiu mahina, mo ke kaikaina o ka wahine, Miss Virginia Aruda, ia Kahuui maluna o ko lakou kaa, ma kela Sa>ati, a holo aku la no Waiakoa, Kuia, Me ka maikai wale no kela haalelo ana aku o ke kaa ia Kahului, me ka īanaolana o kela ohana, e hoohala ana ikou i kekahi manawa hauoli ma Aula. Loaa i ka Ino Oiai ke kaa me kela ohana maluua e hookokoke aku ana i ke ('amp Puuleho, ma ka hora umi-kumamalua o ke awakea, ua haule iho la kekahi kuaua ko'iAo'i, a oiai he hamama wale iho no oluna o ke kaa, ua holo aku la kela poe no halelio o ka mahiko me ka lele ana iu o na mea apau ilalo, e kakali ai hiki i ka malie ana ae o ka ua. Ma kela wahi i Joaa mai ai he mau nka heleua no lakou, a i ka malie ana ka ua, ua kau hou ae la na mea apau maluna o ke kaa, hoomau aku la i ka hele ana ma ko lakou alahele, a o kela ka hope loa o ko lakou ike ia ana ne j a ola kino maikai, eia ka he hele ana kela e halawai ai me ka make. He hookahi hora mai ka manawa mai i haalele iho ai ke kaa o Manuel Pa-. eheeo me kona ohana no Kula, ua huli ht)i hou mai la ka Ho me ka paa no o 1 ■* kaa mahope, aole nae he mea oluna; i i i ka ike ana o ke Kejiani malama halio aole ona noonoo iki he poino ke« kahi i halawai me ka poe oluna o !;e la, aka kii wale aku la no oia i ka lio, a hoopaa ae la ma kekahi wahi. 4. >aa na Kino Make i ke Kepani Ma kekahi kakahiaka ae, o ia ke kakahiaka o ka Poakahi, ua liele okoa aku la ke Kepani e ninau i ka hoahunau o Paeheeo, e noho ana ma Waiv ioa, ina paha ua hoea aku o Paeheeo ime kona ohana me ka maalahi no ko•»a wahi. 0 ka j«ane i loaa mai i kela Kepani au\e i hoea aku ka ohana o Paeheeo, aa noke mai oia i ke kakali me kona ' ahaha pu, i ke kumu o ka hik, ole ana i.u iio kona wahi. 1 ka haalele ana aku o ke Kepani i a lioahanau o Paiheeo, ua hoi pololoi ' inaī la oia ma ke alanui, kahi i maioia malaila i h">ij aku ai ke kaa o '.i' hi'eo ma ka la aku mamua. I ka hoea ana mai o kela Kepani ma kain o ke alanui e komo aku ai iloko o | i kahi kahawai uuku, ku malie iho la ia me ka nana anu ma kai'-a o ke kanawai; ia wa i ike koke aku ai oia i e kino make o kekahi o na keiki e w.'iiho mai ana, ua paa kekahi liapa i 1 a l.po. | M. ka hoohakalia hou ole iho, ua 1 ilo koke aku la kela Kepani e hoike

i kana mea i ike ai, ia wa i hooinaka koke ai liekahi poe e hele e huli i ka nui aku o na kino i koe, malnlo o ke a)akai ana a C. E. S. Burns, ke poo hma o ka Ilui Mahiai o Maui. Loaa na Klno Make Apau Loa 'Ma kela hoomaka ana e huli i loaa akn ai he elima mau kino make lio'i, ma kokoke miii'kela wahi mai i l.oaa ai o ke kino make mua lōa i ke Kepani, ua uhiia kela mau kino apau e ka iepo, a he hapalua. mile hou aku hoi i loaa aku ai na kino i koe; ua like pu ine ewalu ka nui o kela poe i pau i ka make i ka manawa hookahi. I ka wa i hoea kol<e aku ai o ka lolie i ka oihana makai o Maui, 110 kela poino, ua lioea koke aku ka Loio Kalana Bevina, a malamaia he aha koronelo me ke kanuia ana o na kino apau i ka wa hookahi ma ka iiina Kakolika.