Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIII, Number 43, 22 October 1915 — NA LONO LIKE OLE E PILI ANA I KE KAUA MA EUROPA [ARTICLE]
NA LONO LIKE OLE E PILI ANA I KE KAUA MA EUROPA
LOXDON, Knglan«l, Oetol>er lū.— O ka huina o na koa Pelekane i make a i hoeha ia ma ke Kowa Dardanelles, mai ka manawa o ka hoomaka ana e ]ele kaua aku i na Tureke ma na kowa a maluna o ka Anemoku Gallipoli ahiki i ka la 9 o Okatoba, he .96,899. O ka heluna o ka poe i make he 18,937, mai- ; !oko ae o ia heluna he 1185 mau aliikoa i pau i ka make. Ua ukali ia mai keia hoolaha ia ana ae o na koa i poino e kekahi haiolelo i haawi ia maloko o ka hale o na'lii e ka Haku Milner, he haiolelo ikaika e kue loa ana i ka hoouna ia ana o na koa Pelekane no ke kaua ana ma ke Kowa Dardanelles, he kaua wahi ana "aohe manaolana no ka lanakila ,,, a e hoakaka pn ana no ka hookaawale ia mai o na koa Pelekane mai ka Anemoku mai o Oallipoli. Hoauhee ia na Sēhiana LOXDON, Englaml, October 15. —O ra ]»ualikoa Sebiana i hoauhee ia mai Belgrade aku a i hooke mau ia mai ihope e na koa Keleniania-Auseturia, ke }»ipika wale aku la no me ka loaa ole 0 ka manaolana no ka. palekana malu-i-a o na kiekiena maluna aku o na kuahiwi o Blegrade no ke kali ana o ka leaa mai o na kokua mai na koa Pele-kane-Palani mai. He manaolana ko na Kenerala Sebir.na o na koa Pelekane-Palani i hoounn 1 i mai Saloniki mai e hiki ana no ia lakou ke hoea koke mai. 0 Bebia ke Lele Kaua Mua LONDON, October 15. —0 ka hoolaha a ke kuhina kaua oia keia ua kukala aku o 6ebia i ke kaua me Bulegaria. Ma ka hoolaha a na Kenerala Bule pana i hoopuka ia ae maloko o Sofia a i kelekalapa ia mai ianei o na Sebi ana ka inua o ka hoheu kaua ana aku j 1 na Bulēgariana a ma ia hana ana i l.ahaki ia ai ko Bulegaria ku ana. i ka wa. Ua knpale o Buliegaria nona iho lua o kona komo ana mai i ke kaua, me Kona kukala pu ana ae na Sebia i hool.onokono aku iaia e kaua ma o ko Sehia ku-e ana i kona ku mau ana he 'iupuni kuikawa. Aole e Kokua Ana ia Sebia ' IiONOON, ()<-tober 15.—Ma kekahi ]talapala i na aupuni mana o Europa i hoakaka mai ai o Helene i kana olelo I hooholo hope loa aole ia e komo pu mai | nna iloko o ke kaua ma ka aoao o Se--lia i keia manawa. Ma ka Heleno hoakaka aole ia i hauhoa ia malalo o ke kuikahi o na aupuni o ka Balkus e ko Uua ia Sebia i keia manawa, oiai o keia 1 auā, hou a na aupuni Balkans ua lioopoino aku ia i kekahi mau aupuui lehu«elni e aku a ke kuikahi i hana ia ai
