Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIII, Number 36, 3 September 1915 — MAKE MAMULI O KE PA-HU ANA O KA PAHU AILA. [ARTICLE]

Help Learn more about this Article Text

MAKE MAMULI O KE PA-HU ANA O KA PAHU AILA.

Mamuli o ka pa-hu ana o ka pahu *ila a ka Hui Stan«lard Oil makai ae nei o Iwilei he eliina minuke i koe a kani ae ka hora umi-kumamakahi o ke kakahiaka Poaha aku nei o ka pule i liala, hē ekolu man kanaka ? make loa mahope mai, oia ka h\ia a poino koikoi i ike ia mamuli o ia ulia ma'uwale i moeuhane mna ole ia. I kulike ai me ka moolelo i hoike ia ae i ka oihana makai e ka poe 1 ikemaka i kela pa-hu ia ana, ua liko loa ka kela poe me he wahi opala la ka lele i ka lewa mamuli o ka ikaika loa o kela pa-hu ana, hookahi o kela poe i kiola ia i. ka lewa a hanle m-T kekahi aoao aku o ka pa e hoopuni ana i kela mau pahu aila nunui, aneone he iwakahia-kiimamalima kapuai ka mamao. O k6 kanaka i kiola ia ai i ka lewa oia ka mea t pau ka lole i ka a ia e ke ahi, a ua like loa ka me kekahi popo ahi nui e lele nna 1 ka lewn i ka ike mai a ka poe kokoke mai malaila. Na Inea o ka Poe i Make 0. Eirieh, no ka Hokele Seaaile, lie lunahoohana no ke Stanrlar<l Oil Construction; pan ke kino i Ra papaa mal ke poo ahiki i l<a puhaka, make ma hora ewalu ame hapa o ia po iho maloko o ka halema 'i. He wahine kanemake kana o ka ahaalele ana iho mahope nei e paiaunia aku nona. O Anton Schieber, he luna no ke Stamlar<] Oil Co., ekolu wahi i haki c> ka wawae hema, haki ka poohiwi hema a moku ka lae; make ma ka hora uniikumamakahi ame hapa o ia po iho maloko o ka Ilalema'i Moiwahine. Palph B. llarreb, o Makiki kona wahi 0 ka noho ana, he limahana no ka hut Hana Uwila Hawaii; oolopu kona kino holookoa no ka a ia e ke ahi mai ke poo ahiki i na wawae; o keia ka' haole 1 kiola ia ai i ka lewa a haule aku ma-, waho o ka pa he iwakalua-kumamalima knpuni ka mamao, a o keia no hoi k:i haole i kamau iki mai kahi ola a hala he mau hora mahope mai o ke kakah;-; ■ika Poalima ae a lele loa ka hanu. Maopopo Ole ke Kumu IJa lehulehu na manao koho wale no ke kuinu o ke pa-hu ana o kela pahn aila. na'manao kekahi poe no ka iiwila, aohe nae he mea hookahi i hiki ke ik<j maopopo i ke kumu, hookahi nae koho 1 kalele nui ia, oia hoi, o ka u\<rila.V kela noe haole e hana pu ana ma kahl o keln pahu aila ke kumu o ke pa-h'i j ana, me he mea la ua lele aku kekahl j huna nwila a pa i ka aila a hoomakn | e pa-hu. ) Maluna loa o kela pahu aila , kelu mau kanaka ekolu kahi i hana like iil, a ua manao wale ia oiai lakou e hana, ana malaila, e like me na hoakaka i hoike ia ae i ka oihana makai, he kukui uwila kekahi a lakou e hana pu ina malaila. Ma ka hoomaqpopo aku nole hookahi o kela poe i ike iki e >oino ana lakou, o ke pa-hu ana, ame ko lakou lele ana. i ka lewa ōia ka 'akou mea i ike, eia nae, ma kekahi' nōonoo ia ua loaa mua no ka ike i ke'•ahi o kela poe e poino ana. no ka mea aole o Schieber i papaa, koe wale īio ma kona lima hema, a me he niea. la no ia ike nuia ona i ka pilikia ua loaa iaia he manawa kupono e lele ai ilalo mailuna iho o ka pahu aila. Ala ma'oko o kona kino kahi nui o ka eha me ka hakihaki o na au. Aole o Mr. Preacott ma.aila, ka luna 0 ia apana nann e kuai akd i ka aila 1 Ka poe makemako aila, a i kelepona 'a aku oia i hoi ae ai, pela ka olelo ia'. Na na Mea Kinaiahi i Koopoino Mamuli o ka ike ia ana o kela ulia na kahea ia mai ka oihana makai ame kinaiahi, a i ka hoea ana aku a na kauaka kinaiahi malaila, me na ipuwai '<iniahi i kinai ia ai ke ahi a hiki i k» nio ana. Ua hanaa ia he mau nea kinaiahi ma kahi kokoke i leela nau pahu aila e Mr. Erich, a me ia mea Uinaialii i hoopakele ia a? kela mau whu aila mai ka hoopoino holookoa !a; \na, pela ka ka manao o ka luna kinai-j ihi nui Thurston. Aohe aa lapalapa o ke ahi ma ka nanawa i hoea akn ai o na kanaka ktnaiahi ame makai, o ka punohu wate 'io o ka uwahi malalo ae o ke pani nui, ina he liamama ina na ike* ia ka 'alapa o ke ahi. Loaa aku i ka makai o na uwapo Carter o Schieber e waiho ina niawaena o na pahu aila me ka hiki ole ke oni a e kahea ana no ke'eahi kokua. He pani puka kahiko k© waiho ana ma kekahi wahi. kokoke ma'aila, a maluna o ia pani puka o Schiei ber a hapai ia aku iluna o ke kaa makai. He mau kapuai helu wale no ka ?namao mailaila aku loaa aku o Eirich ? waiho ana, a maluna o kekahi apana •lilihao oia i hapai ia aku ai a kau iluna 1 o ke kaa. Ma ia manawa hookahi no 'ia hele huli aku la kekalii mau makai ma kekahi wahi aku a loaa aku la o Harrub e waiho ana ma kah-i he iwa-''•alna-kumamalima kapuai ka mamao mai ka pahu aila- aku a maluna oia o kā nanele o ka hapai ia ana aku a kau : luna o ke kaa makai a lawe ia aku la 'akon npan noloko o ka halema'i. , īloko aku o ka Halema'i Moiwahine 1! : ke ia ai ka nui o• na poino i loaa Lkela poe, ua oolopu ka ili o Harrub mot 'ta moa i ke ahi mai ke poo a hiki i •rawae. No Schieber hoi he ekolu wahi o krfna wawae i haki, ma ka puhaka, malalo iki iho o ke kuli a ma ke opuivj ouu wawae, a o ka iwi poohiwi hema 'ia haki, a maniuli o kona poino ftna. ma ka aoao hpma Wale uo i manao ia ni. ma ia aoao oia o ka haule ana i kona

