Ka Nupepa Kuokoa, Volume LII, Number 51, 18 Kekemapa 1914 — LELE MAKAWALU NA POKA O KE AUMUKU KAUA KELEMANIA MA NA KAPAKAI O PELEKANE Lukuia na Wahine ame na Kamalii me ka Weliweli, Hoohioloia na Kauhale a Hoopoinoia na Waiwai he Nui [ARTICLE+ILLUSTRATION]

LELE MAKAWALU NA POKA O KE AUMUKU KAUA KELEMANIA MA NA KAPAKAI O PELEKANE

Lukuia na Wahine ame na Kamalii me ka Weliweli, Hoohioloia na Kauhale a Hoopoinoia na Waiwai he Nui

Ma ko kakahiaku o ka Poakolu i hala aku la i knlike ai me ka lono kelokalapa o ka hoounaia ana mai lio Honohihi noi, i hooa aku ai he aumo* kukaua o na Keloinania, i hiki aku nm kahi o ka ekolu a eono paha ka nui o kela mau mokukaua, ma na kapakai akau o Pelekano, a luku uku la i pa kanaka e noho ana ma kokahi mati taoua lehnlehu. oie ka hookau ana aku » ka j»oiua<amo ka pilihua mahina o na | mea npan. Oiai ka eoo o uhi pan ana. i palanoho akn ai ke anmokukaua Kelei mauia m«* ka ike ole ia mai e »a moPolokano. na lakou o kiai paa ana i ka» ai>au. a how aku la me ka maalahi ma ko ka|vakat o Vorkshire, nr»wacna o ka hom ame eiws, me ke "auiku ana i t»ona o Hartlopoo!, S*'arl)orough. Whithv ame Re«lcar. O kahi tt«ona o S<'arhoronih i b ; ki ole ke knoalo iaia iho. ka i k«u aku r>* hoot>mno ana mai na jm m»i a na Kelemania. * mahoin» O»o o kā lnkn an*i pn.e ho» , ha an» \ ka poe i aneane j»ku o |»iha ka hookahi hanor» ma Hart.leoopi t\s h<vr»hee'a akn la na onem». nmmuU o ko kiia ana aku o na |m mai r»a 'wwi mai. He hookahi moknkaua i hoowinoia. o*n*nn*i n u!4 t»\ i kiia m*i aa <«»'. ? kn manawa e hoopnka *»na na Kelemi»n:s ivraho. nvr> ka «na *bo h«« koa kakaikahi ) : mako a i hoehaia. a ua oi aku o Vf» wao makaainana i pe-' a i hoeh»»sa, o ka hatnnu« o| l&kou. ho t<ee wahino »m" na kamalēi ! ka n>ina«ni o ka bookokokt« ana »r>3*j <> ua iw>kt*kan** ma na kaoakai. wa kwhii?**** ia akn takny ho man mokukana Polekane» «olall* ua na.npa tral<* ka i*oe o»k« © ka aiua. a ua ho«a mai kela i'anikuia ana. m*.ka loaa mua o!e 0 kekahi uwaio; u»st na kanaka m«Usna o ko lak<m mau {>akatikaxi r>© teo Jakon ain* ky>kabi»ka r a n*,hes? kekafc ( 0»* i haoa. I'a »k«» muaia aka kRt rn«*n r:o ? -tskua. ma kahi V* ekohi milo n»»> ka alna akn, me ka ike powehiwehi ja »ae iteko o ka noe.

