Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIII, Number 34, 20 August 1915 — HE MOOLELO INO LOLENA HADINA KE KEIKI LAWAIA I Hoomaopopo Ole ia Hoi He Makuisa [ARTICLE]

HE MOOLELO INO LOLENA HADINA KE KEIKI LAWAIA I Hoomaopopo Ole ia Hoi He Makuisa

He mau hoahui kaua, e hoomaopopo oe, e mahele. like ana kaua : na pomaikai a pau e loaa aku ana ia kaua; o na pomaikai apau e k,:!-? aku ana ia kaua e kaana like ia ia mawaena o kaua; ina nae aole i hana mai kela Ilikini i kekahi hana epa ia'u. No ia haawina i>akalaki nae ea, mai noonoo aku kaua, e hookomo iho kaua ma ia wahi e loaa aku ana ka waiwai ia kaua, a e hauoli kaua e pono ai mahope o ko kaua halawai ana me na ulia hoopakalaki o na la i' bala." I ko laua makaukau ana hoomaka aku la laua e pii i ka pali kuhoho mamua o laua, kekahi mahope o kekahi, a oiai lāita e u pii ana aohe wahi puai leo iki o laua ahiki wale i ko laua kau.ana iluna o ka pali. Ia laua e u pii ana i ka pali ua auwana loa ko Lale noonoo ' kahi mamao; ua lele loa aku kana mau hoomanao ana ihope i kona one hanau ka Revenefo<la, mamuli o ka okuku mai o na kahoakn imua oita no kela po ana 0 ka pii ana ma ka pali nihinihi, a o j>o hookahi no hoi ana o ka hakilo ana ia Sanapa a pāhii ia ai oin i ka pahi. Ke halialia wale mai la no iloko ona kela wahi kaikuono lulu, kahi ana e kau ai i kana wahi waapa, kela 'pali kuhoho keokeo malalo iho o ke kakela, me he mea la e ike aku ana no oia manuia <» kona mau maka ia mau mea ia nianawa. Ia kau pono ana aku a laua iluna o ka honua, a i ke kuu ana iho o ka nae o ia pii ana aku me na ukana kaumaha mahope o ko laua mau kua, kamoe aku la ka laua hele ana maluna o na kula palahalaha, pii ma na puu. iho ma na awawa, he mau aina momonn loa e paeli ia aku ai e ka poe naauao e manao nui ana i ka oihann mahiai e hoohua nui mai ai ka aina i na huaai ame na mea ulu kupono i ke kanaka mua aku, he mau aina nae i keia manawa i malihini loa i na wawae o ke kanaka ke hehi iho, a i ke ahiahi ana. hana iho la i wahi pupupu hale no laua e hoaumoe ai ia po malalo 0 kekahi mau kumulaau nunui. I ka makafeau ana o ko laua wahi pupupu hale, hele aku la o Lale e lanulapu wahie, a oiai he nui na laalaau maloo e alni mai ana, me he mea la ua hooma)<aukau mua ia no no na kamahele, ohi mai a ku ka pu-a, a hoa ae la i wahi ahi hoopumehana no laua. a e kuke aku ai hoi i ka laua mau wahi meaai 110 ko laua aina ahiahi. L'a nui a lawa ka laua mau meaai o ka if lawe pu ana mai, ka berena, ke .kikoo, ka puaa hame me kekahi mau kakini hua, a 'malaio īki aku o kahi a laua o ka hoaumoe ana, e ka)he ai>a ka wai mn kekahi wahi kahawai uuku. Oiai o Sepano e nana ana i na meaai a laua o ko Lale kaha aku la no ia hele me ka pu iloko o kona lima. a ia hoi ana mai he elua mau manu »kuhukuku iloko o kona lima hukihuki ana i ka hulu. nolaila, ua nui ka laua nlau meaai o ka c<i ana a lawa me ka hauoli ma kp laua aina ahiahi. Aole i liuliu loa ko laua ala ana mahope iho o ka pau ana o ko laua aina ahiahi, no ka maluhiluhi o ia hele ana mai i ka loa, ha.kalm no a kau ko lana mau poo iluna o ka pauku laaū