Ka Nupepa Kuokoa, Volume LII, Number 19, 8 May 1914 — KA MA'I LEPERA AME KE AKEPAU. [ARTICLE]

KA MA'I LEPERA AME KE AKEPAU.

O ka ma'i )epera, a i kapa mauia aku hoi he ma'i PaUe, o kekahi ia o iia ma'i i weliweli uuiia e kukou, mamuli o kona mau hopena ku maoli i ka mauHonao, n kakou no i ike maka ai i ko kakou mau hoa kanaka e noho mai la roa ke kahua ina'i ma Molokui; a eia hoi keia o ka ina'i akepau, e ikeia nei

ka holomoku an» o na kauaka i ka niake ma o keia ano ma'i. ■ l'a nui na hoakaka anie na wehewehe ana no ka ma'i lepera mai ka poe i huli nui i keia ano mn'i, oia na kauka naauao apuni ke ao uei, a pela no hoi mo kekahi heluna nui o kakou, i hoomaopopo i na ano Hke ole o keia ma'i, he ku no i ko pohihihi, a hoopuhili i ka noonoo o ke kanaka. ■ Ua hoalaia ae kekahi mau hoakaka mauao ana ma kekahi inanawa pokole aku nei i hala, no ka lele o ka ma'i lepera, ma kekahi aoao, aine ka lele ole o ka lepera ma kekahi aoao, me ke kukuluia ana mai o na hooiaio e kakoo ana i kela ame keia aouo, a ke mahalo nei ke Kuokoa ia mau hoakaka, he mea pololei a olaio loa, e hiki ole ai ke hooleia ae. Ua like iho la uae keia me kekahi mau kanaka elua, i hoopaapaa no kekahi kii i hanaia, ine ke gula ma kekahi aoao, a he keleawe hoi ma kekahi aoao; o ke kanaka ma ka aoao keleawe o ke kii, e paakiki ana oia, ua hanaia kela kii holookoa me ko keleawe, a hoi ke kanaka ma ka aoao i hanaia ai o kela kii me ke gula, e paakiki inai ai no ka hanaia ana o ke kii holōokoa me ke gula, a i ka hope loa o ko laua hoopaapaa ana, ike like iho la i ko laua lalau, ame ko laua wahi i pololei; pela iho la no ke ano i ala mal ai na manao hoakaka no keia ma'i he lepera, ho ina'i lele no ma kekahi ano, n he nia 'i lelo ole no ma kekahi ano. # Mamnli nae o ka hiki ana i na kanka ke hoola i kekahi poe ma'i lepem. a hiki ole no hoi e hoola i keknhi, ua loaa ka manaoio i ua hoa o ka Papa Ola Teritore, he mea maalahi wale 110 ka'hoola ana i keia ano ma'i, ina e haawiia na lapaau ana, i ka manawa inua loa e ikeia ai ka ina'i, aole hoi o ka waiho a kukonukonu maoli, ua aneane e htki ole i ka mana o ka laau ko hoola, ina o ka mea oiaio iho la ia, alaila, o ka ke Kuokoa e paipa! nei, ina ua hookau iho na hoailona o keia ano ma'i maluna o kekahi mea, e loaa na lapaau ana i ka wa kupono, mamua' o ka hoopalaleha wale ana, a ho«o maoli mai ka ma'i, e lilo ai na lapaau aua mahope aku i mea vraiwai ole. Ma Ha halawai a ka papa ola, o ka malauia ana ae ma ka Poakoln o ka pulo aku nei i hala, ua hookuuia aku kekahi poe ma'i lepera mauka ae nei o Kalihi, me ka hele mau ana ae nae e hoike ia lakou iho i kela ame keia mauawa, me ka ai inau hoi i ka laau; a no ke koena iho o na ma'i, ka poe i kukouukowu maoli ko lakou pilikia, ma o ka hoike'oleia ana mai iloko o ka wa pono, ua hoaoia no na lapuau aua, ua oi aku nae ka ikaika o ka ma'i; a o ka mea walo no i hooholoia e haua akw no lakou, o ia ka hoihoi ana aku no ke kahua ma'i ma Molokai, iloko o ka mahina o Mei nei. hookahi uae walune ma'i mauka ae nei o Kalihi, a na kanka i hopohopo loa ai, no ka hiki ke hoolaia kona ma'i, oiai ua kukonukonu maoli, aka mamuli o kona haawi okoa aua mai iaia iho, me kekahi kauoha ole, mai ka papa ola aku, ua aeia no oia e noho ma Kalihi, uo kekahi manawa hou, me ka hoomau no i ka ai ana i na laau a na Vaul«a. Klike me ka makou e manaoio nei. wa Koola ioia kekahi poe i loohia i ka ma'i lepera o ke ano lahilahi nei, mamuli o ka lawe ana i ka laau a na kauka maloko o ka Hale Hoao ma Knlihi, he hana naauao, ke kinai ana i ka uia'i i ka wa mua loa e oili ae ai, aole hoi o ka hoohemaheina wale ahiki i ka nui ana, a nia ia ano auanei e nni ana ka poe e hoopakeleia mai ka lilo ana i iuaM «a keia ma'i'. me ka huli hoi akw no ko lakou mau home, i ka wa anhee loa aku ai na hiona o ka uia'i mailuna ak« o lakou. Ua like «o ka ma'i akejMiii me keia; o ia boi, ina e haawiia ana na lapaau ana i ka wa mua loa e ikeia ai o ka maH malnna o kekahi mea, a e hoi na rula kupono i pili i ke ola kino maikai. aole no e nele ana ka hiki a«a e hoo}mkeleia ke ola o ka mea ma'i» aole aae pela ka mea e ike mania nei, &ia a kukonnkonu ka ma'i ahiki ole hoi ke lanakUa ma'o na ano lapaau Hke ole a na kanak» Hawaii, oka w a ia e hoike ne ai, a i ole holo aku pahi i na kauka, na lohi loa naej a ua hala ka wa pono no ka maalahi o ka hoola ana. Ina « hifei ana ia kakow ke hookaawale nka i na kumu i hiki mai ai ka ma'i, alaila aole he mau hopohopo aua, no na hookaumaha boa aim malnna o kakou, he manawa keia i naauao ae nei kakou, a lavre mai i ua 'mla o ke au naauao a hoohana akw, a e pau hoi ka noho naaupo aua! —■ ... .■■ i