'wa i lele mai ai mailuna mai o k'a pahu aila. Aole ona wahi i papaa, maluiiiā iki ae nae o kona kuemaka he nioku ma> laila a o ke kumu ia i pii ai ka uli ma ia wahi. o kona helehelena. Oia 'ta mea poino i hoakaka ae i ke kjitiWa, ma kona manao ua lele oia mailuna iho 0 ka pahu aila aole nae he hiki pouo iaia ke hoomanao ae no ia īiie&. Mamuli o kela lele ana ona i hiki ai hoomaōpopo ia ua loaa lihi iaia ka ike no k» r>jlikia e hiki mai ana, a pe.M oia i lele mua ai mamua o ke pa-lni ana, he pa-hu ana hoi nana i kiola i kona mau kokookolu i ka lewa. No Eirich hoi mai ka puhaka ahiki i ke poo kona wahi i wela i ke ahi, o kona lolewawae ka mea nana i hoopa'•ele i ke koena aku o kona kino mai ka papaa ana. o koiia mau lima ame nv noohiwi ua wela pu a oolopu elike mo ke. kino. O kona wahi wale no, aole 1 hoopoino ia oia na maka o ka lauoho nn pau i ka a ia a koe ka ilipoo. Ua «>i aku mamiia o ka hapalua o kona kino kahi i wela i ke ahi. Aneane e olohelohe loa kona kino i ka wa i loaa aku ai, o ka pulima o ka palule, kn lolewawae ame ke kamaa ke paa aria ma kona kiiio a i wehe maoli ia aie ī hemo ai. Lonn ak» i' ka Makai Sizemore oiai nia e hnli niia i na lole weluwelu mahopie mai. ka uwaki pakeke a Harrub ame $2.25, ua hele ke rtal& a eleele i ka uwahi, a o ka uwaki nae ana e mau ana no ka hele me ka maikai. Ho Liilli Loa ka Poino He liilii loa ka poino i ike ia no. ka nahu aila Oluna loa ame na aoao ua. eleele i ka uwahi, o kekahi man kui i hoopaa ia ai o ka pahu oluna loa ua hemo mamuli o ka ikaika o ke pa-hu aha, eia nae, aohe i nni loa kahi i na kui. O Mr. Frees hookahi ke kanaka e kokoke ana ma kela wahi ma ka manawa i pa-hu ai. a oia pu kekahi i kokua i ka hapai ana i na knnaka poino noluna o ke kaa otomohiie, eia nae. i)oko o kona kokoke m?>Haila. aohe hiki iaia ke hoakaka mai 5 ike kumu o ke pa-hu ana. | TTe nm' a lehulehu nahu aila ma|kni o īwleii he kanakolu-KnmamaHm!' , kapuai ke kiekie a he kanaono-kumam;i [lima kapuai ke anawaena o ka pa r i" hnokahi. O ka pahu aila i hookomo ia ai me kekahi mea kinai ahi hp kan*» 'lima- kanuai kona kiek?fi, a »*«Hlail?i ma' e' hppkahe ia mai ai ka aila iloko •> •kekahi mau pahuhao. , •