Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLVIII, Number 51, 20 December 1912 — HOOPAUIA IA MAU MAKAI O HAWAII [ARTICLE]
HOOPAUIA IA MAU MAKAI O HAWAII
Ma n* rceabox» o ka aoa mai l! 'o ta4i, -?ia ka Makai Nai Saaa Pe* ma ka aoao e kaieba aea i koea zaa« makai i ik§ia ko lakoa kupooo o!e, a e p&ni w i ko lakoa m**c makalia m« a* kanaka kekaki oleio «ea me koi. tia makee «a e loaa be 01hJ*oa makaī kupoiio ma ke Elalaaa • Hawan. He maa makai ka i koopanhi iloko o keia maoaw* pokolo mai nei, a e n*»M ako aaa no keaahi nta makai makope o ka mekeo o ko ia&oo maa bom, i h «»* lele ibo lm i ko lakoo ma« poamaa. O k& koli boi koae aaa aku sei m ka ia o ka Makai Koi 29am Ptt» ami kaaa hoakmi ao Hamakaa ame Waime* ma ka Peaha aka aei o ka poie i i»^ r no ka hnli pono ana i aa knom hookaiahala e ku-e ana. i kekahi mau makaū No kela- man makai ekoiu o ka hoo*. hemahema aaa -a ko!o ke Kepani iloko 0 ka aina ko, e like me ia o ka hoikeia ana aku maioko o kei* pepa iioko o kekahi w* pokole ae nei i ha]a, o ka mea i loaa mai iaim, he hookahi o keia mau kanaka, be mea haoa oia malalo o ka papa ola, e lo«a ole ai ka mmna i ka oihana makai ke hana aku Qona. O kekahi mau kanaka iho ema, be kookahi he lakanela. ola o C*haj. Keolani, a o kona kokoolua iho, he makml hou loa oia. o ka hookohuia ana. U kela makai hou ka mea 1 alum'.u akn mahope o ke Kepani, i ka wa o ka ! holo ana, a no ka haule mna o kana pn ■ panapana, iaia o ke komo ana malalo jo ka pa. um hiki hau o le iaia ke alualu 1 aku, ua heo akn la ke Kepani mamua ona. I O ka Sam Pua o ka hana ami, o la | no kona hoopau -oa ana i ka lukanela makai, no ka meik wah\ ana, o na koikoi apau o na hemahema f hanaia, maluna iho no ia o ka lukanela, ka mea iaia ka hooko ana no ka hopu ana aku 1 ke Kepani i manaoia, ua pili ka hewa pepehikanaka iaia. N'o ka hooko pono ol* o ka luna paahao o Honokaa i kaua baua, oia o Peroz. ua hoopauia aku oia, me ke kohoia ana o ke pani ma kona hakahaka, oia o H. B. Kukona. O kekahi hana maa ka a kela luna paahao, o ia ka ohi atni i na «lala hai4iini, me ka loaa ole o ke kuleana iaia e hana ai pela, a he hookahi mea i hoihoi oleia aku kana mau <tala laikinl a hala kekahi manawa loihi, mamuli ku 0 ka i>oina ana o ka mea nana ia mau dla, o ka uku ana aku laia. Ua hoike puia aku no hoi ka īohe i ke kapena niakki o Hamakua, o T. Xaleilehua kona inoa, e waiho mai i ka olhana ma ka pau ana o keia mahina. Xo na makai hoi o Kohala, he elua 1 hoopauia nku no ka mal*ma pono ole i ka hana, oia o Akum. Tai ame Kaalhue Lielepali, Ua hoopihaia aku o Peter Kaaekuahiwi no ka malama ana i ka halepahao. No na mea ka e ana i ka Lunapaahao Kaniama, ua hoike ae ka Makai Nui Sam Pua i kona hoonaukiuki no na keehina a ka papa ?unakiai o ka 'iawe a*a ae e pili ana i kela kanaka, o ia ke kapae ana iaia mai ka hana aku no ka mea wahi ana, he hihia kela i pili wale no iaia ke kuleana e hana aku at i kekahi mea. aole hoi o ka papa lunakiai ke kuleana e a'o mai ai i ka mea pono e hana aku ai no Kantania. Wahi ana, ua paa kona manao e hoopau loa aku ia Kaniania mai ka hana aku, oiai \ia haawi aku oia i ke kauoha i ka Hope Makai Nui o Kohala e hanf* aku pela. O ke kumu ka o ka noho ana o Kania-, nia ma kana hana, mahope iho o ka hoahewaia ana e ke kiure nui malalo o na kumu hoopii iehulehu, mamulii mai no ia o na mea o kela ano i hanaia 0 ka wa i hala, e laa ka pilikia i kau ku maluna o Mr. Baker r i kona vra e' noho hope makai nui ana, o Chas, Williams ka loio kalana i kela manawa, o Keolanui hoi ka makai nui. Ua lawe pu mai ka Makai Xui sam Pua nia ke ano hoohaiike i ka pilikia i kau aku maluna o ka lunakiai i kohoia« Mr. Yate"s, na hoahewaia oia e ke kiure ana la ka papa lunakiai hou e noho mai ana e hana axu ai iaia; aka nae nia kona manaoio maoli, e hoouna aku ana oia i kekahi pane imua o ka papa o na lunakiai maluna o kela kumnhana. No kekahi ninau i uiia aku ia«a, e pili ana i ka uku o Kaniania ma ke ano lunapaahao, oiai oia e noho paahao ana maloko e ka halepaattao ma Kalina, o ka. pane a ka manai nul. na kana keiki e malama ana i ka hana a kona makuakane. l Ua hoike pu ae no hoi oia, aole i pau kana mau noii a ninaninau pono ana i na hana a na makai o kona Kalana, aka e hoomau aku anm oim i km noii ana, a ina he mau ike kekahi e ioaa mai ana iaia, no ka hooko pono t)leia ana o ka hana, a i ole makaukau ole paha na makai, aiaila e hoopau aku ana no oia ia lakou, me ke pani ana mai 1 poe kupono.