Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLVIII, Number 50, 13 December 1912 — HOONANEA NO KA MANAWA. [ARTICLE]

HOONANEA NO KA MANAWA.

Vx fcoA*ai\ aku k-* o «e K iki*lu ka iioolukkml a oie o K j ae U ia i2aa.t. a H w-nak.n m*ī U e ho'o mt ka :narra apan i hia* iai*, k* poa» o ka kiki i kaii o u «m e Ima W. Mi keia »»»w» aae a rU«riai m o ana alea. i ka pokee o n ktuka> iukA, aae k« howkonkoa aa& •« i kabi bookaki. o ko laea aei kaa ib ao ia malana o aa waa. a koomaka akn la e kolo i ka ■<«■«. Ia koea *aa nai o Hakaiao. aia oa waa o oa keikialii o Koaa, ke wek* 1* ke akule i k* kokoao, a ko iko la oia i kaki o ka kokakoka me ka koaa, no ka uaaa« («ka. ke mea kiki walo 00 iatA ke kailiko a« i ka mea maikai 1 loaa i kekaki. Aoke he kaoa ako i koe a na kaaaka o u» k«ku!ii afi o lanpaborboe, o ke kauoha wale aka no i koaa mau kar*aka. e hoikoi aku i kela mau m<% o lakou i make, me ka nui o ka kuhu awe ka hoooaukiuki, aohe nae h« mea hiki ke k>na aku, ua aka'i aku la no ke keiki o Kona, i kmna wakine. Ke holo la ka auwaa o Ulawini nu a hiki i ka koea ana aku i Hilo. o ko lakou noi pao aku la oo ia, a elike no hoi me ke ano o na kamaaiua. i ka iKe ana mai he poe malihini keia, ua hookipaia aku la lakou nei iue ka maikai. He ekolu nae mau la o ka hoohala ana o na alii ame ko laua mau kanakA ma Hilo, ua hoea m&i la kal ohe, no ka pep«hiia ana o n& kanaka. olaa o Laupahoehoe a make. e na kanaka oluna o kekahi auvraa o ka kaalele ana aku ia Laupahoehoe. Aohe i hoikeia mai ma kehi lohe, ke ano o ka auwaa, aka nao i ka lohe ana 0 ke Koikialii Ulawini. ua i mai la oia 1 kana aliiwahine, ia Keahiaioa: "Ke mnnao nt*i a\i, ua lawa ae la no koia mau la o ko kakou nanea ana ma llilo nei. e haalele kakou i keia wahi, a holo aku no kokahi wahi okoa aku." 0 ko inanao hookahi no ia, aka pane mai la nae oia i ka i ana mai; "E hele nku paha oe e hui pu me ke kahu o kaua, me Kukuipulo*, ina oia e ae mai ana, alaiīa o ko kakou haalole no ia ia Hilo uei i keia la, me ka hoohakalia hou ole Aku." l T a nku la o Ulawini ia Kukuipuloa, a hoiko aku la no hoi i kona nianao, no ka hoomakaukau *na i ko lakou mau wna, a o ia ka Kukuipuloa 0 ka. pane ana mai: "Pela iki iho kakou i Hilo nei. e lei nna i k.i lehua o Panaewa, a mai pupuahulu olua no ke koi i ka holo, no ka mea aohe oe e kaulana e ke alii, 1 ka holo e, kainailioia mai auanei oe i ka mnka'u w*le, o ka'u e olelo aku nei ia 00, noho iho no knkou, o ka mea ia e ikeia ai ka ikaika o na keikikane 0 kakou." Pio wale iho la no ko l'lawini manao holo, mamuli o kela mnu olelo a kona kahu, a hoohala hou lakou i kela la ma ka Uakanilehua. 