a laua i hnna ai i mau uluna no laua, o ka lilo aku la no ia me Niolop.ua no'ka aina moeuhane o Noda, aole laua i ala iki ahiki i ka pa-ha ana o ka 1' ma kekahi kakahiaka nui ae. Mahone iho o ka nau ana o ko laua aina kakahiaka, hoomaki hou aku la ko laua hele ana, a ma ke awakea o ia la, hoea aku la lana ma kekahi wnhi e hiki ai ke ike ia aku ua noho ia ia wahi < kanaka. He lahui Ilikini hihiu uuku, o ka lakou hana oia ka haha* ana i na holoholona i ai nn lakou, ke noho ana ma ia wahi. L~a hoea oololei aku la laua ma kahi e noho ana o na Ilikini a ma kahi o ko lakou hoao mai e i ko laua mnu ola, 'in hookipa ia aku la nae laua me ka maikai, me he mau hoaloha nm la no ia poe, mahope iht> nae keia o ko laua nei ike ana aku i k? ano hoihoi ole mai o ua po.e Ilikini la ia laua nei, ua niaonopo mun nae ia Sepano kana mea e hana aku ai no kela poe Ilikini, o kona haawi aku la no ia i kekalii penee paka, a me ia pepee paka i hoomakamaka aku ai laua ahiki i ko laua lilo ana he mau hoaloha nia poe hihiu. 0 kalii i laki loa ai o laua, aia iwaena o kekahi o ia poe he mea makaukau iki kekahi i ka lohe i ka namu hele, a me na olelo haole mokumoku i hiki pono ai ia laua ke panaleo me kekahi o ia noe, a i ko I y ale ma wa o ka haalele ana iho ia lakou, ua haawi mai lakou i ko lakou aloha, me ke noi pu mai ina laua e makemake ana, un hiki ia laua ke kipa hou aku ilaila. 1 ka mamao iki ana aku o Lale ma i mai la o Sepano: "E , auhea oe, eia kaua ma ke alahele pololei loa e hiki aku ai i kahi o ka lua inaina rube a'u o ka hai pinenine ana aku ia oe. Mai keip v wahi aku a kaua e hele nei ahiki i kahi o kela lua maiua rube he ekolu la hele, elike me keia mama hele a kaua e hele nei. He ekol;' a ke kowa mawaena o kaua ame kahi o ka lua pomaikai e kakai mai la no kaua, nolaila ea e hauoli oe a e hooikaika i ka manaolana." "Ka, e waiho paha ka hauoli ahiki aku kaua ilaila, aole ianei!" wahi a Lale o ka pane ana aku, he pane hoopohala i ka Sepanr | hoolohe mai t aohe nae he pani mai i ko Lae kamailio aku me ia. i Elike me ia i hoakaka mua ia ae nei ua nii ia e laua na kualono. ua iho ia na owawa, ua kuoe ia na kula palahalaha, a i ka hala ana o na la elua o ko laua hele ana eha mai la na wawae, me ka mumule a nukunuku no keia hooluhi hewa ia; o Lale nae o'laua ka oi aku e ka nukunuku, ua hoomahuahua mau ia kona uluhua me ka mnkemake loa e hoopokole ia mai ka laua huakai, a e kamailio okon aku ana no oia i kona hoa, no kona ike iho i ka nui o kona luhi, kn maopaona ame ka eha, a mai oi loa aku ka kona pono ina i mak'e ihina o ka moku mamua o kona hele ana mai me ka hooluhi liewa ia ma keia huakai ana i ike oīe ai i ka waiwai. Aohe no laua i pauaho a hoopau wale i ka hele ana no mua. hoomau 110, a* ma ke ahiahi o ke kolu o na la, oiai laua e iho akn ana ma kekahi aoao o kekahi kahawai hohonu a ololi, a e kahe mai anā ka lele mai kekahi kumuwaihi mai, ku honua hou iho la 0 Seoano a nana aku la ma o a maanei o ke kahawat. "He aneane like loa hoi keia wahi me kahi a kela Ilikini o ka olelo ana mai ia'u eia maanei ua mau poliaku makamae la e loaa