Ka Nupepa Kuokoa, Volume LI, Number 39, 3 October 1913 — HE MEA MAKEMAKE I NA MEA OIAIO [ARTICLE]

HE MEA MAKEMAKE I NA MEA OIAIO

E ka Laaahooposopooo o ke Kilohaoa, Aioha oe • u«i: —Ke laoa aei ko'a maoao o 0« tm« ka iahai Hawali o.aio *p«a he pee kanaka ua ia*ra ko lakoa ■ manao e alakai ia lakou malaio o aa a 'o oaauao i ku i ka oiaio i eaea e po- _ maikai ai, aol« hoi me &a maoat> o ke aoo popaie i ku i ka oiaio ole. O aa mookaaahaa akua apau ua ha- ; na;a ia e ka poe painuu akua, o ka hei* oo ia a kao i ka ihu, 0 ka lakoo mea 00 oae ia i ike ,elike me ke kahihe«r& o ko Eoropa poe, oia waie iho la so ka hooua o kahi a iakoo e ooho aoa e ike |auaoei aia ma 0 ako ka pono sui ma ka aioa o Ziooa kahi a Jeso i olelo aku ai i ka wahioe Samaria aole ma keia mauna, a aoie l«>i ma lerusalema e hoo» | mana aku ai i ka makua. aka ma kahi r hookaawaleia. Pehea iho ia keia ano hulohele ana au e Soiomona Kaanaaoa a haia loa ana iuka o Kalihi, oooa ke paoa kauiaoa, a .oiii mai oei o Soh>mon Puuioa, Jr., Ka-•lihi-uka; oiai no nae oe iloko 0 ka umr | iole kahi i owiuwi ai na niho, a a'o |mat aae i ka lehulehu e hoomana r ke i akua kii me ka i pu mai ou, ina e hoo- . mana hou aku ia lakou ulu hou ka lahui. | Mar noho oe a a'o hoopunipuni, ina !ua hiki ole i kau akua ke kokua ia oe ;a lanakila, no keaha oe e a'o mai nei i ka lehulehu e hoona&upo aku mamuii o kau ano a\>f Hoomanawanui, pule ia ko akua, a hemo oe i ka ia apopo akua i'o kau, a ina aole pono no oe e nana Hoko o ka buke nona ke kuauhau au \ |kuaieheiehe mua iho nei mamua, a ko , hoomaopopo oe ia lesu, pono no oe e |manaoi\) iaia he Akua, aloha oia a he I kokua, 3 nau ponoi no e nana iho i ! Kana mau hana kokua i ka poe manao\i 'o laia, a hana i kona makemake. Orh. i 12:3-19.; 16:23-36, a eia ka manao 0 ka pauku 36: A ha 'i aku la ka luna 0 ka halepaahao i keia mau olelo ia Paulo, ua hoouna mai nei na iuna e kuu wale aku ia olua; (mai ka halepaahao aku), no ia mea, e puka iwaho, a e hele me ka maluhia. He nani maoli keia mau oieio i oleloia aku ia Pauio iaua 'o Sila. Ke loaa keia mau mamala olelo ia oe mai ia Pohu-a-Kane ma ame ko akua kii pohaku e .noho mai la iloko o ka pahu aniani 0 ka haīe hoikeike 0 Kamehameha, i aku au ia t>e, pomaikai oe, a o ko kaua hoomana i'o aku 110 ia i kena mau puahiohio, ke ike maopopo loaia aku nei oe e ka iehulehu, ata i'o oe ma ke kna u ke aniani kahi i nana aku ai, a m» ke k'ua hoi o au inau akua, ina paha oe ma ke alo aku ina ua loaa i i'o ia oe kela mau mamalaolelo e kau jae ia maluna: E puka iwaho, a e hele ! uie ka maiuhia, pe'ra e ikeia ai ka mea | oiaio, o oe ka mua e l\>aa ka pomaikai :a mahope aku ka mea okoa; 0 oe ke lilo ! i kumu hoike no ka pono o kau hana jana; a\>le 0 ka waiaau hupo o ke ano 1 haahaa loa i keia la ua ahuwale oe imua | o ke akea. j Ke kuhi nei paha au he mea okoa o I Solomon Puuloa, Jr., eia ka 0 Solomon ; Kaanaana no, nona na inoa lehulehu e ;pee hele ai. 0 Aniani Kilohi kekahi inoa I a 0 Kihelelaukamani kekahi inoa, a 0 j Soloinon Puulou, Jr. t mai nei keia, a 1 owai" mai ana la auanei mahope aku; I nui no hoi kou epa e ka makamaka. Ke j i mai nei oe aia a he mookuauhau akiia Ika'u aiaila oe ae mai e paio kaua. Heaha auanei kou i ka'u mooku» auhau akua? Ka i no hoi no ka mookuauhau akua ke kumu i loaa pono aku ner ko akua he jK»haku, ua kalaiia he |kii; a ua ae i'o mai nei no h<* oe he | kii pohaku i 0 no ia, heaha iho la ka paio hiki ke paroiaf Ina ua ae i'o mai uei oe he kii pohaku i*t) ia, aole loa au 1 ike i kekahi kanaka kalohe o ka hupo haahaa loa, ko koi maoli ana raar i ka lahui Hawaii a ke Akua i aloha ioa ai e huli hou lakou ihope e ho\>maua aku i ke akua kii me ko maopopo no i ke kauawai 0 ke akua au e hooraio aoa a kokoke e piha ka makahiki ih)ko 0 ka Hawaii Holomua, ame ke Aloha Aioa, ! tne ko hooia tnai oia ke akua oiaio o ! lehova o na kaua kooa imoa, a r keia | mau ia aku la hoi, ke i mai oei oe o I Pohu-a-Kane ma oa akua, ulu hou ka lahui, he akua oiaio, oolaila, oiaio o lehova, & uiaio 0 Kukniihnoku kii pohak .i, heaha ka pono o nei hana au e ka