i lioopaa ole ai. KōopihOlo ia e na Mokuluu Pelekane <'OPEN!IAGG EN", Octobcr —He moku tof»i<lo Kelomania ka i ki ia ine ke topido a hoopiholo ia ka mokuhni pelekaue. ihm ka miku .0 ke Kowa Ka{tegat mawaena o Deneniak:i j.tiic Suc(lcna. 1 ka wa i ku aku ai ka i*loku i ke toi»i<io ua pa hu ia ka aoao e ka moliu topi«lo a piholo koke no i hohonn. Ue niokukaua ame kekahi noku topi»lo e ukali pu ana i kekahi ī'iau nioku topi»lo e aku ka i hookaawale koke a!»u 110 kahi o ko lakou palekana Hoouna Awiwi ia na Koa ATFIENS, October 16.—Ua loaa mai l e louo i hiki ke hooiaio ia i ke aupuni » Heleiie ke hoouna awiwi loa mai la ki' aupuui o Bulegaria i na pualikoa i o ke alai aua mai i na koa PelekanePalani i hoouna ia aku e na auj>uui hui uo ke kokua ana ia Sebia me ka manao}ana e hiki ana no iaia ke alai mai niamua o ka hui aua aku me na koa Se bi»ua, e emi hope nialie mai la uo ka liema mai BeJgra<le nml. Hahan» ke Kaua ma Lorraine PAKIH-, o<*.tol)cr 1(5. —He kaua hahana loa ke hoouka ia nei ma na wahi apau o na kahua kaua Lorraine, he mau kaua lehulehu ka i hoouka ia me ka nui e- na mahe ma na aoao elua ine ka nui o ke koko i hookahe ia. Ua hoao mai ha Kolemania e lelekaua inai no na niau&wa lehulehu ua heauhee ia aku nae e na koa Palani me ka lilo hou ole akii o na auwaha i lilo mai a,i i na koa Palaui. Ua hoauhee pu ia aku na koa Kelemania i lelekaua mai ai 'mawaena 0 Lyn«e ame Schratwnamelc, ma na n'anna \ r oorres, elike me ka hoolaha a ke kuhina kaua. LONPON, October 15. —-Ua hoomau ia ke kaua ma ua kahua kaua apau o ka hikina. aohe nae he mau hoouka kaua ano nui i hoouka ia iloko o na hora ;u' iwakalua-kumamaha i hala aku, i kulike ai me ua louo i loaa inai ianei, koe wale no ma na wahi e pili mai ann 1 ka muliwai Stripa maloko o Galicia. Ma ia wahi ua hoauhee ia aku na koa Ru.sia i lele kaua mai ai, elike me ka lono mea'iiu mai Berliu mai. He leka n» kuhiiui, kaua ke olelo ana ua hoauhee ia aku na Kukiui a a'e aku ma kela aoao o ka Muliwai Stripa. . LONDON, OPtober 16. —Elua. mau nioku topido Kelemania i hoopiholo ia iloko o elua manawa o ka hakaka aua ma ka la i nehinei, ma ka nukn o ke Kowa Kattegat, he kowa ia mawaena o Denemaka aiue Suedena. Ma na hora kakahiaka he mokukaua nnie elua mau moku ttopido i ike ia
.aku e holo mai ana ma ke kowa. Mahope koke iho ua pahu ia ae la kekahi moku topiūo a piholo me kona mau leanaka apau. Na ka mokuluu Pelelane keia i hoopiholo. Ua auhee akn la ka mokukaua ame ka moku wawahi topido aku i koe, aka nae, mahope wale mai ma ka auwina la na hoea hou mai la ia mau moku me kekahi mau moku kokua hou. Piholo Hou Kekahi Moku Topido Ma ka olelo a ka poe lawai 'a mahope iho o kela hoea hou ana mai o na nokn Kelemania ua ki hou ia aku la kekahi moku topido Kelemauia e ka nioku topido Pelekane a piholo. Mahope o keia poino elua ana na auhee liou aku la na moku Kelemania no kahi 0 ka' palekana, pela ka olelo a ka poe lawai 'a. XJa pau ka hapanui o na moku kalepa Kelemauia inaloko o ke Kai Bolatika i ka luku ia e na mokuluu Pelekane, pelā ka lono i hoolaha ia ae e ke kuhin& i'elekano ma ka 1a i nehinei. 