a'. He pohaku nui kela e ku mai la me he kākela la ilalo pono o ke kahawai, a ke ole au e hoomanao hewa, o kela kekahi o na hoailona ana i olelo mai ai no na mea e pili ana i kela lua huna.'' Oia? o Lale e hele ana me he mea la e moeuhane ana nnha ia manawa, hikilek ae lā oia no kela lolie ana mai ann i ka huaolelo kakela—no kela kakela ma Revenafocla kana mea e noonoo ana ia manawa, alaila nana aku la iuka o ke kahawai. "Aia io paha ua pohaku nui nei la a ka Ilikini i kamailio mai a*' ia oe." wahi ana, me ke kuhikuhi pu ana aku i kekahi puu pohaku nui e ku mai ana mauka loa aku o ke kahawai me he kakela la. "Pela kuu manao," wahi a Sepano. "Alia, e nāna miia ae a M 1 ke kii." "Noho iho la o'a ilalp a wehe ae la i ke ope i owili ia me ka

lole aila, a hā\ile pu iho lā no hōi o Lāle nt)ho il\vfia o' kekahi 'pohaku ma aoao o Sepano a ho-a acv Iā i kon& ipupakā. •"E, auhea oe, ua< pololei kaua o ka hele ana ,mai nei. oia no keia walii a-ka Ilikini o ka olelo ana mai ia'u. L'a kulike loa keia wahi me ka hoakaka a keia kii. a ina he oiaio ea, aiaila aole i hoopunipuni mai keh Ilikini ia'u. O kahi a kaua e hu-li nei aia ma kela aoao, nolaila e hele aku kaua no mua ah'ki i ka hoea ai:a aku ilaila. a ilaila e pau ai kuhihewa ame ka ole. M , H-oomaholahola pono ae la oia i ke kii palapala aina mamua o laua, a kuhikuhi iho la i kahi o ka l.ua huna, a oiai o Lale c nana aku ana i kona kuhikuhi ke ike aku la eia i ka haalulu o ko Separo mau mananianalima. "Aia ma ka ahu lipali hema, oia kela aoao o ka pali e ka mai !a a kaua e ike aku nei. Aia na kumulaau a ka Ilikini i kamailio mai ai ke ku mai la, nie he mea la he nnu kiai no kela lua huna— aole anei ou manao pela e Danale! Nana aku paha oe la ma keki wahi a ka malamalama o ka la e papa pono aku la. O, e hele kofre iku kaua i keia manawa, e Danale, me ka.aia o ko kaua pono a hiki aku ilaila hoonau ia ae keia man manao pilihua, no ka mea, ke ike nei au i ko'u hele mai la a uluku; nana mai naha oe i o'u lima la, ke naka wale nei no, a ke liaalulu nei k'uu kino elike me ko kekahi keiki. Aohe ou ike mai i ko'u haalulu me he kamalii liilii la i piha i ka maka'u?" Ua oiha-'loa o Sepano i ke pihoihoi ia manawa, a no Lale hoi ke ike iho la oia i ka wela o kona mau panalina no kā ikaika o ka holo ana o ke koko iloko o kona niau aakoko, oiai oia e noho aua ma ka aoao o kona kokooh'a. i O ko laua ku ae la no ia a, u iho aku 1a a haule ilalo o ke kahawai, a u au aku la a kaa ma kela aoao. a hoomaka aku la o Senano ?• pii i ka pali me Lale e ūkali aku ana mahooe onrf. Aole i loihi l oa ia r-ii ana aku a laua, ku honua iho la o Sepano. a welie hoi 1 ie la i kana Uii nalanal-a aina, a hoomaka iho la e nana. "Eia maanei," wahi ana me ka leo o kekahi mea i paii ke aho "Eia ma kekahi wahi imanei kahi' i wāiho ai o ko kaua nonri : kai. 