Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLVIII, Number 33, 16 August 1912 — KA IKE MALIHINI ANA I KA AINA I KAPALA KA AINA KIHAPAI [ARTICLE]
KA IKE MALIHINI ANA I KA AINA I KAPALA KA AINA KIHAPAI
I sa L<ißat; >o{ve«po»« o k i N..tv;a , Kv.<>Xou. Mr. . M' k ka maha.io: K <>h;ohx oe e hwkon*» i' ; o "r*a kahi o kau eupepa ; k»\4 i mau haaoiek) e k&u ae ia ra*iuua, * | Q*u hoi U e kau *ku -ka i•?* -e k 1 «nuU o ko kaji *jo*. x i*e nu. a. ina kini mal kela me keu pe-i o k 1 j aina i ka ini o k* ;:u-* |e aei i na cr.eu ana 1 ike a: ma | keia mokupuai a ka naa; uct wj*l<\ .1 le kohu ai no ka oleiou "Ka m»>k { Kioapai Pujl '' I He kanaliiea-kumamakahi 3Liv.jl.iK i a oi ma keia ola ana, akaki no * heht |aa wawae, a <e hoi aa maka i k* nani |o ka mokupuai a ke kupanaha 1 noh,> iai. aole hoi o ka'u madame, u* ike > mua oia he eh>4 a ekola p*ha maaaj wa, i ka w* ao nae ia akahi ao a oma [ ka ae ka aani o k aiaa, aka, he okoi ; t keia wa holomua o ka aina. ] Eua makaraaka ame ua hoaloha. ua ] kamaaioa boi 0 ka aina aona ka hehi | maiihini ana a ko oukou maa kakau ' nei, e k&la ia rnai ia'u ma na me-t epili 1 ana i ka'u niaa mea i ike at. a no ka 1 mea, aohe o'u kamaaina kupono nana 1 (hoikeike nta«, o ke kaUiwa 0 ke kaa nana e lawe hiaheo aaa ia makou. atr.e I ka hoomaopo(-o ana i na inea i hoikaia jo na minawa i hala, pela iho*la i loaa »ai ia'u ka ik- ma keikahi mau mea, « ;na oukou e na kapiaaini e hoopoao > pono mai i na mea pohihihi aku i koe ! ma ka 'u kakau ana i keia mooleio ku- | panaha. Mamuli o ka hana, ka ahaolelo no Ika ke Akua Lana (Ahahui Paeaina) e {notK> ana nta Uhue, Kauai, a ma ka la ti* o luiai, 191-, hora 5 p. m., ua kau aku la au, ka'a madam<* ame ka niaua leialoha mahina o ke Kinau, ka uioiwnhine o ke Kai o Kaieiewnho, me ka heluua nui o ua elele e ae e naue like ana no ka hana a ke Akua; a 0 ka uwapo ia n'ai awa ua hele a piha pono elike paha »e kela olelo * * le-i Koli.iia i ka nuku na kanaka." Ma ka hor« 5 p.m. ponoi i hemo ae ai ka iaioa hoo; aa o ka moku, a ike iho la au ke nee uei, ke ani peahi nei na hainaka. a i ke kaalo ana ae ma ka hale kukui o ke awa, akahi no au a lohe maopoiH) iho i ka haloke o na ku e a hoomauao ao la au i keia mau wahi liooheno. *'U ka wela paha ia oka mahu la Ke ]>ipti noi ma ka nihoniho." 1 Kaaio ae la makou ma ka boe kaulaj na, e loli-lua ana no i ka nuku o Ma--1 mala. a ia'u i huli aku ai ko'u nanaina i ka hema ike aku la au i ka puu kavlana 0 Kaimanauua a me ka lae kaulana 0 Leahi e oni «ve ana iinua me he nuku la no ka manu Naio aukai o ka nioana, a ia wa hookahi no i hoohikileleia ae ai au, i ku iohe ana aku i ke koelo ana nwi he ekolu manawa o ka boe heie, a na ia mau koele ana i hoahi ae i ko'u noouoo, a puana ae hi i keia niau hooheno ana: "Aia i Leahi Kaimanahiia, Ka hokua 0 ka ale kai Mamala, Malama iho oe i ka boe bel&, Oiii kaua i ka mai hole." Oiai nu e mino aka aua no kela mau mea huna pohii.ihi a ko kakou poe olohe ike mele, ua aui a* la ke kau ana oka ihu oka ' ' Moiwahine- Kinau" a e iho ana i ke komohana akau, ua hete na pea a paihi, a e liolio ana hoi na kaula likini. e pa koaheahe mai ana hoi