0 na mokukaua minui apau o ke aumoku Kel»;niania o ka oihana kalepa Kelemania e halihali ana me ka piha ukana o na ialeo meaai ame na lako e ae no ka hoolako ana aku i na aupuni hui o Kelemania ua luku ia e na mokuluu' Pelekane, ua hoopiholo ia, ili i knla a i ole kukulu ia ma na awa o na aupuni kaua ole, i kulike ai me ka hook»ha a ke kuhina kaua Pelekane. Hoopiholo ia he Mokuahi Pelekane Ua hoopiholo ia ka mokuahi Pelekane Sfilerno. Ua hoopakele ia na kauaka. Aole i hoakaka ia mai na ka mokuluu Keleinania paha, a i ole na ka paha. Nui na Kumukula i Make PARrS, o<'tobor 16.—Elua kaukani kumukula aupuni o Palani nei i make ina ke leahua kaua a he eono kaukani 1 hoeha ia, pela ka lono i hoolaha ia ae e ke kuhina hoonaauao. Luku ia na Moku Lawekoa PETROC> RAD, October 17. —He lioolaha na ke kuhina kaua moana no ka loku holookoa ia ana o kekahi aumoku lawekoa Kelemania e na mokuluu Pelekane maloko o ke Kai Bolatika ma ka la i nehinei ka i hoopuka ia ae maanei 3/ia ka po i hala.
Ma ka hoakaka a ka ahk hookolokolo moana Rusia aia hoouna ia mai e na Kelemania kekahi niau pualikoa liou no k{? hoonuipui ana i na koa o ke Kenerala Hiiidenburg ma ke kai, eono māu uioku lawekoa i haalele aku i ke Kaileuono o Dauzig ma ka hoao ana e hiki. inai i ke awa Courlaiid o Libau. Ua ukali ia mai ia mau moku lawekoa e īia inokukaua ame na moku topido e lawe ana ma kahi o ka unii-kumamalua kau'.<ani koa. Ua- lelekaua ia aku na moku Kelemania mawaho aku o na kapakai o Rufa e kekahi mau mokuluu Pelekane i. ;tloalo aku i ua moku topido'a ki aku la i ke topido niahopo o ke toj)ido i na aoao o na moku lawekoa. īīookahi inoku lawekoa mahope o ke-i-ahi i piholo i ka hohonu me na kanaka apau maluna iho, aliiki i ka paunna elima inau' moku i ke piholo me ka holoai'a pu ana me lakou o ka hapauiii o na koa me na luina. • O ke ono o na moku i ku me ka ikaika a e pihopiho iho ana ua holo ia i kula a hoopae i ka'aina uo ka hoopa kele ana iaia. Aole hookāhi mokuluu Pelekane i poino ahiki inai i keia manawa, Aneano e noho liiana na mokuluu Pelekane i keia. manawa maloko o na kai o ka l'»o--latika, kakaikahi loa na moku Kelemauia i aa e holo aku me ia ike aku no- i ky poino inainua i holo mai na awa aku 0 Keleiuania, a o ka halihali ana mai tia waiwai mai na awa mai o Suedena a i Kelemania aueane e hoopio loa ia, K'a Lono Mai Berlin Mai BERLIN, October 17.—Ua hoohoka aku ina ka la i nehiiiei na koa Palaiu i lelekaua mai ai, a o ka lakou mau l«oao ana mai apair e lilo pio hou aku 'M lakou na kahua kaua ma ka liikina o Arbrioe ua nele ka loaa aua o ka lanakila. Ma na wahi apau a lakou i lele kaua niai ai ma Soiiaiu, Lc Mesnil ame Deintrej ua hoohoka īiiau ia aku. Ua hoohoka pu ia Aku ua' leōa Pelokane i lelekaua inai ai ma ka hikina o L'lle, koe ina kekahi wahi ma ka hikiaa •ikaii o Verinelles, ma keia wahi ua lilo hou tfiai kekahi' liapa o nā wahi i lilo aku ai i na koa Pelekane. Lanakila Hou na Kelēmaiiii TjONDON, Oetober 18.