'na he waiwai io kekahi maanei." hoomaka iho W oia e 4ieli i ka Ie">o, a aole i liuliu lpā ia eli-eti ana iho ana. loaa io ihr 'a ia ; a kekahi wahi puupuu ru.be, a hooho ae a me ka olioli nui . V\ ! E ; a io la! Nana mai paha oe e Hanale la!" O ko Lale hele aku la no ia ma leahi a Sepano o ana ih v / kahi.i eli ia me ke kopala ma ka aoao o ka pali, a i aku l'a: ."Jaiei no naha kekahi kanaka mamua kahi i eli ai i keia wahi?" "E hoi; he noe Tlikini. a na kekahi o ia poe i hoike mai,ia\i '-eia lua huna; ke ike nei au i ka oiai'o o na olelo a ke!a. īlikini o Va olelo ana mai, oiai nae, i na .manawa aoāu i hal'a aku he anr hoomaloka no au i kana mea o ka olelo ana mai he lua r i rbe kekah l ' na keia wahi. Wehe ae i ko pahi a hoomaka iho e : elieli!". . ' Aohe hoohakalia hou ara iho a Lale, o kona- wehe ae la ia i'*nna pahi loihi a hoomaka iho la e eli.; *a. manawā aia_-na kanak.i olua maluna o ko laua mau kuli kahi.'i kukuli ai. a ke u nok.e ln "io hoi i ka paeli me na pahi loloa a laua; puehu liilii ke ose. ame \*a lepo i o a ianei, me he mea la he enemi a he hoanaio ka leno 410 l aua ia minuke; ua nana ole ia ae ka puehu o ka ehu o ka.lepo.e oii ae ana i ko laua niau maka, a ke. hiolo la no hoi ka hoii ma ko laua mau lae, a ua liuliu no ia eli ana iho a laua, loaa ih.o' la ia Lale kekahi mea hulali aohe nae he ikaika loa o ka a no ka paa i ka lepo. iho la o : a a paa ae 1a i kona lima a ninau aku la ia Seoano. "Heaha la keia mea hulali? e nana mai oaha oe la?" "O i ana." wahi ana, me ka makaleho nui o kona mau maka me ka hoopololei ana ae i kona kua i hele a nui ka hui ia.manawa. nlaila nana nono iho la. Ala'la kiola ae la oia i kona mau l'ima, a -lua i ka lewa me'ka piha loa i ka ol;oli a i mai la: "L*a nolole-' kaua o ka hele ana mai nei a loaa kei'a wāhi! L-a ka ka Ilikini mea o ka olelo ana mai, aolie hoopunipuni: o ka -ohaku rube keia!" "He rube!'" wahi a Lale me ke p'ihoihoi loa. "Ae, o kekahi ano keia o ka oohaku. rube. 1 *l<apa ia ke sninel, -\ 'na kaua e hoomau iho ana i ka eli ana ilalo e loaa iho ana ia kana 'ea nohaku rube maoli. Hokiki lua hoi kou hele.helenā, e ka onio 'ieaha keia? E hoomau aku kaua i? ka eli ana, eia nae ka- hemahe-m;» -i'u e ike nei aohe kaua i lawe nu mai nei i konala na kaua'e hikivawe ai ka eli ana iho. A eia hou no keia pohaku, he vermeil \uwe, ua niha maoli ka keia pali i keia mau pohaku momi like ■:»le!" ' • | | No ka nui loa o ka olioli ua hoomaha iki ka eli ana o Sepano. | noke ae la oia i ka akaaka, me; ka lelele ana, a e noke ana no ht> ; : ka uwa no ko laua laki ahiki i ka wawalo ana mai o na pali me I J na leo kupinai. / ' ' j No Lale hoi .aohe ona kamailio wale mai, aka ke noho mah'e 'oa la oia me ka nana pono ana i ka momi i loaa ae la. a ke kiloh 5 wale la ma na aoao a pau,' me ka hawanahawana malia iaia iho: "Auwe, na rube!" wahi ana. "Ua like no ka waiwaiio o keia mau ■ohaku makamae me na pohaku daimana!" Ua lohe mai la no nae o Sepano ia olelo ana ae ana pela, a oia Vana o ka hooho ana ae ma ke ano uluahewa loa o kona noonoo: "O, ua oi aku—ua oi aku ka waiwaiio o ka rube mamua o ke elainana! Ina e loan aku ana ia kaua na pohaku rube m.aemae loa a : like ka nui me ka puupuu c\aimana, e oi aku ana na elala e loan mai ana ia kaua mamua o ko ke elaimana, a ke ole au e koho hewa. ?ia ma keia wahi ua mau rube'. la kahi i waiho ai—ela