Ka Nupepa Kuokoa, Volume LII, Number 26, 26 June 1914 — E HOIHOI I NA MA'I APAU I HAWAII. [ARTICLE]

Help Learn more about this Article Text

E HOIHOI I NA MA'I APAU I HAWAII.

Ua eai k* 1 kn-eia ma ea Moknaiu» apa« o Am*rika Haipaia no ka hoihoi ia aku o kekih» knnaka i loaa ; ka ».t"i >«.|v#*a no ia «wn *»k>. noUiil* u* m*r.*oT» o nei k» puu o{*»U e koahui» mai ai k» |w »jmu * lo»a i -1 AC o ma"i. elike mf ka m olelo m*lalo e ho»k»k» »da pen*»: W ASHINGTON. June 5.—0 k» Lun* ra*kaain»na Jobnson o Waki»«4oit» k» j ha'ioMo maloko o ka hale o na lunv rr;skaamsna m» k* 1» i nchio*i o ku-e ikaik» »na i k» hoihoi hoa i£ »n» »ku j o .'ohn E»rlv. he h»olc i lom j k» m«Vi j !.Mvni. no k» Mokuain» o Waktneltona. .1 i ka Lunamakaainan» Bfittrn h«» o Ilinoi, mahop* o kon» k*m»k»m»il>o nna me ke K»nk» Woo»lwarH t k»uV» o ka ©1» o k» apan». a m»hopo o ka ooi'i i»ono -na i k«? kulan* o ka m» 1 U»p<?ra rtike rae i» i ikei* e ka p«|*» ola, i hookomoia »r ai he olelo hooholo o koi ana i ka «haolelo lahnl *'hoom*opopo koWeia ko John K. KarK- kulaaa ma'i maoli. Mamuli o ko .fohn Karly oMoia « n» hm» aupuni o keknhi mau a ma kekahi man MokuālrSi hoi aoho ma'i lepera o «lohn Kkrlv» i iilu mni ai ko Mr. l?ritten manno kauaUia » pol* oia i olelo ao ai i keia la r.a manaolana oi* o ka ahaolelo ka mea nana o hooholo <"ai ia nmau ina loa» ana he manawa i ka ahaololo e n|»ono ai i ka olelQ hooholo maloko q kokahi man la kakaikahi. l'a hookahuaia ka Johu?on hniolelo ma ka la i nohinei maluna o kekahi )o- -: no kelekalapa i loaa mai iaia mai ko Kiaaina Li»ter mai o Wakin-kon» e hoakaka ana penei: <4 Mamuli o ka hoomao}»opo *na ke koi ikaika nei nn Komi»ina o ka Aj»ann o Kolumebia i ke kakauolelo o ka oihaua waiwai e hoihoi hou akn ia Jokn Early i Diamond Heail. (Mokuaina o Wakinekona) maloko o keia Mokuaina, no ke kumu ho panalaau kela ! hook««waleia e na luna aupuni no na ma'i le pera, ma ko'u ano he Mana Hooko no keia Mokuaina ko ku-e ikaika oku nei au i kona hoihoi houia mai. Ke k« «? pu aku nei au i ka hooliloia ana o Diamoml Head i panalaau no k» i*oe ma'i lepera o Amerika Huipuia. Ko 'manaolana nei au e hiki pono ana no ia oe ke hoakaka aku e mnopopo ai ke kakauolelo o ka oihana waiwai, o kelw hoihoi hou ana mai ia «lohn Earlv anie ka hoolilo ana ia Diamoml Hea<t i panalaau no ka poe ma'i lepera, h$ hann ku-e loa ia i ka pono o keia Mokuaina ame kona mau makaainana e noho »i* ma na xrahi e hoopuni ana ia Diamoml llead.'' Ma ka .Tohn?on hoakaka Imua o ka balc o *ia lunamakaainana ua hookuu laulaia o John Early e hele laula maluna o ka aina e na Kamiiunn o ia apana, i ka manawa mua. <4 Ua oi aku ke ino o ia hana mamua o ka hooknu ana i kekahi poe powa e hele laul» maluna o ka aina," wahi n ka Lunaniakaainana Baker o K«leponi. A wahi hou a Johnson o ka hoomau ana mai: •'K Mr. Lunahoomalu, aolo o John Karly he makaainana kupa no ka Mokuaina o Wakinekona, aka, he kanal a walo no oia o ka maauhele ana aku a noho ilaila, a no kona malama maikaiia ana malnila mahope iho ua hoihoiia aku

