Ka Nupepa Kuokoa, Volume LI, Number 48, 5 December 1913 — HE MOOLELO NO EMALAINA MOATANA A I OLE Ke Kaikamahine i Hoehaehaia. [ARTICLE]

HE MOOLELO NO EMALAINA MOATANA A I OLE Ke Kaikamahine i Hoehaehaia.

Xo kela lio ahinahina heihei, kc Koneiake, aia mau no ia malok^ 0 ka halelio kahi i hrwjpaaia ai, a e hele mau aku ana no hoi o Emalaina malaila e nana ai i kona ma« manawa kaawale apau, eliko me kana hana mau i na mānawa apau mamua aku, me ka lawe mau aku 1 ohia a i ole i mau hakuhaku kopaa no ka hanai ana aku i kela lio. a i kekahi manawa ana e heie akti ai, e apo aku ana i kona mau lima mahina o ka a-i o ka lio a uwe iho la me he mea }a na naha kona puuwai. O keia ano hana a Hinalaina, aia wale no a ike oia aohe keinaka maaioak) o ka halelio, no ka mea, aohe ona makemake e ikeia mai kona uwe ana e kekahi mea mawaena o na kauwa a e kona maknakane. La Kke !oa keia ano hana ana me ka hana a ke keiki Aitiopa i huna ai i ka pahu i piha i na mea makamae iloko o kona polī; ua huna oia i kona mau luuluu apau iloko o kona naau, mawaho nae 0 kona helehelena ke nana aku ka makuakane he mmoaka me ka piha hauoli mau. Iloko nae o keia huna ana i kana mea huna, ua ahuwale wale mai no oia i kona makuakane, a ia laua e noho kokooiua ana* ma ka puka aniani o ko laua rurni hoahu buke, ninau aku la ka «uaui maknakiine i ka i ana aku: ē k(iu Ema?afria aloha, l»eaha keia pilikia nui mawaena o ame Kakelamaine?'' "Aohe ku-eē mawaena o maua," wahi a Emalaina me ka hoohnnahuna i ka mea oiāio. "Pehea la oe i aa ai e hoopunipuni mai ia'u, e kuu miliniili, me Vo ike maopopo iho no ia mea? Aole anei oe i kamailio mai ia'u i kela mau )a kokoke aktr nei no ua hoopalauia oe me Kakelamaine?" Akaaka aktt la o Emalaina a i aku la: "O. he manao huf>o !oft kela o ka manao ana aku e hoopalau me Kohe Kakelāmaine! E hafawi aku ana nae au i ko'u maha>o ia oe 110 kou ike ana i kekahi, mea huna mawaena o maua. Ile oiaio he la(ina mau 110 maua me j ka f>ili aloha o kekāhi i kekahi. 110 ka mea, e hoomanao iho no hol i oe ua hanai like ia maua imua o kou alo a nui, a i kekahi mauawa e hana ana maua me he niea la he mau mea e hooipoipo ana, aka aole no i hala kekahi mauawa loihi ma ia hana ana a matia, 44 C) ke kumn no o kou ike ole ia maua e hana ana ia hatla i keia maf*a\ya f pia no keia. na alaiia mai att e kekahi puu tuti, oia ho!, he wahine ka Kakelamaine i keia manawa." Haka pono loa mai la ka nana anā a ka elemakule maliina o Emalaina me ke ka'hnha nui. a i mai la: "Aole ānei oe i kaniailio mai ia'u me kou mau lehelehe ponoi he mau la pōkole wate āku nei no i hala, ua hoopalauia oe me Kakeiamainc?" Hehe mai la ka Ēmalaina akaaka a i mai la: "'O he noonoo hupo loa kela o ka manao ana aku e māfe me ia! E haāwi aku ana nāe au i ko'u mahalo ia oe, e papa no kou āna me ka makāala loa no ia mea. He oiaio, he pipili loa maua kekahi i kekahi, a i kekaWi ē hookannu ana maua, aka āohe i loihi loa ia harfa māwaeua o maua. Ua lioopau loā a« i ko'u noonoo hou anA