malalo nei ■) na wawae o kaua." "Inn* nela. aia'la, he lua maina rube maoli no keiā ā" o ke kuai ma mai kela Ilikini mai," wahi a Lale o ka i ana mai, a ke hoomaii 'a no oia i ka eli ana me kana pahi loihi, me ka nana ole aku i ka no 1 " niai i ke kamailio. "Pela no ko'u manao," i pane mai ai o Sepano; "a hiki iho la • keia manawa, akahi iho la no au a ike i kā pomaikai o ko'u hoolilo ana i ka'u mau elala no keia wahi, ua loaa ae la ka mea i makemake : a. ; , "Aole au i hoakaka piha aku ia oe no keia lua maina mamui, no kuu manao no e lilo ana ia i mea nau e hoopahenehene mau'mai 'ii ia'll. Ua manao ka poe huli i na pohaku momi ma Enelani maloko wale.no o Buma amje ka mokupuni Silona e loaa ai keia po'iaku momi. Aole lakou i ike eia no ma keia mau aina i lilo ia Pelekane kekahi'wahi e loaa ai 0 keia māu ano momi, a no keia loaa ana iho la nae ia kaua ea, na kana e a'o aku ia lakou he wahi- e ae no kekahi e loaa ai a nui. Aole i keia manawa, aia a ku ke ahua o ka kaua mau rube, a manao iho ua waiwai kaua, alaila, ia manawa. kaua e hoike ae ai ma ke akea, ke manao kaua e hana pela. "I keia manawa iho la e ninau aku ana au ia oe, ua moeuhane anei au me ke kuko makehewa wale ana no keia nomaikai, a i ole eia paha au ma ke alahele oiaio e loaa aku ai ia'u ka waiwai ame hanohano ma nei mua aku, i ka wa a'u i noi aku ai ia oe e hui ou mai me a'u ma ka huli ana i keia wahi?" *"Aphe oe i moeuhaiie, no ka mea, ke ikemaka like nei hof kaua ! ka oiaio o kau mea i hoike mai ai. E kala mai oe ia'u. % E noi aku ana au ia oe no kau' huikala ana mai ia'u no ka'u ma-u oleh> hoomaauea, e Senano." "Mai kamailio hou mai no ia mea, «a lawa ae la, He moolelo kaao wale no paha keia i kau hooinaopopo mai i kinohi, i kuu wa o ka olelo ana aku ia oe, eia nae, i keia manāwa ua ia ae 'ā manao hoomaauea ou. Heaha kena mea au e naa la?" i ninaM koke mai ai oia i ka wa a Lale i kulou iho ai e lalau i kekahi wahi nohaku uuku a paa ae la. "O, he a)abandine kena—nana iho paha oe la, he ula kona waihooluu. He loaa aku koe ia kaua o ka rube ula elike me £e koko, hoomau aku ka eli ana, kokoke loa e* loaa. Ina hoi he konala ka kaua me kekahi mau kipikua, ina la hoi paha ua holo ka hana o

ka £li ana ihō. Ē likē rrie na'mesr mākarrta'ē e āe ap£u dna niea maikai loa aia malalo loa, a no ia mau mea. ea, e pono e hooikaiku aku ka hana ana." "lanei paha na Ilikini mamua kahi i eli ai, ea?" walii hou a Lale, mahope o kona udna ana aku ma kekahi mau wahi'i eli ia a ku ke ahua oka lepo! . - "Ae hoi, elike me ia a'u o ka hai mua ana aku nei ia oe, pela i loaa ai ka ike ia lakou eia ka rube ma keia wahi, eia nae, malun i wa!e ae no hkou o ka ili lepo kahi o ka eli ana, aole i hoiionu lo v i'lalo e loaa ih-o ai na pohaku maikai loa. "O kekahi kumu aoie lakou i ike r ka waiwaiio o keia mau pohaku e hooikaika loa ai lakou i ka eli ana; ina.no. nae no ko lakou ike aole no paha iakou e eli «ina no ka me'a, he maa ole lakou i ka mahi ana i ka aina i mea e loaa mai ai ka Hua o ka aina. ia lakou, o na io ho!Qholona wale no ka lakou manao nui, oiai o "ka lakou ai māa mau