—-113111311 like na leahiia kaua nia ke komohaua a iin 1-a hikina riia ka ia i nehinei,' ua nianao iā o ka hāniau o na mea kaua nia ke ! '.omofiana he haiiiau ia niamuā o ka hi'ei atia mai o ka ino, lie ki pu me na pukii--1 iahi nunui ka i hoomaka ia niai e na <ca o na anpuni hui. Maloko o ka apana.o Ch"ampagne ke hoemau mai la na koa Pelekāne i 1 n ki ana me ka lakou māu pukuniaai i onui maluiia o na kahna o kā eiiomi. 0 kah-i keia i maiiao ia malāila aim ka hoouka kaua hou a na koa Pelekane. Haalele i ko Lakou Kahua O kekahi wahi hahana loa o ke knna ma Alsace, kahi o na koa Palani i 1 oolaha ia ae ai elike nie ka lono mai tterlin mai, i haalele loa aku ai i na kiekiena. koinohana o irartmann-Wei-h j iko])f. Iloko o hookahi wale no Apana ma ka 'iikina, elike me ia i hoike ia inai, kahi
0 ke kaua hahana loa i hoouka ia. Aohe lele kaua ana ma ka aoao o na Kele-' mania maluna o na Eukini ma ka liikina, koe wale no ma ka apana ma ka hema mai o Riga. Ma ka lono i loaa nai i keia la ke hoomau la na kon Kelemania i ka nee ana imua me ka il;aika, me ka nana ole i ka nui o ua koa e make aku ana, a ma ka lono he kaua ia i hookahe nui ia ai ke koko :ue ka weliweli. E hoao ana na koa Kelemania, pela ka nianao ia, e lilo mai ia lakou ke kulanakauliale o Kiga mamua o ka hiki ana niai o ka hooilo i loaa ko lakou puuhonua, aka nae, ke kaua mai la no «ā L'ukini me ka ikaika loa eia nae, he kulana manaolana ole ko lakou. .Ma ka lono mai Berlin mai ke hoohahani loa aku la na Kelemania i Riga. Lilo ka Ino i Mea Hookunana LONDON, October 18.—Me he mea la e lilo ana ka ino i mea kokua nui aku 1 na Sebiana aia no he wahi manaolana me lakou i keia la e holopono ana na kukakuka ana a na elele aupuni no ko llelene komo pu ana ae iloko o ke kaua. Ke nee awiwi mai la ka ino o. ka hooilo maloko o Sebiana a ua lilo ia i 'nei inanawa i mea paahana kokua i ke kupale ana aku i na koa KelemaniaAi:Boturia ame na Bulegafia. Ua haule mai na kuaua koikoi o ka hooilo a o ua alanui e hele ia mai la e na pualikea Kelemania-Auseturia ame Bulegariana ua lilo i mau wahi poliopoho. Me ka hāiia nui e kaualako ia mai la na \iukuniahi nunui. Malia e Kokua Koke aku Ana o v Helene Ua manao o Helene e konio aku i ke kaua ma ka aoao o na Aupuni Hui o Pelekane ame Palani, i kulike me kein lono i loaa mai. E-kali' wale ana iio ei'a ahiki i kona makaukau pono ana. 1 ka wa a ka lahui e holopono ai ka hoakoakoa ana ae i na koa apau na hnoponopono e ae e pili ana i ua pualikoa, ia wa ia e kiola ae ai. i koua koloka .o ke aupuni kuikawa, a ia wa e komo aku ai e kaua ku-e ia Bulegaria. o keia na lono mai Athens mai. Lil6pio na Kulanakauhale BERLIN, Germany, October 19.