aku no ia hana no ka ffiēa he puu nui kekahi nanā e a!ai nei mawaena o mnua i keiā manawa: he wahine ponoi no ka Kabe i keiā mānawā." - Nana mai la ka elemakule me na maka i hoopihāia i ke kahaha. no ka mea, akahi uo oia a maopopo i ke kumu o ka nuimiile ana u kana mau keiki. he hana pohihilii loā hoi ana o ka ha'oha'o ana 110 kekahi mau la i kaahope aku. "E Emalaina. aole psha ia o kou manaoio maoli. oia anei?" wahi a ka hiaui 0 ka nt hou āna ae me ka helehelena ana e nana aku ana ftie hē mea la he ake ntti kona e loaa aku iaia ka mea oiaio. "Ka mea hēa kau ē papa e makemake mai nei e loaa ak'u ia oe ka ike?" "Aohe i'o anei ou manao hou i koe no Kākelamaine?" Ua aneaiie loa e nalia ko Enialama puuwai i kela manawa no ko laua hookaawaleia ana me Kakelamaine, kana aloha o na !a i hala aku, aka, hoonalonalo wale iho la no oia ia mea e pee maloko, oiai uae, ke ahuwaie wale mai la no kona helehelena i ka makiakane ia aaanawa. "O. he hooit>anao āe no au noiia, e papa: pehea hoi auanei e hiki ai ke ālo &e i ka hoomānao āna ae, no ka mea. e ike māi no hoi Oe h£ matt keiki maua elna i hanai likeia imua o kou a!o a nunui Hke, me he mea la he kaikunane a he kaikuahine ko mana ano o ka pili āna. "He makemake nō au ia Kakekimaine. aka aole nae ma ke ano au e. mauao mai la he mau ipo. oiai ua ha'i mua aku nei au ia oe he \vabinc ponoi kana i keia manawa. Ē (>apa, māi nāna mai hoi oe ia'n ma ke ano liaopaheoe an paha e manao !a he hoopttniputti wafe :ho no ka'u mau mea i kamaiHo mua aku nei ia oe, a e imi ana aw 1 ktttitu fro mana e kaa\ta!e āi," a apo aku la oia i kona mau lima ma kM a-t o ka mtfkuāifeayte a !tffki iho !a iīalo i kona umanma. "UA maOpopo ia'u kon mau mānao kaniuaha apau. e papa, a e ha'i akti ana no nae an ta oe e kaahope ae arta ia mau kaiimaha ou aole e !oi!t\ loa. Maopopo aku la anei ia o£? Aole e hiki ia oe ke kamailio mai i hookahi Uuaolelo; ua maopopo ra*tt kou mau manao apau. * "E hoea mai ana o Keaka Tepalatona ianei i keia aftiahi. a i kona manao e noi mai ai ia'u e mare tne !a. elike me ia a'n e maopopo loa nei i keia manawa e noi i'o mat anā no oia, o ko'u mānao e āe aku awa au' i k»na noi; lohe oe?" *"E ae aku aiia oe i ka Keāka Tepa!aeona noi, oia ka mea oiaio?'* "Ae ,e kmi pnpa aloha: no ke aha hoi au e hoole aku āi? Aole oe e keakea mai ana pcta ko'u manao. Oia anei ?" Kulou ilio la ke poo o ka luatii ilalo aole oia i pane hou mai i hookaīii huaolelo. Mat kinohi mai a hilei mai i keia makuāikane ame katta kaikamahine e n kamailio kok'oōlua tiei. tta Uamaaina ia ka ohana Mo:»tana ua lilo ka huaolelo hoohiki i mea laahia loa ia lakou, a oiai. iloko o kela manawa kuhaiki o ko laua abhe kekahi martaVi iloko o Efr&!aina e haHaki i kāna olelo hoohiki. Ua hoea i'o mai la no o Keaka Tepalatona ma ia aliiahi elike me a laua i npu Wale akw āi .a mai palua mai paha kana noi ana i ka :intā ō Kmalāina ttta a(ote o Emalaina i hooholo mua i kona mānao. I (ea inanawā hope loa o ka Keaka Tepa!atona ma naneā ana mā