Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIII, Number 46, 12 November 1915 — Nuhou Kuloko [ARTICLE]
Nuhou Kuloko
Ma ka Poakahi ae nei, Novemaba 15, ka la hope loa e hookaa ai i ka auhau waīwai, me ka ukupanee ole. Ma ka Poakolu nel, ka la ai hal«ika: hiki ma na wahi like ole o ke ao nei, nia o ka hoolilo ia ana o kela la i la e ai ia ai na halakahiki o Hawaii nei. Eia o Archie E. Kahele ke a*o mai nei i ka ike kanawai, malalo o na loio W. J. Sheldon ame W. C. Aehi, no ka hoo : lakaukau ana iaia e lilo i loio ma keia inua aku. Eia ke kau aku nei ka manaolana o ko Honolulu nei poe. no ka hoea mai o kekahi hui kinipopo mai Kaleponi mai, no ke komo pu ana iloko o na hana hoomanao o ka la o Wakinekona. Kia o Kiaaina Pinkham ke hoolala mai nei e haalele iho i keia Teritore no Wakinekona, ma ka la 3 o Dekemaba, a e ukali pu aku ana ma kela huakai hookahi ka Lunanui o na Hana Hou Forbes. Mamuli o ke koho haaliaa i hookomoia niai e ke Kalana o Kauai, i haāwi aku ai ka Lunanui o na Hana Hou Forbes i ka aelike no ka hana ana i ke alanui o na aina hookuonoono ma Lawai, Kauai. Ma ka mokuahi Matsonia o ke ku ana mai ma ka Poakolu nei i huli hei mai ai kekahi mau keiki oloko o ka puali ki p«i līawaii, o ka holo ana aku nei no Amerika, a koe aku la no kekahi poe a mahope mai. Ma ka mea i loheia mai Kauai mai, he eono ka nui o na pualikoa i hoala ia mai nei e Konela Sain Johnson ma ka Mokupuni Kaili La, a ua piha ohohia na makaainana o kela mokupuni e lilo i inau koa. No ka hoomakaukau ana i na paku'i aine na hoololi, i ke kanawai kulanakauhale hou i manaoia, ua hoopaneeia mai ka ahaelele hana kanawai kulanakauhale, mai ka po mai o ka Poalima aku nei ahiki i lea po nei. E hoakaka ana ka nupepa Garden Islaml i ka hoike ana ae o ka Lunakanawai Dickey o ka aha kaapuni o Kauai, no ka pono e hoike hou ia lea makaukau o ka Lunakanawai Apana Kapahee anie na Loio Blake ame Kula. Ma keia kakahiaka ame ka auwina la o keia la, e malamaia ae ai ka hnlawai makahiki a na kumukula o Oahu nei, ma ke kula a'o kumu, no ke'kukakuka ana i na mea e pili ana i ka ljaawina uku hoomau o na kumukula. Ma lea halawai a ka papa lunakiai o ka po Poalua nei i liookomoia ae ai he kanawai e liookapu loa ana i na kaa kalewa waimomon ame kanake, mai ke koino ana maloko o na paka o ka lehulehu, me ka loaa mua ole o ka ae ia.
Ua hoole ae nei o Kiaaina Pinkham i na kumu lioopii a ka Lunakanawai Stewart, e ku-e ana iaia ame ke Komisina Aina Aupuni Tucker, no ka oiaio ole o na mea i hoakakaia e pili ana no na aina hookuonoono ma Hawaii nei.
Ma ka Poalua iho nei, i huikala piha aku ai o Kiaaina Pinkham, me ka lioihoi hou ana mai i ka pono kivila maluna o Mike Lehuanui, ka mea i ahewaia maloko o ka aha kaapuni o Hilo no ka hewa hoeha, me ka manao e pepehikanaka. Ma na lono i laweia mai i keia keena, ua konoia ae nei ka Aliahui Oiwi o na Wahine, e hoea aku ma ke anaina hoolaulea e malamaia ana e ka Ahahui Puuhonua o na Hawaii, ma ke ahiAhi o ka la apopo, ma ke K. P. Hall, me ko lakou aahu piha. O ka loaa ana aku o kekahi pepa hua ki-pa malalo o ka malu o kekahi mea, ua pili no ka hewa ki-pa iaia, elike me ka rula ana a ka Lunakanawi Maunakea ma kekahi hihia ki-pa ma ka Poalua nei. Ua hoohalahala loa ia aku kela rula ana i ka aha kiekie. ' He anaina hoolaulea ke malainaia ae ana ma ka hapalua o ka hora ehiku o keia ahiahi Poaono, e ka Ahaliui Puuhonua o na Hawaii, maloko o ke K. P. Hall, no ka hanohano o ka peresidena o ka ahahui, Jonah Kalanianaole, oiai e huli hoi ana ~oia no ka Ahaolelo Lahui no kana hana. Ma ka hapalua o ka hora ekahi o ka auwina la o ka Poalua aku la i hala, i ae okoa ae ai o John Marcallino. ke kakauolelo mua o ka aha a ka Lunakaliawai Whitney, no kona pili i ka hewa, aihue i ka waiwai i haawiia aku ai nana e malama. ITa hoopaneeia kana pane no kekahi mau kumu hoopii e ae i koe ekolu ahiki i ka la apopo.'