Ka Nupepa Kuokoa, Volume LII, Number 45, 6 November 1914 — NA LONO LIKE OLE E PILI ANA I KE KAUA MA EUROPA [ARTICLE]

Help Learn more about this Article Text

NA LONO LIKE OLE E PILI ANA I KE KAUA MA EUROPA

LOXDON, Nov. 1.-r» koopihoīe-* maieko o ke Kow* I>over ka aa*i ds la o nehioei e kekahi moKuhi;? Kr kmaaia. k* mokukaaa Pelekane H.t me , kek&hi o na moknkaaa ho'omann. loa o ke amuoku Pelekane. Ta pkoi; emoole loa ka mokukaua maho;v o ke pa huia aaa mai o ko%a aoao e k»* to pi<io. Aneane e pau loa ko"a maa al;;moka me na kaaaka i ka hoopakeleia. E lawre aoa ka Heraae« he eha batxeri aae kanakolu mau kanaka me aa a'rimoku ia Ile .16»» oea ton* a e lawe ana he umi-kumamakahi mau pukuniahi eono iniha maloko o kona mao papu. Ua hookomoia ia i ka ha&a i ka lj*9S. LOXDOK — H<? noi pilikioo ka ka Moi Alabati o o ki w;»;h> ana aku imua 0 ka iahuikauaka Amerika ma ka la i nehiuei. e r.o> awa e haawi mai lakou i r«a kokua ana t na maka.ninana ona i komo pn ole i k.> kaua, he poe i hooneleia i na honu\ nele i na oahu a o maki» aku ar„i i ka pololi he mau haneri kaukani o !akou. Ma o ko Komisin;i Amerika la niaanei ka Moi Alabati i waiho aku ai i kana noi ia Amerika. O kana leka i ke Komisina ua kakau ponoi ia e ka Moi ma kona manawa e kuhalki an.« a e hooweliwelii* mni »?»a e na koa Kelemania. me kona pualikoa mamna o Dunkirk. WASHIXGTOX—Ma k-kahi leka i loaa mai ianei mai ka Moiwahine Mary mai 0 Enelani e hoikakn nna ; n i kona inahalo i na wahine 0 Amerika no ka lakou hana ma 0 ka hoouna ana aku i na lala o ka Hui Ke'a Ulaula i holo ai no Enelani no ka hana pu ana aku me ka pualikoa Pelekane.

BERLIX —Ma ka hoike a ke kuhina kaua no ka nui o ka poe i make i hoopukaia ae ma ka po i hala e hoi\-? ana ia i ka nui o na koa Kelemania i make iloko o ka pule hookahi i ho > ukaia ai ke kaua he kanaono kuma malua kaukani. I7a like iq me ka heluna nui o ka poo i mako i ke kaua ahiki ia la ma ka aoao o na koa Kelomania he eha haneri amo iwakalua kaukani. BERLIN —He hoike pili oihana ka i hoopukaia ae maanei ma ka po i hala ua hoohuiia mai o Aigupita mrlalo o na loina me Kelemania. Va haawi ae na ahakanaka ohohia i kekahi mau leo huro no ko Tureke kukala kaua ana ae e ku-e ana ia Rusia, a o ka poe e kai huakai ana mamua o ka haie o ka oihana kanikeia Tureke ma ka po i h;ila na haawi av i na leo huro no ke Suletana. LOXDOX —l*a kukalaia ae ma ko ano pili oihana koa ke kukala kaua niawaena o Tureke ame Rusia i kulike ai me na lono hope loa i loaa m»i ma ka Poalima, mai mai. Ua mahae ka pili mawaena o Tureke ame Beritania Nui ame Farani, a ke liuliu mai la na Kuhina Pelekane ame Farani no ka haalele aku ia Kon:itinopela. me ka hoike pu aku i ke aupuni o Tureke o ke kaua ana aku me Rusia ua like no ia me kona lele kaua pu ana mai malnna o ko laua mau aupuni pakahi. Ma ka hoiko pili oihana i hoounaia mai ianei ma ka po i hala e olelo ana, ma ka Poalima aku nei ka hoopau ana o na launa kukakuka ana mawaena o Tureke ame ke' kuhina Pelekane ma Konatinopola. E hoakaka pn ana ia hoike na Beritania Nui ponoi ana »io e hoomalu i kona mau waiwai maloko o na okana aina i hookauia akn ka weli no ka lele kauaia aku. Ua hooweliweli puia ae ka lele kaua ia ana ae o Aigupita <> na koa Turcke. Ke noonoo nei o Beritania Xui i kana mea e hana aku ai no keia hana hookaumaha hou. Ua hoopuka ia aku e ke keena oihana oJco na aina e kekaM hoike loihi a pili ana i ke kulana ooloku ma kahi kokoke aku i ka Hikina Loa. E hoakaka ana kekahi lono mai Atenai mai i ka Exchange Telejrraph ua haalele mai ke kuhina o Busia me kona mau paalalo i ke kulanakauhale o Konatinopela. Ua manaoioia, wahi a ka meakakau me&Lon, o ka maluhia o na aupuni Halkan? e kaukai ana m malula o ke alahele a ke aupuni o Bulegaria e lawe ai. Ke hakilo loa m.**i la ke aupuni o Helene i kela kulana ooloku o na aupuni e ae me ka makaala loa. AMSTEHPAM — Ma kekahi hoike pili oihana i kelekalapa mai ianei mai Konatinoj*ela mai i ka Xupe{«a Zettuna: e hoakakā ana ia be mahele unku o ke anmokukaua Turek«> ka i lele kaua aku maloko o ke Kai Bolatika maluna o n* mokukaua Rnsia ma ka Poaha i hala. Ua lioopiholoia he moku hoomoe maina Kukini, hoopoinoia he moku wawahi topido a hopupio ia ke moku lawe lanaha, a oiai hoi kekahi mokukaua Tureke e hoolele poka pa-hu ana » ke kulanakanhale o Beba»tapol. LOXDOK —He lono i loaa ae i ka Reater mai Petrograd ke oleio ana ua hookaawaleia akn e ka moku lawe pu Hukini Kuab«nete he eiaa mae mokn lawe pu Tereke mai ke awakumoku kn o Adēs», mahope o ke ki ana mai o na moku Tureke i ke awa, a nahaha kekahi mau mokuahl ame na kale hoahu ukana e hoopuni ana i ke awaknmoku, a hoopiholoia ka mokuahi Vatta aine ke Kasbeek. Me ka moku lawe