Heta ahiahi, a ua Hala paha he umi minuke ma ia hope iho o kana haaleie ana iho' i ka hoine Nloaeana, holo aku la o Emalaina me ke kotno i ka lima a hoikeike aku la i ka makuakane. "E natta niai paha oe, e papa lā! O kuu komo hoopaiau keia. Uā ae akn nei āu i ke noi a Keaka Tepa!atona e mare me ia. IV liea atm kou manao?" A<AiC hiki i ka elemaknle ke f>uana ae i hookahi Imaolelo, aka apō mai !a ota iā Emalaina a hoopiH aku 1a i kona umauma a uwe haaiho la. elike me ka uwe ana a kekahi whine. no ka mea, ike |a o!a e Jiijki mai ana i ka !a e kāawale aku ai kana mea : manawa e hoea mau aku aoa o Keaka Tepa)a*

|i-;na i kela hale o ka ohana Moatana. a ua hookipa maikai mauia l'ku no hoi oia e Emalaīna me ke ohaoha. me kona mahamaha mau i na manawa ana apau e kipa aka ai a e katmu mau ana lana, elike ( me ke ano o na ipo ap3u e mare aktt ana. Iloko o keia man manawa lehuiehu apau a laaa e H«i mati ana. J .ohe wahi helehelena iki ma ko Emalaina niau maka e hoike aku ii : i ke kaiiaka ar?a e mare āku ana he hoowahawaha kona. no ka mea. 0 kona mare wale aku no ia Keaka Tepalatona. oia ke koe o na aina nui hewahewa o koua makuakane. a pela hoi me ko laua home nani. |me!atta. ' i "E pono kaf(f* e hoomaka elike mē ka ākua e manao aktt nei e hiki |akti ana ia hopena. nolaila. ano ka manawa kupono e hoomaopopo ai j kaua ia kaua iho i ole ai kaua e kuhiHewa kekahi i kekahi, wahi a S Emalaina. I "Ma ka hoike maoli ana aku'ia oe ika mea oiaio aohe o'u aloha !ia oe, eka Mekia Tepa!atona. O ka'u i manao wale iho ai ina ! i waihoia mai a nā'u e koho ka'n mea e makemake ai. ina ua koho i au ma ka m'ake manuia o ko'u ae anā āku e lilo i wahinemare nau, aka. elifo£'fhō ia i ntē ke kūlana kupilikii i ikeia i keia manawa. 'aole hiki ia'u ke alo āe. a 110 ia kumu ua koiia mai au e haāwipio aku ia'u iho. no kekahi kumu, akā o ka ltana maikāi loa wahe no a'u e hana aku ai oia ko'u hoohiki ana aku imua 611 e lilo au i wahine hoolohe wale no ma kau mau mea apau e kamailio mai ai. a koe kmi aloha." "Alaila, ao!e ka paha au he kanaka i kupono e alohaia mai e kekahi wahine?" Alaila aole anei au e manaoia māi ana a i ole e nanāia mai anā he kanaka i kupono no ke aloha o kekahi wahine." Ao!e anei ou ike nou iho he hana kapakahi loa kelā a kekahi wahine e hana mai ai. e Emālaina?" "Ina 110 he mea ia e hoehaeha mai ai no'u aohe no ia he mea ē (oli āe ai o ka'u mea i hoike akn nei ia oe. e ka Mekia Te[ralatona. Eia wale no ka manao o ko'u hoakaka mua aita akti nei ia oe ia mea ina e hiki anā ia oe. a i ole e hiki ole āna paha ia oe ke ae ma! e lilō aku au nau malalo iho la o ke kumu a'u i hoakaka aku nei." "I wahine hoolohe wale no aole i wahine e haawi mai ana i kou aloha ia'u ?" "Ae. oia ko'u manao.. E oluolu oe e hooholo iho 1 keia manawa elike me ka hikiwawe e loaa ana ia oe." wahi a Emalaina. Aohē pane kokē mai o Keaka Tepalatona ia manawa, hamohamo mua ae !a oia i kona auwae me ka lamalama o na niaka minoaka, a hala kekahi mau minuke alaila i mai