na welelau inakani mai ke kukulu akau mai, me na ea huihui e hauoli ai na kamahele aumoana, a o ka holo ana a ka ** Moiwahine Kinau'' me he la eia oia iloko o kekahi kaikuono a'u i hoomanao ae ai: Aia i Alika k4 ihu 0 ka moku, Un'hao a pa»hi na pea i ka makani, Aohe i kau iho ka newa i ko piko, Kaa e ka Iniila ninau i ka makani. I k« nee ka owe nialie i ka 'iikai. O ka manawa ai keia, ke koele mai nei ka bele, a lohe aku la au i ka olelo ia mai. o na alii moku ka mua me na j haole a mahope nku ka hapanui; ua : ai kekahi ]>oe me na mea ai kupono. 1 oia no ka j»oe i na papaaina mua, a o 1 kekahi poe me na l.ola ti. a"ua hoopau , okoa ia ka ai ana ma ia po uo ka hiki i ! ole paha i na kuene k<» hoomakaukau I 1 na niea ai no k:; īni )<m o na ohua, | i aole no ho nam i:» v .tka. iui kau I aku ka man.iu o k-. ; a'.n ika aiim.
l'a oleloia <>i li<' \ «ji ti:<t.iua inoino keia, a o lolie a;ia ro " i : i oleloia ia po. c-i« nae i ko'u i!>o, ua malie maoli ka ino.'in», a o m .i!'\ na hamau ko lakou leo j; t !•> ua i kekahi leo hanehane o :»na: Hoolohe no ko ken i Ve »!ii, hamau e, hamau e, Hoolohe »o ke ken.\ ke lii. hamau, haniau. Nawni no hoi e ole ka hamau, no ka mea, o Kana poe kauwa no keia e hele ana no Kana hana. A, mamali o keia kulana maikai i loaa i na elele nia ke al.i moana, ua hoohala ia e lakou na hora knliu o ke aumoe, e hoohala manawa ana hoi me na leo me)e hoohauoli. a hooluolu iho la maluna o na }»ola no ke koona o ka manawa oia po. Ua hooholo malie ia ka moku no k«» ku aku i ke kakahiaka nai o ku Poakolu, lulai ld. 1912. oia nae. ma ka hon 3:30 a. m.. ua ha»:!o aku la ka heleuma o ka moku i ke awa, e hoike
; mai ana o N"awiliwili kein. a!a ae la t * : hoomnkaukau ibo !a no ka !eie ana &ka ! i nka. me ia hahapoele tio o ka papai | o Honolulu. i He ano oeioni kp kai. no ka n»ea. e 'loli-lua .ina ka moku i o 9 in n«*i. a ua haule aku U na w .rt|»A i!a!o. a oiai e iho ana kekahi po» i!-ma o na waapa, ii3 hdulf» iho la i?3 kti!u jcika u.\ e hoo ; pulu an.i ī kekihī o m.ikou a pa« aku la i ka uwap«>. i hele »n pifaa i na | k-amaaiiu me na ko?i ite hookipa. 1 Si Hehi lln& Ana i ka Lepo Milihlni. Ma ka hora 4:30 a. ra. o ka la 10 o ilulai, 1912, i hehi mua )oa ai k«u malihini i ka lepo o "Kauai Manokalanipo." ma ka pae ana aku i ka aina, ; kahi hoi a na makamaka t&e na hoa|loha e kali mai ana. a halawai aku la | me na luhi lima «loha pnmehana pu ana 'hoi me na kamaaina, &a komit« hooki- | pa W». |?. Kiee. Ahr. Knulnkou. J. M. |Kaneakua me Jaa. 11. K. Kaiwi ame j na hoa i hiki mua me ka hauoli. Ha-lo ae la ma o a maaaei i ke aao o ka aina, aole he maopopo, aka, o kahi umipo. ho ano like no ne kahi uwapo o Hau, a ina ke komo loa ka mokīi iloko e ku ai, na like loa ao me ke awa ku moku o Pnnahoa, i ke lra o ka puu o Kaoiki ma kekaki aoao % po*i an» hoi ka lae o KanoaleU» mi kokahi aoao. Ke kau nei na elete maluna o na kaa lawe ohua i hoomakankauia e na komite hookipa no na wahi i hoomakaukania, i mi b home no hoī kekahi o na makamaka. a o'ui hoi, «a hiki ae no ke ka* otomobile i hoounaia ae ai e ko mana keiknaMa, taa kan akn la a hoi no ko laua home. a ma ka kora 6 «.
