Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLVIII, Number 31, 2 August 1912 — MAKE KA EMEPERA O IAPANA MA KA POAKAHI NEI Pii Kana Keiki Ekolu a Pani ma ka Makalua o Kona Makuakane no ka Noho Hoomalu Ana i ke Aupuni. [ARTICLE]

MAKE KA EMEPERA O IAPANA MA KA POAKAHI NEI

Pii Kana Keiki Ekolu a Pani ma ka Makalua o Kona Makuakane no ka Noho Hoomalu Ana i ke Aupuni.

Mahope iho o ke kaa ma 'i ana oo kekahi mau mahina loihi ae nei i hiila, a i ikaika ioa mai ai boi ka ma 'i no na pule hope elua, i pauaho mai ai ku Emepen o lapana i keia oU ana, ke kanaha-kumamakolu minuke i ha!a o ka hora umi-kuraamakabi o ke kakahiaka o ka Poakahi nei. Ua upu niau akm ko Honoiuiu nei |toe e hoea mai aua ka hopena o k.i Eraep«ra i na minuke apau .oiai e boea. mau mai ami na kelekalapa no Houolulu noi, no kona kulaaa kupilikii. Mamua ae uae o kona make ana aku la. ua kuahaua nuiaia ae iwaem» o ke :\lo alii. ka mea e i»ni aku ana i ka makalua o ka Emepera. oiA no kana keiki ponoi Yo«hihito, a nana e paa mai ana na kaula kaohi o ka hookele aupuni ana o lapana ma keia mun iho. Ma ka manawa o kA loaa ana mai o keia lono kaumaha i ke Kanikela Kepani maanei nei, ua hoohapa kokoia kona hae pili oihana, pela no hoi me ka hae ma ka Hale Mana Hooko, a pela ma na walii pili oihana o na k«inikela o na "aupuni e ae, a ua malamaia no hoi he halawai e na Kepani luono-

oto, » koikoi oloko nei o ke kulanAkan* hale f no k* nooooo »na i k» me* p«M e kasa «Ku ai, m» ka »o*o 0 na aklm» kiaini aua«i n*i, no ko lakou £■• wn i baU aku la m» krU ao. Ma ia halawai ana i hoakaka mkaaia ae ai na manao o k*la ani kala, • hana ako kehi ame keia makaai»a»n elik* m«> kana i ike ai bt> kupoao, «• ke kanikau ana i ka Ewepera, eia mm* he hookmhi a lakou mea o ka lokaki ana, o ia no ka hoolilo ana i kekaki la mai kakahiaka mai a hiki i ka po ana. i la hoomanao, n>e ke j»anikuia o na halekuai, na h*le lawelaw* oihiii, me ka waiho ana no hoi i na hnna.apaa ma ia li, 0 ia no ka la e hoolewi» ke kino o ka En»epera. no ka «Aiho ana aku ma ka he o kona ohana. Ma keta manao i hoolalaia e keUa halawai. uf mannoia, e »»o»ia aku a*» na mahiko lehuleha e ae mai e hooknn i na limahana Kepani mai ko lakon hele ana i ka haaa ma ia la hookahi wale no, n e hoopaneeia ana hol n* hana hoohanoli ap*u, he hook*hi no hana o ia ke komo ana o na mea ipM iloko 0 ke kanikau.

O ka Emeporn i make aku la, o Mutj»nhi,to, o ka iwakalua-kumamakahi ia o ua Emei>era o īapana. • l'a hanania oia ma kA la 3 0 Novertiaba, 1852. uolaila ua aneaue loa e piha na makahiki he kauaono iaia ma ka manawa o kona make ana aku la. Ua kukalaia kona lilo ana i hooilina no ka noho alii o lapana, nia ka !a 10 o lulai, 1860, a ma ka mahina o lanuari, 18f)S, i pii aku ai oia a noho ma ke poo o ka hookele aupuni aua; a ina ka mahina o Okatoba, o kela makahiki no i, poniia ai oia i Emopem, a iloko mai hoi o ka mahina o Dekemaba i mare ai oia i ka wahine, ke Kamaliiwahine Haniko. O ka Emepera hou hoi o ka pii ana ae la ma ke poo o ka hookele aupuni ana o lapana, oia o Yoshihito, Haru-no-miyo, ka ekoln o na keikikane a ka Emepen» i make, a ma ka la 310 ka mahina o Augate, makahiki 1879, oia i Jmnnu oi. a ma ka la 31 o Augate o ka makahiki 1887 i kukalaia ae ai oia he hooilina no ka noho alii. Ua mare no keia Emepera hoa mai |la i ka wahine, oia ke Kamaliiwahine *SaJako. ka eha o na kaikamahine a ke Keikialii Kujo i make. He ekolu a laua mau keikikane iloko o ko laua noho m?re ana. ' Iloko o kona mau makahiki loilii o ke ola ana. aole oia i haalele iho la īapana. a holo makaikai aku no kekahi msu aupuni mamao.