la: ''Ae, e pono paha au eae aku i kau i kumu no ! tt e wahine ai, aka e paku'i iho paha kekahi manao hou maluna o ia manao mua ou. oia hoi, mai hoolalao aku oe a haawi aku pahā i kou aloha i kekahi kanaka okoa aku mamua oko kaua mare ana, e Emalaina. E ku-e mai ana anei oe ia nīanao hope?" { 'Aohe a'u ku-e ana aku ia manao, ua maikai no ia i ko'u manao. Heaha auanei ka pilikia ma ia mēa. nolaila. ina ua holo ae la kela uiea mawaena o kaua ea, alaila e hoopau ko kaua kamailio hou ana no kēia mea i keia manawa: a eia ka'u fioi ia oe. e oluolu oe e haawi mai ia'u i kela pālapala mOraki au ē paa nei maluna o na waiwai apaii o kuu makuakane.." "O. ua liiki no kela." wahi a ka Mekia. a o kona unuhi ae la no ia he komo elaimana mailoko ae o kona pakeke a paa ae la iloko o kona lima. "O keia kā hoailona o ka hoohiki e lilo oe na'u; i kou ta e hooko ai i kau hoohiki o ka la auanei ia a'u e haawi aku ai i kela I moraki o ko makuakane i kou lima." O aku la o Emālainā i kona lima no ka hookomo ana mai o Keaka i ke komo, a i ka paa ana ua like ia me ke si!a āme_ ke kakauinoaia ana iho !a oka laua hoohiki ia manawa ama ! ia wahi. ile pule mahope mai ua haawi iho la o Mrs. Galebēreta i kekah! aha luilahula maloko o ka Hale Moatana, aole ia he aha hulahu!a laula no ke konoia aku o na mea apau. aka he aha hulahula wale no ia i haawiia no kekahi poe kakaikahi. Ua hoomakaukau puia no īa aha hulahula kekahi mau meaai ono o na ano like ole. a ua hoohiwahiwa ia no hoi oloko ame waho o ka hale me na luhiehu o ka wao. me ka hoopuniia owaho o ka hale me iia kukui uwila, me ka hoolaleia aku o na leele ame na keonimana e hoomakaukau ia lakou me na lole nani no ia la ano nui o ka hale Moatana. Ua holopono na mea apau i iioōmākaukānia. no ka niea, ma na niea apau a Mrs. Galēbereta i hoolala āi iia ike ia ka holopono o ke kunui paha hoi me he mea la mamuli o kona helu mua ole i na hoo--1110 a i ole na ht)pena e ol!i mai ana ma ka manawa ana e lawelawe ai i kekahi haha, no ka mea, na ha'i na hoolilo apau, o ka hana wale iho 110 kana. Aohe i maopopo i kekahi poe ke kumu o keia wahine o ka haawi ana i kela aha hulahulā. he meā pohihihi ia ia lakott. O kona kumu 1111 i 110 o kona hoala ana i kela aha hulahula no ka hoohauoli ana no in i ko Emalaina hoopalau itia, aka o ka poe i kamaaina i ko Mrs. Cialebereta mau ano mamua aku ua maopopo ia lakou he kumu koikoi loa kona o ka hoolala ana i ke!a aha hulaluila, no ka hoohauoli :ina i ka mea nona ka la i manaoia. a pela hoi me ka poe e hoea mai ana ma ia aha hulahula. He pule okoa a oi ko Kakelamaine kaawale ana mai ka Home Moatana aku a mai ka mokuaina aku no hoi o Keneke, ole oia i mahui iki no kela aha hulahula e haawiia ana e Mrs. Galebereta maloko o ka Homē Nloatana. aka, he ulia laki wale no kona o ka huli hoi ana māi ma ia la a mamua iki iho no hoi o ka wa e weheia a! 6 ka aha hulahula. a iaia i komo mai ai i ka hale ikē iho la oia i kekahi palapala kono e waiho ana iluna o kona pāhuku mai ka