p'.i Hukini Ko»benete n» mokukaua i pa Tnwke i hakaka ai. »k» n*e.| a lw«4ibceia aku laaa. Ua ioaa no| kekaki poino i ka moka Kukiai nu i keU kaua aaa. E hoakaka a&a kekahi lono i ka Lo&ikm Po»t mai kooa mra kakau mea hou t»ai ma Petrosra>l ke p«liols la kr kahaha koikoi )oa maloko o Konatiaop«)» oo Im> Tnreke komohia pu »c» iloko o ke kaua. K noko mau an» ka aha kuhina e kukakuka. Ma ka hoakaka a ke kakauolelo a ke kuhina Tureke maloko o PetrogT-*.l o» manaolana oia e hoopau kokeia ae ana no na pohihihi mamuli o ra ma a»o kuhihewa. Me he mea 1» e hoolo »oa ke aupnni Tureke i ke kauia ana mai o na ahewa ana malun» ona no ka hana a ka oihana kaua moana, ala nae ua hoole ke kuhina nui o Turekc i ka launa «na me ke kuhina Rukini, o oK'lo mau mai ana <jia he mal : ka vra a ke kuhina Kukini e noi aku ai i kona palapala hookuu kino. i ka nana aku ua hana hewm o Turvke ma o loa aku o ka mea kuj>ono iaia e hana ai. Mamuli o ka liuliu o na kuhina e ar o na aujmni like ole no ka hoi he hoik* ana mai ia i ke ku kaawale loa o ko lakou mau manao. Ma ka hoakaka a na nupepa Rukini na kau ponoia aku ka waha o na jm o ka mokukaua Kolemania Goeben i ka halealii o ke &'u!etana mamua o kona hoike ana mai i kona ae no ke kaua, o ka ae ana mai o ke Su!etana i keia he hoike ana mai ia i kona hookikina mnoli ia ana aku. * \VASHINGTON, Oct. 31.—Ua k-\r kalapa mai nei ke kuhina Atnerika Morjrenthau ua hoike ae ke kuhina Tureke i ke kuhina Farani o kela lele kaua ana aku a na mokukaua Tureke maluna o na mokukaua Kukini maloko o ke Kai Eleele a pela mo na awakumoku ua hanaia ia me ka ike ole o kr nupuni o Tureke a na kekahi mau alii koa Kolemania i hoeueu e hana ia hana.