| oia maloko o kahi hoomahi m»'i o Amoj rika lluipuia ma Diamotnl Uca»l, iloko ! o ka apaua kahi o ka ahaolelo c noho nei a o ka apana hoi i loaa ai ia'u ka hanohano c lilo i elele, i ka nuna aku ine ho niea )a ua makomakp ka poo e hoihoi hou aku iaia ilaila. "O ka manao nui oia keia: O ke j Diamon<l Hea«l aole ia he panaleau uo ka poe ma 'i lepera i oi aku mamua o ka Mokupuni Fisher maloko o ke Kaikuono e'heppeake, mawaena o ka I,ae Mav ame ka Lae I!enrv. I?e kahua hoomalu ma'i ke Dianiond !Jea»l no !*«• aupuni, aole i ikeia he ma'i lepera iralaila ahiki i ka wa o John Early i hi\i aku ai 'laila. Ma ka manawa m«a o ,lihn Earlv i hoihoiia aku ai malpiia. aole i ku-e aku na makaainana q Wakinekona Komohana, ua maikai ko lakou manno nona. Aole o lakou makemake e jvepehiia oia a make. Kia nae, aele o lakou makemake e hoolilo iaip i kupa Amenka. Aole lakou i lioike iki i ko lakou ku-e ahiki i ko ke aupuni hoomaka ana e hoihoi akn i hekihi mau ma'i lepera hou malaila. hookahi i kela ame keia manawa. "Ua hoomauia keia hoihoi liihi ana aku ahiki i ka loaa ana be eono m«tu ma'i ma Diamon<l l!ea<L I kei* ir.anawa ua holo mahuka o Jobn Karly. Ua hoi hou aku oia noloko o k% Apaun 0 Kolumeb«a. Ua loheia na leo kuhalnhala, a 'ia kukalaia ae he mea j>ono ka 1 ke kanaki po!ng e hoihoi houia mai i ko'n Mokuaina ma ke kaaahi nu-a loa e loaa ana." Ua pinepine na manawa a Mr. Jofcn »on o ke an* ae no na ok-lo a ke Kiaaina Li*ter o ka olelo aoa mai aole ke Diamon«! Hea.l he panalaau no ka po« a k»i mai la i na hoa e nanaia akn ka pono o kana b la kanawai i kookomo mai ai no ka pono o ke kukuluia ana on» kalema'i lepeni maloko o Hawaii & e ukuia kela *»« keia *»ea ma'i i $20 no kela ame keia mahina ka poe e makemake ana e hoi aku ilaUa, e 'noho ai. Ma keia wahi i ka mai ai ka Las«makaainana Adamson, ka lnnabooma?u (i ke komite maluna o ka oikana kale{»a o na aina e, ke koaute i waihoia aku

ai kela hila, a hoakakn mni )s i kooa panao i ka i ana mai: 4 'lna kc koonimana e oluolu ana o hoakaka maopopo mni i krknhi wahi, hc wahi kupono a na mnkaninanp o *vahi c ae laolao mai ai o hoihoiia aku ka poo mn'i loj»orn, o koT(tia nui loa mai ana oia i ka makou komito. 110 mau bila knnawni kekaUi iloko o ka •imn o kr komile i koin maiiawa 110 ke kukuluia ana aku oun hal'-ma'i k?»ora amo ona haloma'i no Ka poe akopau, o ka pilikia nae aoho o makou ikp iki i kahi kupono o kukuluia fiku ai o t» mau halo. Ma kokahi uiNnnwn un lawo mai makou i kokahi lula « ho;>kaka ana e kukuluia kokalu o kola m»u halomn'i maloko o Arijvonn a i 010 in maloko o Nu Mokiko, oia uae, na l*u mai na keonimana mai kola liaja m«t o ko ko Akua i>oo|>oo honua n pepeki mai la ia biln, a ho kanaluu ko u ko 01010 ao ua loaa paha ka ha)»atu*< o na hoa o ke komito i kakoo a aolo ]>aha, ma ka mnnawa i lawoia ao ni iloko o ka hale. Aoho moa hookahi i make mnko i kekahi o kela mau halo v kukuluia. ]»<a o hiki ana j na'keoni'nn i.i

ke kokua mai ia makou malimn o ia knmuhana koikoi, alaila ia wj pahn e ike iho ai makou i ka mea e hana a'«u ai me keia mau bila e noi mai nei * hookanwaleia ka ikk» i loan i k« in.i 'i lepcra a e loaa kekahi wahi kupoi o e hoihoiia aku ai lakou no ko lnkou inalama kuponoia mai." O ka bila a ka LunamakaaiiMnn .lolin pon i hoaknka mni ai oia ka bila 27,040 a ka Hale nona keia )k>o manno. "He bila kanawnj e hoakaka anA no ka uku ana aku i ke aupuni Teritore o Hawaii ng ka malaina ana mai i na makaamana o ka Ainapuniole o Amerika Huipuia, ka }kk> i loaa a « lo«a aku ana paha i ka ma 'i lepera »»« nri mua aku. 4 ' K hooholoia e ke Benate ame ka Kale o na Lunamakaainana o Amerika Huipuia iloko o ka Ahaolelo Lahui i hoakoakoaia, ma keia ua kauoha a hon manaia ke kakauolelo « launa aku tne ke aupuni Teritore o Hawaii no ka lo*a mai o kekahi aelike, ma U aeliko na ke Teritore o Hawaii e pialam» malu'. o 0 ka panalaau mi'i lepera maluna o kekahi o na moknpuni o ko Hamaii Tae* aina, i na mmkaainana ap*n o Amerika 1 loaa i ka ma'i lepera, a i ol»*. e loaa aku ana paha ma keia mua aku, a o ka jk>« ma'i hoi e ae maikai ana e noi aku no kela mau mokupuni i hoakakaia. "Pauku 2. O ka halihaH ana o poe apau i loohia i ka ma'i le|>era n awaena o na Mokuain» like ole o Amerika Huipuia ame na Mokupnni liawaii e kaa no ia malajo o na kooponopo'n} ana e hoolakoia ana e ke Kauka poo o Amerika Hnipuia. "Pauku 3. K loaa aku no i kekaUi o na luna nupuni o ke aupuni teritoie o Hawaii ke kanaka e koakaka mnofvopoia ana he uku nona ka kuinu o no ka makahiki no ka malama ana i kela ame keia makaaiaaaa Am«rika e hoomau ana i kona noho aea maloko o ka panalaan ma i o Hawaii. "Pauku 4. E ukuyt akn no i kela ame keia makaainana o ka ainapnni ole o Amerika, ke makaainana •» lilo akn ana i mea nohopaa maloko o ka panalaau lepera ka huina o $240 no ka makakiM, iloko o ka manawa oiai oia e noho aaa maUiila.''