wahinekanemake aku. Ua hauoli loa oia i kona nianāwa i wehe ae ai i ka pa!apa!a kono a i wale iho !a no i kona laki loa i ka hoi koke ana mai a loaa kela 1a ano nui o kona honle iaia. Iloko o na la kakaikahi i hala hope tku. ua lehulehu na lonōlauahea i hoēa aku iāia e pili na no ka hoonalau ana o Emalaina me kona enemi, a ua hoopiipuleia kona noonoo no ia mau hauWawa olelo. nolaila o keia kona mawanā e maopopo loa ai i ka oiaio o ia māu mea. Aohe ntfea hōsha!tied * ika noonoo oke kanaka opiō mamttk Ōj ka inoino loa o kona noonoo ine ka ukiuki pu no ka wahlne oplo ana i aloha makawelawela loa ai: ma ko laua manawa hope loa I kaawale ai ua piha loa oia i ka huhu ia Emalaina, he hulin kohu o!ēj :io ka mea. oia ka i hewa. pela ke koho wale a Emalaina. Xo kona maopopo ole loa i ke kiimu o kā loli !oa ana o ko Ema-1 iaina noontx> mai ka olnolu a piha aloha aku iāia a i ka hoomakae. aole oia i ike iki i kēkahi kumu knpono. me ka ae o!e e hoolohe aku 1 kona niau māiVao ke makemake mai e kamaiHo p« laua. oiai nae ua piha oia i ka manao me ka makemake loa e kamāilio mai ta Emalaina. a 110 ia hoahiuhhi o Emalaina iaia. nt~> kekahi manawa pokole loa ma ia hope mai, ua pihā loa oia i ka ukiuki me kona manao iho !a iloko ona e aho kona hele ana ma na aina e a make aku malaila mamua o ka noho pu ana iho i ka hale hookahi a ike mau aku iaia e'noho mutnule mai āna. Aka, o ke aloha ka mea nui liookahi iloko o ka puuwai o ke ka- j tiaka opio, nolaila. aole i loihi ma ta hope iho, ua hookaawaleia aku | ta na manao inaina apau mailoko aku ōna a nohoalii iho !a ke aloha.! L a hoea i ko Kakelamaine mau pepeiao ka hoopalau ane me Keaka Tepalatona aohe nae oia i nana nui no ia mau mea; ua rttaopopo no ia Kakelamaine ke knmu o ko Emalaina manao atta e mare me Kealea Te|>alatona. mamuH no ia o ka moraki o ke Konela Moa# tana e paaia ana e Kēakā. o ka ae maoli ana aku naē o Emālaina e niare mamuli o kona aloha ia Keāka Tepa!atona, ua mamao hia ia rnai a Emalaina aku.

| l. a H!o nae keia inau !orto fehuk*bu c hoikeia aktt ana ia Klkela- | maine no ka hoopalan ana o Emaiaina mc Keaka Tepalatona i mau ! mea hoinenno loa i kona noonoo i hoomahwalma !oara akn nae h >i mamuli o ko Ema!aina hoahi'hhi mau niai iaia aku. | Aohe i h»x»maopnprs ,■» >frs. Galebereta i kela rnau ano o Kakeli- ! maine i kona manawa i htx>kipa inai ai iaia » ka hale. a lt*na «»\ ka olelo ana aku i ke koa opio: "O. hau«">li loa au i kon !k>» hou | ana mai la i ka home nei a ike aku !a ia t>e me ka helehelena ohaha I ko'u riahtf'iho tne he mea !a ka hoi he inau makahiki !oihi k«vi o k£ kaa<t , tft<! r &ma aku nei fnai a niakou aku. "Komo mai il«:ico nei i loaa ai i wahi manawa liilii no kaua e ka-1 :Tiailio pu ai mannia o ke kani ana mai o na mea kani no ka hoomaka ! ana oka hu?ahula. Ileaha kou kwmi oka hele ana me ka hiKikaka maopop<-> ole iho ike kunm ame kau wahi e hele akn air l*a mehameha maoli makou la no kou kaawale ana aku. a ua nui no hoi na mea hookanmaha i ike ia mahope