Ua hoikein aku keia mea i ke kuhina Farani ma Konatinopcla ma ka la i nehinei. Ke liuliu nei nu elele ®u puni o na aupuni hui <> haalele aku ia Tureke. Ua noiia mai ke kuhina Amerika e lilo a e lawelawe i na hanu ma ke ano he kahu malama waiwai no na hana a na kuhina like ole, olike me ia i hanaia aku ai i na aupuni e ae o Europa i komohia aku iloko o ke kaua. LONDON—Ma ka uweaolelo uweaole Marconi i loaa mai ai he lono ua hoikeia ae ma Borlin ma ke ano pili oihana he kaua hahana ke hooiliia la ma ka Anemoku o Bhanktung mawaenn o na Kepani ame na Pake. Ua a'o aku ka o lapana ia Kina inn no Ve komo i'u mai o na koa Pake ioko o ke kaua <? hooukaia nei i keia manawa, e kinai aku ana o lapana i kela kaui hookahnH aupuni o Kina me kona mau mokukaua maloko o ka okana aina o ka anemoku Shantunß. ROME—Mahope koke iho o ka hoihoi ana aku o ke kuhina waiwai Rukini i kona hookohu ma ka auwina )n onehinei, mamuli o ka iokahi ole o kona manao me ke Kuhina Nui Balan dra e ]>ili ana i na pahola loa ana^ae 0 ke kaua ame ko Italia aoao e k» ai iloko o ke kaua ma keia mua ak.i, ua haalele ka aha kuhina holookoa mn ka po i hala i ko lakou mau kulana pakahi. Ua manaoia e waiho ao ana ka Moi Vitoa i ka hana o ka wae ana 1 aha kuhioa hou iloko o na lima o ke Kuhina Nui Salamira. Ua lilo i ke aupuni o Italia kahi mokupuni o Saseno, e hoomalu aoa i ke awakumoku o Avlonia, Albania. Ua loihī kona manawa i hoopaaapaaia ai no ka mea e noho mana ana maluna ona mawaena o Helene ame Alhania. OTTAWA, Ort. 31.—>Ua hookapu loa o Cana<la i ka hoopuka ana maiioko mai ona i kekahi mau waiwai e lilo ai i mea hoopomaikai aku i na eneuii 0 Beritania Nuu TOKIO, Nov. 2. —Ua hoikeia ae v keena kaua he kaua hahana loa ke hooukaia mai la i keia manawa na T»n|ftau. 0 na mokukaua Kepani ame Pel* kane na laua i wawahi hapa i na papu pale ma na kapakai, ua hiki loa ia lakou i keia manawa ke hookokoke aku a loaa ka mamao kupono e hoolele aku ai i na j»oka pahu maloko o ke kulanakauhale, a o na pa kapili moku, na halehana uwila ame na hale ke holapuia ia « ke ahi o keU k» bop«oa 1 ikeia mahioj>e © ka hoolele poka pa huia aua ako. O ka pualikoa pukaa o na Kepani ame na koa Peiekane ua nee aku a kokoke i na laina o na pualikoa Kf* lemani*, a ke kan polollei ta i ka lakou mao po i kahi a na koa helewawae Keiemania e ka'i ae ai no ka laina o na koa e kup«lf> aaa. l'a hoopuniia na ko4 Kelemania me na auwaha i koolakoia me na pukum ahi a ke ka pale mai la me ka hoolele mai i ka lakou mao poka mt ka weiiwelL Ma ka lono hop« loa e hoakaka aoa ia o ke kana no ka mana*a hope ioa ke hoonkaia uai la i keia manawa ne ka hahana !oa> LONOON, Nor, 2.-17» hai pn akn nei o Tureke me Keiemania ame Anm*iuna ma ke komo po ana akn iloko o V? kaua i keia maaawa.

o k» pala[v»la a !Vl««kan»' > haawna akn *» ** Turrkf mi k* Poalim» .♦ Kei ana e ho«K«ka m*i i n» Khiou o Vo T»r«k« hoouka kaaa »n» m*loko o k* K»» mati*o lio{H» loa e koi »n» * |*»nei» m*i m» k«? »hi»ht To« ono aoke a»* he pane i lo»» m»t W* mnpani Tarrkf m«t. T* loom*oiHipo i» ro»J"i#i u» koi »kit n» kukm» o na »upQni k«i i ko l»kmi m»u |*lap«t« hookuu kiiio » u» lom mai. Va boikei» mai »»»>«» u» »V ar !» aa koa Tur*kt ma ka p»lfnn nn» o Aig»pi**t oimi fcoi na *noknk»«» T»i> reke e hoowrliwoli aku »n» i n» kul»iiakaukal* imt na n«ku maloko o k« Kai V» makAokau aa aupuni hui a ko.»uka kau* ako m« Tutrkt\ l » hoonuo IKipoia ko rtal?fpmA Uu e i kf kaua » n a ma ka ao»o o He|eu* am« Scr<«v|a, na aupuni na («ua i hoopio a i hoohoka iaia ma ke kau» i hal» L«U* akn nei. Ina e hui pu aku ana o Bulrg»ria. NEW YOHi\, Nov. 2,—l'» kfWk*Ja« j>» mai nei k? kuhin» Am«rika i lUti* t»ni» Nni W»lter M. l*»trr >» Nommn Hapgoo«l, ka lunahoo|K»nopono o Nu loka, h<* k»n»k» e anwe mni la i ka m»ko i ka polo!i. AMSTKRDAM, Nov. 3.—l'» kaula ae noi o o» Kelomanin K» »uhau )«attAi maluna o ko kulanakauhalo o lUumpU no na i>obo o ke kaua ho $9.ooiii>oo a e uku hapa miliona ia i kol» »mp kria pule.