m. h»k» a'nu .'a i ka hom»» mna 1 iwifM o k(» kihu* ak>-;\. »> Suli [Htoo I aku airt hoi i k » puu *> i, m4 i i&na u* hookip* i* »W-: i* koa rralihin. ko'u ma.iani»\ k.i im»ua leialoha. ame Mr». ('omwi»!! m* kmua !«•»• j aloka nip ka hauoli nui «> n« kaiKaaana i noho ia e ka lako. a hoonohoii a<* U : ma nm hale i hoomakaukauui e ko laua lokomaikai. Nana a« la lia malihiiii mn o a maanei i k<>ia pa *kea e waiho n*>>. mauka , * u\aikai, m*mus a «\ hoow*- [ n*o la i na m«»a i ololoi.i, a i oleloia niwi no hoi la kak.ihukA. "<) na moi iho la no ia o ka Mu.\upum o i Kauai," « p«»la i'o no, o ko kuUna k | mo ka nohoua ka moa hhiia e b»otaio J mai ia mau mea. Mo ka niahaU» nui. | Halawai iho la m«> ka «»na miliouA kane me na lulu lima aluh.i, a ninaa i na m«a hou, h«x>kahi no mo.i hou a ka | malihini o iea olelo anm aku, oia no k* ike malihini ana i keia aina nani nai w-ale, alaila, o)<>lo niai la oi.i. ai« ka m««a hou o Kauai nei. "e nan* aku ou kou ma ka aoao makai o keia puu e ku niai n«M, a o iko no oukou i kt *ahi m»*a hou." Alaila, kau pono aku la na niaKa o na walihini i k.\ naua ana, mai k.i piko iho o ka puu & malalo • ku halua o k* jmu. ua ike aku la na maliluni i kek-ahi heleheliMia o kt ano wahine, * o ka i kaa mai i ka noonoo o ka malihini mn ka hoohalike ana, oia tio ka holohoWma o km Moiwahine Vitoria o IVlokan<», no ka mea, aia no inaluna o k«> jk>o m« he kalaunu la e kau ana, a nm no hoi maniua mai o ke alo he «rahi inm e ku mai ana me he Ba>bala I», elike no me kona kii a kakou i ike ai <* heluhelu ana i ka Baib*la, a |>ela iho la no kela mau helehelena ke nana aku; nani kt kupaianaha o na hana a ke Akua. Mahope iho o ka pniua kakahiaka ana me na kaikuaana mahma o ka laua papaaina hanohano, * 'u e hoomaikai ae nei i ka nui o ko Uua lokomaikai, ua kaahele *e la iloko o k.* pa • nana ana me na heleholena pahaohao i ka aina e waiho mai nei iinua o ko*tt alo, e pii ae ana hoi keia ialani mauna a hiki i ka huli ana ma kekahl aoao, me na puu Uke ol<*, a ninau iho la kou malihmi ia'u mo no, owai la hoi kela l.ie i kai, a ke pii a<> nei ma ia laina hookahi, a ow.ii la hoi keia puu kiekie e ku mai nri m«> na heleheleua pahaohaoT A aiu la k.i hoi ihea keia puu i oleloia o lintipuf Aia !a mahea o Koloa i oleloia n'u »« lohe ai Ka l'anne o Koloa? Nui ka pohihihi. (Aole i pau.)