iho o kou ha!a ana aku i aneane hiki ole ai ia'u ke h.x»manawanui iho ika ehaeha. Ua k*he aku nae < paha oe i ko Ema!aina hoopalau ana me Keaka Tepalatona?" "Ae. ua lohe ae au. aofie no nae afi i manaoio ia mau hatiwawa o!e- \ «o. He mea oiaio anei ia? Oia ka*n e makemake nei e lohe mao-1 popo mai ia oe mai." | "Ae. he mea oiaio ia elike me ia an i lohe aku la. l'a pau na men! apau i ka hooponoponoia a e kali wale aku ana no no ka manav/fc i e hoohuiia ai laua. Mawaena iho o kaua ea. eka hoaloha. ua walaauia ae aohe makemake maoli o Ema!aina e mare aku me Keaka Tepalatona. aka ua hiki ole nae iaia ke alo ae mamuli o kekahi kumu koikoi. ua ike no oe. "īle moraki ko ke Konela Moatana e paaia nei e Keaka Tej>alalona. a niamuli o kela moraki i koiia mai ai o Emalaina e aho kona ae ana aku e mare me Keaka Teualatona i kumu e hoopauia ae ai o kela moraki a e koe iho ai na aina ame ka hale nei i ke Konela Moatana." wahi a Mrs. Gatebereta o ka hawanawana liilii ana akn ia Kakelamaine. Ua kani koke mai la ka leo o na mea kani i kela manawa, nolaila aohe a laua manawa e houlolohi hou iho ai: aia ma kekahi wahi mamao iki aku mai kahi aku a laua e ku ana. he uhi weleweka nui e lewalewa ana, a na ia uhi i liuna aku i kekahi wahi rumi uuku kahi a kekahi mau mea elua e ku mai ana. Hopu aku Ia o Mrs. Galebereta i ka lima o ke koa opio a i aku la: "E nana aku paha oe la! E nana aku oe! Aia laua maloko o| kela wahi e ku mai la." j Aia maloko aku o ke kihi o kahi rumi o Emalaina kahi i ku mai ] ai me kona mau aahu nani, e anapa ana nohoi na inea gula ame tlafmana ma kona a-i ame kona lauoho. a e hiolo ana na lihilihi ma kona mau poohiwi a ma na pulima. a mamua aku ona e kau ana o Keaka Tepalatona me ka uluhua a e olelo aku ana: "l'a pau ka poe hulahula i ka hoonohonohoia a ua makaukau no k-a hulahula, a pehea e hele mai ana no anei oe e hulahula pu me a'u?" / "Aohe o'u makemake e hulahnla. Ua ha'i mua aku nei hoi au fa oe he mau manawa 'ehulehu i hala aku nei aohe o'u makemake e hulahula i keia po. I ehia hoi a'u manawa i koe e olelo aku ai ia (X"?*' "Mai hoole makawelawela loa mai hoi oe, e leuu aloha. e pono oe eae mai i ka'u noi. nolaila e ae koke mai oe a haele ae kaua. Peliea. eae mai ana anei oe? Hele mai hoi, ke hula mai la kela poe.*' wahi a Keaka o ke koikoi ana aku. | Pehea la ka loihi e ku ai kela mau mea elua malaila me ka paakiki j o kekahi ame kekahi. aohe maopopo, koe wale no a komo aku kekahi mea e hoopau i ka laua koikoi a hoole ana mai, a mamua o ka hiki | ana ia Emalaina ke pane hou mai no ka Keaka Tepalatona ninau. ua komo koke aku la o Kakelamaine a ku ana ma ka aoao o Emalaina, a i aku la ia Keaka Tepalatona: "Pehea oe i aa ai e kamailio aku ia Miss Moatana ma kela ano?