Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLVIII, Number 37, 13 Kepakemapa 1912 — KA AHA HULAHULA I HAWAIIA E NA KAMALII [ARTICLE]

KA AHA HULAHULA I HAWAIIA E NA KAMALII

I Me keknhi anainA nui uliunahiehie o I ua keouimana ame na lo.le i hoopihai» ;ae ai ke K. l'. 1I»1I a le-i Kohnl» i k.i i nuku na kanaka. m» ke ahiahi o ka Poaono i hala ak.i, i-.o ku heie kino ana ae e ike kumaka i k& huKhuU ana a m kaiualli i a'ola ui a lehia ma īa lala o k» ike, he uee i a'oia aku ia lakou aole no ke ake wale ana no e lou ia iakou id ike, aka, he han* hoohauoīi a hooikaika kino pu na ia manawa hookahi. He ku i ka uani n* hula a pau i hoikeikeia mai e lakon e ku ai no i ka inahaloia, a no ka mea, iloko o ka lo ihi o na hala like ole i a 'oia aku ia bkou, ua paanaau wale no uae ia niau l.nia, oia hoi, ke kai an.», ka huli aiia, ka hoOuimu ana uie ka hoalu ana me ka loaa Ue o kekahi wahi kina 'una 'u u.a k« lakou hula ana me ka boike aku 0 ke anaina i ko lakoa makaheh» ma o kn pa'ipu'i ana : kora Jtne keia manawa. Mala '... ae ka bana Hawan kahi i heouhene ni me ka lakou mau meaKani ? a i ka hiki ana I ka hora ewam ( -onoi i hoopau ai ka hookani ai;* a k« bana a he mau unnute i hoohaiaia e H. Kane ma ka hoakaka ana i kekahi mau oleio pokole e pili ana i na keuu a noi iuk» ia i i:«- auaina e kalaia aku na hemaiitn>* a pau e ikeia ana i ka wa e hula ai na keiki, a no ka mea, o na keiki i ui*a i ka hula h i a'oia ua niki ole mai kekahi o lakou, a he poe Oou Ka i paii ae ma ko lakou mau u*i;4kaka, noiaila, ina e loaa aua na anuunuu Liili e pono no t ka lehulehu e kaU aku ia lakou. Ma ia manawa ua Uwe ae la ka iuna hoohana o ka papahele i kona mana, lienry K. Kaeo. lla hoohalaia he mau minute e na keiki hookani piia a 1 k* kuu ana iho o ka lakou mau mea kn»;i, uii inaki mai 1« na keiki iloko o ka rumi hulahula ma ka palua o ka laina a kaapiuii ae la ia2oko o ka rumi huiahuiii no ke kake<c nuia ana i ke kanua He makalapua na keiki ia komo aoa mai a lakou, ua Uko nie na pua ioke keokeo i mohala ka moauakea mai mua a hala iliupe. He l:ke ole ke kuiaua ame ke «.ekie o n:i ki'iki, o na keiki nunui mamua loa, a hoobue>o loa aku i na keiki makulii. K !ike n.e na |»iu mohaha i mohala i na kulu kehau o ko kakaiiiaka, pela oko.i iUo la no kela l>oe kamniii uoko o ku !;t <tu uiau aa'i'i keokeo a i hooi iouii uku iioi ko ldkou u'i mamuli oka n..ai o ās lakou huhi ana. He iwakalua ka imī o keia |>oe kamalii, he umi keikikaoe a he uini mau kaikamahine mai ke nui uka liilii. Ma ko lakon mAii»wa i hula ai, ua like *c kai ana o ko Ihk«..i n:u«. -.v:»wae me ka leo o ka pna !ī i- .;.a e aookani ia awi e Mr. ApiA>. u i>ouu »• .«<) loihi o ko lakou n&anawa o ka huia aua, mea kau u hew» ae ka vavra«. O ka pmauaau ktkahi mea ano nui i ka nana aKa, ro ka inea, ma kekahi hula ana, he e0.".» mau huU kailike i ka manawa hoo Ki»hi, be niau hula like ole loa kekahi mai kekahi ae, eia nae, iioko o ka lenulehu o ia inau iiula. ao'.e 1 ike ia *a nuik«u; e hahai* ruau aua lakou ma aa leo o pila koliana, i ka wa e loli ui o ka leo mele, ua ma*ojH>|»o i» »akou ka hula kuj»ono mala'iA a ooomau aku la ao i ku hula ana. U. he nani ke'i 1 like o!e me kekahi mau hula i haawna e na kanaka makua ma na manawa i haia ae nei, no ka mea, m<? l.e k&hea waieia no e |K>no ai ka lakoi hula ana; o ka lua. he hoike muaia mai ke ano o ka hula e hulaia aku aua; ma keta hula a na kamalii, aole kahe* 0 ke kumu ia lakou, aka ua hahai lakou ma ka leo o ke )-fhana, e like me aa ieo e hookani ia īnai ana, peU no ke auo o ka huU a lakoa e hnla aku ai. Ke i no koi o ka huia wawae wave no ka nau«, eia liuu akn lo ka hoi ka 01 i ka hnia lipiae. lioko « km aui o na lipine ame ka nni o na keiki he iwak<loi ka nni, he iiim kau la a huikau Km wili ane e nauae lipiue maluna o kekahi; aole. ke hookahi wai 0 ka like ke nana aku. he p&oio hoi kau 1 ka pou i wiliU me na lipine i ka wa i paa ai. e kali aku ana nae hot kekaai hapa o ke anaina o ka ike aku i ka wehe hoa ana ae ia mau iipine aobe nae hoi webe honia a hiki i ka pa« aaa. Mawaena o kela ame kei* hula i haawiia mai e na kaaialiī ua o-aia t loaa i manawa no Ukou e hoomaha ai, ma o ka hula ana a ka poe makua e »aakemake ana e huia. l'a piha ka rumi h&lahula ika poe nc.akaikai ame la poe makemake bnūhuU, o ka piha paha ia ia ke h«le la a le-i Kohala. M« n» hmo «Uio i loaa aui, • na 4aU i ioaa mai i maopopo, koe na daU 0 na tikiki i Jboiboi oleia mai, ua hikl ake ka .huina i ka $2s?, o ka nui o na laaa mai ka wai lemi mai he #1 ka puka i ohiia, he '.H) i oi, a ua :nanaoia mi no ka ?»*u po»o mti o aa Ula o «a tikiki i hoOpukaia ai i ka H o.ho;ia 'mai. e piha an.n no ka $300 a •>t O ka aha hnUhuU i haawiia, no ka ;*MBJtfcai ia o na kama.ii na lakoa I 1 hoowanawanni iko U i keia haaa a he \ t 'Oao t.u t hoio aku U pomaikai UU-

kou. bo ka ae*, m» ka ib«d«va nta» i k« i k*mwi ai k«i» poe keUi i k* »k» hnlaiila, o m po«*lkAi » p»o i )om u ia buvi aka hnUha'a wn, m« ha wt «uuuwalea w»l«ta »ku i ta Mai#ma f i Kaotk<*(pokai)i oaa Kanui'i »• k* ! lakou lawf ole i krk»ki nowaikai m lakoo iko, ke k&&» aWka kui'o i kaja* oWi i wtmnt Ak*. I l'a k«l« k* mka kela kata aaa. oole |na aa keiki. ak», na »a aaaku» lealo* |kit!akatfl % komo toa uk«t i aa hora k«U« 'o k« aoaioe me k* p*a ole ao o ka au Ikeaake knia o kekaki poe, a i kooki ,' maoliuk i pov ai.