1 ka ha nae o ka la, ku'i hou ae «a ka lohe, no ka hoea ana mai o ke keikinlii o Hakahiu no Hilo, no ka hookolo no keia mahope o na malihini, na lakon 1 pepehi aku i kona mau kanaka elua •i pau i ka make, a no ke ake no hoi keknhi e kaili ia Keahialoa, a lilo i wahine nana. I ka hoea aaa akn o ke Keikiaiii o Hnkalau i Ililo, a loaa na kanaka ua ninnn aku la oia: i( Ao)e anei he auwaa i pae mai nei i ko oukou wahi iloko o kela mau la aku nei i halaf" 4< Ae, he auwaa no, » heaha ke kumu 0 kou ninau ana mni nei no kela auwaa?,? i panai mai ai no hoi kekahi kamaaina ma ka ninau ana mai. ' .īmha mai nuanei kan, ua hauaia te poo o kekahi *tau kanaka elua i ka hoe e kela poe, a make, a o ia kei.i i hoea kino mai la no ka haawi ana aku i ka ukn hoopa'i kupono mainna o ka mea hewa. "Aole nae o kela wale ae 1a no ka manao nui o keia huukai a'u. aka no ke kaili ana no ia i kekahi wahino u*i, aia iluna o kela auwaa. "Ua kipa ae nei lakou ma ko'u wahi, a ua nu'n mai hoi an i kela wahine e noho maua iuka o ka aina, a e hookuu aku no hoi i kana kane e holo me ko lakou poe, aohe nae he wahi mea a 'maliu mai, a i knu koouna ana mai 1 ko'u mnu kanaka e'ma, e kii mai e "kaili i kela wahine. o ko laua hahania raai ia i ka hoe a make. "He wahine mai aaanei kela, he -huapala maoli no, kal n». poa o ke ku)a ke ike mai iaia. a aa ku a hoohihi no hoi au e lilo mai oia na'u a mau loa.' ■ "Aia na maiihini i kai o Mokuola kahi i noho ai, a ua ike maka iho nei •makou i ka u'i o kela. wahine. he nani -maoli no kela, o ia no oe o ka ipu hian, « ka makou nae e a'o aku nei ia oe, mai hoonahoa aku o« « hele, o lilo mai no auanei o oe ka loaaki o kou mau •manao hoohihi wale aku ao i ka ha'i mea nui!" Aole no nae he mea o ua keikialii nei o Laupahoehoe a kuha'u iho i keht man oleio a na kamaaina, a eia kana pane: 44 1 ku hoi paha kaena a kela kane nana ka wahine, i knn hoea o le aka a bni he kino he kino, ilaila e ikeia iho ai, oia paha ka ikaika owau paha, a o ka 'n nae e kaena ae nei, na*u ana ka eha a mana. a e lilo asa ka wahine i ke kanaka ikaika." | Eia koi ka pane a k«Kahi o na kaimaaina: "Mai knhihewa paha oe, aia wale no ka ikaika ia oe f no ka mea aohe he hookahi halau o olua i a'oia ai! O kou ikaika paha kau e akena nei, aohe oe ! ike akn ika ha'i. Aokm nae oe. o ko'u manao maoli ea. mai aoho oe a hoonahoa aku. o pokole ananei na la. "Ma kati oielo mai nei, i ka ae ole o kela wahine e noho aku me oe, na kohu ole maoli no w. a ina kena owau, he k-eu a ka mea kilahila i ka me'o wale akn no i ka ha'i mea maikai; sohe no hoi e kakali m na kou kaaaka «'i no hoi e iml aku a loaa kau wakiae n 'i. aole paka o ke kuko vale aku ao i ka hal. pono r.(y ka make ana o ko man J kanaka o ka hoonna ana aku no ke i ka»?ii ana mat i kela wahinr be kolohe ' mao i no <m>; -a 0 oe roa» oo auaeei \ paba ka tnoeptm o kon manao hoonana j a hookiekie ke manao aku oe e kele ! kino aku no ka pepeki «na i ke kine ' * keU wahine." I (Aole i pau.) j