*'! Emi aku la o Tepalatona he mau kapuai ihope a nana mai la i kona hoapaio me na maka hului. Alaila, wehe koke ae la i kon» inikiniiima e ]>aa ana i kela manawa mai kona lima henia ae a haawi mai la i kekahi puupuu mahanahan loa ma na maka o Kakelamaine. "O kena ka uku o kou komo arta mai la e kahamaha i ko mau» manawa e kamailio ana i ka mea aole oe i kuleana, a ina he makemake kou e loaa hon aku e kauoha aku kaua i elua mau pu pana;>ana ma ke kakahiaka o ka la apopo a ma ia hana e ikeia ai na keiklkane o kaua." MOKUN'A XIII. lle kanaka wela loa o Kakelamaine oka huhu me ka hikiwawe pn. o keta putiptiu hahana o ke ku'iia ana aku la iaia ua lawa !oa ia '• F«ailaia ae āi kona koko a ke degere kiekie !oa e hiki ole ai ke numi iho. Me kela mau maka ona e iika ana i ka eha niamuli o kela puupuu ikaika o ke kuiia ana mai la. lele aku la ke kanaka opio imua elike me ke tiga. me ka ikaika loa o kona ni£riao e panai aku i ka puupuu no ka puupuu maluna o kona hoapaio ahiki i ka hina ana ilalo ma ia wahi a ma ia manawa, a e hehi iho iaia malalo o kona mau kapuai wawae. "No keia hana limaikaika au i hana mai nei maluna o'u o kou oīa ka panai kupono !oa." wahi a Kakelamaine o ka pane ana aku me ke kalakala. me kona mau maka i !ike ka hulili me na maka o kekahi wahine. a i like loa hoi ka aa me kekahi mau puupnu lanahu. Ia ike ana mai o Emalaina i kela lele ana aku o Kaketamaiae imua me ka manao e pana» aku i ka puupuu maluna o Keaka, lele koke mai la oia imua e keakea ai i ka manawa kupono loa, a i mai la: "E kuu Kōl?e. ua oiei kou hoao ana aku e kau i kou mau lima māluna ona! Ao!e maanei e hookoia ai ko« makemake. Ina he makemake kou e hakaka me ia. ea. e oluolu niāi oe, no ko'u pono, e hooi panee a kekahi wa okoa aku a ma kekahi wahi mamao !oa me kuu ; ikemaka o!e aku ia hakaka ana a olua." Uā lilo kela komo koke ana mai o kmalaina e keakea ame kana mau olelo hooiiaua i ke kanaka opio i wai hu'ihu'i e hoOmaalili kokeia ae ai ka inaina o Kakelamaine. a oiai na linia o Emalaina e pw!iki ana i ka limā o ke kanaka opio, ke ike māu Iho !a oia i ka haalnhi o kona mau lima ia manawa. Haiile i'o iho la ka lima o Kakelamaine ma kona aoao a loli loa ae !a koha helehetēha me he mea la aohe inaina i koe lloko ona. 4< Ua pololei ka Miss Moatana i elelo mai nei aole k£ia o kahi kuporo !oa e hoikeikeia ai na keikikane o kaua," wahi a Kakelamaine o ka pane ana ae. 4 'E ka Mekia Tepafatona, e ike hoti aku ana au la oe ma ke?iā hopē aku. a iloko o keia rtiana\Va aku e noonoo ai kaua no ka hoolako ana mai ia kaua pakahi me na pu panapana no ko kana hakaka ana ma ka la apopo." Aohe pane mai o Keaka. aka kunou wale tnai la r.o kona poO me V:a lamalama āfta ae o kona helehelena oiai nāe ka lili ame ka lna!mi e paila ana ilokō ona i kela manawa. Ua halii iho la ka meha maloko o kela wahi nimi uuku i kela ma-i-awa. alaila kani hou mai hi ka bana no ka hulāhula nui. a ia wa huli ae la o Kakelamaine ia Emalaina a i ae la: fi E Miss Moatana ,e loaa ana anei ia'u ka hanohano oka hul'ahula pu ana me oe?'* Aohe i mkaukau ka poe i keia manawa no ka hulahula. no laila. ina no kou ae mai e loaa ana no he manawa maikai no kaua e komo pn aku ai. Pehea kou manao, eae mai ana anei oe ?" (Aole i pau.) ;