ia. Oia ke kumu o ko lakou kuai ana mai i 'eeia wahi ia'u, a o ke kunui hoi o ka loaa ana o keia mau mea ia keia la, e Danale." "Oiai laua e u eli ana ua palaka loa ae la laua ia mea he maluhi'uhi, a ua eha ko laua mau wawae nre ka pau i. ka.onu a kahe ke koko no ka loa o kela wahi a laua o ka 11 haele ana mai; ke hooloa la ua mau wahi kanaka la i ka eli, no ka mea, aia nialalo 'ho o ko laua mau wawae na pohaku momi kahi i waiho ai, ka nea a na kanaka i hnli ai me ke kiki o ka hou i.na la aoau o ko 'akou mau la loihi o ke ela ana, ka waiwai huna hoi i moelolii iloko 1 ka lepo, a o ka mea hoi e loaa ai o ko laua waiwai aine ka hano'iano n o ia mua aku. Ua eli laua, a ua noke i ke ka i ka lepo ahiki i ko laua hiki hon ,le ana aku ke hoomanawanui no ka makihiluhi a me ka nui o lu )ololi, a hoopanee okoa i ka hana no kekalii wa aku. a eia nae, nw 'eo lana manawa i u haule iho ai a. moelolo maluna o ka leno' 111$ Va maluhiluhi, ua piha-ko laua mau pakeke i na pol?aku nlomi m-\-leamae. , A 0 ka lau'a hana liope mamua o ko laua hiamoe ana ma ia po >ia ka hoomakaukau ana i mau wahi meaai na laua, a hookuu aku a ia !aua no ka hoomaha ana. Ma ke kakahiaka nu'i ae o Lale o laua k<t i ala mua. laia i moe ai ma kela po ua loaa iaia ka moeuhane i ke ku mai > ko ka Lede Marie uhane mamua o kona me ka leimoini ma kom a-i, a e anana ana ka hoi i ka la me he mau hoku la ma ka poailani, nana ponoi no ka hoi i hana ia lei ma o ka haawi ana aku i ka >oe akamai e hana mai i lei o ia ano. a nana ponoi 110 i hookau aku naluna o ka a-i o ka Lede Marie. Oiā wale 110 kana wahi moeuhane i hiki ke hoomanao ahiki i koiia puoho ana, a iaia i ala loa ae ai, me he mea la aia mati 110 :nma o kona mau maka ka helehelena o ka Lede Marie me kela 'eimomi ma kona a-i kahi j anauanapa niau mai ai. Ja!a i ala loa ae ai a nohn iluna, a no kona oni aha ae, ua moho ae la o Sepano, a ia ike ana ae ana ia Lale e noho ana, i ae la : "Auwe, ua ala ae nei ka oe! Xo ko ake loa naha e hele e eli rube, ea? Aohe manao ino a'nā aku no ia mau rube i keia manawa •ua loaa ia kaua kahi i waiho ai, a e loaa aku ana lakou ia kaua i na mana-wa-.-aoau.' Mai haiia awiwi aku oe." "No keaha mai la ka ole, ua ikeia aku auanei ka hele ana mai o kekahi mea. kekahi o kela poe Ilikini, ā o ko kaua hoka no ia." wahi a Lale. ''Aohe Ilikini e hele hou mai i keia wahi, a ina no ko lakou 'iele ma'i ea, e ike mai ana lakoii o kaua ka mua o ka hoea ana i keia wahi, a eia hou, ina no ko lakou hele mai eia hoi na ilio buhv a kaua, ka mea nana e;āoa a hoauhee aku ia lakou. "Ke ike nei au i ka waiwai ole o ko kaua hele wale ana mai iohe mea hana, a no ia mau mea au i noonoo iho nei he mea pono 'oa e loaa kekahi mau kopala ame ona mau kHikua na "O na rube maikai loa aia ilalo loa ma kahi i 6 ; aku ka hohonu e hiki ole ai ia kaua ke eli iho me na wahi pahi a kaua, a o'a ka'u : •loonoo iho nei e hoi hou kaua ihope i kahi a kaua o ka huna ana ji na mea hana a kauā;" j "H11! He hana luhi maoli ka kela e hoi hou aku ai e kii!" I wahi a Lale, aka, ua pplolei nae o Senano. 