—Ua lilopio aku i na koa Kelemania-Ause-t.iria na kulanakauhalo Sebiana Obror iu,vatz ame Vranya. ATHENS, Greece, October 19. —Ke hoomau mai nei ka hoolele ana a na Aupuni Hui i na koa Pelekane Pal{?ni ma Soloniki no ke kai ia ana aku ut- na aupuni Balkans. No ka lehulehu loa o na koa i hoolele ia mai ianei ua hiki pono ole ke halihali koke aku ia lakou uo kahi o ke kaua. Kukala Kaua o Italia LONŪON, Oetober 20. —Ua kukala nkir nei o Italia i ke kaua malalo o uā leiila maluna o Bulgaria ina ka. la i neli'nei, me ka hOouna pu ana aku i na mokukaua, irtalalo o na kauoha i sila ia,. no iia kai kokoke i i<a Hikina. Ua mauao wale ia e koiU'O' pu aku aua keia i'-au inokukaua ma ke kokua' ana i ka hoolele ia aiian aku o na< koa o na aupu'ni hui maluna o ka lepo o Turel>*e nialoko o ke Kāikuono Ēnos, a e koino ]ui aleu ana ma ker'paiiiku ana i ke kapakai Bulgaria maloko o ke Kai Aetfean. Mahope koke 'iho o. keia kukala kaua ana ae 'a ua loaa mai la k'okalii kukala kaua mai Petrograd mai e hoakaka ana i ka Rusia kukala kaua maluna o Bulgaria. Laaiakila Like na- iioao Elua LONDON, Oc.tober 20.—Ua hoike ia maj ianei na kaua lauiikila a liaulepio liuikau mai ka hikina mai. O na kikowaena o na wahi o ke kaua i hoouka io īhai la aia ma na apana aina e kokoke rtkn aiia i Bigia amo Dvinsk. Ko hoouka aku la na Kelemania i ke kaua liahana loa ma ka hema niai o Riga a loaa ka lauaklla, i kulike' me na lono i iiiki ko loaa mdi, oiai hoi taa 1e0a... Rukini e lēlekaua mai āiia mrv ka hema a nia' 1«?'' komohana o Dvinsk, a. ua hoike in nai ko lakou lanakila;āna. Paa ia na Moku Halihali Koa LONDON, Oetober 20.—N0 ka .luWi īiu; ia ana e ua mokulun Pelekane o 'ku kalepa Ke.lemania inaloko . o Ke Kai Bolatikā; a ua Vau ka Weli i nri Keleniania, ua paa ia ua moku halihali koa maloko o na awakumoku Kelemaeia no ka maka'u o # hoopiholo ia, i kulike ine na lono i loaa mai Betiin mai. Ti>a lie lono oiaio keia, alaila ua kokua nr.i loa ia aku na Kukini ma o ka hiki tle i na pualikoa Kelemauia hou ma ke kai aku ke hoopuipui aku i na pualikoa Kelemania ma ka aina ma ka hema o Riga. . —— — PARIS, October 15.—1 kulike me nā lono hope loa i loaa mai ianei niai ke kikowaena mai o na pualikoā Sebiana maloko o Nish, ua koikoi na .mak-e ma '. a aoao o.na koa Kelemania ilokd o kn lakou mau hoouka kaua .'ana mai. Ma ka lono i 'loaa m'ai ke kikowaeha mai he 20,000 ka nui o" na koa Kelenianiā i inake ma ka liapa akau o Se-, biā a he 40,000 1 lioelia la. • • * » • DOUGLAS, Arizoiva,- October 16. — Ma ka olelo a ke K«nerala Calles, ke kenerala o na pualikoa a Carranza ma* Agi>a Prieta, ma kela aoao mai o ka i.'okuna aina, i keia la ua lioike ia nmi Ua iaia ua hala aku o Yilla me kona inau pualikoa uo Ca 3 a s Grancle S . 1