i makmmaka. | 1 ke akua hea kau akua e naoa nei ! ma ke kua a lo&» ole ia oe ke aloha ia •mai! £ mea ana nae paha oe e hoi hou |ihope e palulu palaumoeoa aif Ka 'no ia oe kau oieio! ! Ma ka'u mookuauhau akua, o Ku ;wa!e no ka inoa o ua akua Ja, ora hoi ka pohaku kii a'u e olelo nei, t na | loaa ka mana i keia pohaku e kamailh) [ai, a o keia kii oielo i ke kahuna o kt» j kahuna aku i ke alii ia Kamehameha, a i kona noho lauakila ana loaa ai kela. inoa hoiookoa Kukailimoku i ua pohaku la, he wahi mea hookahaha no keia i ka manao o 7a poe e ike mai ana i keia, •aka. aia aae iloko o ka mooknauhan o ; ua {K>e aku ala, he piha mooleio au o na ' ano xia hookukuia e a*n keia ! mau mooleh) apau me ko le»c, a ua ike |iho au ua aieia na mooieio akna apan | a 'u i loaa ai. na liio t mea ole ma kela |l%ane haaheo a ke Akua oiaio: ' * K ka make, anhea kou hnelo a*ra? E ka loa-

; po, ar<bea £Ms laaakiU sa ma:sf e '«» i-makiia. Me keīa m*n *>'e'o a< 'a : lawe loaia ai au ipaa o Poh&ka a-Kaae. KukaiHmoku aiee Kanaloa * les?i a hoocofeo īīoko o ka raiztr kuke a t» ka iakon haoa i% i keia wa ne kuk* aa lesn. a* i maopopo ai ; ko "u boomsca akua. a ma'i hoio r ke kauia* Owai ke Daimoni:o oaoa oe i hoowahaoee aku! Na ko ike kīio oo oae paha, *a? He hiki ar<ei ia oe ke hoike mai aia ka Palapala Hemoiele i kt> le*u wah*r i hanauui mai ai! Ma ke poo paha, ma ka opu paha. a i oie ma na wahi eae pahaf loa e biki aoa ia oe, he ma kemake ioa au e hoike mai oe owai ke akua naoa i haawi mai i ke kaoawai o ka ai kapaf He oiakemake loa an e ho:ke mai oe ia'u i ke kamn o kv |K>e akua i holo ai e pee ia oe a oaio loa? Pehea oe i maopoj»o ai he mau puoio iīilii ka'u ma kuono? Av»le au he kana»Ta oki ak:ta a anela kiai kino elike me onkon e heie ana e okr aneia, oia ke kumu i pupu ai ke Kai o ke Aiaiau-a, he laiau, he a'o hewa: iua he oiaio kena olelo au he iohe ko akna i kau pule a he kokua i ka popiiikia, pehej* ia ka oe i hemo oie ai mai ka pomo ae> loa oe e lanakila i ka la apopo, akua l'ō au mau pulelehua, a ina aole, heaha ihw la ka waiwai e walaau aif Ma ke ano manu aloha nae j*aha, ea, a hemo mawaho aiaila nanahu mai no ia oef | Ola r*o na iwi 0 kaua, he hewa ka oe i ike Akua uwao oou ame a ? u! j Xo'u iho, aohe v»*u makemake e hoopau manawa wale i ke kamailio i ke iakua waiwai oie, kumu oie, poe akua Imakilo loaa a keia iahui, a'i halale, a'i |a maona ona iho la i ka awa hauie ua j poe akua palaualelo ne'r *ou hiamoe, 1 Ma ka moolelo oka £aibaia hookahi [ no Akua 0 lehova, Nana i haoa oa mea apau, aohe mea 1 koe i hana oleia eia, aole he hoike ana maloko oiaila, haoa 1 ae no ia akua i kana honna a pela aku ana ia poe akua r ka iakou honua, aole lioa; ua noho keia honua malaio o lehova a h'rki i kona wa i huhu ai i na kanaka i ka hoomanakii, hoomaka oia e hoopuehu i na kanaka ma na kihi eha 0 ka honua, a i ke kaa ana 0 na kauaka ! ma