Ka Nupepa Kuokoa, Volume LII, Number 12, 20 Malaki 1914 — KA POHAKU HOOMANAO NO KAMEHAMEHA III. [ARTICLE]
KA POHAKU HOOMANAO NO KAMEHAMEHA III.
Mu ku I'oalua aku liv i hfll». ka la 17 o ka mahina o Maraki nei, o ka piha nna ia o nn makahiki tie hooknhi haneri mai ka hanauia ana mai o ka Moi Kauikenouli, Kamehameha 11 ī. a no ka hoaiiona ana i kona wahi i hanauia ai, ma Keauhou, Koua Aknu, llawaii, i haawL makana ae ai ka Ahahui o na Kaiknmahine o Hawnii, he poiiaku, i kakauia me na liuaj>alaj>ala, e hoike ana i ka jj\en nona i hoolaaia ai keia pohaku, kona manawa i hauauia ai, ame kona ano maoli, iloko o kona oia ana. Oiai nne. he pohnku wale iho no kela o ka hoolaaia ana, i mea e hoomanno ai no ka Moi Kamehnmeha 111, aia he mau mea hoomanno i oi aku, i kukuniia iloko o ku puuwai' o ua knnnka Hawaii, no ka Moi Kauikeaouli, Ka-im'han-.eha 111. o hiki ole ni ke hoopoinaia, a ke ku mai nei kana mau hana nloha i koua mau mnkaainana i kiahoomanao nonā mahoj>e nei. Ua j>iha na hu~e moolelo i pa'iia no ke ano o ke oia ana o ka Moi Kauikeaonii, Kamehameha 111, me na hana maikai he īiui, a i ka akoakoa aua ae o kekahi heluna nui o na kanaka maloko o ka luakini o Kawaiahao, no ka hooloho ana i na hana hoomanao ma kela la, me he mea la, ua nana aku lakou vhopc, i kela manawa i pa-e mai ai kona leo imua o na makaainana i keia mau huaololo e hoopoina oieia ai, mai kekahi hanauna a i kekahi: "Ua mau ke ea o ka Aina i ka P0n0. ,, l T a aie nui na inakaainana Hawaii i ka lokomaikai oka Moi Kauikeaouli, ka moi nana i haawi mni i ka pouo hookuleana i na makaainana i na aina, ua aie nui iaia. iua o kn liaawi ana mni ia lakou i kumukanawai, a i mau kanawai, e hoomalu nua i'kona nuj>uni me kona j>oe kanaka, Maluna ao nae o na mea apau, ua lilo na haiia a ka Moi Kauikeaouli, Kamehameha 111, i kunni alakai na kakou e hoohalike aku ai no ka mea, i Ka manawa i kailiia aku ai ke ea o llawaii nei, ua haliu aku la kona mau uiaka iluna o kn lani, a kauoha mai la i na kanaka npau, e j>elu na kuli ilalo, a e woooi aku tne na manao lokahi imua o ke Akua no ka hoihoi houia mai o ke ea o Hawaii. ua loheia ia leo noi, a ua ku hou o Hawaii maluua o kona ano kuokoa iho, a ko'u&ua nku uei kakou ia mau hana a ka Moi Kauikeaouli me na manao mahaio ho nui no kona aloha makaaiuana, a makee i ka pouo ame ka oiaio. ♦ • Me ia mau hana mnikai a ku i ke aloha me ka lokomaikni iloko o ka Mof Kauikenouli, ua hoehemahema maoli na llawaii i ka hoomanao aua i ka la hanau o keia nioi, a oiai ua nui na aliahui o na ilawaii i kukuluia ae iloko o keia manawa, ke manao nei ke Kuokoa, he mea pono i kela mau ahahui, ke lokahi, ma ka manao ana e hoolilo i ka la hanan o ka Moi Kauikeaouli, Kainehameha 111, ma keia hope aku, i la hoomanaoia. me kekahi mau hana pono e hoike aua i ko kakou makee no na maikai'ana i haua mai ai no kona nau makaainaiia. l'a lokahi no ka manao o ke Kuokoa nte ko Lunakanawai A. S. Hahaulu 0 Wa-.alua, ma kana haiolelo ma ka weheia aua o ka uhi o ka pohaku hoomnnao no kn 'Moi Kauikeaouli, Kamehameh* UI, ina i hanaia kekahi mea, e hiki ole ai ke hooliloia aku ua aiua i hookuonoonoia e na kanaka, ina na lilo na Hawaii he jhm> kuonoono iloko o keia mau la; aka nae aia no he ko Tiko 'i nui i ili aku maluna o na makasunftna.no ko lakou minamina ole ana ij k«la pomaikai, o f[\ ole aku ai na ahewa ana maluna o ka moi. Ua maikai ka hōokuleanaia aua o na aina, no ka manaa aloha i na makaainana, ua naua | oleia aku nae ia haua. me na manao makeo a minamina! ! »► ; j O ke ku ana ae o na hale kii onioni ekolu ma ka apana o Kakaako, ua hoo|M»maikaiia ak\» na ona no lakou ke}» man hale kit onioni ma ka ohi mau »aa i na haj>aumi, a pela hoi me ka poe e noho ana ma na palena • kela aj>ana nui, no ka mea o ka oluoln o ka uku komo, ka mauuu nana e kono aku 1 ka lehulehu e hele tuau i kela am« keia po, me ka hele ole i na hale kii onioni | o ke taona ponoi iho, me ka uku i m% auhau i j>akoluia iho, oiai no nae, ua liko no ka maikai o ua kii e hooleleia ana me ko kela ma\t hale kii onloni | kahiko. i