() na hoike mua loa i loaa mai, mai llartlepool mai 110 ia, i vikaliia mai e ka hoiko a ka aclimarala lVlokan" ma kc» awakea ana ae, aia na Pelekane ke paio la me na enemi. Ma ka auwina īa ana iho hoi i loaa hon mai ai he hoike, e hoike ana na holo aku na Kelemania. U» hoomaka mua ke ki ana 3 na Kelemania ma Searboroujrh, ua hooleloia aku na poka o na a na Kelemania, mahina o kela taona. no na minuke he iwakalua-kumamalim». T T a hoopoinoia na*hale, a hoohioloia. ua j ulaaia na kaupoku, ua lele na pnkanj wahi i kahi e a haule tna na al»nni, ua j ku maoli i ka poino ke nana akw, I, Hoomaka akuMa na kanaka holo, wahope ioo o ka hoomaka an« mai o ka |kiia ana 0 na pukuniahi. eia nae na ' make he ehiko mau wahine me *»koln mau keiki. He poe ko'iko'i kekahi Iwpena 0 lakou. ! l"a hoomaka kpke na hana hoopakele i ka manawa i hoomaka ae al ke ahi e holpu i kela taoua, ua ku maoli 1 ka maua ame ka wiwinh» na hana m\ ka aoao o na makal. Ua hoomaka koko. ke kukolu hou ana i na hale 1 poinoia. Ua kaaia na wpa honlaha nnnui ma ke taoaa hol»>okoa. e olelo ans. *»n ka lawelaweia aku o na oihana «rHke me ka ma«. t 1 T kulike a» nae re«* na hoakaka a'k«>. kahi raea i ike maka, elike me ia \\ hoopnkaia ae a; maloko <1 ka N'uhoi: Ahiahi maanei nei, nsa kahi o ke kn-1 palima msu poka pnknaiahi i hooMela. i :iku ma e koohiolo ana i. ka Hokele lUlmo»*!, i ka hale hoolnr.» kaaahi. ame kekahi k»q hale lehuleiia. E malamaia ana he halawa» haiiiMile. maioko o ka halepule 34artin, i ka manawa i !oaa peno aka *t ua hale I*. i kekahi mau j>ok& imkuaiaki «ina. ka hoopoino ana i kela hale, t'a j ho malie keU auaina- t"a iioopoino ia ka hale kiai © »a koa ma Searboroush e b» iM>ka pakunahi. Ma Wkitby hoi. na, hoopoinma ka hal* waiho nM>£>lt a lo t Ba |>oka a na enemi, he !ebuteha wale na kale i M--OKI, me loaa p*mo ana o \st haleknla i na T«oka, a aku s na Wam.irū. He * msfcke, a lie elua i 1

0 ka nui o na poku pukuniahi i hooleleia nu» 'WhLtl>y ho kanakolu. Pa pau nae ke ]Moloke. a ua hoi mai ka noonoo maikai o na kanaka. l'a halawai aku nao na •mokukaua Kelemania me na p»»ka o na pukuniahi i kiia aku na pajMi mai. nia Hartlepool, ka mea nana i kono aku ia Takou e hookaawale koke aku. me ka ukali ana aku o na ki pu ana mai ke» kahi aku o na mokukaua Pelekane. He ehiku ka nui o na koa i make ma keia wahi a he umi-kumamaha |>oe e ae i hoehaia m,~i na poka mai o ke aumokukaua, oiai hoi. he iwakalua kumamakahi man makaainana i pau i ka make, a he kauaha-kumamakahi i ho ehaia. 1 O kekahi oka |oe i make. oia o Aku> kana William Avery, he mea Boo»kaika noloko o ka Puali Hoola. | He ekolu mau halepule me na hal'e lehulehu i hoopoinoia, e na pnkuniahl a ua Kolemania. a na hoomaka ke ali» e a m* ka j>a papa o Martlepool a*ne ka hnle hana aiīa ea. 1 ka manawa* i auhee aku *» ke at» moknkaua Kelemania. niamuli o na ki poka aaa m:«ī na j«apu aku. oial hoi na ! mokukaua e hookokoke ma» ana, ua waihoia iho la na maioa ma : hope o lakon. j Ta hoopiiia aku ka inaina ma Kne- j lani, no k» hoao aua R«ai 0 na Kele- i man'm e> hoopoino i na taona. i hiki olfe! ke kupale no lakon iho. >fa na Y maf>ao lfej>a o na nn}»e|m apan i hooimkaia a* 5 . e ahewa ana ia i b le?e kaaa ana mai a na Kelemania i na ton:< i lako #le me na papu no k* kiipale aua. he> hana hoi i ku-e loa. malalo oka oihana kaua. K hoike ana kekahi manao |*N*a. o kel* hana a Ke» lemauia. he karaima <4;&eka im ia, a aa ko-e hoi t ke kanawaī pili lahui. T'a n»naoia o kela maa haisa a Kelemania» no ka hoowalewale ana no ia i na «wkukaua i wahi e hookokoke sku ai ia lakon. alaiia hoomaka aku e holo. ma kahi 0 na maiaa, a lakou o ka waiho aua. a i ka wa m aa mok«kaua Pelekane e nhai akn ai. o ka wa ia e k»a f*>no a* malnna o kela atan niAina. o ka t«u n<> ia i ka poiiio. Ma kekahi hoik*» £ !«&& t«ai īanei, be *«!«» niaa mokukaua i heopiliolola,

a h<> ekolu mas mok»kasa K»)enoania. c eok« ta i ka paio m« kekahi mokakaua FVlrkane br ewalu ka mamao mai Hartlepool ako. Aok> aa« i hooiaio ia mat ka pololoi o kela hoike. O keia ka mmnawa mt» lo* i ikeia ma k* mooklo i panikoia »1 sa kapakai Pelekane, a oa hoopioloke ho!ooko» ia. o Enelani, i ka «a i |i*hola ae ai keia meah«<o.