Ka Nupepa Kuokoa, Volume LI, Number 10, 7 Malaki 1913 — NA HOOPILIKIA A PALANI IA HAWAII. [ARTICLE]

NA HOOPILIKIA A PALANI IA HAWAII.

(Kukauia 110 ka Anti w ''<>oii r*eague.) O na han.i hokni a Pnlnni ame tta kataka I'alani, u» lilo ia i han« hoouluhua i k<* aupuni Hawaii nuio na kanaka, a hiki i ka hanwīia ana o llHwaii in Amerika Huipuia * ka Mv>i h hoounnia aku i Wukinokona, c lih» ai i mm mat>a, ina e hoao mai ana o l'alnni i hniluku i ka aina. Ua humupuia iho la he ltae Atn«>rika atnc ka hae llawnii i kahl hooknhi, o ka hno Aniorika nae inalu* na, me ka lon;i j»u o ke kauoha, i ka wa a ka mokukaua l'arani e hoolele mai ui i kona mau kya. <» huki kokei'.i iluna inaloko o ka pa alii. Va hiki loa inai i kn inakahiki In7*{ k.n loihi o ka noa nna ia Farani; h hiki nmi la i ka makahiki 1573. nkahi no a hoopnuia kela wahi o ke kuikahi mo ke aupuni Farani, oia hoi, ma ka m«kahiki 3KU9 i ao i* Bi ka waiona o knai laula in ma Ilnwaii nei, i ku-e hoi i ka o ke aupuni Hawaīl. Hoao o KAmehameli* HI • K&okapoU ka Walona. ka hoao j>auaho ole u Kamehameha 111 ame kona mau alii c hoopakelo i kon.*t mau kannka mai ka hoopoino ana a ka alekohola, oiaj ka enemi e ku e mai ana me ka ikaika, ua loaa no ia he mea e hoohoihoi mai ai ia kakou i keia manawa, i ke ano o keia alii ma keo i ke kanaka. N» Hana Kn-e Waiona i ka Makahiki 1640. Me ka nana o le ina hana hoopiliki* a ke aupuni o Farani j ka mnkahiki 1539, ame ka paakiki boi o ka hooponojK)no ana i keia ainau, oiai hoi ke ao holookoa c hoopae mai ana i na waiona like o le malalo oka uku dut« haahaa loa o 5 pakeneka, ike iho 1» no nho makon ua hoao hoa no ke alii « kia hou i aiahele, oia hoi ka hoomai- | keike ana aku he mea ino ka ona aaa. a hooholo ae la i kanawai hoo ma ka | mahina o Okatoba 1840, i kapaia "lle I Kanawai e papa ana i ka hana am« ka kuai ana i na waiona i mea inu."

O na olelo mua o k« lumawai u% ike ni»i io it i u maAao oolea b« ba mea e pili ana ik« o ft« waioaa. Penei iho ka heloWlo ua: 4t M« ko makou koli pono ana i »a kumu knpono e pili ina i ka holomaa 0 ke aupuni, ua ike makou o ka koonui ana i ka hooolo ana i na mea »4 o 1« kekahi o na hana koikoi loa. O ka nete i u n«« i/, oia k«kahi o na ino knL **l T * oleloia o kei» ka nanawa • ike la nei o ka wi, a na hnli iho i»«i mnkon ī ke kuma o keU» Uookahi knmn a makou i ike, a oU keia: O na mea e pili ana i na m«ti, ka nala, ke k°> *P® *iwaka, ame kekahi m*n oa iaweia m a koawaawnia 1 in«; ®oho a« la &a kaaaka iloko o ka hoopaialeha ame ka kana ole ma«#nli o ko Ukoa lilo k» i ka ona, a no »» Mmn, na ttln nni ae la ka nahel*iloko o U mahinaai, a na nni ka īLknne.'' "O ka kopena o ko makou iini e hookiekie ia ae ka Woana o ke »«• po*i f a aolaila makou i kana ai i keia .P***i pn ia mai ma■ope ae la o keia ma)un ae na ano 0 " P*P» *** i k * k*aa ana » ka wai oi* ame kona inu ia aaa.