LONDON—Ma ka la i nehinei i hoike ae ai ka aha hookolokolo moana Pekkane no ka Ulo holookoa ana o *e Kai Akau i kahua kaua moana. Ua lioopwka aku nei ka aha hookolokolo moana e a'o ana i na moku kalepa apau e inakaala loa i na maina a na mokuluu. O ka heluna nui o na koa Polekne ma ke kahua kaua i koho waleia he 300,000. l-ehulehu wale na moku knkua i na mokukaua e hana pu nei tn« na mokukaua ma ka halihali ana i i.a lako ai ame na koa no ke kahua kann. Ho lono mai I\irani mai ko hoaka'-ia nna ua inake ma ka Poalima i hala ke Kenerala Von Meyer o ka pualikwi Kelemania, koe nae aole i hoakakaiA mai kahi o kona make ana. VALPARAISO — Aia ma kekahi w* hi mawaho aku o na kapakai o Amorika Hema na mokukniiii Kelemania N*urnberg ame ka lxMpftig <♦ hoomau mai la i ka laua mi«iona nia ke ano he mau moku hoopoiuo i ka olhani kalepa me ka makaala mua ana e ho alo ae ia laua mai na mokukaua roal o na euemi. Mawaho aku o ka Lae < Rrranra ua paaia ka mokuahi Klli (liiloe a ni nauia ia kahi o na mokukaua Pelekano « holo ana maloko o kela mau kai. Ua kipa aku ka mokukaua no ka hoopiha ana i lako ai ma .luin Fernan<le?«, ho wahi mokupuni uuku U) mile mawaho aku o na kapakai o Kili. liONDON — I ka nana aku i keia la me he mea la e ae aku ana na au l»uni hui i ka huikala ana i ke kuhiua nui o Tureke olike me ia ana i hooima mni ai ia Pelekane no ka a<> ole ana o ke aupuni o Tureke no ka hoouka kaua ana o na aumokukaua Tureke i na moku kaua Kukini ame ka hoolele ]>oka pa hn ana i na awakumoku o Rukin» maloko o ke Kai Kleele. Me he mea la i ka hoomaopopo iiku o na koi i waihoia aku ai ia Tureke e hoopau i kana kukala kaua ann e ku-o ana i kona makemake pouoi atn«» ka hoopau ana i ka hoakoakoa ana i kona mau koa, ka hookaawaleia ana ako o na pualikoa Tureke mailoko aku o Aigupita f ka hookaawaleia ana rnm o na aliikoa Kelemania maloko mai o ka oihana kaua aina ame moana, aiw» ka booi>aa mau »loa ia ana «ku o n* mokukaua Kelemania ka Ooet>eu m»« ka Hmaael» maloko o Tureke e a(*ouo ia mai ana. <*a hoike mai o Tureke i kona mak«»make e hookaawale mai i kona mau mokukana mai ke Kai Kleele mai, kahi o ke kaua i hooiliia ai me ke a|*ono oleia mku eke auponi Torek«. M* kn lono i loaa mai ua hoomakaia k«i kaua mawaena o na koa Hukini ame Tu«»ka ma ka |>alena aina kokoke i Trebi*oa-l, he awakumoku maloko o ke Kai K leele, maloko o Aaia Uuku. lele maloko o Arahia. \AIJ»ARAIBO, Xov. 4. —He kaua moana ka i hooukaia a |ioiao aa moknkana Pelekane mawqena o aa moku kaaa Pelekaae ka Monmoutb, 0oo»l Hope ame ke Gla**ow e ukali ana » ka moku lawekoa Ootrauto, me kekahi maii mokukaua Kelemania he iwaka lua mile mawaho aku o ka Moku|mni «t. Maiia, maloko o ke Kaiknoao Ara«. eo. Ma ka Poakahi. O na mokukaaa Kelemania oia no ka fkharmont t (Jnei«y, Leipiip r Xuraterg ame ka Bremn.

Ha bookthi kora La loiki o k* mtw*i o kela kana aaa, a iloko o ia nuuw» u koopUkolo» ka MoamonU me aa k«Mk« apan o ka noka, mamnli o kekahi mkui ikiiki e ni aaa ia nuinawm i liiki ole ai e hoopakolo aa kiuki. l'i imkipuka m ioio o ke Go©4 Kope a pakeie aku n« ka loaa' i aa poiao, a ao ka mokukaua OU«|fow koi ame ka moku lawe kom Oatraiito na kolo akn kawa aoWko o k# I*l Talcakuaao ae ko laua poiao p«u