1 ka pau ana o ko* ;laua aina kakahiaka, u haele hou aku la i 'Kahi o ka lua maina rube a laua a hoomaka iho la e eli ahiki i ka loaa ana o kekahi mau pohaku monii hou ia laua: o kahi a laua o ka hoaumoe ana ma ia no aole ia i mamao loa mai kahi mai o '<a lua maina rube a laua o k.a u eli aua 1 ke ahiahi mamua iho. "Nani maoli keia mau pohaku i loaa hou ae la ia kaua!" wahi a Sepāno oka hooho ana ae; "o keia na pohaku rube oiaio maoli a kaua i makemake loa ai e loaa, a ua loāa iho la. nolaila, e hoi hoa kaua ihope e kii i mau mea hana na kaua a hoi hou mai." He mau l'a elua a ekolu wale no ko laua hoea ana aku i ka!ii 0 ka lua maine rube, aole i pau ka Iphi o ia helē ana aku. a o 1:0 laua huli hoi hou aku la no ia 110 kahi a hua ei ka u pae ana mai, a elike no me ka nui o na la a laua o ka u haele ara mai, pela no k i nui o ia hoi hou ana aku a laua, e'a nae, me ka hauoli laua o ka hoi ana. L'a hiki ole i na huaolelo a ka waha ki& hoakāka ae i ka nui o ko laua maluhiluhi ma ia hoi hou ana ahiki i ka 11 hoea ana aku i kahi ana a laua i huna ai i na waiwai a laua, a mahone o_ko laua hoomaha ana ma ia wahi no kekahi mau la, hoomaka hou mai )a ka u hele ana no kahi o ka lūa maina rube a laua o ka eli ana. Ma ia hoi hou ana mai a laua, e makaala maū ana laua o hatawai me na Ilikini, a i ka u liiki ana i kahi o ka lua maine rube, ua nawaliwali maoli ko taua mau kino me ka noonoo pu. Eia nae, no ka makemake nni no i ka waiwai, ua nana ole i ' ae ia maluh'iluhi, a hoomaka aku la no i ka eli ana me kahi ikaika apau i koe i loaa ia laiw. Ma ia-eli hou ana a laua o Lale o laua ka mea mua i loaa ka rube maikai loa; ia ike anā iho ana, lalāu iho la a ninau mai la īa Sepano: "Ea. o ka rube miikai loa anei ke'a au o ka olelo ana mai?" oiai oia e paa ana 110 i ka pohaku niomi i kona lima. "Ae, o kena," wahi a Sepano. "O ka nibe oinio maoli. ua loaa ia oe; ua laki oe o kaua, e ke kanaka ooio. 1 i ha'i aku an ia oe, o ka loaa iho la no, ia o kou waiwai ua loaa iho la ke kumuwaiwai." MOKUNA XI. . KA PAPA AIXA HAXOIIAXO I MALAMA lA. Ua lilo ka lāulahā ana ae o ko ka Lede Mirie hoonalau ia ana | me ka Makuisa ooio Pilipo 1 mea kamailio nui ia e ka poe koikoi o ka aina, he māhilo aku a he mahalo mai no ko laua kupono loa kekahi na kekahi, no ka mea he mau alii opio like no iaua. he min alii waiwai mai ko laua mau kupuna mai a he mau opio u'i no ho : e kamalole ole ai kekahi i kekahi. X T o ka Lede Marie nae ke kamailio nui ame ka mahalo aka lehulehu, no ka mea, he kamaliiwahine u'ii maoli io 110 oia. he inoa kiekie kona ma ka laanau ana ma ka aoao o kona makuahine, he hapa iloko o kona koko he Pelekane a he hana, oia ka hapi kiekiv loa o kona koko, ma ka aoao o kona makuahine. He oiaio e hea mau ia ana oia ma ka inoa Ka Lede Marie, ak? nae ua maopopo i na mea aoau o ke Kaunawahine oia o Normandyke ma kona inoa pololei loa e hea ta ai, a o ka haku wahine ? hooilina waiwai hoi o kekahi waiwai nui maloko oka hir> a akau < Palani, ka aina kaulana a i maloko o na mele i Inku ia e kn poe hakumele kaulana, a o kahi hoi nona na mooklo kaulana lo;? 1 ke au kahiko. (Aole i pau.)