na wahi like ole o ka honua, hoo- ! maka mai ai k«Tia poe akua palauaielō ; e hele e ai, loaa i na kanaka, he mea oiaio ua noho mai lakou a nana i keia 1 lahui. a ua mohai aku na kanaka apau ,ia lakou ma na mea a lakoii i loaa ai, a ua ai ua poe akua nei 0 Solomon Kaanaana a u 'kau'ka ka waha, a i ka wa i pau ai ku huhu o lehova, hohola hou mai nei oia r kona iima e hooia i ke koena o kona poe kauaka, i ka poe e koe ana ma Asuria, a ma Aigupita ame l Paterosa, ma Kusa, ame Eiama, ma Sinara ame Hamata, a ma na mokupunl o ke kai. Isaia 11:11.1 Ma keia wahi i loaa mar la kakou ma ia ano au i ike ai he lahui lioopuehuehu ia mai kakou a noho ma ua mokupuni 0 ke kai nei. a ke kir mai nei oia ia kakou ma ka Euaneliv> e hoihoi hou i ko kakou aina hooilina ma ka mnnaoi'o ijae r ke Akua naua i hana na mea apau, aole 0 kela poe akua makilo ua hookukuia e a'u na mookuauhau akua apau, he mau mea hoopunipuni wale no, aohe he oiaio, uolaila hooiilo nui au i ko'u manawa ma ka huli mookuauhau akua, o ka Palapaia Hemolele ke kumn 0 Ra oiaio apau,-ara 1110 he mau mea kekahi mamuli wale iho no o ka manao o ka poe hana Baibala, aka oae ma kahi 0 ke kanawai ame na kauoha, ua ike au mai ke Akua mai no ia, a ia Mose ma ka mauna o Smai, he nui ka manawa o Mose i a'oia ai e ke Akua, ma na mea apau, a 0 ka po* lolei maoli no ia. E hooponopono hou aku ana nae au ia oe, aia a loaa mai

na haina o na ninau a'u ia oe, aohe a'u niau mea maka'u, ma na mea pili akua apau ua makauku mau au e ku-e i ka mea pololei ole, a he hauoli h>a hoi au i oa a 'o hoooaauao apau e oili ae ana. E Solomon Kaauaana, e pono t»e b noonoo i ke ano • au mau akua e unuia aku la a maloo na ikr i ka la; o oe ponoi no ka mea kupooo e pane mai ia'a i ka haina o keia mau ninau ia oe. loa i'o 0 Pohu-a-Kane, Kukailimoka ame Kanaioa \>ia na akua na iakou i hana ke kanaka a nur a laukanaka keia lahui i ka wa kahiko, nokeaha, i nalowale ai ua poe akua la i keia laf Ile kuleana 00 ka ko ke akoa e i ka kekahi akua

mea i hana ait , I kef& la na hoike mai keha mau mea i hoikeia ae 1& i ka oiaio, i ka hiki i'o Hoa raar o ke Akua maluna o na akua, v> ka Ulo no ia o ka poe akua au e manao nei e a'o hewa i ka lahui. Ke hooki nei an maanel, a oili hou aku. Me ka mahaio a nui i ka lunahooponopono. Owau iho m>, C. K. KEALOHA.

| TOKIO, Oct. I.— E hoakaka ana |kekaJii niau lono kelekalapa o ka loaa j ana mai ranei i keia la mai Shanghai ; mai he hui ma-Iu ka i kukulu houia 'ae ni?loko o Kina xto ke kukala ana aku i ka Peresidena Yuan Shih Kai i Eme|iera nv> Kina, a e hoohiolo i ke aupunr Kepupalika. | O keia ahahui hou ma Kina, ua like ;no ta me ka ahahui a ka poe Boxea a ua loaa ke kakooia ana mai e ke . kahi mau pualikoa ikaika loa. O ka )a umi o Okatoba ka piha ana oka makahiki oke Kaua Wu Cliung, ;ke kaua mua loa > hooil'uia e s hookahuli ana i ke aupuni Mol o ka ohana alīi Manehu.